Εισηγμένες: Σχέδια άμυνας στο σενάριο της δραχμής

Πηγή: euro2day

του Στέφανου Κοτζαμάνη 

To πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα δεν άρεσε στις αγορές και αναμενόμενα ήταν τα σχόλια των διεθνών οίκων. Ενδεικτικά αναφέρουμε την Goldman Sachs που υποστηρίζει πως «το εκλογικό αποτέλεσμα ενδέχεται να απομακρύνει κι άλλο την Ελλάδα από την ευρωζώνη», ή τη Citigroup που λέει πως «αυξήθηκαν οι πιθανότητες εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη μέσα στους επόμενους 12-18 μήνες». 

Το θετικό πάντως είναι πως οι τράπεζες δεν φαίνεται να δέχτηκαν χθες αξιοσημείωτες πιέσεις για αναλήψεις καταθέσεων και όλα λειτούργησαν ήρεμα. 

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, υπάρχουν εισηγμένες εταιρίες που -ήδη εδώ και καιρό- έχουν κάνει τους δικούς τους σχεδιασμούς σε ό,τι αφορά το ενδεχόμενο σενάριο επιστροφής της χώρας στη δραχμή. 

Στόχος τους είναι είτε ο περιορισμός των παρενεργειών (εφόσον συμβεί το απευκταίο), είτε ακόμη και η εκμετάλλευση της συγκυρίας. Σε κάθε περίπτωση πάντως, οι κινήσεις αυτές των εταιριών έχουν αναμφίβολα δυσκολέψει τη θέση των ελληνικών μακροοικονομικών δεδομένων. 

Οι κλασικές κινήσεις 

Παρά το γεγονός ότι κανείς όμιλος δεν αναφέρεται δημόσια στο συγκεκριμένο θέμα, παράγοντες της αγοράς απαντούν πως υπάρχουν πολλές εταιρίες που εδώ και μήνες άρχισαν να διαμορφώνουν τις αμυντικές τους στρατηγικές.

Το πρώτο βήμα που έχουν κάνει είναι να μεταφέρουν μέρος τουλάχιστον των καταθέσεών τους στο εξωτερικό. Παρότι με αυτόν τον τρόπο καρπώνονται αποδόσεις που συνήθως υπολείπονται του 1% (έναντι επιτοκίων 4%-6% στις εγχώριες καταθέσεις), τα ποσά αυτά θα χρησιμοποιηθούν σε περίπτωση εξόδου της χώρας από το ευρώ: 

Πρώτον, για την ομαλή χρηματοδότησή τους για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα. 

Δεύτερον, για την επίτευξη κεφαλαιακών κερδών. Ιδίως αν τα κεφάλαια είναι κατατεθειμένα σε δολάρια, τότε ενδεχόμενη έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα έπληττε τη συναλλαγματική ισοτιμία του ευρωπαϊκού νομίσματος σε σχέση με το αμερικανικό νόμισμα, αποφέροντας υπεραξίες σε όσους προτίμησαν το δεύτερο. 

Και τρίτον, για να αγοράσουν για ένα κομμάτι ψωμί άλλες ελληνικές εταιρίες, που στο μεταξύ θα έχουν βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση. 

Σε πολλές περιπτώσεις, χαρακτηριστικό στοιχείο είναι ότι οι ίδιες οι εταιρίες που έχουν «παρκάρει» εκατομμύρια καταθέσεων στο εξωτερικό έχουν δανειστεί πολύ μεγαλύτερα ποσά από ελληνικές τράπεζες σε ευρώ, χωρίς φυσικά να έχουν εκδηλώσει την πρόθεσή τους να μειώσουν το ύψος των υποχρεώσεών τους προς αυτές. 

Δεν λείπουν τα παραδείγματα επιχειρήσεων που αντί για καταθέσεις στο εξωτερικό επιλέγουν την αγορά ομολόγων είτε βορειοευρωπαϊκών χωρών, είτε υπερεθνικών οργανισμών, όπως της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων κ.ά. 

Ένας άλλος τρόπος προστασίας σε ενδεχόμενη μετάβαση στη δραχμή είναι η κατοχή υψηλών αποθεμάτων και τελικών προϊόντων που: α) οι τιμές τους σχετίζονται με την πορεία των commodities και του αμερικανικού δολαρίου, άρα πιθανότατα θα αυξηθούν στο σενάριο της δραχμής και β) μπορούν να πουληθούν στις αγορές του εξωτερικού αρκετά γρήγορα ώστε να αποφέρουν ρευστότητα. Τέτοια προϊόντα είναι τα πετρελαιοειδή, τα ακατέργαστα και τα επεξεργασμένα μέταλλα κ.ά. 

Ένας τρίτος τρόπος περιορισμού των παρενεργειών για μια εταιρία από το σενάριο της δραχμής είναι η όσο το δυνατόν χαμηλότερη έκθεση προς τους πελάτες της. Τόσο λοιπόν για λόγους περιορισμού του κινδύνου, όσο και εξαιτίας της πρόθεσης για αυξημένη ρευστότητα, οι προσεκτικές εταιρίες φροντίζουν να περιορίσουν τα χρήματά τους που κυκλοφορούν στην αγορά στο ελάχιστο. Και αυτό γιατί οποιαδήποτε αναστάτωση στην πραγματική οικονομία συνήθως αυξάνει τις επισφάλειες. 

Σε θεωρητική βάση, οι εξαγωγικές και οι τουριστικές εταιρίες θα ευνοούνταν σε περίπτωση επιστροφής της ελληνικής οικονομίας στη δραχμή, λόγω της υποτίμησης του εθνικού μας νομίσματος και άρα αυξημένης ανταγωνιστικότητας των προϊόντων τους. 

Τέλος, ιδιαίτερη σημασία έχει και η στάση των βασικών μετόχων. Πόσο δηλαδή αυτοί έχουν βγάλει στο εξωτερικό τις προσωπικές τους καταθέσεις, με αποτέλεσμα να έχουν την ευχέρεια: α) να στηρίξουν τις εταιρίες τους μέσα από αυξήσεις κεφαλαίου και β) να διαπραγματευτούν με τις τράπεζες ενδεχόμενα «κουρέματα» στα δάνεια των εταιριών τους. 

Παράγοντες της αγοράς, πάντως, πιστεύουν ότι «στο τέλος της ημέρας» κανείς σχεδόν επιχειρηματίας δεν θα ωφεληθεί στην πράξη από πιθανή επιστροφή στη δραχμή. Και αυτό γιατί οι έμμεσες απώλειες θα είναι τόσο μεγάλες και τόσο απρόβλεπτες που θα καλύψουν τα όποια θεωρητικά, διαφαινόμενα οφέλη.