Επιμήκυνση χρέους, φτώχειας και λιτότητας

Πηγή: Πριν, 5 Δεκέμβρη 2010

του Λ. Βατικιώτη

Συγκρότηση Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου και άνοιγμα των βιβλίων

του δημοσίου χρέους για να φανεί ποιο μέρος προέρχεται από διαφθορά και

είναι απεχθές

Μόνο από την Ελλάδα, η Γερμανία θα επωφελείται μέχρι και 600 εκ. ευρώ ετησίως λόγω του ότι η Ελλάδα θα πρέπει να πληρώνει τόκους για το κεφάλαιο που της προσφέρθηκε! Τα λόγια αυτά, όπως ειπώθηκαν στην γερμανική εφημερίδα Μπιλντ πριν δύο εβδομάδες, ανήκουν στον Κλάους Ρέγκλιγκ, επικεφαλή του λεγόμενου ταμείου διάσωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και φέρνουν στην επιφάνεια μία από τις πολλές πλευρές της εκμετάλλευσης του μηχανισμού δανειοδότησης. Αυτή ειδικότερα που απορρέει από τους τοκογλυφικούς όρους του δανεισμού, μια και η Γερμανία χαρακτηριστικά που δανείζεται με ένα επιτόκιο της τάξης του 2% στη χειρότερη περίπτωση (γιατί κανονικά δεν δανείζεται, οπότε το κόστος του χρήματος για το Βερολίνο ισούται με μηδέν) δανείζοντας στη συνέχεια την Ελλάδα με 5,2% αυτόματα κερδίζει πάνω από 3%! Και διαμαρτύρονται κιόλας!

Οι υπάρχοντες όροι θα επιδεινωθούν ακόμη περισσότερο με την απόφαση που ελήφθη την προηγούμενη Κυριακή στις Βρυξέλλες βάση της οποίας «η ευρωζώνη θα εξετάσει σύντομα την ανάγκη ευθυγράμμισης της περιόδου αποπληρωμής της χρηματοδότησης της Ελλάδας με αυτήν προς την Ιρλανδία». Πρακτικά δηλαδή αυτό που αποφασίστηκε είναι η αποπληρωμή των δανείων που έλαβε και πρόκειται να λάβει η Ελλάδα συνολικού ύψους 110 δισ. ευρώ αντί για το 2015 οπότε θα έληγε κανονικά (περιλαμβάνοντας μια 3ετή περίοδο χάριτος και μια 2ετή περίοδο αποπληρωμής) να φθάσει το 2021 (περιλαμβάνοντας πλέον μια 4ετή περίοδο χάριτος και 7 χρόνια περίοδο αποπληρωμής). Οι επακριβείς όροι της νέας αυτής ρύθμισης θα αποφασιστούν το πρώτο δίμηνο του 2011, όταν ο νέος διακανονισμός θα εγκριθεί από τα εθνικά κοινοβούλια των υπολοίπων κρατών μελών της ευρωζώνης, οπότε και η Γερμανία θα κάνει γνωστούς τους όρους υπό τους οποίους δέχθηκε αυτή την αλλαγή. Καθόλου τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι στην επίμαχη συνεδρίαση ο γερμανός υπουργός Οικονομικών εισήλθε διαφωνώντας και στη συνέχεια άλλαξε γνώμη. Τι διαβεβαιώσεις του δόθηκαν; Λεπτομέρειες των όρων επιμήκυνσης δεν αποκλείεται να συζητηθούν και κατά την επίσκεψη στην Αθήνα την εβδομάδα που ξεκινάει αύριο του Ντομινίκ Στρος Καν. Είναι το στέλεχος του Σοσιαλιστικού Κόμματος Γαλλίας που μετακομίζοντας στην ηγεσία του ΔΝΤ στο πλαίσιο μιας ξεχειλίζουσας αυτοθυσίας, ιεραποστολικής θα τη χαρακτηρίζαμε επιχείρησης, μετέτρεψε το ΔΝΤ από λύκο σε πρόβατο… Θυμάστε τη σχετική επιχειρηματολογία, βάση της οποίας δεν πρέπει να δαιμονολογούμε το ΔΝΤ γιατί έχει αλλάξει, κ.λπ., κ.λπ. Κατά συνέπεια, για να γυρίσουμε στον πραγματικό κόσμο, όταν έσπευσε η κυβέρνηση μέσω του εκπροσώπου της Γ. Πεταλωτή να αποκλείσει το ενδεχόμενο παράτασης της λιτότητας που επέβαλε το Μνημόνιο, έλεγε ψέματα για μια ακόμη φορά.

Ο αρνητικός χαρακτήρας αυτής της αλλαγής (παρά μάλιστα τις επευφημίες κυβερνητικών και φερέφωνων που μέχρι πριν ένα μήνα χαρακτήριζαν προδότη όποιον μίλαγε για αναδιάρθρωση και τώρα οι ίδιοι την χαρακτηρίζουν ανενδοίαστα ως μάνα εξ ουρανού και επιβράβευση των προσπαθειών της)  υπογραμμίζεται από δύο γεγονότα.

Αρχικά από το γεγονός ότι το ελληνικό δημόσιο, δηλαδή οι έλληνες φορολογούμενοι καλούνται να καταβάλλουν περισσότερα χρήματα στους δανειστές. Παρότι δεν είναι ακόμη γνωστοί οι όροι, θεωρείται βέβαιο ότι «κολλώντας» την ελληνική περίπτωση δίπλα στην ιρλανδική η ΕΕ δεν περνάει μόνο την 11ετή περίοδο αποπληρωμής που δόθηκε στο Δουβλίνο αλλά μαζί με αυτή και το ιρλανδικό επιτόκιο της τάξης του 6% σχεδόν που είναι υψηλότερο από το ελληνικό, το οποίο είναι της τάξης του 5,2%. Θεωρώντας όλα τα άλλα σταθερά, εικάζοντας δηλαδή το απίθανο ότι δεν πρόκειται να επέλθει κάποια ουσιώδη μεταβολή στους υπόλοιπους όρους δανειοδότησης, η «διευκόλυνση» σημαίνει ότι το όφελος της Γερμανίας και όλων φυσικά των υπόλοιπων χωρών της ευρωζώνης που δάνεισαν την Ελλάδα και μαζί του ΔΝΤ, πρόκειται να αυξηθεί κατά το ποσό που αντιστοιχεί στο επαυξημένο επιτόκιο. Πρόκειται επομένως για μια μεταβολή των όρων δανεισμού που θα αποδειχθεί επικερδέστατη για τους πιστωτές μας και άκρως επιζήμια για τους φορολογούμενους.

Ακόμη πιο σημαντικό, από τα εκατοντάδες εκατομμύρια που θα κερδίσουν οι Γερμανοί από την επιμήκυνση, είναι ότι αυτή θα παραχωρηθεί υπό τους πολύ αυστηρούς όρους ενός νέου δρακόντειου προγράμματος λιτότητας. Ήδη εις εκ των κηφήνων, και κατά κόσμο πρωθυπουργικός σύμβουλος, που μας φορτώθηκαν στο σβέρκο μαζί με τον Γιωργάκη και την Τρόικα, ο ιταλός Πάντοα Σκιόπα, είπε ότι «θα απαιτηθεί το ένα τρίτο μιας γενιάς, δηλαδή 10 με 15 χρόνια» για να ξεπεραστεί η κρίση!!! Ποιο 2012 και 2013 που τάζουν τα εγχώρια Τρόικα-μπόις (Γιωργάκης, Παπακωνσταντίνου, Λοβέρδος κ.α.) ότι θα ξαναγίνουν θετικοί οι ρυθμοί μεγέθυνσης; Το 2025 τους διορθώνει ο Σκιόπα, που μπορεί να λέει τα πράγματα με το όνομά τους, χωρίς να επωμίζεται το τρισκατάρατο πολιτικό κόστος των δηλώσεών του. Γιατί τον πληρώνουν άλλωστε; Περιττό να πούμε πως το νέο πρόγραμμα λιτότητας που θα απαιτήσει η Γερμανία μέσω του Γιούρογκρουπ θα οδηγήσει στη φτώχεια την εργαζόμενη πλειοψηφία και θα καταστήσει την Ελλάδα μια νεοφιλελεύθερη έρημο: με τα πάντα ιδιωτικά – από παιδεία, υγεία μέχρι κοινωνική ασφάλιση – και την πλειοψηφία να ζει σε συνθήκες Ζερμινάλ, αποφασίζοντας για το μεροκάματό της ο κάθε αποτυχημένος επιχειρηματίας που πουλάει την επιχείρησή του για να το γυρίσει στην τοκογλυφία και εξακολουθεί παρόλα αυτά ενερυθρίαστα να εμφανίζεται ως εκπρόσωπος των επιχειρηματιών.

Και οι δύο παραπάνω πλευρές (νέα τοκογλυφικά κέρδη για τους πιστωτές, νέα βάρη για τους εργαζόμενους) αποτελούν κατά τη γνώμη μας παράπλευρες ωφέλειες της επιμήκυνσης, αν και ακρογωνιαίοι λίθοι της επιχειρούμενης ιστορικών διαστάσεων αναδιανομής πλούτου προς όφελος του κεφαλαίου, σε συνθήκες μάλιστα συρρίκνωσης του εισοδήματος και του προϊόντος που την καταστούν πιο επώδυνη. Δεν είναι όμως το βασικό ζητούμενο. Ο στόχος της σχεδιαζόμενης επιμήκυνσης είναι να καταστεί το δημόσιο χρέος βιώσιμο, να μπορεί δηλαδή να αποπληρωθεί, έστω και με μεταχρονολογημένες επιταγές, που δεν θα εκδοθούν άλλωστε αχρεωστήτως. Γιατί διαφορετικά το ελληνικό δημόσιο απλώς θα αδυνατούσε να αποπληρώσει τις υποχρεώσεις του για τα επόμενα έτη και θα έπρεπε να προβεί σε στάση πληρωμών. Πρόκειται μάλιστα για τις υποχρεώσεις που ανέλαβε μόλις τον περασμένο Μάη, υπογράφοντας το Μνημόνιο της ντροπής. Γεννάται λοιπόν το φυσιολογικό ερώτημα: Δεν έβλεπαν τι υπέγραφαν; Νύχτα το υπέγραψαν; Κάτι τη γνώμη μας οι απατεώνες του ΠΑΣΟΚ ήξεραν πάρα πολύ καλά τι υπέγραφαν. Ουσιώδες συστατικό στοιχείο όμως της προπαγάνδάς τους ήταν ο βραχυπρόθεσμος χαρακτήρας των επώδυνων μέτρων. «Για λίγα χρόνια θα ζοριστούμε και μετά όλα μέλι – γάλα», ήταν η επωδός τους. Διαφορετικά ο κίνδυνος να τους παίρναμε με τις πέτρες θα αύξανε στο κατακόρυφο. Από τη στιγμή όμως που έγινε δεκτή η θεραπεία – σοκ και επιβλήθηκε τον Μάιο το πρώτο Μνημόνιο, τον Αύγουστο το δεύτερο και μόλις πρόσφατα το τρίτο Μνημόνιο διαπίστωσαν και οι ίδιοι, δηλαδή ΔΝΤ, ΕΕ, και οι τζουτζέδες τους στην κυβέρνηση Γιωργάκη Τσολάκογλου ότι απλώς… τους παίρνει. Από τη στιγμή δηλαδή που πέρασε η πρώτη εκδοχή της τριετούς θεραπείας σοκ, είπαν γιατί να μην την παρατείνουμε; Αβίαστα επομένως προκύπτει ότι αν περάσει και αυτό το χρονοδιάγραμμα της νέας, 11ετούς λιτότητας, θα είναι θέμα χρόνου να επιβληθεί και ένα νέο χρονοδιάγραμμα 15ετούς ή 20ετούς λιτότητας.

Η επιμήκυνση επομένως καθιστά εξυπηρετήσιμο και βιώσιμο το χρέος προς όφελος των πιστωτών και επιχειρεί ταυτόχρονα να αφαιρέσει το έδαφος της συζήτησης για παύση πληρωμών. «Περισσεύει πια η συζήτηση για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους με ταυτόχρονη παύση πληρωμών όπως πολλοί Αριστερά και Δεξιά ζητούν» έγραφε στην Καθημερινή προβεβλημένος αρθρογράφος της φανατικός υπέρμαχος του Μνημονίου.

Στην πραγματικότητα το αίτημα παύσης πληρωμών και διαγραφής όλου ή έστω μέρους του χρέους αποκτά ακόμη πιο επείγοντα χαρακτήρα δεδομένου ότι η επιμήκυνση μπορεί να μεταθέτει χρονικά, επιδεινώνει όμως το πρόβλημα μια και το ωθεί σε νέα, δυσθεώρητα ύψη. Τουλάχιστον για αυτούς που δεν θα φύγουν από την Ελλάδα όπως ο Γιωργάκης και η υπόλοιπη κυβέρνηση του μόλις ολοκληρώσει τη βρόμικη δουλειά.

Προϋπόθεση, ένα έστω πρώτο πρακτικό βήμα, για να ανοίξει ο δρόμος για την επαναδιαπραγμάτευση και την άμεση παραγραφή μέρους του χρέους είναι η συγκρότηση Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου που θα αποτελείται από οικονομολόγους και νομικούς ακόμη και με τη συμμετοχή διεθνών προσωπικοτήτων (με τεράστια εμπειρία σε αυτό το μέτωπο) που θα ανοίξει τα βιβλία του ελληνικού δημόσιου χρέους. Έτσι θα βγει στην επιφάνεια ποιο μέρος του είναι προϊόν διαφθοράς ή αναγκών ξένων προς αυτές του ελληνικού λαού, θα αποδειχθεί δηλαδή ότι τουλάχιστον ένα μεγάλο μέρος του δεν το δημιούργησαν οι εργαζόμενοι, μπορεί επομένως να χαρακτηριστεί «απεχθές χρέος» κατά τη διεθνή νομολογία και να παραγραφεί. Αυτό φυσικά το έργο που θα στρέφεται ενάντια στην κυβέρνηση και τους πιστωτές δεν μπορεί να είναι υπόθεση πεφωτισμένων, που θα λειτουργούν ερήμην των άμεσα ενδιαφερομένων. Οφείλει να είναι υπόθεση του ίδιου του εργατικού και λαϊκού κινήματος, του κόσμου που έχει δραστηριοποιηθεί με πρωτοπόρο τρόπο μέχρι στιγμής κατά του Μνημονίου ΔΝΤ – ΕΕ και της κυβέρνησης Παπανδρέου.