Γιατί πήραν τ' όπλο τους ο Μπάφετ και ο Ντελόρ

ΠΗΓΗ: ΑΥΓΗ 

ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΚΑΠΑΚΟΥ

Ο Καστοριάδης κήρυττε τον “πόλεμο” στην παντελή έλλειψη ορίων, όπως το διευρυνόμενο χάσμα του πλούτου, και ο Κρούγκμαν αποκαλεί “ληστές με τα ακριβά κοστούμια” τα γκόλντεν μπόις του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Αυτοί τουλάχιστον δείχνουν τον αντίπαλο και το διακύβευμα. Οι ηγέτες - μινιατούρες είναι αλλού...

Η δημόσια παρέμβαση του μεγαλοεπενδυτή Ουόρεν Μπάφετ για την φορολόγηση των ζάμπλουτων οικονομικών παραγόντων στις Ηνωμένες Πολιτείες ασφαλώς έχει τη σημασία της, όποια κι αν είναι τα κίνητρα του γνωστού δισεκατομμυριούχου. Η εμμονή των ρεπουμπλικανών υπέρ των ζάμπλουτων κεφαλαιούχων, με πρόσχημα ότι τα κεφάλαια αυτά θα επενδυθούν στην οικονομία, δεν έχει προηγούμενο, πολύ περισσότερο που δεν τίθεται καν η ρήτρα εξαίρεσης από τη φορολογία μόνο υπό τον όρο ότι θα επενδυθούν τα δισεκατομμύρια αυτά.

Ενώ οι ηγέτες μας ζητούν “κοινές θυσίες”, αναφέρει ο Μπάφετ στο άρθρο του στους Τimes της Νέας Υόρκης, επισημαίνει με διάθεση αυτοσαρκασμού: "Εμένα με παρέκαμψαν και, όταν ρώτησα τους πάμπλουτους φίλους μου, είδα ότι έμειναν και εκείνοι ανέγγιχτοι". Ακόμη πιο ειρωνικός είναι ο Μπάφετ όταν αναφέρει ότι, ενώ αυτός ως επενδυτής πλήρωσε για φόρους το 17% των εισοδημάτων του, οι υπάλληλοι του γραφείου του, ως εργαζόμενοι, πλήρωσαν κατά μέσον όρο 36%!

Ο ίδιος δηλαδή ξεγυμνώνει μια από τις αντιφάσεις του σύγχρονου καπιταλισμού. Όταν το χρήμα γεννά νέο χρήμα, φορολογείται λιγότερο από το χρήμα που προέρχεται από την εργασία. Δηλαδή η διάκριση κεφαλαίου και εργασίας επεκτείνεται και στη φορολογία, που έχει εμφανώς ταξική διάσταση.

Ο Μπάφετ όμως δεν μένει σε αυτή τη διαπίστωση, η οποία είναι έτσι κι αλλιώς σημαντική ιδιαίτερα όταν την κάνει ένας πάμπλουτος Αμερικανός επενδυτής. Προχωρεί ακόμη περισσότερο αμφισβητώντας μια διαδεδομένη αντίληψη των ζόμπι του νεοφιλελευθερισμού, την οποία έχουν ενστερνιστεί και πολλοί διαμορφωτές της κοινής γνώμης, ότι δηλαδή οι μειωμένοι φορολογικοί συντελεστές του κεφαλαίου δεν είχαν αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Όταν η φορολογία επί των κεφαλαιακών κερδών ήταν 40% στις ΗΠΑ όχι μόνο δεν μειώθηκαν οι θέσεις εργασίας, αλλά αντίθετα δημιουργήθηκαν πάνω από 40 εκατομμύρια νέες θέσεις μέσα στην εικοσαετία 1980-2000, λέει ο Αμερικανός μεγαλοεπενδυτής και αποφαίνεται και πάλι με διάθεση αυτοσαρκασμού: "Ξέρετε τι συνέβη έκτοτε με τους χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές και την πολύ χαμηλότερη δημιουργία θέσεων εργασίας".

Μετά από όλα αυτά ο Μπάφετ ζητά από το Κογκρέσο να μην κανακεύει άλλο τους δισεκατομμυριούχους και την αμερικανική κυβέρνηση να σοβαρευτεί προχωρώντας σε αυτό που υποτίθεται ότι υποστηρίζει, τις "κοινές θυσίες".

Θα μπορούσε να υποστηριχθεί βασίμως ότι οι απόψεις του Μπάφετ είναι πιο προωθημένες και ριζοσπαστικές ακόμη και από τις σημερινές προτάσεις των περισσότερων σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων της Ευρώπης. Τουλάχιστον στον Μπάφετ είναι εμφανής η πρόταση να αποτελέσει το φορολογικό σύστημα μοχλό αναδιανομής και ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής.

Οι πρόσφατες εκθέσεις του ΟΟΣΑ για την παγκόσμια οικονομία δείχνουν αυξανόμενη συγκέντρωση του πλούτου σε όλο και λιγότερους βαθαίνοντας το κοινωνικό χάσμα και τις οικονομικές ανισότητες μεταξύ πλουσίων και φτωχών. Στις ΗΠΑ το χάσμα αυτό διευρύνεται μετά το ξέσπασμα της φούσκας των επισφαλών στεγαστικών δανείων. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση οι ανισομέρειες Βορρά - Νότου παίρνουν πλέον εφιαλτικές διαστάσεις. Τα ελλείμματα των χωρών του Νότου τροφοδοτούν τα πλεονάσματα των χωρών του Βορρά ενώ το σκληρό ευρώ καταβαραθρώνει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας των μεσογειακών χωρών.

Η διεύρυνση του χάσματος Βορρά - Νότου αποτελεί τορπίλη στα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ ακόμη μεγαλύτερη βόμβα αποτελεί η επιχειρούμενη από τον γαλλογερμανικό άξονα “θεραπεία” της αντίφασης αυτής με όρους οικονομικής και πολιτικής κυριαρχίας. Ενδεικτική περίπτωση του πόσο κοντά είναι σήμερα ο “παράδεισος” με την “κόλαση” αποτελεί η Ισπανία. Δύο χρόνια πριν η χώρα της Ιβηρικής είχε πλεονασματικούς προϋπολογισμούς ενώ το δημόσιο χρέος της ήταν στο 55% του ΑΕΠ, δηλαδή έπιανε ακόμη και τα “σιδηρά” κριτήρια του Μάαστριχτ. Σήμερα, μετά το ξέσπασμα της κρίσης και τη φούσκα των στεγαστικών δανείων που αντιμετωπίζει, κινδυνεύει να μπει στον μηχανισμό στήριξης και να βυθίσει τις γερμανικές τράπεζες, που αγόραζαν αφειδώς το χρέος της.

Ο “μαύρος κύκνος”, δηλαδή το απρόσμενο, το παράδοξο, το αδιανόητο δεν είναι πλέον εκτός πιθανού ενδεχομένου, ιδιαίτερα όταν έχεις να κάνεις με καρικατούρες ηγετών που αντιμετωπίζουν με μια λογιστική λογική τις πιο κρίσιμες στιγμές της οικονομικής κρίσης και αδυνατούν ή δεν θέλουν να βάλουν φραγμούς στην κερδοσκοπική φούσκα. Υπ' αυτή την έννοια έχει σημασία το ξέσπασμα του Ντελόρ κατά Μέρκελ και Σαρκοζί, η εναντίωσή του στην επιβολή γερμανικού μοντέλου σε όλα τα κράτη μέλη και η πρότασή του για τη δημιουργία ευρωπαϊκού ταμείου απόσβεσης των χρεών.

Ο Καστοριάδης κήρυττε τον “πόλεμο” στην παντελή έλλειψη ορίων, όπως το διευρυνόμενο χάσμα του πλούτου, και ο Κρούγκμαν αποκαλεί “ληστές με τα ακριβά κοστούμια” τα γκόλντεν μπόις του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Αυτοί τουλάχιστον δείχνουν τον αντίπαλο και το διακύβευμα. Οι ηγέτες - μινιατούρες είναι αλλού...