Δεν θα διοχετευθούν στην αγορά τα 25 δισ. ευρώ των κρατικών εγγυήσεων

ΠΗΓΗ: Καθημερινή Το νέο πακέτο εγγυήσεων των 25 δισ. ευρώ που αποφασίστηκε από την κυβέρνηση για τις ελληνικές τράπεζες, τροφοδότησε ελπίδες για τη διοχέτευση μέρους της ρευστότητας στην αγορά, αλλά η πραγματικότητα φαίνεται να τις διαψεύδει. Η πραγματικότητα είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτών των χρημάτων θα χρησιμοποιηθεί τα δύο επόμενα χρόνια, προκειμένου οι ελληνικές τράπεζες να αποπληρώνουν σταδιακά τη ρευστότητα που έχουν ήδη αντλήσει από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η αλήθεια των αριθμών επιβεβαιώνει ότι η ΕΚΤ αν και στέκεται αρωγός στη χορήγηση ρευστότητας, αυτό δεν γίνεται άνευ κόστους. Το επιχείρημα ότι οι ελληνικές τράπεζες αντλούν χρήματα με επιτόκιο 1% και δανείζουν με 5%, 10% ή ακόμα και 15% τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, αποδεικνύεται έωλο εάν συνεκτιμηθεί ο παράγοντας των απομειώσεων, το λεγόμενο haircut που εφαρμόζει το ευρωσύστημα για τα κρατικά ή εταιρικά ομόλογα, που καταθέτουν οι τράπεζες ως ενέχυρο, για να λάβουν ζεστό χρήμα. Πρόκειται για ένα είδος πέναλτι που βαραίνει τους ελληνικούς τίτλους λόγω της μειωμένης πιστοληπτικής τους διαβάθμισης και της αξιοπιστίας τους, ειδικά με την υποβάθμιση της Moody’s τον Ιούνιο. Το haircut υπολογίζεται ότι διαμορφώνεται σήμερα στο 10% περίπου, αλλά το γεγονός ότι εφαρμόζεται πάνω στην αγοραία τιμή (mark to market) των τίτλων που αποδέχεται η κεντρική τράπεζα, δημιουργεί πρόσθετη απομείωση. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα κρατικά ομόλογα μακράς διάρκειας (με λήξεις μετά το 2015) διαπραγματεύονται σήμερα στην τιμή των 55 έως και 75, αντί του 100 στην οποία έχουν εκδοθεί, ενώ τα μικρότερης διάρκειας (με λήξεις έως το 2014) διαπραγματεύονται σε τιμή μεταξύ 80 και 95. Με δεδομένη την υποβάθμιση που έχουν υποστεί τα ελληνικά ομόλογα, υπολογίζεται ότι οι ελληνικές τράπεζες επιβαρύνονται με απώλειες της τάξης του 20% έως 30%, λόγω του συνδυασμού haircut και υποβάθμισης, ανάλογα με το είδος, τη χρονική διάρκεια και την πιστοληπτική διαβάθμιση των τίτλων που καταθέτουν ως ενέχυρο στην ΕΚΤ. Ετσι μπορεί να καταθέτουν ομόλογα αξίας 10 δισ. ευρώ, αλλά η ρευστότητα που πραγματικά αντλούν μετά την εφαρμογή του haircut, είναι της τάξης των 7 ή 8 δισ. ευρώ, ανάλογα με το είδος των σχετικών τίτλων. Το haircut δεν εφαρμόζεται μόνο στα κρατικά ομόλογα που καταθέτουν οι ελληνικές τράπεζες ως εγγυήσεις για την άντληση ρευστότητας, εφαρμόζεται εξίσου και στα τιτλοποιηθέντα δάνεια που καταθέτουν στην ΕΚΤ, αλλά και στις καλυμμένες ομολογίες που εκδίδουν ως ύστατο εργαλείο άντλησης ρευστότητας, που γίνονται αποδεκτό φυσικά μόνο από την Κεντρική Τράπεζα. Οι απομειώσεις που εφαρμόζονται σήμερα ανάλογα με την κατηγορία και τη διάρκεια του τίτλου ξεκινούν από 2% και φθάνουν έως και 25%, ενώ πρόσθετο haircut αναμένονται να υποστούν οι ελληνικοί τίτλοι με τη νέα κατηγοριοποίηση που θα θέσει σε ισχύ η Κεντρική τράπεζα από την 1η Ιανουαρίου του 2011. Η εξάρτηση των ελληνικών τραπεζών από το ευρωσύστημα έχει αυξηθεί με την άνοδο του ποσού που έχουν αντλήσει στο τέλος Ιουλίου κατά 2,4 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η ρευστότητα που έχει αντληθεί στο τέλος επταμήνου ανήλθε τα 96,2 δισ. ευρώ και είναι αυξημένη κατά 2,6% σε σχέση με τον Ιούνιο. Η άντληση ρευστότητας 96,2 δισ. ευρώ συνεπάγεται έτσι την κατάθεση τίτλων μεγαλύτερης αξίας και αν και δεν υπάρχουν αναλυτικά στοιχεία για το ακριβές ύψος των ομολόγων που έχουν καταθέσει οι ελληνικές τράπεζες, η επιβάρυνση που εκτιμάται ότι θα δημιουργηθεί τα δύο προσεχή χρόνια, επέβαλλε την έγκριση του νέου πακέτου των 25 δισ. ευρώ.