Σ. Ντούλιεν: Δύο επικίνδυνοι μύθοι γύρω από την Grexit

ΠΗΓΗ: Το Βήμα

Βερολίνο, Γερμανία

Να μην παίζουν με τη φωτιά της ελληνικής εξόδου από το ευρώ, προειδοποιεί τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο γερµανός καθηγητής Διεθνούς Οικονοµίας και συνεργάτης της δεξαμενής σκέψης «Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων» (ECFR) Σεµπάστιαν Ντούλιεν.

Σε άρθρο του που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του ECFR ο καθηγητής Ντούλιεν, πρώην συντάκτης της οικονομικής εφημερίδας «Financial Times Deutschland», υποστηρίζει ότι δύο εξαιρετικά επικίνδυνοι και παραπλανητικοί μύθοι γύρω από τη λεγόμενη Grexit (έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη) ακούγονται στα ευρωπαϊκά πολιτικά «πηγαδάκια» το τελευταίο διάστημα.

«Ενώ τα προβλήματα που θα δημιουργήσει μία Grexit στην υπόλοιπη Ευρώπη παραγνωρίζονται, τα προβλήματα για την Ελλάδα διογκώνονται υπερβολικά» γράφει ο Ντούλιεν και προσθέτει: «Υποστηρίζεται ότι με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) έτοιμο και την ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ) να έχει αποφασιστεί, η εξάπλωση της ελληνικής κρίσης στην Ευρώπη δεν θα αποτελέσει πρόβλημα. Την ίδια στιγμή διαβάζουμε ότι η επαναφορά της δραχμής είναι σχεδόν αδύνατη. Υποστηρίζεται ότι θα χρειαστούν μήνες προετοιμασίας για την αλλαγή του νομίσματος, επειδή μόνο η εκτύπωση των χαρτονομισμάτων από μόνη της θα χρειαστεί καιρό και οι υπολογιστές και τα ATM θα πρέπει να επαναπρογραμματιστούν, ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν θα τα καταφέρει και ότι θα πρέπει να κλείσουν τα σύνορα και να φυλάσσονται από στρατιώτες προκειμένου να αποφευχθεί η φυγή κεφαλαίου. Τέλος λένε ότι μετά από την Grexit, η Ελλάδα δεν θα μπορεί να πληρώνει για βασικά αγαθά, όπως καύσιμα και φάρμακα και ότι ο πληθυσμός της θα πεινάσει».

Οι παραπάνω ισχυρισμοί είναι, σύμφωνα με τον καθηγητή, εξαιρετικά επικίνδυνοι. «Αν οι πολιτικοί και η κοινή γνώμη στη Γερμανία πίστευε ότι μόνο η Ελλάδα έχει να χάσει από την έξοδό της από το ευρώ και εμείς δεν χρειάζεται να ανησυχούμε, το φυσικό πολιτικό συμπέρασμα θα ήταν να παραμείνουμε κάθετοι και να μην προχωρήσουμε σε καμία υποχώρηση προς την Ελλάδα. Στην πραγματικότητα θα μπορούσαμε να διευκολύνουμε την έξοδο λίγο με απαιτήσεις που το ελληνικό κοινοβούλιο δεν θα μπορούσε να εκπληρώσει. Ωστόσο, εξετάζοντάς τους προσεκτικότερα, οι περισσότεροι από αυτούς τους ισχυρισμούς λίγο βασίζονται στην αλήθεια και παρότι αρχικά δείχνουν αληθοφανείς είναι λανθασμένοι» γράφει.

Ο καθηγητής Ντούλιεν συνεχίζει εξηγώντας τους λόγους που οι δύο αυτοί μύθοι γύρω από την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ δεν είναι βάσιμοι:

Μύθος 1: Η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να διαχειριστεί την έξοδό της από το ευρώ

Η υπόθεση ότι η αλλαγή του νομίσματος θα είναι μία χρονοβόρα διαδικασία είναι λάθος, υποστηρίζει ο Ντούλιεν. 

«Η επαναφορά της δραχμής θα χρειαστεί μόνο έναν απλό νόμο, που θα αλλάζει όλα τα συμβόλαια, όλες τις τραπεζικές καταθέσεις και όλα τα τραπεζικά δάνεια από ευρώ σε δραχμές. Επιπροσθέτως η κυβέρνηση θα κηρύξει στάση πληρωμών ως προς το χρέος της. Θα υπάρξει επανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού τομέα με νέα ομόλογα (...) Δεν θα χρειαστεί επαναπρογραμματισμός των υπολογιστών καθώς με μηδενικούς λογαριασμούς σε ευρώ στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, οτιδήποτε αναφέρεται σε ευρώ θα σημαίνει δραχμές. Από τη στιγμή που θα τεθεί σε ισχύ ο νόμος θα πραγματοποιούνται και πάλι τραπεζικές συναλλαγές μέσα στην Ελλάδα - τώρα σε δραχμές, όχι σε ευρώ. Ενδεχομένως να χρειαστεί οι τράπεζες να παραμείνουν κλειστές για λίγες ημέρες προκειμένου το προσωπικό να λάβει οδηγίες» εξηγεί.

Το να φθάσουν τα μετρητά στα ATM ίσως αποδειχθεί δυσκολότερη υπόθεση, σύμφωνα με τον καθηγητή Ντούλιεν, ωστόσο και αυτό δεν είναι αξεπέραστο πρόβλημα καθώς οι τραπεζικές πληρωμές θα πραγματοποιούνται και θα υπάρχουν ακόμη ευρώ για τις καθημερινές συναλλαγές. Είναι βέβαιο ότι με την υποτίμηση της δραχμής η κατάσταση για την Ελλάδα δεν θα είναι εύκολη. Η τιμή των καυσίμων θα τριπλασιαστεί και η τιμές των εισαγόμενων φαρμάκων θα τετραπλασιαστούν.

Ωστόσο, «η οικονομική θεωρία μας επιτρέπει να προβλέψουμε ότι οι Έλληνες θα προτιμήσουν να περιορίσουν την εισαγωγή κινεζικών πλαστικών παιχνιδιών και γερμανικών Μερσέντες από ό,τι ανάγκες όπως τα καύσιμα και τα φάρμακα» προσθέτει ο Ντούλιεν. Επίσης μπορεί η αγοραστική δύναμη του μέσου Έλληνα να μειωθεί αισθητά, ωστόσο η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας θα αυξηθεί δραματικά».

Μύθος 2: Η εξάπλωση της ελληνικής κρίσης μπορεί να περιοριστεί

Οπως γράφει ο Ντούλιεν, οι ευρωπαίοι ηγέτες σθεναρά υποστηρίζουν ότι το ευρωπαϊκό τείχος προστασίας θα προφυλάξει τις υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης από τον ελληνικό κίνδυνο.

«Όλοι γνωρίζουμε ότι ο ΕΜΣ και το EFSF δεν επαρκούν για ένα πρόγραμμα που θα αφορά σε μία μεγάλη χώρα όπως η Ιταλία. Σίγουρα ο ΕΜΣ θα ενισχυθεί, αλλά αυτό που θα ακολουθήσει μίας Grexit είναι μία αγνώστου βαθμού φυγή κεφαλαίου από την Ιταλία και την Ισπανία» υποστηρίζει ο Ντούλιεν, προσθέτοντας: «Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα επέμβει και θα παρέχει την απαραίτητη ρευστότητα. Ωστόσο, δεν είμαι βέβαιος πώς το γερμανικό κατεστημένο και η Bundesbank θα αντιδρούσαν αν οι ανισορροπίες στο Σύστημα Ταχείας Μεταφοράς Κεφαλαίων και Διακανονισμού σε Συνεχή Χρόνο αυξάνονταν και η Bundesbank έβλεπε τις αξιώσεις της έναντι του Ευρωσυστήματος να αυξάνονται κατά 1.000 δισ. ευρώ».

Ακόμη και ένα μεγάλο πακέτο στήριξης για την Ιταλία και την Ισπανία δεν θα έλυνε τα προβλήματα του ιδιωτικού τομέα σε αυτές τις χώρες, που θα έβλεπαν την ανεργία να εξακοντίζεται στο 30%. «Το ισπανικό κομματικό σύστημα θα άρχιζε να ξεφτίζει και η φιλο - ευρωπαϊκή συναίνεση να καταρρέει» συνεχίζει ο Ντούλιεν. Και καταλήγει: «Ακόμη και αν πιστεύεις ότι έχεις βάλει καλούς αερόσακους στο όχημά σου, δεν θέλεις να είσαι μέσα για το κρας - τεστ. Οι πολιτικοί θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί όταν παίζουν με την Grexit».