Το φορονομοσχέδιο των παθών μας

• Η αυστηρότητα εξαντλείται στους μικρούς Των Άγγελου Κούρου και Γιώργου Κουτσούκου Πηγή: Εποχή, 03.04.10 Η κυβέρνηση, υποσχέθηκε διαφάνεια και ειλικρίνεια και έβαλε ως όριο την 4η του Οκτώβρη του 2009 στο ψέμα. Το νέο φορολογικό νομοσχέδιο είναι μια άσκηση επί χάρτου για το «σοσιαλιστικό» τρόπο εφαρμογής μιας, νεοφιλελεύθερης πολιτικής και τη συγκάλυψή της. Αναφέρουμε στη συνέχεια διάφορα σημεία που δείχνουν την κατεύθυνση και τον πυρήνα των αλλαγών. • Μείωση των φορολογικών συντελεστών των νομικών προσώπων Η φορολογία στα  αδιανέμητα κέρδη των A.E, των Ε.Π.Ε, και των μεγάλων Κοινοπραξιών μειώνεται από 25% σε 24% για φέτος και σε 4 χρόνια, στο 20%. Συνεχίζεται δηλαδή η μείωση των συντελεστών, που ξεκίνησε από τη χρήση 2005, η κυβέρνηση της Ν.Δ.  Θυμίζουμε ότι μέσα σε 4 χρόνια  μειώθηκαν από το 35% στο 25%. Υπάρχουν δύο προφανή ερωτήματα:  • Πρώτον, ωφελούνται;   Ο πίνακας που αναφέρεται στην περίοδο της μείωσης των συντελεστών των Νομικών Προσώπων, επί Ν.Δ, είναι διαφωτιστικός: Ο φόρος δηλαδή των Νομικών Πρόσωπων μειώθηκε, ακόμα και σε απόλυτο αριθμό. Το δημόσιο έχασε ένα τεράστιο ποσό φόρων, το οποίο όμως πλήρωσαν οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι, αφού στο εν λόγω διάστημα πλήρωσαν 2,33 δις ευρώ περισσότερα. Να σημειώσουμε ότι αυτά τα χρόνια δεν υπήρχε κρίση, όπως τώρα, και το ΑΕΠ αυξήθηκε από 4,6% έως 3,5%.  •Δεύτερον, ο σκοπός της μείωσης; Πιστεύει κανείς ότι με την παγκόσμια δυσφήμιση που έχει υποστεί η Ελλάδα, ακόμα και από τον Πρωθυπουργό της, (διαφθορά, ανομία, ανικανότητα, γραφειοκρατία κτλ.) η περαιτέρω μείωση των συντελεστών θα προκαλέσει ξένες επενδύσεις στην χώρα; Ή ότι με την επικείμενη τραγική μείωση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών, θα βρεθούν  επιχειρηματίες που θα επανεπενδύσουν τα κέρδη τους, με μόνο κίνητρο τη χαμηλότερη φορολογία; Συναλλαγές με οφ σορ εταιρείες Στο άρθρο 11 του νομοσχεδίου ορίζεται ότι δεν αναγνωρίζονται δαπάνες ή αγορές που γίνονται με τη μέθοδο των τριγωνικών συναλλαγών μέσω off shore εταιρειών ή γενικότερα, συναλλαγές με off shore εταιρείες. Δεν προκαλεί όμως η απουσία οποιουδήποτε προστίμου για αυτήν τη τακτική φοροδιαφυγής των επιχειρήσεων; Το μόνο που προβλέπει το νομοσχέδιο είναι ότι θα προστίθενται στα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης, τα έσοδα που προσπάθησε να αποκρύψει με αυτόν τον τρόπο. Στην ουσία, η μη ύπαρξη προστίμου λειτουργεί ενθαρρυντικά, αφού  θα επικρατήσει η λογική «τι είχα, τι έχασα». Επίσης, δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για την περίπτωση που η επιχείρηση είναι υπότροπος. Αντίθετα, ένα μαγαζί δεν κόψει 3 αποδείξεις γίνεται αναστολή της λειτουργίας του για ένα μήνα!  • Οι Ναυτιλιακές εταιρείες συνεχίζουν να φορολογούνται με εξωλογιστικό τρόπο Καταργείται κάθε ειδικός τρόπος φορολόγησης ορισμένων κατηγοριών επαγγελμάτων (Ταξί, Φορτηγά Δημόσιας Χρήσης, Κάμπινγκ, Μηχανικοί - Αρχιτέκτονες, Λιανοπωλητές, Πρακτορεία ΠΡΟΠΟ, Βενζινάδικα, Περίπτερα, κ.α.)» Όλως περιέργως όμως, δεν γίνεται καμία αναφορά στην ομάδα που έχει επιτύχει την πιο προκλητική φορολογική μεταχείριση με το σύστημα του εξωλογιστικού προσδιορισμού, δηλαδή τις εφοπλιστικές και ναυτιλιακές επιχειρήσεις, που καταβάλουν φόρους ανάλογα με την ηλικία των πλοίων και την ολική χωρητικότητα τους. Το αποτέλεσμα αυτού του τρόπου φορολόγησης είναι πραγματικά εντυπωσιακό: ενώ η Ελλάδα έχει τον μεγαλύτερο εμπορικό στόλο στον κόσμο, τα φορολογικά έσοδα από την ναυτιλία είναι μικρότερα από τα έσοδα που έχει το κράτος, μέσω των παραβόλων που πληρώνουν οι μετανάστες για την νομιμοποίηση τους (!).   Είναι δυνατόν να κινδυνεύει με χρεοκοπία μια χώρα 11 εκατομμυρίων, που οι εφοπλιστές της έχουν ως ιδιοκτησία γύρω στο 10% του παγκόσμιου στόλου; Η αναλογία 11 εκατομμύρια κάτοικοι στα 5,5 δις του παγκόσμιου πληθυσμού και η ιδιοκτησία του 10% είναι, απλά, εξωφρενική). • Η φορολογία των τραπεζών μειώνεται (όπως και όλων των Α.Ε.) Το ΠΑΣΟΚ στην αντιπολίτευση είχε καταθέσει πρόταση νόμου για την φορολογία των Τραπεζών αυτό το θέμα και η κ. Κατσέλη είχε δηλώσει σε συνέντευξη τύπου: «Οι τράπεζες, υπολογίζεται ότι πληρώνουν περίπου το…7% των κερδών τους σε φόρους, έναντι 27% που καταβάλει ένας μέσος εργαζόμενος με ετήσιες αποδοχές της τάξεως των 30.000 ευρώ». Εν τω μεταξύ, έως και το 2009 με την κρίση είχαν κέρδη. • Τα νέα τεκμήρια Υποτίθεται ότι η κυβέρνηση επιβάλλει ένα πλήθος τεκμηρίων για να χτυπήσει τη φοροδιαφυγή. Ακόμα και για ένα αμάξι 1.000 κυβικών υπάρχει τεκμήριο. Ό μως δεν υπάρχει κανένα απολύτως τεκμήριο για αγορά μετοχών, ομολόγων, μεριδίων μετοχικών κεφαλαίων ίδρυσης και αύξησης μετοχικού κεφαλαίου ΑΕ. Αυτό η κυβέρνηση το ονομάζει φορολογική δικαιοσύνη. Επιπλέον, τα ποσά των νέων τεκμηρίων (που ονομάζονται πλέον αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης) είναι μειωμένα κατά 45% έως 90% για περιουσιακά στοιχεία μεγάλης αξίας που κατέχουν πλούσιοι φορολογούμενοι (κύριες κατοικίες άνω των 200 τ.μ, δευτερεύουσες κατοικίες άνω των 150 τ.μ, ΙΧ με εργοστασιακή τιμολογιακή αξία άνω των 50.000 ευρώ, πισίνες, ταχύπλοα, κότερα). Πρέπει να τονίσουμε επίσης ότι οι αποδείξεις που πρέπει να προσκομίσει κάποιος για να διατηρήσει το αφορολόγητο, ορίζονται με βάση το εισόδημα, είτε για αυτόν που το δηλώνει, είτε όπως αυτό προκύπτει με βάση τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης. Με το στρεβλό τρόπο, όμως, που έχουν οριστεί οι αντικειμενικές δαπάνες, αφού κατευθύνονται, κυρίως, στα μικρά και μεσαία εισοδήματα, και σε συνδυασμό με την εξαίρεση αποδείξεων που καλύπτουν βασικές δαπάνες των φορολογούμενων (ενοίκια, δόσεις δανείων, κινητή και σταθερή τηλεφωνία κτλ) πάρα πολλοί φορολογούμενοι - που σε καμία περίπτωση δεν είναι πλούσιοι- θα χάσουν το αφορολόγητο από την έλλειψη αποδείξεων. Φοροδιαφυγή Σύμφωνα με τα νέα μέτρα «ενισχύονται και συμπληρώνονται οι διατάξεις περί ελέγχου πρακτικών transfer pricing (δηλ. υπερτιμολογήσεων ή υποτιμολογήσεων) μεταξύ μητρικών και θυγατρικών εταιρειών εγκατεστημένων σε χώρες με προνομιακά φορολογικά καθεστώτα». Αυτή η αόριστη και γενική δήλωση έρχεται να απαντήσει στον πυρήνα της φοροδιαφυγής των κολοσσιαίων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, ως θυγατρικές ξένων πολυεθνικών. Γιατί όταν λέμε φοροδιαφυγή εννοούμε, κυρίως, αυτή την πρακτική και όχι τις αποδείξεις από τους φούρνους και τα περίπτερα. Η κυβέρνηση ολόκληρο σχέδιο για τις αποδείξεις και δεν έχει να πει κάτι συγκεκριμένο για τα δις ευρώ που χάνονται. Σήμερα, το πρόστιμο για τις υπερτιμολογήσεις μεταξύ επιχειρήσεων του ίδιου ομίλου, είναι μόνο 10%. Δηλαδή, κάποια επιχείρηση προβαίνει σήμερα σε υπερτιμολόγηση μισού δις ευρώ και ξέρει ότι, αν ποτέ, την πιάσουν οι έλεγχοι της εφορίας, θα πληρώσει ένα 10% και θα ξεμπερδέψει. • Κλίμακα φορολογίας φυσικών προσώπων Με την καινούρια κλίμακα φορολογίας φυσικών προσώπων η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι επιβαρύνονται τα εισοδήματα άνω των 40.000 ευρώ. Αυτό όμως αποτελεί χονδροειδές ψέμα, διότι επιβαρύνονται τα εισοδήματα άνω των 28.000 ευρώ και όχι εκείνα που είναι πάνω από 40.000 ευρώ. Η αλχημεία της κυβέρνησης βρίσκεται στο ότι συγκρίνει τη νέα κλίμακα με την περσινή κλίμακα και όχι με τη φετινή, η οποία προβλέπει ενδιάμεσο φορολογικό συντελεστή 24%, για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 2009 και όχι 25% (νόμος 3697/08, ΦΕΚ Α΄ 194/25-9-08). Ακόμα όμως και το ποσό των 28.000 (28.000/14=2.000) είναι ψευδεπίγραφο, καθώς αν ληφθούν υπόψη οι τεράστιες αυξήσεις στους έμμεσους φόρους (ΦΠΑ, καύσιμα, ΔΕΗ κτλ), η κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης των επιδομάτων (χωρίς προηγούμενη ενσωμάτωσή τους στον μισθό) για εκατοντάδες χιλιάδες δημοσίους υπαλλήλους, η, επί της ουσίας, κατάργηση του αφορολόγητου ορίου μέσω της σύνδεσής του με μεγάλα ποσά αποδείξεων και ο δραστικός περιορισμός διαφόρων φορολογικών ελαφρύνσεων για τα μικρομεσαία στρώματα (όπως η μικρότερη φοροελάφρυνση για  στεγαστικά δάνεια ή η μετατροπή του οφέλους από την προσκόμιση αποδείξεων που ίσχυε πέρσι, σε αναγκαστικό μέτρο για την διατήρηση του αφορολόγητου, που ισχύει πλέον) τότε μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι η νέα κλίμακα φορολογίας φυσικών προσώπων χτυπά με ιδιαίτερη βιαιότητα τα εισοδήματα της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτών. Συμπερασματικά, όλοι οι πολίτες θέλησαν να πιστέψουν ότι το γλέντι «εις υγείαν των κορόιδων», όπως είπε ο Πρωθυπουργός, θα σταματήσει με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο. Δυστυχώς, οι βασικές αρχές που το διέπουν δείχνουν ότι τα κορόιδα, μάλλον, θα αυξηθούν και το γλέντι θα συνεχίζεται. Μένει βέβαια να δούμε ποιες αλλαγές θα επιφέρει η Κυβέρνηση, μέχρι την ψήφιση του νομοσχεδίου.