Ενέχυρο για νέο μνημόνιο τα... "ασημικά"

Πηγή: euro2day

της Αγγ. Παπαμιλτιαδου

Η μέση λύση κατά την οποία η Ελλάδα, έπειτα από συνεννόηση με τους πιστωτές της, θα έρθει σε οικειοθελή επιμήκυνση των ομολόγων που λήγουν την περίοδο 2012 - 2017, λαμβάνοντας ως αντάλλαγμα παράταση στη δημοσιονομική προσαρμογή για μείωση του ελλείμματος στο 3%, φαίνεται πως συζητείται στην ευρωζώνη, μετά και τη συνάντηση στο Λουξεμβούργο την περασμένη Παρασκευή. 

Αυτού του είδους η αναδιάρθρωση, κατά τους αξιωματούχους της τρόικας, ονομάζεται re-positioning και όχι de facto αναδιάρθρωση, αφού κανείς πιστωτής δεν θα χάσει τα χρήματά του. Σε αυτού του είδους τη λύση φαίνεται πως συμφωνεί και ο επικεφαλής του ΔΝΤ, κ. Ντομινίκ Στρος-Καν. 

Η δυνατότητα νέου δανείου, την οποία επιζητεί η χώρα μας, συναντά -προς το παρόν τουλάχιστον- τις αντιστάσεις των Γερμανών, που θέτουν ως προϋποθέσεις την υπογραφή νέου αυστηρού μνημονίου και την υποθήκευση της δημόσιας περιουσίας αλλά και των κερδών από το πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων. 

Έτσι, όπως δείχνουν οι εξελίξεις, τα δεδομένα είναι τα εξής: 

1. Η ελληνική κυβέρνηση ζητάει την παράταση στη δημοσιονομική προσαρμογή ώστε να είναι πιο ρεαλιστική και να σταματήσει η αμφισβήτηση από τις αγορές. Θεωρείται ότι με αυτόν τον τρόπο θα υπάρξει αποκλιμάκωση των πιέσεων στα ομόλογα. Κάτι τέτοιο θα δώσει και πολιτική ανάσα στο Μαξίμου ώστε να μην ανακοινώνει πρόσθετα μέτρα ανά τρεις μήνες.

2. Η ελληνική κυβέρνηση ζητάει δέσμευση από την ευρωζώνη ότι θα παραχωρήσει νέο δάνειο σε περίπτωση όπου οι αγορές διατηρήσουν τα υψηλά επιτόκια δανεισμού. Επιδιώκεται να υπάρξει ξεκάθαρη στάση κατά τη σύνοδο κορυφής του Ιουνίου. 

3. Η Γερμανία θεωρεί ότι ένα νέο δάνειο θα είναι μια μορφή ευκαιρίας για την Ελλάδα για νέες καθυστερήσεις στη δημοσιονομική προσαρμογή και προτείνει την επιμήκυνση των ομολόγωνπου λήγουν την επόμενη πενταετία με υψηλότερο επιτόκιο και με ρήτρες (collective action clauses) που θα διασφαλίζουν ότι οι πιστωτές δεν θα χάσουν τα λεφτά τους. 

4. Η Γερμανία ζητάει την υπογραφή νέου μνημονίου σε περίπτωση όπου συναινέσει στη δημοσιονομική παράταση και με εγγυήσεις τη δημόσια περιουσία εφόσον αποφασιστεί νέα μορφή δανεισμού. Σε αυτό φαίνεται πως συμφωνεί και η ελληνική κυβέρνηση, που ήδη έχει ξεκινήσει σχετική μελέτη. 

5. Η Κομισιόν και το προεδρείο του Eurogroup προτείνουν τη συμβιβαστική λύση που περιέχει λίγο απ' όλα.

6. Η ΕΚΤ επιμένει στην πιστή εφαρμογή του μνημονίου σε συνδυασμό με αγορά ελληνικών κρατικών τίτλων μέσω του ταμείου EFSF. O κ. Τρισέ είναι κατηγορηματικά αντίθετος σε οποιαδήποτε μορφή αναδιάρθρωσης του χρέους. 

Καθοριστικός παράγοντας για τις εξελίξεις είναι, όπως πάντα άλλωστε, η στάση των Γερμανών, οι οποίοι ακόμα και μετά τη συνάντηση του Λουξεμβούργου κρατούν τα χαρτιά τους κλειστά. 

Στο Εurogroup στις 16 Μαΐου αναμένεται να ξεκαθαρίσουν και οι προθέσεις των άλλων σκληροπυρηνικών κρατών, που δεν ήταν παρόντα στη συνάντηση του Λουξεμβούργου. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι συζητήσεις για το θέμα της Ελλάδας συνεχίστηκαν και μετά την αποχώρηση του κ. Γ. Παπακωνσταντίνου από τη συνάντηση. 

Τι προτείνουν Κομισιόν, ΕΚΤ 

Σημειώνεται ότι από το δεύτερο τρίμηνο του 2011 η Ελλάδα θα πρέπει να αυξήσει τον δανεισμό από τις αγορές, αφού οι δόσεις του δανείου των 110 δισεκατομμυρίων ευρώ θα είναι πολύ μικρές σε σχέση με τις ανάγκες της χώρας. 

Σύμφωνα με ανώτατο αξιωματούχο της Ε.Ε., που μίλησε στο euro2day μετά τη συνάντηση του Λουξεμβούργου, πίσω από τις εξελίξεις, αλλά και τα στρατόπεδα που έχουν δημιουργηθεί, κρύβεται η πρόθεση του Βερολίνου να μη συμφωνήσει στη διεύρυνση των δυνατοτήτων χρηματοδότησης του προσωρινού μηχανισμού EFSF που συζητείται αυτήν τη στιγμή και αναμένεται να αποφασιστεί στη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. του Ιουνίου. 

Απόφαση κανονικά έπρεπε να ληφθεί στη σύνοδο του Μαρτίου, ωστόσο με δικαιολογία τις εκλογές στη Γερμανία, στη Φιλανδία και στην Πορτογαλία πήρε παράταση. Στην ουσία, όμως, το θέμα δεν έκλεισε γιατί δεν υπήρχε συμφωνία. Και, κατά τα φαινόμενα, δύσκολα θα υπάρξει και τον Ιούνιο. 

Η Κομισιόν και η ΕΚΤ επιθυμούν τη συναίνεση της Γερμανίας ώστε το EFSF, με κονδύλια 440 δισ. ευρώ, να παραχωρεί δάνεια για επαναγορά ομολόγων από χώρες με δανειακό πρόβλημα ή να παρεμβαίνει το ίδιο στην αγορά ομολόγων και να αγοράζει κρατικά ομόλογα χωρών που βρίσκονται «στο κόκκινο». Ο πρόεδρος της ΕΚΤ, κ. Ζαν-Κλοντ Τρισέ, έχει επανειλημμένως ζητήσει την απόφαση αυτή γιατί επιθυμεί την κατάργηση του έκτακτου προγράμματος αγοράς ομολόγων από την ΕΚΤ. 

Από την πλευρά της η ελληνική κυβέρνηση, όπως όλα δείχνουν, αντιλαμβάνεται ότι ο δανεισμός της χώρας μας θα είναι δύσκολος από εδώ και πέρα, και από τον περασμένο Μάρτιο έχει αρχίσει την κρούση για δάνειο μέσω του EFSF. 

Παράλληλα, ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός δημιούργησε και την ανάγκη να διερευνηθεί η δυνατότητα παράτασης προσαρμογής του ελλείμματος κατά 2 έτη, όπως προκύπτει από τη γνωμοδότηση της τρόικας. 

Θέτοντας ως ρίσκα στο baseline scenario τη μη έγκαιρη πάταξη της φοροδιαφυγής, τη χαμηλή είσπραξη εσόδων λόγω ύφεσης αλλά και την πολιτική κωλυσιεργία για τις μεταρρυθμίσεις, η τρόικα ανέφερε ότι ο στόχος του 3% στο έλλειμμα ίσως χρειαστεί παράταση κατά δύο έτη. 

Επίσης, έκανε λόγο και για χρέος 180% του ΑΕΠ το 2015 σε περίπτωση όπου δεν «περπατήσουν» οι ιδιωτικοποιήσεις και η ΕΚΤ συνεχίσει τις αυξήσεις των επιτοκίων του ευρώ.