Η ελεγχόμενη κατάρρευση του δολαρίου

ΠΗΓΗ: ΒΑΘΥ ΚΟΚΚΙΝΟ

του ciaoant1

Η "ελεγχόμενη κατάρρευση" του δολαρίου συνεχίζεται ακάθεκτη...Ο Μπέρνακι τυπώσε άλλα 600 δις $ (και "έχει ο Θεός...")

Είχαμε δει σε σειρά παλιότερων άρθρων (πχ εδώ) το γιατί η διαρκής υποτίμηση του δολαρίου είναι ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ προκειμένου να υπάρξει καπιταλιστική ανάπτυξη στο σημερινό καπιταλιστικό σύστημα. Όπως μάλιστα φαίνεται και στο άρθρο που δίνουμε ως παράδειγμα, αυτό ήταν γνωστό ζήτημα εδώ και δεκαετίες, καθώς ήδη από τη δεκαετία του 1960 ο Τριφιν είχε παρουσιάσει αυτό το φαινόμενο στο Κονγκρέσσο των ΗΠΑ, και από τότε μάλιστα το φαινόμενο αυτό πήρε και το όνομα του ("δίλημμα του Τρίφιν").

Αυτή η εγγενής τάση υποτίμησης του δολαρίου έχει πάρει πλέον οργιαστικές διαστάσεις, καθώς το ξέσπασμα της κρίσης έφερε στην επιφάνεια δύο βασικές αλήθειες για το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα, που η μία τροφοδοτεί και τροφοδοτείται από την άλλη:

(α)Η άρχουσα τάξη έχει -πλέον- στη διάθεση της δισεκατομμύρια πάμφτηνους εργάτες στην Ασία και αλλού, με αποτέλεσμα να θεωρεί "υπερβολικά ακριβούς"/"καλομαθημένους" και άρα"μη ανταγωνιστικούς" τους εργάτες της Δύσης.

Μετά δηλαδή την κατάρρευση του "Ανατολικού μπλοκ", ο καπιταλισμός κατάφερε -και μπράβο του- να ενσωματώσει στην παγκόσμια αγορά τις πρώην "κομμουνιστικές" αυτές χώρες και επίσης την Κίνα και άλλες περιοχές της Ασίας. Αυτές οι περιοχές ήταν και είναι πολύ πιο "ανταγωνιστικές", διότι η εκεί εργατική δύναμη είναι πάμφτηνη.

(β)Το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα είναι χρεωκοπημένο, διότι έχει δώσει τεράστια δάνεια (για να αναπληρωθεί έτσι το κεφάλαιο που εδώ και χρόνια φεύγει από τη δύση και μετακομίζει/επενδύεται στην -κατά πολύ ανταγωνιστικότερη- Ασία). Αυτά τα δάνεια ΔΕΝ μπορούν να αποπληρωθούν.

Ως εκ τούτου, οι πιθανές λύσεις είναι δύο:

(1)Πρέπει να "κινεζοποιηθούν" οι δυτικοί εργάτες (ώστε να γίνουν ανταγωνιστικοί και να προτιμηθούν και αυτοί για επενδύσεις από τους κεφαλαιοκράτες), και ταυτόχρονα να δωθούν τρισεκατομύρια δολάρια στις χρεωκοπημένες τράπεζες για να επιβιώσει το καπιταλιστικό σύστημα.

(2)Πρέπει οι εργάτες να επαναστατήσουν, τσακίζοντας τους τραπεζίτες, τους βιομήχανους και τους πολιτικούς της άρχουσας τάξης, και να αναλάβουν αυτοί την εξουσία.

Αν υποθέσουμε ότι ακολουθούμε την πρώτη λύση, πώς θα βρεθούν αυτά τα τρισεκατομμύρια που χρειάζονται οι τράπεζες; Πώς θα μειωθούν οι μισθοί των εργατών;

Πέρα από τον "κλασσικό" τρόπο της ωμής μείωσης μισθών για τους εργάτες και την απόδοση αυτών των χρημάτων στις τράπεζες, έχουμε δει σε σειρά άρθρων ότι το μεγαλύτερο μέρος των "πακέτων σωτηρίας" προέρχεται από την εκτύπωση χρήματος από το πουθενά. Αυτό το χρήμα το αρπάζουν οι τράπεζες κλείνοντας τις τρύπες των ισολογισμών τους, και παράλληλα η εκτύπωση αυτού του πληθωριστικού χρήματος υποτιμά το νόμισμα, με αποτέλεσμα η αξία του μισθού του εργάτη να πέφτει (έμμεση δηλαδή μείωση μισθού).

Όσο για το ακριβές ποσό που χρειάζονται οι τράπεζες, αυτό είναι μάλλον απροσδιόριστο, δεν μπορεί δηλαδή να υπάρξει ακρίβεια. Μιλάμε πάντως για τρισεκατομμύρια επί τρισεκατομμυρίων. Όπως άλλωστε έχουμε δει και σε παλιότερα ποστ πχ για το στεγαστικό στις ΗΠΑ, που ήταν και το "επίκεντρο" της κρίσης, τα σπίτια που κατάσχουν οι τράπεζες στις ΗΠΑ είναι τόσα πολλά που ήδη οι τράπεζες κατέχουν περισσότερα σπίτια απ' όλους τους άλλους Αμερικάνους μαζι.

Αυτό μακροπρόθεσμα οδηγεί σε φεουδαρχικές καταστάσεις, αλλά προς το παρόν οι τράπεζες έχουν απώλειες, διότι αν πχ το αρχικό δάνειο που είχαν δώσει για ένα σπίτι ήταν 100.000$, τώρα το σπίτι αυτό έχει χάσει σε αξία, λόγω "της φούσκας που έσκασε", και αξίζει πχ 70.000$. Άρα για ένα τέτοιο σπίτι, η τράπεζα χάνει 30.000$. Πολ/στε αυτό το νούμερο επί αμέτρητα σπίτια, και βλέπετε το γιατί τα ποσά που χρειάζονται οι τράπεζες είναι τεράστια, και θα πολεμήσουν μέχρι τέλους για να τα πάρουν (διότι αλλιώς χρεωκοπούν - άλλωστε ηδη έχουν κλείσει πάνω από 300 τράπεζες στις ΗΠΑ από το 2008 ως σήμερα).

Ως εκ τούτου, τυπώνουν διαρκώς "φρέσκα" δολάρια, σε "δόσεις", προκειμένου να μη γίνει άμεσα αντιληπτό το φαινόμενο και καταρρεύσει αμέσως το δολάριο (διότι κανείς δε θα θέλει να επενδύσει σε ένα νόμισμα που υποτιμάται διαρκώς). Όσο βέβαια περισσότερο τυπώνουν, τόσο πιο φανερό γίνεται, και τόσο περισσοτερο πέφτει και το δολάριο (δείτε πχ το φαινόμενο της "ανόδου" του χρυσού, που βέβαια μένει σταθερός, δεν ανεβαίνει, απλά το δολάριο είναι αυτό που πέφτει, και το ίδιο ισχύει, λιγότερο ή περισσότερο, και για τα υπόλοιπα "μεγάλα" νομίσματα, όπως πχ το γιεν, η αγγλική λίρα, ή [λιγότερο ελέω Γερμανίας] το ευρώ).

Χθες ο Μπέρνακι (πρόεδρος της FED) τύπωσε άλλη μια "δόση":

Νέο γύρο νομισματικής χαλάρωσης ύψους 600 δισ. δολ. ανακοίνωσε η Fed

Σύμφωνα με το σχέδιο που ανακοινώθηκε η New York Fed θα αγοράσει περίπου 850 – 900 δις. δολάρια κρατικών ομολόγων το επόμενο πεντάμηνο, ενώ θα προχωρήσει στην έκδοση νέων ομολόγων 600 δις. δολ. νέων μέχρι τον Ιούνιο του 2011. Η διάρκεια των νέων εκδόσεων θα είναι 5-6 ετών και θα πραγματοποιείται την όγδοη εργάσιμη ημέρα κάθε μήνα. Επιπλέον, στο σχέδιο περιλαμβάνει και η επανεπένδυση 250-300 δις. δολαρίων ομολόγων καλυμένων από ενυπόθηκα δάνεια τα οποία λήγουν.Σημειώνεται ότι αναλυτές προέβλεπαν ότι η Fed θα προχωρήσει στην αγορά μακροπρόθεσμων χρεογράφων αξίας 300 έως 500 δισ. δολ.

Αυτός είναι ο δεύτερος γύρος ποσοστικής χαλάρωσης, μετά το πακέτο του 1,7 τρις ευρώ που διοχέτευσε στην αμερικανική οικονομία την περίοδο Δεκεμβρίου 2008 – Μαρτίου 2010.

Οι τράπεζες ήδη είναι έτοιμες να αρπάξουν ότι μπορούν, άλλωστε ο Μπέρνακι είχαμε δει σε προηγούμενα ποστ ότι έως και ερωτηματολόγιο τους έστειλε, ρωτώντας τους πόσα λεφτά θέλουν. Η Freddie Mac, που διαχειρίζεται ως οργανισμός τα στεγαστικά δάνεια, ήδη έχει αρπάξει τρισεκατομμύρια, και τώρα ήδη ανακοίνωσε ότι θέλει κι άλλα για να αποφύγει τη χρεωκοπία:

Freddie Mac: Ζητάει οικονομική ενίσχυση μετά τα μεγέθη γ' τριμήνου

Αποθαρρυντικά ήταν τα μεγέθη που γνωστοποίησε η τράπεζα χορήγησης στεγαστικών δανείων, Freddie Mac κατά το τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος, καθώς παρουσίασε ζημιές ύψους 4,1 δισ. δολαρίων ή 1,25 δισ. δολαρίων, έναντι ζημιών 6,7 δισ. δολαρίων ή 2,06 δολαρίων ανά μετοχή την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.

Η Goldman Sachs διαρκώς βγάζει ανακοινώσεις όπου αναμένει νέα τρισεκατομμύρια να τυπωθούν (στο νεότερο ανακοινωθέν της της υπολογίζει ότι μέσα στα επόμενα 2 χρόνια θα τυπωθούν περίπου 2 τρις $ ακόμα από το πουθενά, και μετά "'εχει ο Θεός") ενώ ακόμα και mainstream αναλυτές, όπως πχ ο νομπελίστας κεντροαριστερός οικονομολόγος Στίγκλιτς πουζητά να πάνε οι τραπεζίτες φυλακή, παραδέχονται ότι θα πρέπει να χτυπηθούν οι τραπεζίτες, αλλιώς ο λαός θα εξεγερθεί (κάτι που προφανώς δε το θέλουν με τίποτα).

Όσο για τα υπόλοιπα κράτη, έχουμε δεί ότι όλα τυπώνουν και αυτά χρήμα ("νομισματικοί πόλεμοι"), προκειμένου να κλείσουν και αυτά τις τρύπες των τραπεζών τους, και επίσης να υποτιμήσουν και αυτά τα νομίσματα τους, ώστε να γίνουν πιο φτηνοί ("ανταγωνιστικοί") οι εργάτες εκεί. Μοναδική εξαίρεση η Γερμανία, που ναι μεν τυπώνει χρήμα, αλλά σε περιορισμένες (σχετικά) ποσότητες, και με αντάλλαγμα της προτεκτορατοποίηση των υπόλοιπων κρατών της ευρωζώνης. Το ευρώ έτσι μένει σχετικά σταθερό, κάτι που σημαίνει ότι "ανεβαίνει" σε σχέση με το δολάριο (που πέφτει) και η ευρωζώνη αδυνατεί να ανταπεξέλθει (διότι δεν είναι ανταγωνιστική), με εξαίρεση τη Γερμανία, που, έως ένα σημείο, αντέχει την υψηλή ισοτιμία του ευρώ λόγω της ανώτερης ποιότητας των προιόντων της, που προτιμούνται από πολλούς, παρότι ακριβότερα, λόγω ακριβώς αυτή τους της ποιότητας.

Στο άκουσμα της δεύτερης δόσης της εκτύΠωσης δολαρίων από τις ΗΠΑ, η Ιαπωνία ήδηπρετοιμάζεται για νέο δικό της γύρο, ενώ η Αγγλία προς το παρόν δε προχωρά σε δεύτερο γύρο (το φυλάει για αργότερα).

Η ΕΚΤ προς το παρόν αρνείται. Οπότε, όπως ορθά παρατηρεί σε άρθρο του το "sofokleous10", και το έχουμε δει και εμείς σε παλιότερα άρθρα, η ευρωζώνη ρίχνει το ευρώ με άλλον τρόπο. Αντί να τυπώνει χρήμα, χρησιμοποιεί την κρίση των PIIGS για να ενισχύει το φόβο των επενδυτών για το μέλλον του ευρώ (που δύσκολα βέβαια όντως θα επιβιώσει στη σημερινή του μορφή), και έτσι ρίχνει την ισοτιμία του όταν η Γερμανία βλέπει ότι έχει "παραανέβει" χωρίς να τυπώνει χρήμα:

Ο παγκόσμιος πόλεμος των νομισμάτων, η σύγχρονη μορφή εμπορικών πολέμων, πέρασε από χθες σε νέα και πιο επικίνδυνη φάση, με την απόφαση της Fed να αγοράσει ως τον επόμενο Ιούνιο κρατικά ομόλογα αξίας 850 δις. δολ. Παράπλευρη απώλεια του πολέμου των νομισμάτων φαίνεται ότι θα είναι οι χώρες της περιφέρειας του ευρώ, τα διαβόητα PIGS, καθώς μόνο ο φόβος χρεοκοπιών στην Ευρωζώνη θα απέτρεπε στις σημερινές συνθήκες μια ανεξέλεγκτη ανατίμηση του ευρώ. ... Οι κύριες εξαγωγικές οικονομίες της Ευρώπης, η Γαλλία και η Γερμανία, είναι υποχρεωμένες να διατηρήσουν την ανταγωνιστικότητά τους διεθνώς, χωρίς να μπορούν να σταματήσουν την καθοδική πορεία του δολαρίου, που ήδη βρίσκεται στο 1,41 έναντι του ευρώ, δηλαδή σε όρια… συναγερμού για τις ευρωπαϊκές εξαγωγικές βιομηχανίες. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει επιλέξει μια σχετικά αυστηρή νομισματική πολιτική, που ευνοεί ακόμη περισσότερο την ανατίμηση του ευρώ. Την ίδια ώρα, παραμένει εξαρτημένη από τις «ενέσεις» ρευστότητας της Fed στην Ευρωζώνη, μέσω πράξεων swaps δολαρίου-ευρώ και δεν φαίνεται διατεθειμένη να «κονταροκτυπηθεί» με την αμερικανική ομοσπονδιακή τράπεζα, για να αναχαιτίσει την άνοδο του ευρώ. Σε αυτό το περιβάλλον, αρκετοί αναλυτές διατυπώνουν μια θεωρία που φαίνεται συνωμοσιολογική, αλλά ίσως έχει αρκετή δόση αλήθειας: λένε, δηλαδή, ότι η Γερμανία και η Γαλλία δεν άνοιξαν τυχαία σε αυτή τη φάση το θέμα-ταμπού των ελεγχόμενων χρεοκοπιών στην Ευρωζώνη, που θα διατηρήσει αρκετή αβεβαιότητα στις αγορές μέχρι να αναθεωρηθεί η Συνθήκη της Λισαβόνας, τον επόμενο Μάρτιο, προκαλώντας ήδη θύελλα πιέσεων στα ομόλογα των περιφερειακών οικονομιών, των διαβόητων PIGS (Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Ισπανία). Αυτή η κίνηση στην πολιτική σκακιέρα, που αποσταθεροποιεί τις περιφερειακές οικονομίες, αναβιώνοντας τους φόβους των αγορών για χρεοκοπίας, λένε ορισμένοι ότι αποτελεί ένα είδος «αντίμετρου» των Γερμανών και των Γάλλων έναντι των Αμερικανών, ώστε να διατηρηθεί αρκετή αβεβαιότητα στις αγορές και να αποφευχθεί με τον τρόπο αυτό μια «εκρηκτική» ανατίμηση του ευρώ. «Ακόμη και αν δεν υπήρχαν χώρες στα πρόθυρα της χρεοκοπίας στην περιφέρεια της Ευρωζώνης, οι Γερμανοί θα έπρεπε να τις εφεύρουν, αλλιώς η οικονομία τους θα απειλούνταν με καθίζηση από την ανατίμηση του ευρώ», λέει χαρακτηριστικά τραπεζικό στέλεχος.

Θυμίζουμε πάντως και κάτι ακόμα για την ευρωζώνη - ότι δηλαδή τα συνδυασμένααποθέματα χρυσού των χωρών-μελών της ευρωζώνης είναι, με βάση τουλάχιστον τα επίσημα νούμερα, τα μεγαλύτερα του κόσμου. Αυτό σημαίνει πως σε περίπτωση κατάρρευσης του δολαρίου, και άρα και του παγκόσμιου νομισματικού συστήματος του Μπρέττον Γουντς (ή ότι έχει απομείνει από αυτό τέλος πάντως, οι ΗΠΑ έχουν καταργήσει εδώ και χρόνια τον κανόνα του χρυσού και στηρίζουν το δολάριο με ένα άτυπο "κανόνα του πετρελαίου", όπου πετρέλαιο αγοράζεις μόνο σε δολάρια, και όποιος το πουλήσει σε ευρώ, όπως έκανε ο Σαντάμ , ή απειλεί να κάνει ο Αχμαντινετζάντ, χτυπιέται αλύπητα), το ευρώ θα επιβιώσει, καθώς θα είναι το μόνο νόμισμα που θα έχει μια μερική υποστήριξη σε χρυσό.

Στις ΗΠΑ το πετρέλαιο θα γίνεται ολοένα και πιο ακριβό, καθώς το δολάριο πέφτει, ενώ στην ευρωζώνη, το ισχυρό ευρώ θα διατηρει μια καλύτερη ισοτιμία, κάτι που βέβαια είναι φοβερά σημαντικό για τη Γερμανία, που έχει και τη μεγαλύτερη βιομηχανία, και άρα και τις μεγαλύτερες ενεργειακές ανάγκες. Το ευρώ λοιπόν θα στηριχθεί και από τα πετρελαιοπαραγωγά κράτη, και από την Κίνα/Ρωσία, κτλ, ως νομισματικός αντικαταστάτης του δολαρίου, ενώ βέβαια η μεγαλή επιστροφή θα γίνει από το χρυσό, που θα συνεχίσει να "ανεβαίνει" (θα μένει σταθερός, απλά τα υπόλοιπα θα πέφτουν), και μάλιστα ολοένα και πιο έντονα. Ποιος θέλει να πληρώνεται σε ένα νόμισμα που πέφτει διαρκώς; Δε θα ήταν καλύτερα να έχει χρυσό;

Ο χρυσός σήμερα "ανεβηκε" τρομερά σε σχέση με το δολάριο *το δολάριο έπεσε, λόγω της κίνησης του Μπέρνακι να το πληθωρίσει)

Έχουμε δει επίσης την περίπτωση των SDR< δηλαδή ενός "μεταβατικού" παγκόσμιου λογιστικού νομίσματος, για χρήση ανάμεσα στις κεντρικές τράπεζες, καθώς όλες οι υπόλοιπες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις ψάχνονται για το πως θα αντικαταστήσουν το δολάριο από παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα.

Αυτό που δεν έχουμε δει ως τώρα, και θα μας απασχολήσει αρκετά από εδώ και πέρα, είναι η λεγόμενη "ποσοτική σύσφιξη". Η "ποσοτική χαλάρωση" είναι η επίσημη "οργουελιανή" φράση για την εκτύπωση πληθωριστικού χρήματος από το πουθενά. Η "ποσοτική σύσφιξη" είναι η επίσημη φράση για την προσπάθεια των κρατών να εμποδίσουν τους ωκεανούς αυτού του πληθωριστικού χρήματος να εισρεύσει σε αυτά και να τους δημιουργήσει πληθωρισμό:

Με απλά λόγια, αυτό που συμβαίνει είναι ότι επειδή κανένας δεν επενδύει στο δολάριο (επειδή υποτιμάται), όλοι πηγαίνουν και επενδύουν τα κεφάλαια τους σε άλλα νομίσματα, με αποτέλεσμα ωκεανοί χρήματος να εισρεουν σε άλλα κράτη, προκαλώντας μεγάλο πληθωρισμό. Τα κράτη λοιπόν αυτά φορολογούν πλέον την εισροή κεφαλαίου, σε μια μορφή "νομισματικού προστατευτισμού". Όπως δηλαδή ο εμπορικός προστατευτισμός επιβάλλει δασμούς στα εισαγόμενα εμπορεύματα, έτσι και ο "νομισματικός προστατευτισμός" επιβάλλει δασμούς στα εισαγόμενα κεφάλαια, εμποδίζοντας την "ελεύθερη" διακίνηση τους. Είναι και αυτό μια μορφή της επιστροφής στο μοντέλο του κράτους-έθνους", και το τέλος της "ελεύθερης αγοράς" (δείτε και εδώ για περισσότερα - αξίζει τον κόπο).

Ας δούμε επίσης το πως σχολιάζουν τα κυρίαρχα ΜΜΕ το θέμα:

Ποσοτική χαλάρωση ή ποσοτική σύσφιξη;

Ενώ η Fed αναμενόταν να ανακοινώσει σήμερα το QE2, στην Ινδία και την Αυστραλία οι κεντρικές τράπεζες προχωρούσαν σε αυξήσεις επιτοκίων για να ανακόψουν τις πληθωριστικές πιέσεις.

Και άλλες ασιατικές κεντρικές τράπεζες -τελευταία της Κίνας και της Σιγκαπούρης- συσφίγγουν τη νομισματική τους πολιτική, με τους αναλυτές να βλέπουν τις εισροές κεφαλαίων προς τις αγορές αυτές να εκτινάσσονται στα ύψη, καθώς οι αποδόσεις που θα προσφέρουν θα είναι ελκυστικές για τους επενδυτές. 

Ο κορυφαίος οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπίνι δήλωσε, μάλιστα, στο Bloomberg πως οι αναδυόμενες οικονομίες διατρέχουν τον κίνδυνο να αντιμετωπίσουν δημιουργία φούσκας αξιών, καθώς τα κεφάλαια από τις ανεπτυγμένες οικονομίες θα συνεχίσουν να εισρέουν σε αυτές. Οι αναδυόμενες χώρες θα αντιμετωπίσουν τελικά την ανάγκη να καταφύγουν σε πολιτική νομισματικής σύσφιξης (QT) -αντιδιαστέλλοντάς την με το quantitative easing (QE)-, θα κληθούν δηλαδή να προχωρήσουν σε μη συμβατικά μέτρα νομισματικής σύσφιξης, προκειμένου να αποφύγουν «κατά μέτωπο» επίθεση στον πληθωρισμό, που θα ήταν η αύξηση των επιτοκίων τους. Κάτι τέτοιο θα ασκούσε περαιτέρω ανοδικές πιέσεις στα νομίσματά τους, με αρνητικές συνέπειες στις εξαγωγές τους. To bras de fer ανάμεσα στο QE και το QT δεν αποκλείεται να αναζωπυρώσει στο άμεσο μέλλον τις ανησυχίες για νομισματικούς πολέμους ανά τον κόσμο.

----

Ως τελευταίο σχόλιο είναι φανερό πως η δημιουργία της παγκόσμιας αγοράς από την "παγκοσμιοποίηση" είναι αυτή που δίνει τη δυνατότητα στους λαούς να ζήσουν μαζί, αρκεί όμως να τσακίσουν τα παράσιτα που τους βάζουν να τσακώνονται μεταξύ τους στα πλαίσια του "ανταγωνισμού", δηλαδή την άρχουσα τάξη.

Ο καπιταλισμός επιτέλεσε το "ιστορικό του καθήκον", δημιούργησε την "παγκόσμια αγορά" τώρα μένει να δούμε αν οι εργάτες θα κάνουν αυτό που πρέπει, αν θα τονκαταργήσουν δηλαδή, αλλιώς ο καπιταλισμός, επειδή σαπίζει, θα καταργήσει ο ίδιος το δημιούργημα του, και, κινούμενος πιο ακροδεξιά, θα βάλει το ένα κράτος εναντίον του άλλου, με τους λαούς αντί να σκοτώνουν τους εκμεταλλευτές τους, να σκοτώνονται μεταξύ τους.