ΠΗΓΗ: ΑΥΓΗ
TOY ΓΙΑΝΝΗ ΜΗΛΙΟΥ
1. Το τέλος του «τέλους της πολιτικής» …
Ο νεοφιλελευθερισμός επαγγέλθηκε το «τέλος της πολιτικής» και (στο όνομα της «ελευθερίας», των «αυτορυθμιζόμενων αγορών», της «παγκοσμιοποίησης») το «τέλος του κράτους». Οι στρατηγικές επιλογές που προωθούσε υποτίθεται ότι απέρρεαν από τη λογική της (μόνης δυνατής) «ορθολογικής διαχείρισης». Η κρίση διέλυσε αυτό τον μύθο, καθώς έφερε στο προσκήνιο έναν άνευ προηγουμένου κρατικό παρεμβατισμό: Από την αγορά εργασίας και το συνταξιοδοτικό σύστημα, μέχρι τα προγράμματα στήριξης των τραπεζών και τους «μηχανισμούς στήριξης».
Σε μία ιστορική συγκυρία με πολλές ομοιότητες με τη σημερινή, ο Πολάνι (Karl Polanyi) επισήμανε ότι όταν το φιλελεύθερο καπιταλιστικό μοντέλο οργάνωσης βρίσκεται σε κρίση, έχει την ανάγκη ενός είδους συντηρητικού (ή αυταρχικού) παρεμβατισμού ώστε να εξασφαλίσει την αναπαραγωγή του.1 Σήμερα ζούμε ακριβώς σε μία τέτοια φάση. Τα κράτη και οι υπερεθνικοί μηχανισμοί δεν φαίνονται πια ως «αδύναμοι» παίκτες, όπως ισχυρίζονταν οι νεοφιλελεύθεροι πολιτικοί και ιδεολόγοι πριν από την κρίση. Παρεμβαίνουν δραστικά σε μεγάλη κλίμακα, ώστε να αναζωογονήσουν τη δυναμική των αγορών και του χρηματοπιστωτικού συστήματος, οικοδομώντας μηχανισμούς και θεσμούς που συμπιέζουν ακόμα περισσότερο τα εργατικά εισοδήματα και τις δημόσιες παροχές και αναδομούν τους όρους εργασίας.