Παρασκευή 31 Δεκεμβρίου 2010

Η Ισλανδία βγαίνει από την ύφεση


Η ισλανδική οικονομία σημείωσε ανάπτυξη κατά 1,2% το τρίτο τρίμηνο αυτού του έτους και η ανάπτυξη αναμένεται να επιβεβαιωθεί το 2011. Η χώρα δείχνει έτσι να βγαίνει από την ύφεση που αποδόθηκε στους «νέους Βίκινγκ», δηλαδή τους διοικητές των τραπεζών Landsbanki, Glitnir και Kaupthing, οι οποίοι προκάλεσαν την κατάρρευση του ισλανδικού χρηματοπιστωτικού συστήματος τον Σεπτέμβριο του 2008. 

Όπως συνέβη και με την Ιρλανδία, όπου οι τράπεζες επίσης είχαν προχωρήσει σε ακρότητες, η Ισλανδία είδε το ΑΕΠ της να υποχωρεί κατά 11% μέσα σε δύο χρόνια.
Αυτό συνέβη όμως σε ένα πληθωριστικό περιβάλλον, που συνοδεύτηκε από υποτίμηση των δανείων της. Η Ιρλανδία, αντίθετα, υπόκειται στο αποπληθωριστικό καθεστώς της Ευρωζώνης, που έχει ως αποτέλεσμα να επιβαρύνεται το χρέος της.


Το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ισλανδίας θα φτάσει το 2010 το 6,3%, για να μετατραπεί στη συνέχεια σε πλεόνασμα. Το έλλειμμα της Ιρλανδίας, αντίθετα, θα διαμορφωθεί φέτος στο 13% (32% με την ενίσχυση των τραπεζών) και δεν αναμένεται να βελτιωθεί το 2011. Η κρίση δεν έπληξε επίσης τις δύο χώρες με την ίδια ένταση. Η ανεργία στην Ιρλανδία έχει φτάσει το 14,1%, ενώ στην Ισλανδία σκαρφάλωσε στο 9,7%, για να πέσει στη συνέχεια στο 7,3%.
Οι Ισλανδοί ξεπέρασαν τα δύσκολα, εκτιμά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο εξέφρασε την ικανοποίησή του για την ικανότητα της κυβέρνησης να προστατεύσει το «πολύτιμο βόρειο μοντέλο κοινωνικής προστασίας». Η ύφεση αποδείχθηκε λιγότερο βαθειά απ?ό,τι αναμενόταν, τόνισε ο Μαρκ Φλάνιγκαν, επικεφαλής της αποστολής του ΔΝΤ. Το χρέος θα φτάσει το 115% του ΑΕΠ, προτού μειωθεί στο 80% το 2015. Το χρέος της Ιρλανδίας, αντίθετα, θα συνεχίσει να ευξάνεται τα τρία επόμενα χρόνια, για να φτάσει το 120%.
Ο Ολαφουρ Γκρίμσον έτριξε τα δόντια στις Βρυξέλλες. «Στην Ισλανδία αφήσαμε τις τράπεζες να καταρρεύσουν», είπε o ισλανδός πρόεδρος. «Αλλωστε επρόκειτο για ιδιωτικές επιχειρήσεις. Δεν τις ενισχύσαμε οικονομικά , αυτό δεν αποτελεί ευθύνη του Κράτους».
Θα πρέπει πάντως να δείχνουμε προσοχή όταν συγκρίνουμε τις ιρλανδικές και τις ισλανδικές τράπεζες, επισημαίνει η Ντέιλι Τέλεγκραφ. Η Ισλανδία είναι μια μικρή χώρα, που θα μπορούσε να αρνηθεί να πληρώσει τα χρέη της χωρίς να προκαλέσει μια παγκόσμια κρίση. Η ιρλανδική οικονομία είναι δώδεκα φορές μεγαλύτερη. Οι τράπεζές της έχουν στενούς δεσμούς με τις τράπεζες της Γερμανίας, της Ολλανδίας, του Βελγίου και της Βρετανίας, γεγονός που καθιστά αυτό το δίκτυο πολύ ευάλωτο.
Οι τράπεζες δεν αποτελούν όμως τη μοναδική εξήγηση. Σύμφωνα με τον Νομπελίστα Οικονομίας Πολ Κρούγκμαν, η Ισλανδία ορθοπόδησε πιο γρήγορα γιατί δεν έχει υιοθετήσει το ευρώ. «Υποτίμησε το νόμισμά της και επέβαλε έλεγχο των κεφαλαίων», έγραψε ο Κρούγκμαν. «Συνέβη τότε κάτι περίεργο: παρόλο που είχε βυθιστεί στη χειρότερη οικονομική κρίση της ιστορίας της, δεν τιμωρήθηκε τόσο αυστηρά όσο άλλες χώρες». Δύο χρόνια αργότερα, η ισλανδική κορώνα έχει χάσει το 30% της αξίας της, αλλά τα εργοστάσια αλουμινίου λειτουργούν στο 100% για να ικανοποιήσουν την εξωτερική ζήτηση και τα τοπικά προϊόντα έχουν αντικαταστήσει τα εξωτικά λαχανικά και τις εισαγόμενες τομάτες θερμοκηπίου.
Η Ισλανδία ήλθε σε διαπραγμάτευση για τα χρέη της Icesave, της τράπεζας που χρεοκόπησε μαζί με δισεκατομμύρια ευρώ βρετανών και ολλανδών καταθετών. Και το επιτόκιο ύψους 5,5% που ζητούσαν στις αρχές του χρόνου οι δύο αυτές χώρες έπεσε στο 3,2%. Αντίθετα, ο υπουργός Οικονομικών της Ιρλανδίας δέχθηκε να πληρώσει η χώρα του επιτόκιο 7% για τα νέα δάνεια από την ΕΕ και τη Βρετανία, με το επιχείρημα ότι η παραμονή στην ευρωζώνη προσφέρει μακροπρόθεσμα περισσότερα πλεονεκτήματα απ?ό,τι η ανάπτυξη έξω από αυτήν.
Οι οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν ότι η επιστροφή της Ισλανδίας στην ανάπτυξη θα θεωρηθεί από τον πληθυσμό δικαίωση για τη σκληρή στάση που τήρησε η χώρα απέναντι στις ξένες κυβερνήσεις και την επενδυτική κοινότητα. Αντίθετα με το μήνυμα που στάλθηκε στους Ιρλανδούς ότι με το να μην πληρώσουν τα χρέη τους θα μετατραπούν στους παρίες του πλανήτη, η τιμωρία της Ισλανδίας δεν είναι τόσο αυστηρή και η κυβέρνηση θα μπορέσει να βγει ξανά στις αγορές σε μερικά χρόνια και να δανειστεί. 

(Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, The Daily Telegraph, The Guardian)

4 σχόλια:

waste είπε...

εντάξει καλό είναι να κρατάμε μικρό καλάθι για το κατα πόσο η ισλανδία βγήκε από την ύφεση.

το όλο θέμα το ξεκίνησε ο κρούγκμαν πριν κανα-δυο μήνες, αλλα βασίζεται σε πολύ σαθρα επιχειρήματα.

όταν μιλάμε για ισλανδια θα πρέπει να θυμόμαστε πως μιλάμε για 300.000 ανθρώπους πάντα και επισης να μην πεταμε στα σκουπίδια πως όλα τα δανεια σε ξένο νόμισμα εκτινάχθηκαν.

ΥΓ cynical για τα άρθρα του κέρδους θα κράταγα πολλές επιφυλάξεις. προχθες έγραψαν ένα που έλεγε πως οι γερμανοί διαθέτουν 14δις μάρκα στο ευρωσύστημα ακόμα και σε συνδυασμό με την ερευνα της bild που έλεγε πως οι μισοι γερμανοί επιθυμούν επιστροφή στο μάρκο, μάλλον κατι ψήνεται. δηλαδή βγάλανε και καλά λαβράκι από δύο ειδήσεις κουκουρούκου. δηλαδή μας έλεγαν με δραματικό τόνο πως ο κάθε γερμανός έχει κρατήσει 80 ευρώ σε μάρκα τα μισά εκ των οποίων σε κέρματα.

Ψευτοστέργιος είπε...

Η Ισλανδία είναι και εκτός ΕΕ και επέβαλλε και ελέγχους κεφαλαιακών ροών. Παρά την παύση πληρωμών δεν απομονώθηκε ούτε αναδιπλώθηκε εθνικά και τέτοιες ανοησίες! Η ροή του εμπορίου της είναι ορθάνοικτη και έτσι π.χ το μεγάλο εργοστάσιο αλουμινίου που έχει δουλεύει φουλ για την εξωτερική ζήτηση! Και η Νορβηγία που έχει το μεγαλύτερο κατά κεφαλήν εισόδημα στον κόσμο (βγάλε έξω τα λουξεμβουργιανά πλυντήρια κλπ) είναι εκτός ΟΝΕ και ΕΕ και επιβάλλει ελέγχους. Και η Βραζιλία ενοχλήθηκε από την υπερβολική εισροή κεφαλαίων και τη συνεπαγόμενη ανατίμηση του ρεάλ και επιβάλλει ελέγχους.
Η αλήθεια είναι ότι ακόμα και θιασώτης της ελεύθερης διακίνησης των κεφαλαίων να είναι κανείς, πρέπει να παραδεχτεί ότι οξείες κρίσεις τύπου Αργεντινής ή Ελλάδας τις αντιμετωπίζεις μόνο έχοντας δικό σου νόμισμα και επιβάλλοντας ελέγχους κεφαλαίων. (Νομίζω στο παρελθόν και η Μαλαισία προέβην σε κάτι παρόμοιο) Αυτό πλέον γράφεται και στα ορθόδοξα διδακτικά εγχειρίδια. Υπάρχει και ενδιαφέρον λήμμα στη wikipedia.
http://en.wikipedia.org/wiki/Capital_control

Απλά ο πρώτος το πολύ δεύτερος χρόνος είναι οδυνηρός (και απότομος) αλλά μετά είναι ΠΟΛΥ καλύτερα τα πράγματα από ότι αν υιοθετηθεί λύση ΔΝΤ η οποία απλά καθυστερεί την έκρηξη και υποθηκεύει για τα καλά την μελλοντική ανάπτυξη. Στην Ελλάδα μάλιστα κάνει και κάτι άλλο. Δίνει χρόνο ώστε να μετατραπεί όλο το χρέος σε ενυπόθηκη μορφή και μάλιστα σε αγγλικό δίκαιο!!
Απλά έχουν δίκιο πολλοί να ανησυχούν για την έξοδο από το ευρώ, αφού αν αυτή θα γίνει με το Γιωργακη, αυτός απλά θα αφήσει την αγορά να "αυτορρυθμιστεί" δλδ διάβαζε θα μας αφήσει ξεκρέμαστους χωρίς να επιβάλλει ελέγχους, ούτε στις τράπεζες ούτε πουθενά, ούτε αναδιανομή κλπ, και θα τα δώσει όλα στο μεγάλο ελληνικό κεφάλαιο. Και τη δυνατότητα να βγάλουν τα ευρώ έξω και να τα επαναφέρουν μετά, και την υποτίμηση εξ'ολοκλήρου να την περάσουν στον εργαζόμενο και πολλά άλλα οδυνηρά που στο τέλος μπορεί πράγματι να είναι και χειρότερα. Γι'αυτό το μεγάλο ζήτημα είναι ΠΟΙΟΣ και ΠΩΣ θα μας βγάλει από το ευρώ. Εχουν δοθεί πιστεύω απαντήσεις στο ΠΩΣ. Το θεμα είναι το ΠΟΙΟΣ ή ΠΟΙΟΙ.

You Pay Your Crisis είπε...

waste,

την επιθυμια ενος μεγαλου ποσοστου των γερμανων να επιστρεψουν στο μαρκο την διαβαζω εδω και μηνες. Την καταγραφουν διαφορα κατα καιρους γκαλοπ, τα οποια δειχνουν μάλιστα αυξηση του ποσοστου.

Πιστευω οτι ακομα ολα ειναι ανοιχτα σχετικα με το που θα γυρει η ΟΝΕ. Η Μερκελ εχει να αντιμετωπισει πολλες εκλογικες αναμετρησεις αυτη τη χρονια. Αν τα 'παιδια" θελουν μαρκο, αυτο δεν μπορει παρα να μετρησει στις αποφασεις της καγγελαρίου...

Για το "κερδος" καλα κανεις και με προειδοποιεις. Ειναι το πρωτο που ανεβαζω απ' εκεί. (αν θυμαμαι καλα).

waste είπε...

ψευτοστέργιε όχι μόνο ελέγχους κεφαλαιακών ροών επέβαλε η ισλανδία, πρακτικά έκανε το νόμισμα μή μετατρέψιμο ειδικά τον πρώτο καιρό που η ισοτιμία είχε φάει μια τρελή κατρακύλα στις "αγορές". Και το συνάλλαγμα ελεγχόταν από την κεντρική τράπεζα. Και καλά έκαναν οι άνθρωποι δηλαδή, απλώς η ισλανδία είναι μια πολύ μικρή οικονομία και οι ροές είναι πολύ ελέγξιμες.. (δηλαδή λίγη ρέγγα, αλουμίνιο, σολωμό, γαριδούλες, και εισαγωγές σε τρόφιμα και φάρμακα).

τωρα για την έξοδο απο το ευρώ με γιωργάκη, μην το συζητάμε, θα περάσουμε τον χειμώνα του 1942 στην αθήνα...

cynical απλά το κέρδος κάνει συχνά πυκνά έναν μικρό αχταρμά από στοιχεία και "στοιχεία" κάνει ένα copy-paste και το εμφανίζει ως θέμα. Τουλαχιστον το TVXS κάνει μόνο copy paste κι έτσι καταλαβαίνεις πιο ευκολα εάν είναι παπάρα η είδηση.

απόσο έχω καταλάβει η μέρκελ τις εκλογές τις χάνει καθώς το εκλογικό σώμα κινείται προς τα αριστερά κι όχι προς τους φιλελεύθερους πχ (που άλλωστε μόλις αποκαλύφθηκε πως ενημέρωναν την αμερικάνικη πρεσβεία απευθείας).
Και το SPD όπως έδειξε και πρόσφατο άρθρο των μεγάλων κεφαλιών κριτικάρει τη μέρκελ ως πολύ λίγη για ευρωπαία . Οπότε ακόμα αυτά τα περί μάρκου τα ακούω λίγο βερεσέ και μέρος της αμερικάνικης προπαγάνδας που σε αυτή τη δύσκολη στιγμή θέλει να πει "μην εμπιστεύεστε το ευρώ"

Τώρα βέβαια εαν και πόσο θέλουμε νεοφιλελεύθερες Ενωμένες Πολιτείες της Ευρώπης, είναι ένα άλλο ζήτημα.

Εγώ από την αρχή αυτής της ιστορίας είμαι σε μια κατάσταση κοτούλας, δηλαδή κάτσε χαμηλά και περίμενε να δείς πως θα αντιδράσουν τα μεγάλα μαγαζιά (γαλλία, γερμανία, ισπανία, ιταλία) πριν αποφασίσεις τι θέλεις να κάνεις. Αλλά το μαγαζί το διοικεί ο γιωργάκης που θέλει να αλλάξει την κοινωνία προς το πιο άδικο, οπότε απλά ελπίζω να μην αρχίσουμε να σφαζόμαστε.

αντε καλή χρονιά.