Νέο μνημόνιο, για πάντα η λιτότητα. Αναδιάρθρωση χρέους με σφραγίδα ΔΝΤ

ΠΗΓΗ: ΠΡΙΝ

του Λ. Βατικιώτη

Βόμβα μεγατόνων έσκασε την πρωί της Δευτέρας από την Ουάσινγκτον, τουλάχιστον για όσους εξακολουθούν ακόμη και τώρα να παίρνουν στα σοβαρά τις κυβερνητικές διαβεβαιώσεις, με αφορμή τις δηλώσεις του επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο πρακτορείο Μπλούμπεργκ πως «το Ταμείο είναι έτοιμο να παρατείνει την αποπληρωμή των δανείων στην Ελλάδα». Ο Ντομινίκ Στρος Καν χωρίς μισόλογα και υπεκφυγές είπε αυτό που ήταν ηλίου φαεινότερο εδώ και μήνες: Ότι σχεδιάζεται επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανειακών υποχρεώσεων της Ελλάδας – αυτό, λέγεται αναδιάρθρωση του χρέους!

 ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ

Η είδηση δεν αποτέλεσε έκπληξη. Διεθνή έντυπα όπως η Γουόλ Στριτ Τζέρναλ και οι Φαϊνάνσιαλ Τάιμς αναφέρθηκαν πολλές φορές τις τελευταίες εβδομάδες σε συζητήσεις που διεξάγονται μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και του μισητού διεθνούς οργανισμού για την τροποποίηση των όρων αποπληρωμής των δανείων. Παρόλα αυτά η κυβέρνηση ακόμη και την Τρίτη και την Τετάρτη το διέψευδε. Για την ακρίβεια σε άλλα μέσα το διέψευδε και σε άλλα το επιβεβαίωνε. Άλλοι κυβερνητικοί έσκιζαν τα ιμάτιά τους ότι δεν υπάρχει περίπτωση για κάτι τέτοιο κι άλλοι το άφηναν ανοιχτό.

Η πραγματικότητα είναι γνωστή από την πρώτη μέρα που δόθηκε στη δημοσιότητα το Μνημόνιο της ντροπής που υπέγραψαν με το ΔΝΤ και την ΕΕ οι οσφυοκάμπτες του ΠΑΣΟΚ με πρώτους και καλύτερους τον Γιωργάκη και τον Παπακωνσταντίνου: Τα νούμερα δεν βγαίνουν! Το ελληνικό δημόσιο είναι φύσει και θέσει αδύνατο να ανταποκριθεί στους όρους που τέθηκαν στο μνημόνιο και συγκεκριμένα στο χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής του δανείου των 110 δισ. ευρώ. Για την ακρίβεια το 2014, που με βάση το Μνημόνιο θα είναι η πρώτη χρονιά κατά την οποία η Ελλάδα δεν θα λάβει ρευστό από τον περίφημο «μηχανισμό στήριξης», λήγουν παλιότερα δάνεια ύψους 41 δισ. ευρώ και δάνεια της τρόικας ύψους 29 δισ. Το 2015 λήγουν ομόλογα ύψους 37 δισ. και δάνεια της τρόικας ύψους 39 δισ. ευρώ. Αθροίζοντας όλα τα παραπάνω το αποτέλεσμα είναι πως στην διετία το ελληνικό δημόσιο θα πρέπει να βρει για να πληρώσει ή να αναχρηματοδοτήσει την λήξη δανείων ύψους 146 δισ. Στην πραγματικότητα το ποσό θα είναι πολύ μεγαλύτερο επειδή, μετά βεβαιότητας, οι δανειακές ανάγκες θα αυξηθούν και με τα δισεκατομμύρια εκείνα που θα ζητήσει το δημόσιο για να καλύψει τα τρέχοντα ελλείμματά του. Κάθε άλλο παρά αυθαίρετη επομένως είναι η σπουδή του ΔΝΤ να ανοίξει και δημοσίως το θέμα της επιμήκυνσης του χρόνου αποπληρωμής των δανείων και φυσικά των συμπαρομαρτούντων: της διαιώνισης των εξοντωτικών προγραμμάτων λιτότητας για τους εργαζομένους και της παράτασης πολύ πέραν του 2020 του ειδικού καθεστώτος που επιβλήθηκε την άνοιξη με αφορμή την προσφυγή στον μηχανισμό ΔΝΤ – ΕΕ.

Οι μέχρι τώρα επιτυχίες της κυβέρνησης και των τραπεζιτών στην προώθηση της πιο ταξικής οικονομικής πολιτικής που έχει επιβληθεί την μεταπολεμική περίοδο άνοιξαν τον δρόμο και στη συζητούμενη αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους, που επιχειρεί να λύσει το πρόβλημα από τη σκοπιά του κεφαλαίου. Ταυτόχρονα θα συνοδευτεί από νέα κύματα λιτότητας και φιλο-επιχειρηματικών παρεμβάσεων όπως δείχνει ο νόμος για την επιτάχυνση των επενδύσεων και το νέο «Μνημόνιο των ΔΕΚΟ».

Επιδίωξη του ΔΝΤ ήταν να αποκλειστεί το ενδεχόμενο «κουρέματος» των ελληνικών ομολόγων

Η σπουδή του ΔΝΤ να ανοίξει ωστόσο το θέμα της αναδιάρθρωσης του χρέους δεν είναι τόσο αθώα, όπως φαίνεται από την πρώτη ματιά. Κατ’ αρχάς δεν αποτελεί επιβράβευση της κυβέρνησης, όπως έσπευσε να διαβεβαιώσει ο ίδιος ο πρωθυπουργός, βαφτίζοντας το ψάρι κρέας. Η προσπάθεια του Γιώργου Παπανδρέου να παρουσιάσει την συζήτηση ως ανταμοιβή των αγορών για τις προσπάθειες της κυβέρνησης συνιστούν προκλητική αντιστροφή της πραγματικότητας καθώς δείχνει ότι τον Μάη όταν συμφωνούσαν για την αποπληρωμή των συγκεκριμένων δόσεων το 2014 και το 2015… δεν ήξεραν τι υπέγραφαν.

Τα στελέχη του ΔΝΤ από την άλλη, στο ρόλο των… παιδιών του φρονίμου, τρέχουν να προλάβουν προκειμένου να εξασφαλίσουν έναν διακανονισμό με όσο το δυνατό καλύτερους όρους. Ας δούμε τις εναλλακτικές, δοθέντος ότι τα ποσά που θα πρέπει να αποπληρώσει ή να αναχρηματοδοτήσει η Ελλάδα ξεπερνούν σε κάθε περίπτωση τις δυνάμεις της. Η κυβέρνηση τον Μάη μπροστά στο πρωτεύον που ήταν να αποφευχθεί ο υπαρκτός κίνδυνος της άμεσης στάσης πληρωμών με μια απερίγραπτη δουλικότητα ούτε έβλεπε τι υπέγραφε, αποδεχόμενη χωρίς την παραμικρή ένσταση να αποπληρώσει ό,τι ζητήσουν ΔΝΤ και ΕΕ και υπό όποιους όρους το ζητήσουν. Παρότι προσέλαβε την γαλλική Λαζάρ για να επεξεργάζεται σχέδια Β, Γ, Δ, κ.α. στις προθέσεις της ήταν να οδεύσουμε στο 2014 και το 2015 σαν πρόβατα για σφαγή. Καθώς, αν δεν άνοιγε το θέμα ο Ντομινίκ Στρος Καν, δείχνοντας πώς το ΔΝΤ είναι που κάνει κουμάντο σε όλο αυτό το όργιο παρασκηνιακών διαβουλεύσεων, δεν θα μαθαίναμε τίποτε. Το ΠΑΣΟΚ επομένως έθαβε το θέμα για να μην χρεωθεί το φιάσκο. Γιατί, αν κάτι αποδεικνύει η συζητούμενη αναδιάρθρωση είναι πως το ελληνικό δημόσιο χρέος δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί. Έχει καταστεί δηλαδή πλέον μη εξυπηρετήσιμο. Επ’ αυτού όμως παρακάτω. Το ΠΑΣΟΚ επομένως το έκρυβε μέχρι να έρθει εκείνη η ώρα, όπως ακριβώς έκανε και πέρυσι αφήνοντας τα πράγματα να φθάσουν στο «και πέντε» έτσι ώστε ένα νέο μνημόνιο – σφαγείο να εμφανιστεί για μια ακόμη φορά ως μονόδρομος!

Το ΔΝΤ ωστόσο δεν ήθελε κάτι τέτοιο! Ο Ντομινίκ Στρος Καν έβγαλε το θέμα στη δημοσιότητα έτσι ώστε ο διακανονισμός να γίνει με όσο το δυνατόν επωφελέστερους όρους για τους ξένους τραπεζίτες. Διαφορετικά αν το θέμα έπρεπε να λυθεί στις αρχές του 2014 και πιθανά μετά από μια αδυναμία του ελληνικού δημοσίου να βρει τα δανεικά που ήθελε για να αποπληρώσει τα παλαιότερα δάνεια τότε το «κούρεμα» των ομολόγων του θα αποτελούσε πραγματικό μονόδρομο. Οι ξένοι τραπεζίτες δηλαδή βλέποντας ότι το ελληνικό δημόσιο αδυνατεί τόσο να τους ξεπληρώσει όσο και να βρει αγοραστές για νέες εκδόσεις ομολόγων, θα έπρεπε να αποδεχθούν μια μείωση, μια «εσωτερική υποτίμηση» για να χρησιμοποιήσουμε την ορολογία τους, των ομολόγων που κατέχουν. Αυτό όμως συνιστά απιστία σε βαθμό κακουργήματος! Εσωτερική υποτίμηση όχι απλώς επιτρέπεται αλλά επιβάλλεται στους μισθούς, τα μεροκάματα, τα επιδόματα, τις συντάξεις και τα ασφαλιστικά δικαιώματα. Όχι στους φόρους, τις τιμές των προϊόντων και πάνω απ’ όλα την αξία των ομολόγων!

Ο Ντομινίκ Στρος Καν λοιπόν τρέχει για να προλάβει. Αποκάλυψε το μυστικό πριν να είναι αργά και πέταξε το μπαλάκι ταυτόχρονα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και δη στη Γερμανία που θα έχει τον τελικό λόγο καθώς από κει προέρχεται το μεγαλύτερο μέρος των δανείων. Η κυβέρνηση από τη μεριά της αρχικά επιχείρησε να κάνει το άσπρο – μαύρο, εμφανίζοντας την αποτυχία της ως θρίαμβο. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι επιχείρησε να αποκρύψει το δραματικό κοινωνικό κόστος που θα έχει η συζητούμενη αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους, η οποία με βάση ανεπίσημες δηλώσεις αξιωματούχου του υπουργείου Οικονομίας προς δημοσιογράφους την προηγούμενη Τρίτη (την ίδια μέρα μάλιστα που ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γ. Πεταλωτής δήλωνε πως «δεν υπάρχει θέμα αναδιάρθρωσης του χρέους») ενδέχεται να έχει μία από τις εξής τρεις μορφές: Επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής, διεύρυνση της περιόδου χάριτος ή και τα δύο. Από αυτές τις εναλλακτικές είναι εμφανές ότι απουσιάζει παντελώς κάθε προοπτική μείωσης του χρέους, «κουρέματος» του κατά την τρέχουσα ορολογία, που θα σήμαινε διαφυγόντα κέρδη από τη μεριά των πιστωτών. Κατά συνέπεια τα σχέδια που είναι αυτή τη στιγμή πάνω στο τραπέζι λειτουργούν κατά προκλητικό τρόπο υπέρ των τραπεζιτών και ως απαραίτητο αντίτιμο έχουν τη διαιώνιση της λιτότητας. Δηλαδή «νέα μνημόνια μέχρι το 2020, το 2030 και βάλε» όπως γράφαμε πριν λίγες εβδομάδες με μοναδικό σκοπό να βρεθούν οι πόροι που θα επιτρέψουν την ομαλή αποπληρωμή των δανείων. Κι αυτό ακριβώς είναι το μεγαλύτερο ψέμα της κυβέρνησης: ότι όλα αυτά τα σχέδια εξασφάλισης των τραπεζών προϋποθέτουν νέα δεινά για τους εργαζόμενους, την μετακύλιση όλου του επιπλέον κόστους στις πλάτες των εργαζομένων που θα δουν τους μισθούς τους να μειώνονται, τους φόρους να εκτοξεύονται και τις παρεχόμενες από το κράτος υπηρεσίες να υποβαθμίζονται σε βαθμό εξαφανίσεως για να αποπληρωθεί το δημόσιο χρέος. Υπό αυτή την έννοια αν αυτό το σχέδιο περάσει τελικά, δηλαδή δεν συναντήσει την πολιτική αντίσταση που απαιτείται έτσι ώστε να ανατραπεί, θα πρόκειται για πραγματική επιτυχία της κυβέρνησης και των τραπεζιτών. Η πτώση των σπρεντ με την ανακοίνωση της είδησης, για πρώτη φορά μάλιστα τον τελευταίο μήνα στις 700 μονάδες, και η βράβευση του Γιωργάκη από τους Γερμανούς επιβεβαιώνουν την ικανοποίηση της αστικής τάξης και των πιστωτών για την ευκολία με την οποία ξεδιπλώνεται το σχέδιο και περνά το ένα μέτρο μετά το άλλο: από την αναδιάρθρωση του χρέους μέχρι την προαναγγελία των νέων Μνημονίων.

Καθοριστικό ρόλο στην επιβολή των νέων μέτρων παίζει η ΕΕ. Ήδη οι ανακοινώσεις που αναμένονται από την Γιουροστάτ για την επόμενη Παρασκευή 22 Οκτώβρη, σχετικά με το «πραγματικό» ύψος του ελλείμματος και του χρέους για το 2009 και κατ’ επέκταση για το τρέχον έτος θα καταστήσουν αναποτελεσματικά τα αντιλαϊκά μέτρα που έχουν ήδη ανακοινωθεί και εφαρμοσθεί. Αυτό άλλωστε είναι ο σκοπός των αναθεωρήσεων και των «γιουροπίαν στατίστικς». Η νομιμοποίηση ενός νέου γύρου αντιλαϊκών μέτρων που θα αυξήσουν τη φτώχεια και την εκμετάλλευση μεταξύ των εργαζόμενων.

Η κυβέρνηση προετοιμάζοντας το έδαφος γι’ αυτές τις ανακοινώσεις προχώρησε από την Πέμπτη στη στοχοποίηση των εργαζομένων στις ΔΕΚΟ μέσα από την δημοσιοποίηση των μισθών και των επιδομάτων τους. Στο επίκεντρο της επίθεσής της δεν βρίσκονται μόνο οι 21.627 εργαζόμενοι των 11 ζημιογόνων ΔΕΚΟ που όπως μάθαμε ο μέσος μισθός τους είναι διπλάσιος από τον μισθό του ιδιωτικού τομέα – λες και κάτι τέτοιο αποτελεί τεκμήριο πολυτελούς διαβίωσης. Πολύ πιο έντονα στο στόχαστρο της κυβέρνησης με το νέο Μνημόνιο ή Μνημόνιο των ΔΕΚΟ, όπως χαρακτηρίζεται το σχετικό πακέτο περικοπών, θα βρεθεί το καθεστώς λειτουργίας και ο χαρακτήρας των συγκεκριμένων επιχειρήσεων. Επιδίωξη της κυβέρνησης είναι η μισθολογική υποβάθμιση των εργαζομένων στις ΔΕΚΟ να γίνει ταυτόχρονα με την αναίρεση κάθε στοιχείου φιλολαϊκής παροχής στις υπηρεσίες τους και την αναδιοργάνωση τους σε μια πλήρως ανταποδοτική βάση. Η κατάργηση της έκπτωσης στον ΟΣΕ που παρεχόταν μέχρι πρόσφατα στους τυφλούς και τους συνοδούς τους, με την υπογραφή της υφυπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης(!) Φώφης Γεννηματά, δείχνει την τύχη που θα έχουν και οι τελευταίες παροχές, έτσι ώστε οι ΔΕΚΟ να καταστούν κερδοφόρες και να πάψουν να επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό. Ώστε μετά, ας μην έχουμε αυταπάτες, να μπορούν να εξυπηρετούν καλύτερα το κεφάλαιο προσφέροντάς του υποτιμολογημένες υπηρεσίες καθιστώντας τις εκ νέου προβληματικές.

Μια επιπλέον γεύση για την προκλητικότητα των φιλοεργοδοτικών παρεμβάσεων της κυβέρνησης προσφέρει και το νομοσχέδιο για την επιτάχυνση των επενδύσεων που κατατέθηκε στη Βουλή την Πέμπτη. Με τις διατάξεις του καταργείται, στο όνομα της άρσης των εμποδίων που καθυστερούν την υλοποίηση των επενδύσεων, κάθε πολεοδομικός κανονισμός, παρακάμπτονται αρχαιολογικές υπηρεσίες και δασαρχεία και καθιερώνονται ακόμη και επιπλέον φορολογικά κίνητρα – καταργείται δηλαδή ακόμη και το ισχύον φορολογικό δίκαιο για να αντικατασταθεί με ένα ακόμη πιο φιλο-επιχειρηματικό, ενώ τα προεδρικά διατάγματα που θα εκδίδει η Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων θα υπερισχύουν έναντι κάθε άλλου νόμου. Πρόκειται για μια πρωτοφανή οπισθοδρόμηση καθώς παραμερίζει χαρακτηρίζοντας ως αναχρονιστικές ή τροχοπέδη πλήθος προστατευτικών διατάξεων που διασφάλιζαν τα ευρύτερα δημόσια συμφέροντα. Νόμος στο εξής είναι το συμφέρον του επιχειρηματία, το οποίο θα προωθείται χωρίς ακόμη και εκείνες τις ελάχιστες υποχρεώσεις που υπήρχαν ως τώρα.

 Μη εξυπηρετήσιμο το δημόσιο χρέος

Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΛΑΪΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΥΣΗ ΠΛΗΡΩΜΩΝ

Αυτό που ωστόσο δεν λέει η κυβέρνηση είναι πως ακόμη και αν εφαρμοστούν όλες αυτές οι αιματηρές θυσίες που θα διευκολύνουν την κερδοφορία του κεφαλαίου οδηγώντας τα δικαιώματα των εργαζομένων εκεί που ήταν τον 19ο αιώνα, ακόμη και τότε το δημόσιο χρέος θα είναι μη εξυπηρετήσιμο. Αυτό δηλαδή που φέρνει στην επιφάνεια η επιχείρηση αναδιάρθρωσης είναι πως το δημόσιο χρέος με αφορμή την πρόσφατη διεθνή οικονομική κρίση έλαβε διαστάσεις χιονοστιβάδας και υπερέβη οριστικά ένα κρίσιμο όριο κάτω από το οποίο μπορεί να αναχρηματοδοτείται και να διαχειρίζεται ομαλά – όπως συνέβαινε τα τελευταία 20 χρόνια, πάνω από αυτό όμως απειλεί την ευστάθεια και την ομαλή αναπαραγωγή όλης της καπιταλιστικής οικονομίας. Σε αυτό ακριβώς το κρίσιμο σημείο βρίσκεται η Ελλάδα.

Η πρώτη επιλογή που ανοίγεται είναι η πεπατημένη της τρόικας ΔΝΤ – ΕΕ – κυβέρνηση, όπου το ένα αντιλαϊκό μέτρο διαδέχεται το άλλο και παρόλα αυτά το δημόσιο χρέος αυξάνεται ως ποσοστό του ΑΕΠ όπως συμβαίνει τώρα. Η δεύτερη επιλογή αφορά την παύση πληρωμών του δημόσιου χρέους και την επαναδιαπραγμάτευσή του, υπό την απειλή της οριστικής διαγραφής, με στόχο την μεγάλη του μείωση ακόμη και την διαγραφή του. Κάτι αντίστοιχο με αυτό που έκαναν η Αργεντινή ή ο Ισημερινός την προηγούμενη δεκαετία και είναι εντελώς διαφορετικό από την αναδιάρθρωση του χρέους όπως προωθείται σήμερα στην Ελλάδα από το ΔΝΤ και τους τραπεζίτες, στον βαθμό που η επαναδιαπραγμάτευση στοχεύει στην παραγραφή ενός σοβαρού μέρους του χρέους και την κάθετη μείωση του υπόλοιπου με την έκδοση, για παράδειγμα, νέων ομολόγων στη θέση των παλιών που θα αντιστοιχούν σε ένα μέρος της ονομαστικής αξίας εκείνων που θα αναγνωριστούν ως έγκυρα.

Για να δρομολογηθεί όμως αυτή η λύση που είναι εξαιρετικά χρονοβόρα και τεχνικά περίπλοκη απαιτείται μια προϋπόθεση εξόχως πολιτική, όπως τόνισε σε συνέντευξή του στο Πριν που θα δημοσιεύσουμε την επόμενη Κυριακή ο Κλαούντιο Κατς, οικονομολόγος από την Αργεντινή που ήρθε στην Ελλάδα με αφορμή τη διεθνή διάσκεψη του Αριστερού Βήματος. Η προϋπόθεση αυτή είναι η ανάπτυξη λαϊκού κινήματος που θα επιβάλει την άρνηση πληρωμών και την επαναδιαπραγμάτευση του χρέους. Η ανάπτυξη ενωτικών και ανυποχώρητων αγώνων δηλαδή ενάντια στην κυβέρνηση και την αστική τάξη για να μην πληρώσει ο λαός τον λογαριασμό του δημόσιου χρέους αποτελεί προϋπόθεση για να ανοίξει ο δρόμος για την παύση πληρωμών και την επαναδιαπραγμάτευση.

 ΝΟΜΠΕΛ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

Ολοκαύτωμα στον ιδιωτικό τομέα

ΜΕΙΩΣΗ ΜΙΣΘΩΝ

Είναι εμφανές ότι εάν όλο αυτό το εξάμηνο οι εργατικές και λαϊκές αντιδράσεις ήταν αντίστοιχες της κυβερνητικής επίθεσης τότε δεν θα προτεινόταν κάθε εβδομάδα και ένα νέο αντιλαϊκό μέτρο, όπως συμβαίνει σήμερα, την ίδια ώρα που στον ιδιωτικό τομέα παρατηρείται μια άνευ προηγουμένου επίθεση. Αυτό που συμβαίνει στις μέρες μας με τα εργατικά δικαιώματα είναι πραγματικά απερίγραπτο. Λες και έχει ανοίξει ο ασκός του Αιόλου! Από τον Τύπο και τις τράπεζες, χώρους δηλαδή που έχαιραν κάποιας σχετικής ασυλίας έως πρόσφατα, μέχρι τη ναυτιλία και τον τουρισμό, όπου αναρωτιέσαι τι άλλο τέλος πάντων θα ζητήσει η εργοδοσία, το κεφάλαιο αξιώνει διαπραγματεύσεις από μηδενική βάση, κάθετη μείωση δηλαδή μισθών και αφαίρεση των σημαντικότερων εργατικών κατακτήσεων, όπως το ωράριο και η κοινωνική ασφάλιση.

Κι είμαστε μόνο στην αρχή, αν δούμε την ατζέντα της επόμενης μέρας όπως την άνοιξαν με επιστολή τους στη Καθημερινή τρεις καθηγητές Οικονομικών που μεταξύ άλλων ζητούν αφορολόγητη εκμετάλλευση των επενδύσεων σε υποδομές για 30 ολόκληρα χρόνια, απολύσεις στον δημόσιο τομέα, πώληση όλων των δημόσιων επιχειρήσεων, δημιουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων, κ.α. Ένας δε εξ αυτών, ο Χριστόφορος Πισσαρίδης, βραβεύτηκε την επομένη με το Νομπέλ Οικονομίας. Πρόκειται για μια διάκριση που εκφράζει την ιδεολογική αντεπίθεση της αστικής τάξης στο έδαφος της οικονομικής κρίσης, όπως άλλωστε συνέβη με την βράβευση του ριγκανικού κατάλοιπου περουβιανού λογοτέχνη Μάριος Βάργκας Λιόσα και του κινέζου Λιού Σιαομπό με το Νομπέλ Λογοτεχνίας, φερόμενου ως αντιφρονούντα, που στην πραγματικότητα είναι ο άνθρωπος του Πεκίνου στις τάξεις των διαφωνούντων. Εξ ου και οι χαλαρές αντιδράσεις της Κίνας στην βράβευση. Στη σφαίρα της οικονομίας αφορμή για την απονομή του Νομπέλ στους Χρ. Πισσαρίδη, Πίτερ Ντάιαμοντ και Ντέιλ Μόρτενσεν αποτέλεσε η συνεισφορά τους στη θεωρία των εργασιακών σχέσεων και της ανεργίας. Ειδικότερα έχουν υποστηρίξει πως όσο υψηλότερα είναι τα επιδόματα ανεργίας τόσο περισσότερο παρατείνεται η ανεργία και επιμηκύνεται η περίοδος εύρεσης εργασίας. Τα επιδόματα ανεργίας ευθύνονται με άλλα λόγια για την ανεργία! Η ιδεολογική μεροληψία της Βασιλικής Ακαδημίας Επιστημών της Σουηδίας αγγίζει την θρησκευτική παράκρουση γιατί σήμερα πολύ περισσότερο από ποτέ η έκρηξη της ανεργίας είναι αποτέλεσμα της κρίσης. Συμβαίνει δε σε ένα περιβάλλον απότομης αμφισβήτησης και μείωσης των επιδομάτων ανεργίας και των κοινωνικών παροχών, το οποίο δεν υπάρχει αμφιβολία πως θεωρητικές εργασίες όπως του Χρ. Πισσαρίδη νομιμοποιεί και επιτείνει. Η βράβευση επομένως των Οικονομικών της απορύθμισης προοιωνίζεται τη νέα επίθεση του κεφαλαίου στα εργατικά δικαιώματα.

Ευρύτερα, η επίθεση που είναι σε εξέλιξη δείχνει ότι η κρίση χρέους, παρά μάλιστα τις αδιανόητες μέχρι πρόσφατα διαστάσεις της, δεν αποτελεί παρά την κορυφή του παγόβουνου. Η αδυναμία του ελληνικού καπιταλισμού να εξασφαλίσει την ομαλή αναπαραγωγή του έχει τις ρίζες της στην τρέχουσα διεθνή οικονομική κρίση που οδήγησε σε μείωση τα δημόσια έσοδα, στη χρόνια φοροαπαλλαγή του κεφαλαίου και των στηριγμάτων του, όπως για παράδειγμα η εκκλησία, στις μορφές ενσωμάτωσής του στην διεθνή αγορά, δηλαδή την ένταξη στην ΕΕ και την ευρωζώνη και επίσης στην αδυναμία του να διαχειριστεί την σύγχρονη εργατική τάξη, που οδηγεί σε παροξυσμό την σύγκρουση των παραγωγικών δυνάμεων με τις παραγωγικές σχέσεις. Αν δεν υπήρχαν αυτές οι υποκείμενες δυναμικές ουδέποτε θα είχε λάβει τη σημερινή της μορφή η κρίση δημόσιου χρέους.

Η ανατροπή της επίθεσης επομένως και η ουσιαστική μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση του προβλήματος του δημόσιου χρέους συνδέεται όσο ποτέ άλλοτε με την αντεπίθεση των εργαζομένων και την προβολή όχι μόνο του αιτήματος παύσης πληρωμών του δημόσιου χρέους και της εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη και την ΕΕ (που αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις) αλλά επίσης και αιτημάτων ουσιαστικής βελτίωσης των θέσης τους, όπως είναι γενναίες αυξήσεις σε μισθούς, συντάξεις και επιδόματα ανεργίας.