Κουτόφραγκοι Vs κουτοπόνηροι

ΠΗΓΗ: Techie Chan

Σήμερα θα προσφέρω ένα δώρο στους ανταρσύτες αυτού του κόσμου γιατί τους στεναχωρώ συχνά τα τελευταία χρόνια και κατά βάθος είναι καλά παιδιά. Καθώς η μόδα της εβδομάδας είναι διάφορα δις από τα κοινοτικά ταμεία και πως αυτά δεν τα εκμεταλλευόμαστε, θα παίξουμε ένα γρήγορο παιχνιδάκι δείχνοντας με ποιο τρόπο εκμεταλλευόμασταν αυτές τις κοινοτικές επιδοτήσεις την τελευταία φορά που τις παίξαμε, όταν δηλαδή δέναμε τα σκυλιά με τα λουκάνικα και κάναμε μπίζνες αντί να τις δίνουμε στους βρωμιάρηδες αγρότες που βοηθούσαν στη συνέχεια την επιβίωση των γερμανικών αυτοκινητοβιομηχανιών και των βουλγάρικων, ουκρανέζικων και άλλων ανατολικών νοικοκυριών.

Διότι κυρίες και κύριοι, με το τέλος των μεγάλων επιδοτήσεων για τα μπαμπάκια και τα άλλα αγροτικά προϊόντα, (και τις απάτες που το πασόκ δίδαξε για το πως να παντελονιάζουμε το χρήμα “ξεγελώντας” τους κουτόφραγκους) και την αρχή των επιδοτήσεων μικρών επιχειρήσεων, άρχισε να συμβαίνει το εξής εντυπωσιακό. Σε αρκετές περιπτώσεις έφευγαν από τη χώρα περισσότερα χρήματα από όσα έρχονταν με την επιδότηση. Το ελληνικό κράτος το ανεχόταν διότι τσέπωνε μερικά εύκολα και γρήγορα χρήματα από το φπα κι έτσι -μαζί με την πιστωτική φούσκα- μπορούσε να δημιουργεί τα περίφημα σιμητικά πλεονάσματα και την αύξηση του ΑΕΠ. Πώς συνέβαινε αυτό το μαγικό? Δώστε βάση.

Κουτόφραγκοι

Έστω πως έχετε ένα ξυλουργείο κι έστω πως θέλετε να αγοράσετε με επιδότηση ένα CNC μηχάνημα (δηλαδή κάτι σαν το 3d printer μου που η δουλειά του είναι η ανάποδη. Παίρνοντας εντολές από έναν υπολογιστή, ένα ρούτερ που κινείται πάνω σε 3 άξονες αφαιρεί υλικό). Υπέροχο μηχάνημα αν με ρωτάτε και θα φτιάξω κάποια στιγμή ένα. Αλλά σε αντίθεση με το δικό μου που θα το κάνω από κομμάτια που θα βγάλω από το 3d printer και θα κοστίζει ελάχιστα, τα έτοιμα πακέτα κοστίζουν μερικές χιλιάδες ευρώ. Συχνά πολλές χιλιάδες ευρώ στη λιανική.

Ας υποθέσουμε λοιπόν πως το μηχάνημα μας κοστίζει 10.000 ευρώ προ φπα, τίποτα εξωτικό δηλαδή. Και κοστίζει 7.000 ευρώ στον εισαγωγέα να το φέρει. Ο ξυλουργός θα πληρώσει 11.900 με το φπα και θα πάρει από τους κουτόφραγκους 5.000 επιδότηση και θα βάλει κι άλλα τόσα από την τσέπη του. Προσέξτε το μαγικό τώρα. Τι ήρθε στην χώρα ως επιδότηση? 5.000 ευρώ. Τι έφυγε από τη χώρα ως εξαγωγή 7.000 ευρώ. Με λίγα λόγια από την όλη μπίζνα οι κουτόφραγκοι όχι μόνο δεν έδιναν χρήματα στην ελληνική οικονομία, έπαιρναν κιόλας. Γιατί το ελληνικό κράτος το ανεχόταν? Διότι με μόλις 5.000 ελληνικό χρήμα αυτό τσίμπαγε 1190ευρώ από τον φπα και ας πούμε 600ευρώ σε φόρους από τον εισαγωγέα (3000*20%). Δηλαδή σχεδόν 1800ευρώ ή 50% των 5000ευρώ. Θα μου πείτε ο ξυλουργός θα γλυτώσει φόρο καθώς η δαπάνη θα μπει στα έξοδα του. Θα ήταν αλήθεια ΑΝ ο ξυλουργός έκοβε όλα τα τιμολόγια και πλήρωνε φόρο. Αλλά όπως όλοι ξέρουμε αυτοί οι μικρομεσαίοι, αυτά τα αγαπημένα παιδιά της ελληνικής κοινωνίας δεν πολύ πλήρωναν φόρους. Με αυτόν τον τρόπο το ελληνικό κράτος τους έδινε ένα κίνητρο να κόβουν τιμολόγια στους πελάτες τους και να εμφανίζουν έσοδα κι έτσι να ανεβαίνει και το ΑΕΠ χωρίς οι ίδιοι να πληρώνουν επιπλέον φόρους καθώς το CNC έμπαινε στα πάγια και αύξανε τα έξοδα της επιχείρησης με την απόσβεσή του. Έτσι ο ξυλουργός της ιστορίας μας θα μπορούσε να κόψει 5.000 ευρώ επιπλέον σε τιμολόγια (το μέρος της δαπάνης του) χωρίς να πληρώσει σέντσι στην εφορία κι έτσι είχε κάθε καλό κίνητρο να το κάνει αντί να αφήσει τα εισοδήματα αδήλωτα.

Στην ουσία αυτή την ανωμαλία την επιτρέπει το καθεστός φπα για τις ενδοκοινοτικές συναλλαγές όπου ο φπα πληρώνεται εξ ολοκλήρου στη χώρα κατανάλωσης. Τι σημαίνει αυτό? Πώς αν το καθεστός φπα εντός ευρώπης δούλευε με τον ίδιο τρόπο που δούλευε κι εντός της χώρας, τότε το κράτος δεν θα τσίμπαγε όλο τον φπα από την πώληση του CNC (1900ευρω), αλλά μόνο την προστιθέμενη αξία του εμπόρου δηλαδή 7000 η εισαγωγή, 10000 η πώληση, 3000ευρώ κέρδος για τον εμπορα και 3000*19%=570 ευρώ φπα για το ελληνικό κράτος. Όμως με τον τρόπο που δουλεύει το κοινοτικό παιχνίδι όσο περισσότερα καταναλώνουν οι πολίτες σου τόσο πιο πλούσιο γίνεσαι ως κράτος. WIN WIN ?

Κουτοπόνηροι

Και τώρα που σας περιέγραψα το βασικό μοτίβο, να σας περιγράψω και τις δύο βασικές παραλλαγές. Η μία παραλλαγή ήταν ο δανεισμός. Καθώς τουλάχιστον το 30% της δαπάνης για το CNC θα μπορούσε να προέρθει από τραπεζικό δανεισμό στην ουσία αυτή η διαδικασία βοηθούσε την πιστωτική επέκταση. Η τράπεζα έδινε ένα επιχειρηματικό δάνειο για αγορά μηχανολογικού εξοπλισμού, δηλαδή σοβαρές επενδύσεις όχι αστεία, κι έτσι με ακόμα λιγότερα χρήματα από την εσωτερική αγορά φούσκωνε ακόμα περισσότερο το μαγαζί.

Η δεύτερη βασική παραλλαγή ήταν η συχνότατη υπερτιμολόγηση. Ο έμπορος κι ο ξυλουργός συμφωνούσαν να πουληθεί το μηχάνημα ας πούμε 15.000 και έκοβαν το ανάλογο τιμολόγιο. Αυτό γινόταν για να πάρει ο ξυλουργός μεγαλύτερο δάνειο και μεγαλύτερη επιδότηση προκειμένου να βάλει λιγότερα από την τσέπη του. Διότι στην ουσία δεν πλήρωνε ποτέ 15.000 ευρώ. Πλήρωνε στον έμπορο τον φπα του επιπλέον ποσού και άντε μια μικρή αύξηση στην τιμή προκειμένου ο έμπορος να βγάλει τον επιπλέον φόρο εισοδήματος από το επιπλέον κέρδος που έκοψε. Ταυτόχρονα ο ξυλουργός εμφάνιζε περισσότερα έξοδα και μπορούσε να κόψει περισσότερα τιμολόγια σε πελάτες του και να παραμείνει κοντά στο αφορολόγητο και αφαιρούσε τον παραπάνω φπα που έδωσε στον έμπορα από τους πελάτες του. Στην αγορά κινούνταν ακόμα περισσότερα και ακριβότερα τιμολόγια δηλαδή αύξηση του ΑΕΠ και μεγαλύτερη απορροφητικότητα των κοινοτικών κονδυλίων καθώς η επιδότηση θα ήταν τώρα 7.500 ευρώ και ο ξυλουργός θα πλήρωνε από την τσέπη του μόλις 2.500 για ένα υπέροχο CNC αξίας 10.000 ευρώ.

Με την υπερτιμολόγηση μάλιστα μειωνόταν ή εξαλειφόταν επίσης το φαινόμενο της αρνητικής επιδότησης, δηλαδή αυτό που περιγράψαμε πιο πάνω ότι από τη χώρα έφευγε περισσότερο χρήμα ως εισαγωγές απότι ερχόταν ως επιδοτήσεις. Το μηχάνημα συνέχιζε να κοστίζει στον έμπορα 7.000 αλλά τώρα η επιδότηση ήταν 7.500 ευρώ. Με ένα πολύ ευρωπαϊκό γαιτανάκι λοιπόν κουτόφραγκοι και κουτοπόνηροι αλληλοκλέβονταν νομίζοντας ο καθένας πως την έφερε στον άλλο. Αυτή -αν μη τι άλλο- θα μπορούσαμε να πούμε πως ήταν η βάση της ενδοκοινοτικής συνεννόησης που το πασοκ είχε πιάσει τόσο καλά και προσαρμόστηκε γρήγορα στο τοπίο της νέας πραγματικότητας για την ελλάδα των 80s με τα αγροτικά κάτι που φυσικά συνεχίστηκε τις επομενες δυο δεκαετίες με τις επιδοτήσεις προς τις ΜΜΕ. Θα μου πείτε τα ξέρετε, αλλά τα λέω εγώ για όσους νομίζουν ακόμα πως οι ξένοι ήρθαν στην ελλαδα να μας φέρουν στον ίσιο δρόμο όταν έμαθαν έκπληκτοι “τα χάλια” μας.

Αυτός ήταν ο κύριος λόγος που το κράτος έκανε τα στραβά μάτια σε όλο το πανηγύρι που είχε στηθεί. Διότι με την υπερτιμολόγηση ευχαριστούσε τους ψηφοφόρους του, την ίδια στιγμή που αύξανε τα έσοδα του και το ΑΕΠ. Το ΑΕΠ αυξανόταν λόγω της υπερτιμολόγησης (μεγαλύτερη εσωτερική υπεραξία για τον εμπορο που πουλούσε το μηχάνημα) και λόγω των τιμολογίων που μπορούσε να εμφανίσει χωρίς κόστος ο ξυλουργός και που διαφορετικά θα έμεναν στην γκρίζα αδήλωτη οικονομία και έξω από τη μέτρηση του ΑΕΠ.

Τι κέρδιζε ταμειακά το κράτος από το δεύτερο παράδειγμα? Κέρδιζε 2850 από το ΦΠΑ και 1.600 από τον φόρο εισοδήματος του εμπόρου, δηλαδή 4.450ευρώ από μια εσωτερική δαπάνη που δεν ξεπερνούσε τα 2.500 ευρώ, δηλαδή απόδοση φόρων που έφτανε στο δακρύβρεχτα ιλλιγγιώδες ποσοστό καπιταλιστικής πυραμίδας του 178%. Ακόμα κι αν δεχθούμε πως ο ξυλουργός θα το αγόραζε το CNC είτε με επιδότηση είτε χωρίς, το επιπλέον κέρδος του κράτους από το κύκλωμα της επιδότησης ειναι τεράστιο. Διότι χωρίς επιδότηση ο ξυλουργός θα έπρεπε να ξοδέψει 10.000ευρώ εσωτερικής δαπάνης που θα έφερναν στο κράτος το ΦΠΑ και το κέρδος του εμπόρου. Οπότε στα 10.000 ευρώ εσωτερικής δαπάνης το κράτος είχε απόδοση φόρων μόλις 25%. Στην ουσία οι επιδοτήσεις λειτουργούσαν ως μόχλευση των εσόδων του κράτους επιτρέποντάς του να εισπράττει μεγάλα ποσοστά φόρων από μια μικρή εσωτερική δαπάνη.

Καταλαβαίνετε τώρα τι γέλια ρίχνει ο παπαντωνίου βλέποντας τον στουρνάρα και τον παπακωσταντίνου να προσπαθούν να αυξήσουν τον φπα στα τρόφιμα κατά 10% και να μαζέψουν μπικικίνι με αυτόν τον τρόπο.

Οι δύο πλευρές του καθρέφτη

Θα μπορούσαν να είναι διαφορετικά τα πράγματα? Ναι θα μπορούσαν αν η όλη δαπάνη δεν αφορούσε εισαγόμενα προϊόντα, οπότε έμενε μέσα στη χώρα. Αν ας πούμε οι πρώτοι 100 που αγόρασαν CNC άρχιζαν να φτιάχνουν και να πουλάνε τα δικά τους CNC στην αγορά κι έτσι σταματούσαν οι εισαγωγές. Αλλά αν θυμάστε αυτή ήταν μια εποχή που όλοι κολυμπούσαν στη ρευστότητα και οι δουλειές συνέχιζαν να ρέουν, οπότε γιατί να φας 6 μήνες να κάτσεις να μάθεις να χειρίζεσαι ένα μηχάνημα που σου κόστισε μόλις 2.500ευρώ τη στιγμή που δεν προλάβαινες να εκτελείς παραγγελίες στην παραδοσιακή σου δραστηριότητα?γιατί να κάτσεις να ρισκάρεις να δώσεις δουλειά στην κόρη σου που σπούδαζε προγραμματιστής και σε 2 φίλους της που σπούδαζαν αυτοματισμό προκειμένου να κάτσουν 1 χρόνο και να φτιάξουν το δικό τους CNC? Ήταν πολύ πιο φθηνό να την στείλεις στην αγγλία να κάνει ένα MBA του κώλου για να μπορείς να επαίρεσαι κι εσύ πως το παιδί σου σπουδάζει στο εξωτερικό να γίνει σπουδαίος επιστήμονας ή καπάτσος επιχειρηματίας.

Έτσι το CNC καθόταν άπραγο και σκόνιζε στη γωνία, αν δεν παρέμενε σε καμιά κούτα με το αμπαλάζ γιατί τη μέρα που ήρθαν οι υπάλληλοι για έλεγχο της επιδότησης εσύ προτίμησες να τους χαρτζιλικώσεις αντί να μετακομίζεις μια ολόκληρη γκουμούτσα που κανείς δεν ήθελε να χρησιμοποιήσει. Και τώρα που το πράγμα γύρισε, εσύ παραπονιέσαι δικαίως πως δεν υπάρχει δουλειά, ειδικά για CNC καλλιγραφίες στον κώλο της μαιμούς, κρατιέσαι απόσα έχεις μαζέψει από τις εποχές των παχιών αγελάδων και ετοιμάζεις τα χαρτιά σου για τη σύνταξη. Κι η κόρη σου παραμένει άνεργη γιατί δεν πρόλαβε ποτέ να γίνει στελεχάρα με το MBA της από το LSE και μωρέ κορούλα μου αφού βλέπεις πως δεν υπάρχει δουλειά δεν βάζεις μπρος να μας κάνεις κι εσύ κανένα εγγονάκι να πάρουμε καμιά χαρά και θα σε βοηθήσουμε κι εμείς.