ΜΚΟ - Η κοινωνία των βολικών

Πηγή: Ελευθεροτυπία

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

 

Ιλιγγο προκαλούν τα εκατομμύρια που μπήκαν στα ταμεία των ΜΚΟ. Μόνο την εξαετία 1999-2004 δόθηκαν σχεδόν 70 εκατ. ευρώ, ενώ τη χρονιά του Μνημονίου, 2009-2010, εισέπραξαν 5.726.070 ευρώ!

Βέρτιγκο προκαλούν και τα ποσά που φαίνεται να εκταμιεύθηκαν για συγκεκριμένες ΜΚΟ, αλλά ποτέ δεν έφτασαν στον προορισμό τους. Η «ΚΕΣΣΑ Δήμητρα» από τη Λάρισα, για παράδειγμα, διαψεύδει τον Δρούτσα και υποστηρίζει ότι έλαβε κατά την περίοδο 1999-2003 1.354.624,29 ευρώ λιγότερα από όσα ανακοίνωσε ο υπουργός. Εισαγγελέας ψάχνει και τα 448.500 ευρώ που ανακοινώθηκαν από το υπουργείο Εξωτερικών, αλλά, όπως ισχυρίζεται η «Οικολογική Κίνηση Δράμας», ποτέ δεν μπήκαν στα ταμεία της.

Λιποθυμία θα προκαλούσαν ενδεχομένως και τα εκατομμύρια που δόθηκαν αλλά ποτέ δεν θα μάθουμε γι' αυτά, είτε γιατί εκταμιεύτηκαν από μυστικά κονδύλια είτε γιατί σε αυτό το αλαλούμ που αυτοαποκαλείται κράτος φρόντισαν κάποιοι αετονύχηδες να εξαφανίσουν τα παραστατικά. 

Η αλήθεια είναι ότι, μετά το πραγματικά αποκαλυπτικό ρεπορτάζ των συναδέλφων στην «Ε» Αλίκης Μάτση και Αντώνη Γαλανόπουλου, επενέβη ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Εφετών Αθήνας, Ιωάννης Σακελλάκος, ο οποίος έδωσε εντολή να διερευνηθεί εάν και σε ποιες περιπτώσεις έχουν διαπραχθεί απάτες ή άλλα αδικήματα.

Είναι εντυπωσιακό σε αυτή τη χώρα πώς, κάθε φορά ύστερα από μια αποκάλυψη, οι αρμόδιοι πέφτουν από τα σύννεφα. Ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Εφετών περίμενε το δημοσίευμα της «Ε». Δεν είχε ακούσει τίποτα τόσα χρόνια για το μεγάλο φαγοπότι, δεν είχε πέσει στην αντίληψή του τίποτα για τις ΜΚΟ, παρά μόνο ίσως για την «Αλληλεγγύη» της Εκκλησίας για την οποία έχουν καταγγελθεί σημεία και τέρατα.

Οπως έπεσε από τα σύννεφα και η κυβέρνηση, που σπεύδει τώρα για την αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου ώστε να αλλάξει το σύστημα χρηματοδότησης. Αφού μοίρασαν εκατομμύρια -τα περισσότερα, δε, εδόθησαν με υπουργό Εξωτερικών τον Γιώργο Παπανδρέου- αλλάζουν τώρα το πλαίσιο γιατί το υπάρχον δεν διασφάλιζε έλεγχο και διαφάνεια. Θα τρελαθούμε εντελώς.

Το πρόβλημα όμως με τις ΜΚΟ δεν είναι μόνο οικονομικό. Το ζήτημα δεν είναι μόνο αν δημιουργείται οικονομικό έλλειμμα. Το πρόβλημα είναι αν οι οργανώσεις αυτές δημιουργούν έλλειμμα στην κοινωνία και τη δημοκρατία.

Οι πρόσφατες αποκαλύψεις καταδεικνύουν με το σαφέστερο τρόπο ότι ομάδες ατόμων μετρημένων στα δάχτυλα του ενός χεριού, χωρίς καμία αναγνώριση από την κοινωνία, διαχειρίζονται εκατομμύρια και χαράσσουν πολιτικές και στρατηγικές στο όνομα αυτής της κοινωνίας.

Το ζητούμενο λοιπόν δεν είναι γιατί οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις χρηματοδοτούνται από τις κυβερνήσεις. Το ζητούμενο είναι ποιοι τις αποτελούν και ποιο είναι το έργο που παράγουν ώστε να ενισχύονται με τέτοια αστρονομικά ποσά.

Δυστυχώς, σε πολλές περιπτώσεις, ο πυρήνας αυτών των οργανώσεων αποτελείται από πρόσωπα που βρίσκονται στις παρυφές της εξουσίας, από πρόσωπα που κινούνται στους προθαλάμους κυβερνώντων και κυβερνήσεων. Δεν ήρθαν λίγα στο φως για τις πολύ στενές σχέσεις μελών ΜΚΟ με πολιτικούς και κόμματα ή για μέλη ΜΚΟ, που αμέσως μόλις ολοκλήρωσαν τη «θητεία» τους σε κάποια από αυτές, μεταπήδησαν στην πολιτική.

Οι κακόπιστοι υποστηρίζουν ότι πρόκειται για την πέμπτη φάλαγγα του συστήματος, ότι δέχονται εντολές που πολλές φορές εξυπηρετούν έξωθεν της χώρας συμφέροντα, ότι δεν πρόκειται στην ουσία για Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις αλλά για παρα-κυβερνητικές. Εγώ θα έλεγα ότι είναι αρκετές εκείνες που επιτελούν σημαντικό και «διάφανο» έργο, όπως είναι αρκετές και εκείνες που κινούνται στο σκοτάδι, το έργο τους παραμένει θολό και ο τρόπος που χρηματοδοτούνται τουλάχιστον ύποπτος.

Είναι απορίας άξιο πώς γίνεται, για παράδειγμα, μια ΜΚΟ να χρηματοδοτείται ταυτόχρονα από το ελληνικό κράτος, από το Κέντρο για τη Συμφιλίωση και τη Δημοκρατία στη Νοτιοανατολική Ευρώπη (CDRSEE) και από τα ιδρύματα του Τζορτζ Σόρος. Αν μη τι άλλο, αυτή η «πολυπολιτισμική» προέλευση των χρημάτων εγείρει ερωτήματα.

Θα ήταν πολύ χρήσιμο και διαφωτιστικό, επίσης, ο ρόλος, το έργο και οι θέσεις των ΜΚΟ να «ταυτοποιηθούν» με πρόσωπα. Θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον να μάθουμε, για παράδειγμα, ποιοι από τους υποστηρικτές του σχεδίου Ανάν, των βομβαρδισμών στη Γιουγκοσλαβία, των πολέμων στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ είναι μέλη ή ηγούνται τέτοιων οργανώσεων. Θα ήταν βέβαια διαφωτιστικότερο και θα έβαζε τέρμα στην όποια παραφιλολογία να μάθουμε πού κατέληξαν τα εκατομμύρια δολάρια που ξόδεψαν η Ουάσιγκτον και ο ΟΗΕ για να υποστηρίξουν το σχέδιο, αλλά ας είμαστε ρεαλιστές...

Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι στις περισσότερες χώρες η κατάσταση με τις ΜΚΟ δεν είναι και πολύ πιο ξεκάθαρη από ό,τι στη χώρα μας. Θυμηθείτε τη θύελλα αντιδράσεων αλλά και το σοβαρό διπλωματικό επεισόδιο που είχε προκληθεί μεταξύ Ρωσίας και Μ. Βρετανίας το 2006, όταν κατηγορήθηκε για κατασκοπεία ομάδα Βρετανών διπλωματών που χρηματοδοτούσε ρωσικές ΜΚΟ. Οι περιπτώσεις και ο κατάλογος των οργανώσεων και μελών αυτών που κατηγορήθηκαν για αντεθνική και κατασκοπευτική δραστηριότητα δεν έχει τέλος.

Για να επιστρέψουμε στα δικά μας, καλό θα ήταν, τώρα που άνοιξε η κουβέντα, να επιχειρηθεί να μπει μια τάξη, να γίνει ακριβής καταγραφή των οργανώσεων αυτών, που κάποιοι ανεβάζουν τον αριθμό τους ακόμα και σε 30.000, και να δημιουργηθεί εκείνο το πλαίσιο που θα εγγυάται απόλυτη διαφάνεια χρηματοδοτήσεων και δραστηριοτήτων.

Και βέβαια όλες αυτές οι δράσεις πρέπει να τεθούν υπό τη βάσανο της κοινωνίας. Γιατί είναι πραγματικά ενδιαφέρον κάποιοι να αγωνιούν για την επιβίωση των ψαριών στον Ινδικό, αλλά είναι ταυτόχρονα ύποπτο να σιωπούν για την επιβίωση των εργαζομένων στην Ελλάδα.

Αν δεν αλλάξει αυτό, δεν θα μιλάμε για κοινωνία των πολιτών αλλά θα συνεχίσουμε να μιλάμε για κοινωνία των βολικών...