Παρηγοριά στον άνεργο μέχρι να βγει η ψυχή του

ΠΗΓΗ: "ΚΟΝΤΡΑ"

Καλοκαιρινά καραγκιοζιλίκια του Α. Λοβέρδου

Μες στο κατακαλόκαιρο και ενώ η (εμφανώς υποτιμημένη) επίσημη ανεργία χτύπησε 12% το Μάη, ο Ανδρέας Λοβέρδος κάλεσε τους δημοσιογράφους σε συνέντευξη Τύπου, για να ανακοινώσει τη διαδικασία ψήφισης θεσμικού πλαισίου για την «κοινωνική οικονομία». Είναι γνωστά τα παραληρήματα του υπουργού Εργασίας, όμως πιο παραληρηματική συνέντευξη απ' αυτή δεν θυμόμαστε να έχει ξαναδώσει. Αλίμονο αν κατάλαβε κανένας στο τέλος τι σκατά θα είναι αυτή η «κοινωνική οικονομία», ποιο το αντικείμενό της και ποιες οι διαχωριστικές γραμμές από τις υπάρχουσες κρατικές δομές, τις δομές που διαχειρίζονται οι διάφορες ΜΚΟ και την ιδιωτική επιχειρηματική δραστηριότητα. 

Κάθε που έμπαινε ένα ερώτημα που ζητούσε συγκεκριμένη απάντηση, πότε ο Λοβέρδος και πότε ο γενικός γραμματέας Κοινοτικών Πόρων Θ. Τσέκος το γύριζαν -κατά το κοινώς λεγόμενο- στο καλαματιανό, με απαντήσεις αόριστες, γενικόλογες και συχνά αλληλογρονθοκοπούμενες. Τόσο που στο τέλος η συνέντευξη κατήντησε ένα απέραντο μπάχαλο και έκλεισε με τον Λοβέρδο να παραπονιέται (το σύνδρομο Νίκου Ξανθόπουλου δεν τον εγκαταλείπει ποτέ), ότι πάλι στα κανάλια δεν θα πουν τίποτα, αλλά μόνο κακά θα προβλέπουν.

Τι ήθελε ο Λοβέρδος; Να βγουν όλοι οι εργατικοί συντάκτες με πανηγυρικά δημοσιεύματα για τη νέα ρηξικέλευθη πρωτοβουλία του υπουργείου του. Να κάνουν την «κοινωνική οικονομία» πρώτη είδηση. Ομως, και οι συντάκτες και τ' αφεντικά τους ξέρουν να βλέπουν τα «σάπια» και δεν είναι διατεθειμένοι να εκτεθούν με μπούρδες χάριν του Λοβέρδου. Στο ασφαλιστικό τον βοήθησαν όσο δεν έπαιρνε άλλο, όμως στο καραγκιοζιλίκι της «κοινωνικής οικονομίας» δεν μπορούν να ποντάρουν, απλούστατα γιατί είναι σκέτο καραγκιοζιλίκι. Ποιος ξεχνάει, άλλωστε, την άλλη… μεγάλη πρωτοβουλία του Λοβέρδου, με τα εκπτωτικά κουπόνια που θα μοίραζαν οι επιχειρήσεις στους ανέργους; Και τότε πήγε να οργανώσει φιέστα, όμως σήμερα δεν θέλει να θυμάται αυτό το μασκαραλίκι.

Τι είναι, λοιπόν, η «κοινωνική οικονομία»; Διάφοροι άνθρωποι, κυρίως μειονεκτούντες, όπως «άτομα με ειδικές ανάγκες», «μια παρέα ανθρώπων, μια ένωση ανθρώπων, ορισμένοι εκ των οποίων είναι πλήρως απεξαρτημένοι από ναρκωτικές ουσίες», «παλιννοστούντες Ελληνες κατά το έθνος», «νέοι κάτω των 35 ετών», «άνθρωποι που ζουν σε περιοχές που έχουν υψηλότατα ποσοστά ανεργίας» (αυτή είναι η περιγραφή που έκανε ο Λοβέρδος), θα μπορούν να επιχορηγούνται για να συστήσουν ειδικού τύπου εταιρίες και να παρέχουν υπηρεσίες «που κατά βάση είναι παροχή υπηρεσιών κοινωφελούς περιεχομένου», των οποίων «οι αποδέκτες, ένας ηλικιωμένος άνθρωπος, ένα παιδί, δεν βαρύνονται, δεν επιβαρύνονται, δεν πληρώνουν τίποτα για την υπηρεσία που τους παρέχεται. Αλλοι είναι οι φορείς που καταβάλλουν το σχετικό κόστος και αυτοί οι φορείς έχουν να κάνουν με το δημόσιο, με δήμους ή με άλλες μορφές με τις οποίες ενεργοποιείται στον κοινωνικό χώρο το δημόσιο». Αυτές οι εταιρίες δεν θα βγάζουν κέρδος. Τα μέλη τους θα μπορούν να παίρνουν το πολύ το τριπλάσιο του βασικού μισθού και ό,τι περισσεύει θα πρέπει να επανεπενδύεται ώστε και άλλοι άνθρωποι να μπουν στην εταιρία.

Αυτά είπε ο Λοβέρδος. Οταν ήρθε η ώρα των ερωτήσεων, ρωτήθηκαν τα εύλογα: ποια η διαφορά αυτών των εταιριών από τις ΜΚΟ που παίρνουν ανάλογες δουλειές και χρηματοδοτούνται από κρατικούς φορείς; Πώς θα ξεπεραστεί η επικάλυψη με ανάλογες υπηρεσίες των δήμων (π.χ. Φροντίδα στο σπίτι;). Τι θα κάνουν οι άνθρωποι αυτοί όταν εξαντληθούν τα λεφτά των προγραμμάτων με τα οποία θα χρηματοδοτηθούν;

Τότε, ο μεν Λοβέρδος έβγαλε το γνωστό εκνευρισμό του (κάτι μεταξύ θυμού και κλάψας), ο δε Τσέκος έδωσε απαντήσεις διαμετρικά αντίθετες από την αρχική εισήγηση του υπουργού του. Ενώ ο Λοβέρδος είχε πει ότι κανένας δεν θα πληρώνει για τη λήψη τέτοιων υπηρεσιών και το επανέλαβε μάλιστα (επιμένοντας ότι «κοινωφελής δραστηριότητα μπορεί να είναι η προστασία ανθρώπων τρίτης ηλικίας. Κοινωφελής δραστηριότητα μπορεί να είναι η προστασία και η βοήθεια σε παιδιά, μικρά παιδιά, που έχουν την ανάγκη μιας δραστηριότητας, την οποία δεν μπορεί να τους δώσει το σπίτι τους. Κοινωφελής δραστηριότητα είναι αυτή που επιλέγει ο εκάστοτε δήμος με τις ανάγκες του, να απευθυνθεί στην τοπική του κοινωνία και να πει θέλω να κάνω αυτό, δεν έχω προθύμους. Και επειδή δεν έχω προθύμους, ούτε έχω υπαλλήλους, ούτε έχω υπηρεσίες, υπάρχει μια ομάδα παιδιών δίπλα που κάνει αυτή την προσπάθεια και εγώ τους αναθέτω να κάνουν για λογαριασμό μου αυτή την κοινωφελή δραστηριότητα), ο Τσέκος έφερνε σαν παραδείγματα έναν συνεταιρισμό καραβομαραγκών σε κάποιο νησί του Αιγαίου ή τους συνεταιρισμούς των ψυχικώς πασχόντων, που καλλιεργούν βιολογικά αγροκτήματα και οργανώνουν κέτερινγκ, για να υποστηρίξει ότι οι εταιρίες της «κοινωνικής οικονομίας» θα είναι βιώσιμες επειδή θα πουλάνε προϊόντα και υπηρεσίες, επομένως δεν θα έχουν ανάγκη από τις επιδοτήσεις, όταν θα τελειώσουν τα προγράμματα.

Κοντολογίς, μας δουλεύουν ψιλό γαζί. Από τη μια μας λένε ότι αυτές οι εταιρίες δεν θα υποκαταστήσουν τις δημόσιες δομές, ούτε θα δρουν ανταγωνιστικά προς τις επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα (ο Τσέκος τα είπε αυτά) και από την άλλη μας μιλούν για κέτερινγκ και βιολογικά αγροκτήματα, τομείς όπου δραστηριοποιείται το ιδιωτικό κεφάλαιο και όπου κάθε κρατική επιδότηση μπορεί αμέσως να προσβληθεί ως αντιβαίνουσα τις αρχές του ανταγωνισμού. Από την άλλη, ξέρουμε πολύ καλά τι έγινε στο χώρο της ψυχικής υγείας, όπου διάφορα λαμόγια, μικρά και μεγάλα, έστησαν ΜΚΟ, δημιούργησαν διάφορες δομές με κρατικό-ευρωπαϊκό χρήμα και μόλις τελείωσαν τα προγράμματα άρχισαν να παρατάνε τις δομές στην τύχη τους και τους εργαζόμενους απλήρωτους.

Τι συμβαίνει εν προκειμένω. Ο Λοβέρδος με τους ανθρώπους του βρήκαν έναν τρόπο για να πουλήσουν φύκια για μεταξωτές κορδέλες στους άνεργους και στον ελληνικό λαό. Βρήκαν κάποια προγράμματα («κάποιες δεκάδες εκατομμύρια», όπως είπε χαρακτηριστικά ο Λοβέρδος, δηλαδή αστεία ποσά) και είπαν να στήσουν αυτή τη φάμπρικα, με ανέργους που στο φινάλε θα εργάζονται ανασφάλιστοι και με εξευτελιστικά μεροκάματα, γιατί τα χρήματα των προγραμμάτων θα τελειώσουν πάρα πολύ γρήγορα.

Και οι ίδιοι ξέρουν πολύ καλά ότι δεν θα βγει τίποτα. Γι' αυτό και Λοβέρδος και Τσέκος αρνήθηκαν πεισματικά να κάνουν οποιαδήποτε πρόβλεψη για το πόσους ανθρώπους υπολογίζουν ότι θα απασχολήσει η «κοινωνική οικονομία». Ενώ όταν πρόκειται για τα προγράμματα του ΟΑΕΔ πάντοτε αναφέρεται ρητά ότι αφορά τόσους ανέργους που θα προσληφθούν εκεί ή τόσους αυταπασχολούμενους κ.λπ.

Δεν ξέρουμε αν θα βρεθούν νέα παιδιά που θα τσιμπήσουν το δόλωμα (πολλά έχουν δει τα μάτια μας, όπως π.χ. τους νέους των stage να δουλεύουν μέχρι και τρία χρόνια ανασφάλιστοι και με μισό μεροκάματο), εκείνο που ξέρουμε όμως είναι πως αυτός ο δρόμος δεν οδηγεί πουθενά. Προσφέρει στο σύστημα άλλοθι να λέει ότι στηρίζει τη δυνατότητα των ανέργων νέων να κάνουν μια δική τους δουλειά.

Εκείνο που πρέπει να διεκδικηθεί σήμερα είναι η επιδότηση όλων των ανέργων, μέχρι να βρουν δουλειά, με επίδομα ίσο τουλάχιστον με το βασικό μισθό
.