Εκεί στον νότο…

Πηγή: sofokleous10

Πάνος Παναγιώτου

Παρασκευή, 07 Μάιος 2010

Την ώρα που σύσσωμη η πολιτική ηγεσίας της Ευρώπης δε σταματά να επαναλαμβάνει πως η κρίση έχει σφραγίδα ελληνική και πως η Ελλάδα αποτελεί μεμονωμένη περίπτωση, στη χρηματιστηριακή οικονομία λαμβάνουν χώρα ιστορικές εξελίξεις που αποτυπώνουν μία πολύ διαφορετική πραγματικότητα.

Την Πέμπτη, τα ασφάλιστρα χρέους της Πορτογαλίας (CDS) απογειώθηκαν στις 449,98 μονάδες με τις πιθανότητες για πτώχευση της χώρας  να υπολογίζονται (με βάση αυτά) στο 32,16%, φέρνοντας την στην 6η θέση στη λίστα με τις πιο πιθανές προς πτώχευση χώρες στον κόσμο, πάνω από το Ιράκ και τη Λετονία. Την ίδια στιγμή το επιτόκιο του 10ετούς της ομολόγου διαμορφώνονταν στο 6,47% επιβεβαιώνοντας με τον πλέον σαφή τρόπο πως η Πορτογαλία δε μπορεί, πλέον, να στραφεί στην αγορά ομολόγων προκειμένου να αναχρηματοδοτήσει τις ανάγκες της καθώς το κόστος δανεισμού είναι απαγορευτικό. Έτσι, με διαφορά λίγων εβδομάδων από την Ελλάδα, η Πορτογαλία έφτασε στη χρηματοπιστωτική πτώχευση και στο σημείο να εξαρτάται, πια, από την Ευρώπη για να αποφύγει να μπει στο μονοπάτι και για την οικονομική πτώχευση.

Οι εξελίξεις στη χρηματιστηριακή οικονομία, ωστόσο, δεν τελειώνουν εδώ καθώς την Πέμπτη η Ιταλία είδε τα CDS της να καταγράφουν τη μεγαλύτερη ημερήσια αύξηση στον κόσμο, κατά 16,57% ή 30,94 μονάδες βάσης, με την πιθανότητα για πτώχευση της να υπολογίζεται στο 17,27%, δηλαδή εκεί που ήταν η Ελλάδα πριν λίγους μήνες. Η κατάσταση γίνεται ακόμη χειρότερη καθώς δεύτερα σε αύξηση στον κόσμο ήταν τα CDS της Ισπανίας με την πιθανότητα πτώχευσης της, με βάση αυτά, να υπολογίζεται στο 21% όσο, δηλαδή και της Ιρλανδίας. Επιπλέον, στη δημοπρασία ομολόγων της Πέμπτης, η Ισπανία αναγκάστηκε να πληρώσει το υψηλότερο επιτόκιο των τελευταίων 2,5 ετών προκειμένου να προσελκύσει αγοραστές.

Όλα αυτά συμβαίνουν ενώ το επιτόκιο του 10ετούς ελληνικού ομολόγου αγγίζει νέο ιστορικό υψηλό στο 11%, με τα spreads με το γερμανικό ομόλογο να έχουν φτάσει τις 920 μονάδες βάσης, γεγονός που σημαίνει πως οι δανειστές (που δεν υπάρχουν) ζητούν 9,20% περισσότερο επιτόκιο από την Ελλάδα απ ότι από τη Γερμανία προκειμένου να της δανείσουν. Με βάση τα στοιχεία για τα CDS όπως διαμορφώθηκαν στο κλείσιμο του Απριλίου, τα στοιχήματα που έχουν παιχτεί για την πτώχευση της Ελλάδας θα πληρώσουν 80 δις δολάρια σε περίπτωση που αυτό συμβεί (ή που η χώρα ζητήσει αναδιάρθρωση ή επιμήκυνση του χρέους της), ενώ τα στοιχήματα για την πτώχευση του ΟΤΕ θα πληρώσουν 30 δις δολάρια αν η εταιρία πτωχεύσει. Η αντίστοιχη αξία στοιχημάτων για την Πορτογαλία είναι 62 δις, για την Portugal Telecom 32 δις δολάρια, ενώ για την Ισπανία είναι 104 δις και για την Ιταλία 223 δις δολάρια. Με πρόχειρους υπολογισμούς, στο ενδεχόμενο ενός σημαντικού χρηματοπιστωτικού ευρωπαϊκού ʽδυστυχήματοςʼ, το οποίο είναι, ήδη, σε εξέλιξη, τα ποσά που θα πληρωθούν από τα κρατικά και εταιρικά CDS θα ξεπεράσουν τα 800 δις δολάρια και ανάλογα με το μέγεθος της βλάβης μπορούν να φτάσουν το 1,5 τρις δολάρια.

Και αν και το ποσό αυτό φαίνεται τεράστιο, είναι ελάχιστο μπροστά σε αυτό που τζογάρεται στην στην αγορά συναλλάγματος και συγκεκριμένα στην πτώση του ευρώ, όπου τα συμβόλαια του Απριλίου του 2010 παρουσιάζουν άνοδο έναντι των συμβολαίων του 2009, μεταξύ 200% και 400%, ενώ ο όγκος συναλλαγών των ETFs που ποντάρουν σε πτώση του ευρώ είναι κατά 2000% μεγαλύτερος απ ότι πριν 12 μήνες. Μία από τις εταιρίες που, σύμφωνα με το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, έχει στήσει το παρεμβατικό παιχνίδι εναντίον του ευρώ (σε συνεργασία με την εταιρία του Σόρος) είναι η SAC Capital Advisors, του Steven Cohen, ο οποίος, με περιουσία 11,4 δις δολάρια είναι, σύμφωνα με το περιοδικό Forbes, ο 27ος πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, κέρδη τα οποία έχει κατακτήσει από τη χρηματιστηριακή κερδοσκοπία μεγάλης κλίμακας (εκκρεμούν εις βάρος του 2 μηνύσεις για ʽχρηματιστηριακή συνομωσία με σκοπό την πρόκληση κατάρρευσης της μετοχήςʼ δύο κολοσσών εταιρών εισηγμένων στο αμερικανικό χρηματιστήριο.)

Και όσο το ευρώ διαλύεται και η κρίση μεταδίδεται στην Ευρώπη με τις ταχύτητες που μόνο μέσα στη χρηματιστηριακή οικονομία μπορούν να αναπτυχθούν, η Αμερική απολαμβάνει την άνοδο του δολαρίου η οποία έσωσε το αμερικανικό νόμισμα από την, μέχρι πρότινος πιθανή, απαξίωση και εγκατάλειψη του ως το βασικότερο για τα αποθεματικά των τραπεζών νόμισμα του κόσμου, κάτι που αν συνέβαινε θα έφερνε τις ΗΠΑ στη χειρότερη οικονομική της θέση από το 1971, ενώ η Κίνα παίρνει μία μεγάλη ανάσα βλέποντας το γουάν να ανεβαίνει, ακολουθώντας το δολάριο, καθώς προσπαθεί να καθυστερήσει την άνοδο του πληθωρισμού που κινδυνεύει να τινάξει την αγορά κατοικίας της στον αέρα, προκαλώντας ένα κραχ διεθνών διαστάσεων. Την ίδια στιγμή τα CDS των τραπεζών της Αυστραλίας απογειώνονται, καθώς είναι αυτές που έχουν δανείσει τα περισσότερα κεφάλαια στις κατασκευαστικές εταιρίες που έχουν ένα από τα μεγαλύτερα κομμάτια της πίτας στην αγορά κατοικίας της Κίνας και το μόνο που παρατείνει μία κρίση και στην Αυστραλία είναι η άνοδος του δολαρίου (πτώση του ευρώ), η οποία είναι απολύτως απαραίτητη και για τις περιφερειακές οικονομίες της Ασίας, οι οποίες υποφέρουν, επίσης, από πληθωριστικές πιέσεις καθώς είναι οικονομικά και νομισματικά συνδεδεμένες με την Κίνα.

Και μέσα σε όλα αυτά η Ελλάδα να αναγκάζεται να υιοθετήσει τα σκληρότερα δημοσιονομικά μέτρα που επιβλήθηκαν ποτέ σε αναπτυγμένη χώρα, βαδίζοντας ολοένα και περισσότερο πιο κοντά σε μία, άνευ προηγουμένου, εν καιρώ ειρήνης, οικονομική ύφεση και κοινωνική κρίση, αλλά και το κυριότερο, ίσως, απʼ όλα, να χωρίζεται σε στρατόπεδα, από την αδυναμία της να κατανοήσει και να αποδεχτεί το αυταπόδεικτο: πως φταίει μεν για την κακοδιαχείριση του δημόσιου χρήματος αλλά και πως αυτό αποτελεί την αφορμή και όχι την αιτία για την κρίση στην οποία έχει κατρακυλήσει, η οποία εξυπηρετεί συμφέροντα που είναι απείρως μεγαλύτερα από την ίδια.

Πάνος Παναγιώτου - διευθυντής ΕΚΤΑ, info@ekta1.gr