2011: Έτος απόγνωσης

ΠΗΓΗ: ΑΥΓΗ

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΒΕΡΓΟΠΟΥΛΟΥ

Η χρονιά που λήγει ήταν φρικτή για τους εργαζόμενους και τους λαούς, όχι μόνον στη χώρα μας, αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Με πολιορκητικό κριό την κρίση δημόσιου χρέους, οι χρηματοπιστωτικοί τομείς υπονομεύουν και αποδομούν το κοινωνικό κράτος, τις εργασιακές σχέσεις, την απασχόληση, χωρίς όμως εξ αυτού να βελτιώνεται ούτε η εξυπηρέτηση του χρέους ούτε και η απόδοση της οικονομίας. Οι τράπεζες μετέφεραν τα χρέη τους στα κράτη, υποχρέωσαν τα κράτη να τις διασώσουν με χρήμα των φορολογουμένων και σήμερα αξιώνουν από αυτά τη λιτότητα, με αναπόφευκτη συνέπεια την ύφεση, την ανεργία μεγάλης κλίμακος, την αποδόμηση των εργασιακών και κοινωνικών συστημάτων.

Πρόκειται για αρπακτική επέλαση του χρήματος εις βάρος των εργαζόμενων, που όμως υποσκάπτει ακόμη και τα θεμέλια της δικής του αποδοτικότητος. Η αρπακτικότητα του χρήματος στο παρόν υπονομεύει τη διευρυνόμενη αναπαραγωγή του στο μέλλον. Το εικονικό χρήμα, που ευθύνεται για την κρίση του 2008, έχει επανέλθει και αξιώνει την προνομιακή διάσωσή του, εις βάρος πάντα των εργαζομένων και της πραγματικής οικονομίας. Ενώ επιβάλλεται άμεση οικονομική και κοινωνική δικαιοσύνη, μείωση των ανισοτήτων, εν τούτοις το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο επιβάλλει σήμερα ακόμη πιο βαθιά ανισότητα και αδικία, με αποτέλεσμα την εξάλειψη κάθε ορατότητος ακόμη και για το άμεσο μέλλον.

Ωστόσο, η χρονιά που λήγει δεν ήταν μόνον απελπιστική, αλλά αποδείχθηκε παράλληλα και ελπιδοφόρα, στο μέτρο που αναδείχθηκαν νέες μορφές αντίστασης και πάλης, νέα κοινωνικά υποκείμενα, που έχουν απεμπλακεί από τη συστημική πειθαρχία. Συνειδητοποιείται σήμερα ότι τα πολιτικά συστήματα δεν ήταν παρά τρόπος μαντρώματος και έλεγχου των κοινωνικών αντιδράσεων. Το γεγονός του 2011 ήταν η ανάδειξη της κοινωνικής ανυποληψίας των πολιτικών συστημάτων. Με τη σπίθα που ξεκίνησε από τις αραβικές χώρες και μεταδόθηκε ταχύτατα στις πλατείες της Ευρώπης, της Αμερικής και της Βρετανίας, φάνηκε πλέον καθαρά ότι μπορεί μεν οι κοινωνικές κατακτήσεις να είναι ευάλωτες, αλλά είναι ακόμη πιο ευάλωτος ο κοινωνικός και πολιτικός έλεγχος των νέων κινημάτων.

Από το 2011 ξεκίνησε μια αντίστροφη μέτρηση, που ουδείς γνωρίζει πού θα φθάσει, με κύριο χαρακτηριστικό τις νεανικές κινητοποιήσεις, αντιμέτωπες με ολόκληρο το πολιτικό και οικονομικό σύστημα. Όταν μεγάλα αμερικανικά περιοδικά αποτίουν φόρο τιμής στους «ανώνυμους διαδηλωτές» είτε από τη βόρειο Αφρική είτε από τις ΗΠΑ, την Ισπανία και την Ελλάδα, τότε είναι πολύ πιθανό ότι κάτι πραγματικά καινούργιο έχει αρχίσει να παίζει στον απελπιστικό ορίζοντα της εποχής μας. Εκτός από την καταγγελία της ταξικής οικονομικής διαχείρισης με καταστροφικές συνέπειες για όλες τις πλευρές, επισημαίνεται σήμερα επίσης βαθύ έλλειμμα δημοκρατίας, ισοπολιτείας, με δραματικές αντινεανικές συνέπειες. Το 2012 η απόγνωση θα βαθύνει ακόμη περισσότερο, αλλά, όπως φαίνεται, θα αναδειχθούν επίσης ακόμη περισσότερο οι νέες μορφές κοινωνικής αντίστασης και πάλης για ένα μέλλον πολύ διαφορετικό από αυτά που μέχρι σήμερα έχουμε βιώσει.