Εσωτερική υποτίμηση: Φάρμακο ή φαρμάκι?

Πηγή: steveniko

Του ΡΟΥΣΣΟΥ ΒΡΑΝΑ

Θα ήταν άδικο να αρνηθούμε πως η αστική πολιτική οικονομία διαθέτει στο φαρμακείο της πολλά φάρμακα για την κρίση. Αλλωστε, οι οικονομικές κρίσεις σαν και αυτήν που ζούμε σήμερα αφορούν το αστικό οικονομικό σύστημα. Είναι εύλογη λοιπόν μια απορία: Γιατί από αυτό το φαρμακείο, τα φάρμακα που συχνά διαλέγει το αστικό πολιτικό σύστημα αποδεικνύονται φαρμάκια;

Η εσωτερική υποτίμηση (μισθών και τιμών) είναι ένα από αυτά τα φάρμακα. Γιατί άραγε δεν λειτουργεί πουθενά; Και γιατί αποδεικνύεται τόσο δηλητηριώδες; Λίγοι σοβαροί οικονομολόγοι σήμερα πια - εκτός ίσως από κάποιους πολιτικούς ηγέτες άσχετους με την οικονομία ή δεσμευμένους από συμφέροντα ξένα προς τα συμφέροντα των χωρών τους - πιστεύουν ακόμη πως η λιτότητα και η γενική μείωση των δαπανών του δημόσιου τομέα μπορούν να κάνουν τον ιδιωτικό τομέα των υπερχρεωμένων χωρών να ξανασταθεί στα πόδια του. Και ο Ρομπ Παρεντό, ειδικός στη μακροοικονομική στρατηγική, είναι ένας από αυτούς τους οικονομολόγους. Ούτε αυτός πιστεύει στην εσωτερική υποτίμηση. Επειδή όταν μειώνονται τα εισοδήματα, μειώνεται το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν, μαζί με τη δυνατότητα αποπληρωμής του χρέους. Ομως είναι βέβαιος, όπως λέει, ότι οι χώρες του δυτικού κόσμου θα εξακολουθήσουν να την εφαρμόζουν, μολονότι αυτό δεν μπορεί παρά να οδηγήσει σε μια νέα γενικευμένη κρίση χρέους.

Γιατί αποτυγχάνει η εσωτερική υποτίμηση;

Ο Ρομπ Παρεντό δίνει τα επιχειρήματά του: «Επειδή πολλές χώρες μαζί εφαρμόζουν ταυτόχρονα την εσωτερική υποτίμηση. Επειδή τα νοικοκυριά δεν μπορούν να ελπίζουν σε πίστωση από ένα προβληματικό τραπεζικό σύστημα. Και επειδή η προσπάθεια πολλών χωρών να περάσουν στην ανάπτυξη μέσω εξαγωγών προσκρούει σε αυτήν την αντίφαση: είναι αδύνατον όλες αυτές οι χώρες να αποκτήσουν εμπορικό πλεόνασμα, αφού είναι γνωστό πως το πλεόνασμα της μιας χώρας είναι το έλλειμμα μιας άλλης»(σε αυτή άλλωστε τη σύλληψη στήριξε η πανίσχυρη Γερμανία ολόκληρο το κατασκεύασμα του ευρώ που την έκανε ακόμη πιο πλούσια).

Πολλοί οικονομολόγοι μιλούν για μια «εκκαθάριση της αγοράς εργασίας» που θα μειώσει τις τιμές της, δηλαδή τα εισοδήματα, ώστε να περιοριστεί η ανεργία. Ομως, αυτό θα κάνει ακόμη χειρότερο το πρόβλημα του χρέους. Ο Ρομπ Παρεντό μάς παραπέμπει σχετικά στο δέκατο ένατο κεφάλαιο της «Γενικής θεωρίας της απασχόλησης, του τόκου και του χρήματος». Εγραφε ο Τζον Μέιναρντ Κέινς: «Είναι γνωστό πως η μείωση των μισθών είναι απίθανο να σημάνει μια σταθεροποιητική επιστροφή στον δρόμο της ανάπτυξης με πλήρη απασχόληση».

Αφού ξέρουν (ελπίζουμε), γιατί άραγε οι πολιτικοί ηγέτες επιμένουν παντού σε αδιέξοδες πολιτικές; Και γιατί, για δεύτερη φορά μέσα σε τρία χρόνια, ετοιμάζονται να ξανασώσουν τους τραπεζίτες με νέα δώρα από τα κρατικά ταμεία, που θα τα ξαναγεμίσουν με περικοπές σε μισθούς και συντάξεις;Παραδομένοι σε μια γλυκιά ομηρεία, στα χέρια των τραπεζιτών, υπηρετούν την πλεονεξία τους (συχνά με το αζημίωτο). Και είναι αυτή τόση, που βάζουν πρώτα τη δική τους σωτηρία από τη σωτηρία του συστήματος.