Η "φούσκα" των ισχυρών ηγετών της Ευρώπης

Πηγή: FT (via euro2day)

by Paul Betts

Καθισμένος στην πολυθρόνα στο σπίτι του στην Αθήνα, ο πρώην πρωθυπουργός της Ελλάδας Γιώργος Παπανδρέου δεν θα μπόρεσε να συγκρατήσει ένα πικρό χαμόγελο παρακολουθώντας την απόλυτη απομόνωση του David Cameron, στον απόηχο του βέτο στη συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την περασμένη εβδομάδα, στις Βρυξέλλες. 

Η περιφρόνηση που λούστηκε ο κ. Cameron, στον οποίο επιδεικτικά επιτέθηκε ο Γάλλος πρόεδρος κ. Nicolas Sarkozy, προφανώς θα θύμισε στον κ. Παπανδρέου το σφυροκόπημαπου είχε υποστεί ο ίδιος από την ευρωπαϊκή αδελφότητα στη σύνοδο στις Κάννες. Έχοντας τολμήσει να προτείνει να αποφασίσουν μόνοι τους οι Έλληνες πολίτες όσον αφορά την κλιμακούμενη αυστηρότητα των μέτρων λιτότητας που τους επέβαλε η Ε.Ε., ο κ. Παπανδρέου δέχτηκε ταπεινωτικές επιπλήξεις και στάλθηκε πίσω στην πατρίδα του για να αποσύρει το δημοψήφισμα και να παραιτηθεί. 

Οι Βρετανοί μπορούν να παρηγορηθούν γιατί η Βρετανία εξακολουθεί να έχει το δικαίωμα να επιλέξει -ορθά ή εσφαλμένα- να αντιταχθεί στον κανόνα των υπαγορεύσεων, ο οποίος δείχνει να έχει γίνει ο κανόνας στην ευρωζώνη όσο διογκώνεται η κρίση χρεών, παράλληλα με τη διαρκώς αυξανόμενη απελπισία των ηγετών της.

Μπορούν να στραβοκοιτάζουν τη «δικαιοσύνη του νικητή», που ο κ. Sarkozy και η Γερμανίδα καγκελάριος Angela Merkel έχουν επιβάλει στην Ελλάδα, αναλογιζόμενοι τα πλεονεκτήματα της στάσης του κ. Cameron στις Βρυξέλλες. 

Παράδειγμα είναι η μοίρα των ελληνικών τραπεζών. Αυτά τα ιδρύματα δεν ήταν η αιτία του ελληνικού προβλήματος. Αντιθέτως, οι σοβαρές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν είναι το άμεσο αποτέλεσμα της δημοσιονομικής δυστροπίας της κυβέρνησης, που επιβλήθηκε επί υπερβολικά μεγάλο διάστημα εξαιτίας της αμέλειας των Βρυξελλών, και που τελικά απέκλεισε την ελληνική κυβέρνηση, και κατά συνέπεια και τις τράπεζες, από τις διεθνείς αγορές. 

Βάζοντας αλάτι στην πληγή, οι τράπεζες τιμωρήθηκαν επιπρόσθετα με την υποχρεωτική αποφυγή του ρίσκου και τις επενδύσεις σε ελληνικά κρατικά ομόλογα, τα οποία μέχρι τις αρχές του έτους, μόλις, θεωρούνταν σχετικά ασφαλή, δεδομένου του πόσο χαμηλός ήταν τότε ο κίνδυνος να χρεοκοπήσει η Ελλάδα, πόσο μάλλον η Ευρώπη. 

Τις ερχόμενες ημέρες, η BlackRock Solutions, ο διεθνής επενδυτικός οίκος που έχει κληθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος να αποτιμήσει ανεξαρτήτως την ποιότητα των δανειακών βιβλίων της χώρας, θα δώσει τα αποτελέσματά της. Παράλληλα, οι τράπεζες συμμετέχουν επίσης με το ΔΝΤ, την Ε.Ε., την ΕΚΤ και τους διεθνείς επενδυτές στον τελευταίο κύκλο διαπραγματεύσεων, που θα καθορίσει τις λεπτομέρειες του προτεινόμενου κουρέματος 50% στα κρατικά ομόλογα της Ελλάδας, που είναι απαραίτητη συνθήκη για τη νέα δόση δανείων στην Αθήνα. 

Η κατάληξη όλων αυτών θα είναι ένα έλλειμμα κεφαλαίων για όλες τις ελληνικές τράπεζες,που, αν δεν καλυφθεί με ειδικά μέτρα όπως η άντληση κεφαλαίων και εκποιήσεις, πιθανότατα θα οδηγήσει σε, μεγαλύτερη ή μικρότερη, κρατικοποίηση. Η ανακοίνωση της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος για την πρόταση έκδοσης προνομιούχων μετοχών 1 δισ. ευρώ στην ελληνική κυβέρνηση δείχνει ότι είναι αποφασισμένη να αποφύγει να καταλήξει στα χέρια ενός απαξιωμένου δημόσιου τομέα. Μόνο ο χρόνος θα μπορέσει να πει σε ποιον βαθμό η ΕΤΕ και οι άλλες τράπεζες θα επιτύχουν. 

Εν τω μεταξύ, οι Έλληνες καταθέτες έχουν επιδείξει αξιοσέβαστο βαθμό ψυχραιμίας, καθώς κλιμακώνεται η κρίση. Αν και έχουν παρατηρηθεί αισθητές εκροές, δεν έχουν εκδηλωθεί μαζικές αναλήψεις όπως είχαν γίνει στη Northern Rock. Η κατάσταση των ελληνικών τραπεζών πρέπει να είναι πολύ εκνευριστική για τις διοικήσεις τους, για να μην πούμε για τους πελάτες, δεδομένου ότι η διολίσθησή τους στην οικονομική άβυσσο παρουσιάζει τέλειο συγχρονισμό με την κακοδιαχείριση της κρίσης της ευρωζώνης από τους Ευρωπαίους ηγέτες. 

Πρώτος και μεγαλύτερος ένοχος είναι το περίεργο ζευγάρι Merkel-Sarkozy, που έχει αναγάγει τη δαιμονοποίηση της Ελλάδας σε απόλυτη αιτία της κρίσης, μετατρέποντας με μαθηματική ακρίβεια αυτό που θα έπρεπε να είναι σχετικά μικρό και επιλύσιμο πρόβλημα σε πρώτου βαθμού κρίση εμπιστοσύνης για όλο το ευρωπαϊκό έργο. 

Αποτυγχάνοντας να επιλύσει το ελληνικό πρόβλημα στην αρχή του, σε συνδυασμό με τιςτραμπουκικές τακτικές του, το δίδυμο... Merkozy έχει οδηγήσει τους πολίτες των 27 μελών της Ε.Ε. σε κατάσταση που δεν φαντάζονταν ούτε στους χειρότερους εφιάλτες τους πριν από 12 μήνες. Η απόρριψη από τον κ. Sarkozy του αιτήματος της Βρετανίας να επιλέξει μη συμμετοχή στη Συνθήκη για το City του Λονδίνου, επειδή οι χρηματοπιστωτικοί οίκοι είναι εν γένει υπεύθυνοι για την κρίση, είναι ένα ανησυχητικό σημάδι ότι αυτός και οι σύμμαχοί του δεν έχουν μάθει τίποτα καθώς σκουντουφλάνε από τη μία σύνοδο στην άλλη. Θα ήταν μικρό το τίμημα που θα πλήρωναν για χάρη της ενότητας. 

Τα προβλήματα των ελληνικών τραπεζών είναι άμεσο αποτέλεσμα του σκασίματος της φούσκας της ευρωπαϊκής ηγεσίας, όπως είναι και όλα τα άλλα προβλήματα. Καθώς παρακολουθούμε τον αγώνα τους να αποφύγουν την κρατικοποίηση, σίγουρα αξίζει πίσω από τη διαμάχη με τον κ. Cameron να αναζητήσουμε την ουσία και το όραμα της συμφωνίας που πέτυχαν οι 26 στις Βρυξέλλες. 

Έχοντας αυτά κατά νου, ίσως μπορέσουμε να συγχωρέσουμε τον κ. Παπανδρέου που υπερασπίστηκε τη δημοκρατία και δεν μπορούμε να κατηγορήσουμε τον κ. Cameron που υπερασπίστηκε τις τράπεζές του.