Κυριακή 5 Σεπτεμβρίου 2010

Killing no murder, Ελλάδα, 2010



Στο τελευταίο τμήμα του ερευνητικού δοκιμίου μου "The Discreet Charm of the Anarchist Sublime", επιχείρησα να ανασύρω στο φως την μετάλλαξη μιας φόρμουλας ήδη γνωστής στο ρωμαϊκό δίκαιο και κεντρικής στο έργο του Giorgio Agamben --αυτής του φόνου που δεν έχει το στάτους της ανθρωποκτονίας ή της τελετουργικής θυσίας-- από την προνεωτερική της μορφή σε αυτό που ο Μαρξ περιγράφει ως μια άκρως διαμεσολαβημένη μορφή βίας, μιας βίας που ανακύπτει στη σφαίρα της πολιτικής οικονομίας και η οποία, αν και αφορά ακόμα την εξουσία πάνω σε ζωή και θάνατο, δεν αφορά όμως κάποια εντοπίσιμη κυρίαρχη απόφαση, δεν παραπέμπει σε προσωποποιήσιμη θέση του κυρίαρχου ως θύτη και δεν μπορεί να ερμηνευτεί ως πράξη που έχει στόχο την τιμωρία ενός θύματος. 

Το επιχείρημά μου ήταν ότι αυτή η βία, πλήρως ενσωματωμένη στην (νεο)φιλελεύθερη αντίληψή για την άφευκτη σκληρότητα της πολιτικής κοινωνίας ως χώρου ανταγωνισμών όπου απλά "επιβιώνει ο ισχυρότερος" (ο Μαρξ, στο "Για το εβραϊκο ζήτημα", αναφέρεται στον σιωπηρό πόλεμο της πολιτικής κοινωνίας ως "bellum omnium contra omnes") αποτελεί το τυφλό, αδιανόητο σημείο μιας γενεαλογίας της βίας που υποστασιοποιεί την σημασία της πολιτικής κυριαρχίας, και του κράτους ως βασικού φορέα της.
Για σήμερα λοιπόν, ένα απόκομμα για την τετριμμένη, διανοητικά αψηλάφιστη βία του φόνου που δεν είναι ανθρωποκτονία στην εποχή μας και στη χώρα μας. 
RD (Αντώνης)
Επιχειρηματίες τινάζουν τα μυαλά τους στον αέρα (Κρήτη) ή πηδούν από τη γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου, εργαζόμενοι βάζουν θηλιές προσπαθώντας να αποτινάξουν τη θηλιά των τραπεζών (Θεσσαλονίκη) ή πέφτουν σε χαράδρες (Γιάννενα), αγρότες αφήνουν τη γη –που πρώτα έκανε χέρσα και άγονη η πολιτική εξόντωσής της- και κινούν για το αγύριστο ταξίδι (Σέρρες)… Τα παραπάνω αποτελούν πραγματικά συμβάντα του τελευταίου μήνα. Δεν πάει πολύς καιρός από τότε που ένας 40χρονος άνεργος οικογενειάρχης, από την Καλλιθέα, σκότωσε τη γυναίκα του και στη συνέχεια έπεσε από το μπαλκόνι αγκαλιά με τα δύο του μωρά. Δεκάδες άνθρωποι γράφουν πλέον οι ίδιοι τον επίλογο της ζωής τους, καθώς βρίσκονται σε απόλυτη απόγνωση. Ιδιαίτερα στην Κρήτη, τα κρούσματα αυξάνονται ολοένα και περισσότερο. Δεκατρείς αυτοκτονίες καταγράφηκαν μόνο μέσα στους τελευταίους δεκαοκτώ μήνες…
Κυριάκος Κατσαδώρος, υπεύθυνος της Γραμμής Παρέμβασης για την Αυτοκτονία (1018): «Ο αριθμός των αποπειρών είναι 15πλάσιος των αυτοκτονιών»
Ειδικοί μιλούν για αύξηση κατά 70% των περιστατικών, κυρίως με απόπειρες αυτοκτονίας. Το 2008 καταγράφηκαν στην Ελλάδα 370 αυτοκτονίες, ενώ το 2009 ξεπέρασαν τις 400. «Εκτιμώ ότι το 2010 ο αριθμός θα είναι μεγαλύτερος» δηλώνει ο υπεύθυνος της Γραμμής Παρέμβασης για την Αυτοκτονία (1018) Κ. Κατσαδώρος, ενώ περισσότερες είναι οι απόπειρες αυτοκτονίας. «Ο αριθμός των αποπειρών είναι 15πλάσιος των αυτοκτονιών. Δηλαδή αν το 2009 καταγράφηκαν 400 αυτοκτονίες, άλλοι 6.000 άνθρωποι επιχείρησαν να βάλουν τέλος στη ζωή τους!» λέει και προσθέτει: «Την τελευταία τριετία οι τηλεφωνικές κλήσεις από ανθρώπους σε απόγνωση εξαιτίας κοινωνικοοικονομικών προβλημάτων έχουν τετραπλασιαστεί. Πριν από δύο με τρία χρόνια δεχόμασταν πέντε με έξι κλήσεις την ημέρα. Σήμερα οι κλήσεις ξεπερνούν τις σαράντα. Το 60% των ατόμων που τηλεφωνούν είναι άνδρες, οι οποίοι βάζουν πρώτα τα οικονομικά προβλήματα και μετά τα συναισθηματικά, σε αντίθεση με τις γυναίκες. Μας τηλεφωνούν από την Ιθάκη, τη Ρόδο, μέχρι και από χωριά της Μακεδονίας» λέει ο κ. Κατσαδώρος, αποτυπώνοντας το εφιαλτικό σκηνικό.
Αθηνά Πεντζουρίδου, ψυχολόγος, οικογενειακή σύμβουλος: «Η οικονομική αποσταθεροποίηση φέρνει ψυχική κατακρήμνιση»
Όπως είναι εύλογο, τα πιο ευαίσθητα άτομα και τμήματα της κοινωνίας, υφίστανται ήδη –και με δραματικότερο τρόπο- τις συνέπειες των παραπάνω και… πρωτοπορούν στη νέα θλιβερή πραγματικότητα. Βλέποντας την κατάρρευση των κόπων και των προσπαθειών τους, την ταπείνωση και τα αδιέξοδα που περιβάλλουν πλέον την καθημερινότητά τους, είναι πιο ευεπίφοροι προς το απονενοημένο…
«Η Ελλάδα της ηλιοφάνειας που βρισκόταν σε πολύ χαμηλό ποσοστό αυτοκτονιών –μαζί με τις Ιταλία, Ισπανία και Γαλλία- αρχίζει να αναρριχάται στις πρώτες θέσεις, λόγω της οικονομικής αστάθειας των τελευταίων χρόνων» λέει η ξανθιώτισσα ψυχολόγος και οικογενειακή σύμβουλος κ. Αθηνά Πεντζουρίδου. Με δεδομένο ότι όλα τα στοιχεία που αφορούν χρέη, τοκογλύφους και οικονομική κατάρρευση ατόμων και νοικοκυριών είναι λίγο-πολύ γνωστά, η συνομιλήτριά μας πλαταίνει τη συζήτηση με ιδιαίτερα διαφωτιστικό τρόπο και σε άλλες παραμέτρους, που συχνά περνούν απαρατήρητες: «Πολλές φορές παραβλέπουμε κάποιες περιπτώσεις τέτοιων θανάτων, που ωστόσο καταγράφονται με διαφορετική αιτιολογία» λέει και εξηγεί: «Είναι κάτι πολύ βασικό και οι ειδικοί στον χώρο της ψυχικής υγείας γνωρίζουν πολύ καλά ότι ένα σοβαρό ποσοστό θανατηφόρων τροχαίων, οφείλεται στην πραγματικότητα στην αυτοκτονική διάθεση του ατόμου. Επίσης, ένα άλλο σοβαρό ποσοστό τροχαίων δυστυχημάτων οφείλεται στην αλκοολική μέθη κι ότι ο αλκοολισμός εν τέλει μπορεί να θεωρηθεί σαν μια μορφή άτολμης, αργής αυτοκτονίας…».
Όσον αφορά την περιγραφή της κατάστασης που κατατρύχει όσους αποτολμούν το απευκταίο, η κ. Πεντζουρίδου σημειώνει: «Η οικονομική αποσταθεροποίηση προκαλεί την ψυχική. Αυτό όλο οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια ένα μέρος των εργαζομένων στην ανεργία και -συνεπώς- εγκαθίσταται σ’ αυτούς ο πανικός και η περαιτέρω ψυχική κατακρήμνιση. Μη βρίσκοντας λύση στον ενδοψυχικό κυκλώνα τους, κάποιοι προτιμούν την αυτοκτονία σαν λύση στα αδιέξοδα που βιώνουν». Καταλήγει δε αναφέροντας τη Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία (1018) και επιβεβαιώνοντας ότι «οι άντρες είναι περισσότερο επιρρεπείς από τις γυναίκες στο να αποπειραθούν ή και διεκπεραιώσουν μια αυτοκτονία»…
Συντάκτης: Θοδωρής Μπακάλης

Ανησυχητική αύξηση αυτοκτονιών
Του Κώστα Καντούρη
kantouris@hotmail.com

Θηλιά στον λαιμό πολλών Ελλήνων βάζουν τα χρέη που έχουν, ειδικά σε τράπεζες. Η αύξηση των αυτοκτονιών στη Θεσσαλονίκη φτάνει σε ποσοστό το 80%, όπως αποτυπώνεται σε στοιχεία που διαθέτουν οι αστυνομικές αρχές και οι επιστήμονες. Πολλές από αυτές γίνονται λόγω χρεών. Σημειώνεται ότι οι αριθμοί φαίνεται πως αυξάνονται μετά τους μήνες εισόδου του ΔΝΤ στην ελληνική οικονομική πραγματικότητα.
Ενδεικτικό είναι πως το πρώτο εξάμηνο του έτους 21 άτομα έβαλαν τέλος στη ζωή τους, όταν οι αυτόχειρες όλο το 2009 ήταν 28. Αυξημένος είναι και ο αριθμός των ατόμων που επιχειρούν να αυτοκτονήσουν, καθώς το 2009 καταγράφηκαν 27 περιπτώσεις, ενώ το φετινό πρώτο εξάμηνο 19. Οι αριθμοί έχουν την ίδια ανοδική πορεία και στην αρχή του δεύτερου εξαμήνου, καθώς, σύμφωνα με πρόχειρες καταγραφές των αστυνομικών αρχών, το δίμηνο Ιούλιος-Αύγουστος οι αυτοκτονίες αυξήθηκαν, και, περισσότερο από αυτές, οι απόπειρες.
“Είναι γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα οι περιπτώσεις ανθρώπων που αυτοκτονούν ή προσπαθούν να αυτοκτονήσουν έχουν αυξηθεί. Οι λόγοι είναι κυρίως οικονομικοί, παρότι οι συγγενείς τους αποφεύγουν να δηλώσουν αυτό ως αίτιο”, παρατηρούν αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. Σε απόλυτα νούμερα, οι αυτοκτονίες στη Θεσσαλονίκη λόγω χρεών ήταν 3 το πρώτο εξάμηνο του 2010, όσες και όλο το 2009, ενώ οι απόπειρες ήταν 2 φέτος και 5 πέρσι. Ωστόσο αυξημένος είναι ο αριθμός των περιπτώσεων για τις οποίες δεν έχουν επισήμως καταγραφεί οι λόγοι (16 αυτοκτονίες και 10 απόπειρες το πρώτο εξάμηνο το 2010). Σε αυτούς τους αριθμούς διωκτικές αρχές και επιστήμονες πιστεύουν ότι κρύβονται πολλά περιστατικά που συνδέονται άμεσα με την οικονομική κατάσταση του αυτόχειρα.
“Οι ‘λοιπές αυτοκτονίες’ είναι πολύ περισσότερες απ’ ό,τι πέρσι, και αυτό έχει μία εξήγηση: πως οι κύριες αιτίες μπορεί να είναι οικονομικές”, επισήμαναν επιστήμονες. Στις περιπτώσεις αυτές οι συγγενείς των αυτοχείρων προτιμούν να δηλώνουν στις διωκτικές αρχές πως ο άνθρωπός τους αντιμετώπιζε το τελευταίο διάστημα ψυχολογικά προβλήματα ή και παροδική κατάθλιψη, παρά να προβάλλουν τα οικονομικά αδιέξοδα στα οποία είχε περιέλθει. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ., στις περιπτώσεις αυτοκτονιών που καταγράφηκαν στο κεφάλαιο “λοιποί λόγοι” περιλαμβάνονται το πρώτο εξάμηνο φέτος 16 περιπτώσεις, όταν όλο το 2009 ήταν 13, ενώ αυξημένες είναι και οι απόπειρες, με τον φετινό αριθμό να ανέρχεται σε έξι μήνες σε 10, όταν όλο το 2009 ήταν 8. Υπενθυμίζεται ότι, για να καταγραφεί από τις διωκτικές αρχές πως μία αυτοκτονία είχε κίνητρο τα χρέη, πρέπει να υπάρχει σημείωμα του αυτόχειρα που να εξηγεί σχετικούς λόγους.
“Νιώθουν ότι ανήκουν στο περιθώριο”
Της Άννας Κουρουμπλή
Ψυχολόγου, οικογενειακής ψυχοθεραπεύτριας
Μεγάλη ανησυχία και έντονο προβληματισμό προκαλεί η κατάσταση που παρουσιάζεται όλο και πιο συχνά τον τελευταίο καιρό και αφορά αυτοκτονίες ανθρώπων οι οποίοι δεν αντέχουν τα χρέη τους και τερματίζουν τη ζωή τους. Το ποσοστό των ανθρώπων αυτών αυξάνεται με ιλιγγιώδη ρυθμό.
Συνηθισμένοι τρόποι αυτοκτονίας είναι ο απαγχονισμός, ο αυτοπυροβολισμός αλλά και οι πτώσεις από κάποιο κτίριο. Φαίνεται, δηλαδή, από τους τρόπους που επιλέγουν οι αυτόχειρες, ότι είναι αποφασισμένοι να δώσουν τέλος στη ζωή τους. Πρόκειται συνήθως για ανθρώπους που νιώθουν λύπη, έχουν ανασφάλεια και χαμηλή αυτοεκτίμηση, αισθάνονται αποτυχημένοι και πάσχουν από κατάθλιψη.
Έντονο άγχος τους διακατέχει και θεωρούν ότι με την αυτοκτονία θα επέλθει η λύτρωση και για τους ίδιους αλλά και για τους ανθρώπους που ζουν γύρω τους. Δυστυχώς, οι άνθρωποι αυτοί πιέζονται αφόρητα, έρχονται σε απόγνωση και νιώθουν ότι βρίσκονται σε αδιέξοδο. Νιώθουν ότι δεν μπορούν πλέον να είναι ενταγμένοι στο κοινωνικό σύνολο και ότι ανήκουν στο περιθώριο. Επισημαίνουμε ότι ιδιαίτερα σημαντική και χρήσιμη θα ήταν η υποστήριξη και η βοήθεια τόσο από το στενό οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον όσο και από κάποιον ειδικό.

Δεν υπάρχουν σχόλια: