Φωτιά στην ΕΕ και την ευρωζώνη βάζει η Γερμανία

Πηγή: Επίκαιρα (8/9)

του Λ. Βατικιώτη

Νέα δεδομένα στην ευρωζώνη και την ίδια την ΕΕ δημιουργούν οι πολιτικές αναταράξεις στο εσωτερικό της Γερμανίας. Κοινό τους χαρακτηριστικό είναι μια στροφή προς τα δεξιά, με την Άγκελα Μέρκελ να εμφανίζεται αμυνόμενη απέναντι σε πιέσεις που την χαρακτηρίζουν ως αδικαιολόγητα ενδοτική απέναντι στις χώρες του νότου. Στην πραγματικότητα, η γερμανίδα καγκελάριος εισπράττει τους καρπούς της πολιτικής που έσπειρε όλη την τελευταία περίοδο, πρωταγωνιστώντας σε ανυπόστατες και συχνά ρατσιστικές κατηγορίες κατά των περιφερειακών χωρών της ευρωζώνης. Η ηχώ των δικών της ψίθυρων είναι οι κραυγές που ακούγονται τώρα σε όλη την Γερμανία, ξεπερνώντας συχνά και τα σύνορά της.

Ήττα τη Μέρκελ

Η αμφισβήτηση προς την Άγκελα Μέρκελ φάνηκε με τον πιο επίσημο τρόπο την προηγούμενη Κυριακή με αφορμή τα εκλογικά αποτελέσματα στο κρατίδιο του Μεκλεμβούργου – Δυτικής Πομερανίας. Η ήττα που δέχτηκε ο δεξιός συνασπισμός της Μέρκελ, βλέποντας τα ποσοστά του να μειώνονται από το 28% στο 23%, ενώ οι σοσιαλδημοκράτες συγκέντρωσαν το 36%, έρχεται να προστεθεί σε 6 ακόμη εκλογικές ήττες που έχει δεχτεί εντός του 2011.

Σίγουρη επίσης, εκ παραδόσεως, θεωρείται και η ήττα του στις εκλογές που θα γίνουν στο κρατίδιο του Βερολίνου στις 18 Σεπτέμβρη.

Η αποστροφή των ψηφοφόρων προς το κόμμα της Μέρκελ εκφράζει σε εκλογικό επίπεδο τις επιθέσεις που δέχεται η κυβέρνηση ακόμη κι από τον ίδιο τον κυβερνητικό συνασπισμό με αφορμή τις αποφάσεις της ευρωζώνης στις 21 Ιουλίου και ειδικότερα τη συγκατάθεσή της στο δεύτερο δάνειο που εγκρίθηκε για την Ελλάδα και την διεύρυνση των ορίων δράσης του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF). Η κρίσιμη συζήτηση και ψηφοφορία στη Βουλή αναμένεται για τις 29 Σεπτέμβρη. Παρότι η έγκριση μπορεί να θεωρείται δεδομένη, εξ ίσου δεδομένοι πρέπει να θεωρούνται και οι αυστηροί όροι που θα τεθούν στην κυβέρνηση σε περίπτωση που χρειαστεί και στο μέλλον να συμφωνήσει για επιπλέον μέτρα «διάσωσης», όπως κατ’ ευφημισμό χαρακτηρίζονται οι επιχειρήσεις διάσωσης των περιφερειακών κρατών που επί της ουσίας ήταν επιχειρήσεις διάσωσης των τραπεζών.

Τράπεζες οι κερδισμένοι

Προς επίρρωση του παραπάνω ισχυρισμού αξίζει να ανοίξουμε μια παρένθεση για να φανεί ποιός είναι αυτός που κέρδισε με αφορμή τα μέτρα «διάσωσης» της Ελλάδας, που με την πάροδο του χρόνου δεν αποδεικνύονται μόνο αναποτελεσματικά αλλά και ιδιαίτερα μεροληπτικά. Γράφτηκεγια παράδειγμα στη μεγάλης απήχησης στήλη Lex Column των Financial Times στις 26 Αυγούστου με αφορμή τη συζήτηση για τις εμπράγματες εγγυήσεις: «Το δεύτερο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας ύψους 109 δις. ευρώ στην πραγματικότητα ακυρώθηκε από τα πρώτα του βήματα. Η διαμάχη μεταξύ της Φινλανδίας και των άλλων χωρών της ευρωζώνης σε σχέση με τη συμφωνία για τις εγγυήσεις με την Αθήνα είναι η τελευταία αποτυχία. Το πακέτο έχει ήδη υπονομευθεί από την περιορισμένη έκταση της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα, ενώ η Ελλάδα στενάζει κάτω από το βάρος των δημοσιονομικών της στόχων. Ακόμη κι αν η διαμάχη με την Φινλανδία επιλυθεί η συμφωνία δεν θα αποτρέψει τη χρεοκοπία της Ελλάδας: τα διετή ελληνικά ομόλογα

τώρα διαπραγματεύονται στο 46%. Το πακέτο διάσωσης έχει ένα πολύ ανώτερο ελάττωμα – σχεδιάστηκε περισσότερο για να βοηθήσει τις ευρωπαϊκές τράπεζες να συντηρήσουν τον μύθο ότι η έκθεσή τους στην Ελλάδα ήταν ασφαλής, παρά για να προσφέρει ανακούφιση στην Ελλάδα». Διάσωση των τραπεζών και όχι της Ελλάδας ψήφισαν επομένως οι ηγέτες της ευρωζώνης στις 21 Ιούλη.

Κατ’ εντολή των πιστωτών η 21^η Ιούλη 

Τον επιζήμιο για τα ελληνικά συμφέροντα και όχι σωτήριο χαρακτήρα των σχετικών αποφάσεων υπογράμμισε και ένα πιο πρόσφατο δημοσίευμα των New York Times, με ημερομηνία 2 Σεπτέμβρη 2011. Άρχιζε δε με τα εξής: «Σε καμιά τράπεζα δεν αρέσει να υφίσταται ζημιές, ειδικά αυτές στηνΕυρώπη που ήδη μετρούν ζημιές από ένα τοξικό μίγμα ανεπαρκών κεφαλαίων, προβλημάτων χρηματοδότησης και ισχνών δανείων. Σε ό,τι αφορά όμως την περίπτωση της δεύτερης διάσωσης της Ελλάδας, αυτής που υποτίθεται ότι θα κάνει τους ιδιώτες επενδυτές και τους φορολογούμενους να υποστούν απώλειες, οι μεγαλύτερες τράπεζες στην Ευρώπη τώρα αρχίζουν να πιάνουν το νόημα. Κι αυτό επειδή η πρώτη μείζονος σημασίας αναδιάρθρωση ομολόγων στο πλαίσιο της κακοφορμισμένης κρίσης χρέους της Ευρώπης φαίνεται να είναι μια καλύτερη συμφωνία για τις τράπεζες

παρά για την Ελλάδα»!

Η αμερικανική εφημερίδα συνεχίζει να εκπλήσσει παρουσιάζοντας τον τρόπο με τον οποίο η υπό εξέλιξη αναδιάρθρωση θα λειτουργήσει σε βάρος του ελληνικού δημοσίου και προς όφελος των πιστωτών μας: «Άνω του 90% του ελληνικού χρέους διέπεται από την ελληνική νομοθεσία. Αυτό, υποστηρίζουν ειδικοί νομικοί, δίνει στην κυβέρνηση την ευελιξία, αν το επιλέξει, να μεταβάλει τα συμβόλαια των ομολόγων και να διασφαλίσει μια περισσότερο επωφελής συμφωνία αναδιάρθρωσης, παρά τις αντιρρήσεις των ξένων πιστωτών της. Η κυβέρνηση, για παράδειγμα, θα μπορούσε να περάσει ένα νόμο που

θα της επέτρεπε να προχωρήσει μια συμφωνία αναδιάρθρωσης με την υποστήριξη μιας απλής πλειοψηφίας του 51% των πιστωτών, αντίθετα με το ποσοστό της τάξης του 75% που απαιτούν τα περισσότερα διεθνή συμβόλαια. Ακόμη πιο δραστικά, θα μπορούσε απλώς να αρνηθεί να πληρώσει και να αφήσει τους πιστωτές να κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν ζητώντας αποζημιώσεις από τα ελληνικά δικαστήρια. Ειδικοί επί του χρέους έχουν υποστηρίξει επί μακρόν ότι αυτή η ιδιαίτερη νομική πλευρά αντιπροσώπευε ένα άνευ προηγουμένου διαπραγματευτικό πλεονέκτημα για την Ελλάδα που προσπαθεί να περιορίσει το τεράστιο χρέος της. Ωστόσο, αν προχωρήσει η ανταλλαγή τα παλιά ομόλογα θα ανταλλαχθούν με νέα που θα διέπονται από τη διεθνή νομοθεσία. Αυτό θα γείρει τη ζυγαριά των διαπραγματεύσεων προς όφελος των διεθνών πιστωτών της Ελλάδας»!

Δε νομίζουμε ότι μπορεί να βρεθεί πιο τρανταχτή απόδειξη για το ποιος ωφελήθηκε από τις αποφάσεις της 21^ης Ιουλίου. Χωρίς αμφιβολία οι μεγάλοι κερδισμένοι ήταν διεθνείς πιστωτές – με πρώτους και καλύτερους τους γερμανούς τραπεζίτες – και όχι ο ελληνικός λαός. (Κι αυτή η απόφαση να τονιστεί ψηφίσθηκε με τη συναίνεση της κυβέρνησης του Παπανδρέου, που έκρυψε από τον ελληνικό λαό όλες αυτές τις θεμελιώδους σημασίας πλευρές, παρουσιάζοντας τη συμφωνία ως επίτευγμα!) Παρόλα αυτά η πολιτική ελίτ της Γερμανίας στο πλαίσιο του εθνικιστικού της παροξυσμού εξακολουθεί να

υποστηρίζει ότι η Γερμανία είναι ο μεγάλος χαμένος των «συμφωνιών διάσωσης». Και γι’ αυτό το λόγο ζητά αναθεώρηση των ευρωπαϊκών συνθηκών, ακόμη και έξοδο της Γερμανίας από την ευρωζώνη.

Γερμανικά σχέδια

Ειδικότερα, όπως αποκάλυψε η γερμανική εφημερίδα Bild την Παρασκευή 2 Σεπτέμβρη, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, (που πιο συχνά εμφανίζεται στο ρόλο του «καλού», ως φωνή της μετριοπάθειας) υποστήριξε κατά τη διάρκεια κλειστής συνεδρίασης των επικεφαλής των δύο δεξιών κομμάτων (CDU και CSU) την ανάγκη μιας νέας συνθήκης που θα διέπει την λειτουργία της ΕΕ. Στον πυρήνα της θα βρίσκεται η αφαίρεση αρμοδιοτήτων από τα κράτη – μέλη σε ό,τι αφορά την οικονομική πολιτική και η εκχώρησή τους στις Βρυξέλλες. Πρόκειται για την παραίτηση από την εθνική κυριαρχία, που έχει υποστηρίξει πολλές φορές στο παρελθόν.

Τα σχέδια των «κακών» είναι ακόμη πιο ακραία φθάνοντας στην πρόταση αποχώρησής της Γερμανίας και των δορυφόρων της από την ευρωζώνη. Έγραφε χαρακτηριστικά στους Financial Times στις 30 Αυγούστου ο Χανς Όλαφ Χένκελ, πρώην επικεφαλής του γερμανικού ΣΕΒ: «Καθώς ήμουν από τους πρώτους υποστηρικτές του ευρώ σκέφτομαι τώρα πως η προσδοκία μου ήταν το μεγαλύτερο επαγγελματικό λάθος που έχω κάνει. Έχω όμως μια λύσηαπέναντι στην κλιμακούμενη κρίση. Η Αυστρία, η Φινλανδία, η Γερμανία και η Ολλανδία να εγκαταλείψουν την ευρωζώνη και να δημιουργήσουν ένα νέο νόμισμα αφήνοντας το ευρώ εκεί που είναι». Ο γερμανός βιομήχανος μάλιστα, που συμμετέχει στην ομάδα των 50 περίπου επιχειρηματιών οι οποίοι έχουνπροσφύγει  στο Συνταγματικό δικαστήριο της Γερμανίας ενάντια στο σχέδιο «διάσωσης» της Ελλάδας, προτείνει το νέο

νόμισμα να μην αποκαλείται «γερμανικό μάρκο». Αφού κατ’ ουσία τέτοιο θα είναι, γιατί να φαίνεται κιόλας;

Από θύμα, θύτης η Ελλάδα

Όλες αυτές οι προτάσεις (από την αλλαγή των ευρωπαϊκών συνθηκών μέχρι τη διάσπαση της ευρωζώνης) που συντείνουν στον ριζικό ανασχεδιασμό του ευρωπαϊκού χάρτη, αλλάζουν τα δεδομένα για τις περιφερειακές χώρες και πολύ περισσότερο για την Ελλάδα, που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του πυρός καθώς χαρακτηρίζεται θύτης της δημοσιονομικής κρίσης, ενώ είναι θύμα. Το ερώτημα εντοπίζεται στο ποιά πρέπει να είναι η στάση

της Ελλάδας, με κριτήριο τα δικά της οικονομικά συμφέροντα…