ΒΡΕΤΑΝΙΑ: Μπαράζ ιδιωτικοποιήσεων και περικοπών

Τραγικές οι συνέπειες για τα λαϊκά στρώματα

Από την διαδήλωση πέρσι το καλοκαίρι ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του συστήματος υγείας

ΠΗΓΗ: Ριζοσπάστης

Ακριβώς ένα χρόνο μετά την παρουσίαση της «Λευκής Βίβλου» του πρωθυπουργούΝτέιβιντ Κάμερον μέσα από τις σελίδες της βρετανικής εφημερίδας «Τέλεγκραφ», δηλαδή του σχεδίου της κυβέρνησης για ευρείας κλίμακας ιδιωτικοποιήσεις, που θα περιλαμβάνουν σχολεία, νοσοκομεία και άλλες δημόσιες υπηρεσίες, σταδιακά όλα «βγαίνουν στο σφυρί». Οι συγκρίσεις δεν λείπουν. Αυτόματα όλοι αναφέρονται στα χρόνια της «Σιδηράς Κυρίας», της Μάργκαρετ Θάτσερ, όπου το ξεπούλημα του δημόσιου τομέα έλαβε και ιδεολογικό υπόβαθρο και μαζικές διαστάσεις.

Αν και ήταν η κυβέρνηση των Εργατικών υπό τον Κάλαχαν, που ξεκίνησε τη σταδιακή ιδιωτικοποίηση της BP από το 1977, όπως και μια σειρά οικιστικών έργων και υπηρεσιών, και ενώ ο πρώην πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ, των Εργατικών και πάλι, είχε «δεσμευτεί» να ακολουθήσει το όραμα της Θάτσερ και να μετατρέψει τη Βρετανία, σε Ανώνυμη Εταιρεία... Τώρα είναι η σειρά του Ντέιβιντ Κάμερον να βγάλει, ό,τι έχει απομείνει, «στο σφυρί». Εχοντας ως πρόσχημα φυσικά τη χαλιναγώγηση του καλπάζοντος ελλείμματος. Εννοείται ότι ουδεμία «θετική επίπτωση» δεν έχουν μέχρι στιγμής η επιβολή των δρακόντειων μέτρων λιτότητας. Αντιθέτως το έλλειμμα, πλέον, κινείται σε δυσθεώρητα ύψη...

«Στο σφυρί» και το οδικό δίκτυο

Τελευταίο θύμα, το οδικό σύστημα της χώρας. Με ομιλία του την περασμένη Δευτέρα, ο Βρετανός πρωθυπουργός ανακοίνωσε την επικείμενη ιδιωτικοποίηση του οδικού δικτύου, την οποία βάπτισε «σχέδιο αναβάθμισης των υποδομών της χώρας». Αναβάθμιση που συνιστά «επείγουσα ανάγκη» ώστε να διορθωθεί «ο υποβιβασμός των υποδομών που διαρκεί δεκαετίες» και για το λόγο αυτό η κυβέρνηση πρέπει να εξετάσει «πρωτοποριακούς» τρόπους να χρηματοδοτήσει βελτιωτικά έργα.

Ως πρωτοποριακούς τρόπους ανεύρεσης «επενδυτών», ο Κάμερον χαρακτηρίζει τα***** κρατικά αποθεματικά κεφάλαια (sovereign wealth funds - προφανώς ξένων χωρών), συνταξιοδοτικά ταμεία και άλλους ιδιώτες επενδυτές. Οσον αφορά τα μοντέλα, μία επιλογή μπορεί να είναι μία ρυθμιστική αρχή όπως στην περίπτωση της υδρευτικής εταιρείας και άλλων ιδιωτικών εταιρειών κοινής ωφέλειας. Μία άλλη επιλογή μπορεί να είναι τα διόδια... Ας σημειωθεί ότι κάποιες εταιρείες, όπως η «Carillion Plc» (CLLN) ήδη έχουν κατασκευάσει ιδιωτικούς αυτοκινητόδρομους...

Η ανακοίνωση της ιδιωτικοποίησης του οδικού δικτύου εκ μέρους του Κάμερον έγινε δύο μέρες πριν την παρουσίαση του ετήσιου προϋπολογισμού εκ μέρους του υπουργού Οικονομικών Τζορτζ Οσμπορν, ο οποίος πριν την παρουσίαση πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στην Κίνα σε αναζήτηση «θεσμικών επενδυτών». Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό που παρουσίασε, προβλέπονται κονδύλια 30 δισ. λιρών για το οδικό δίκτυο, το σιδηροδρομικό - που σημειωτέον έχει ιδιωτικοποιηθεί - και μεγάλα έργα υποδομών. Συνολικά το δεκαετές σχέδιο της κυβέρνησης επιδιώκει την προσέλκυση επενδύσεων 20 δισ. λιρών από τα τα συνταξιοδοτικά ταμεία και από τις περικοπές στους προϋπολογισμούς άλλων υπουργείων.

Εκτός αυτού, στις αρχές Μάρτη σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Γκάρντιαν», η κυβέρνηση προετοίμαζε και το έδαφος για την ιδιωτικοποίηση των «υπηρεσιών ασφαλείας. Κατά το δημοσίευμα ήδη στο Γουέστ Μίντλαντς και το Σάρεϊ, έχουν προσκληθεί εταιρείες να υπογράψουν συμβόλαια ύψους 1,8 δισ. ευρώ, στα οποία προβλέπεται η «ιδιωτικοποίηση υπηρεσιών», όπως οι συλλήψεις, η προσωρινή κράτηση, οι περιπολίες σε γειτονιές, η στήριξη συγγενών θυμάτων, νομικές υπηρεσίες, έρευνα υποθέσεων κλπ.

Υγεία, το μεγαλύτερο θύμα

Το μεγάλο στοίχημα όμως που παίζεται είναι όσον αφορά την ιδιωτικοποίηση της Υγείας, το περίφημο «Εθνικό Σύστημα Υγείας» (NHS), που δημιουργήθηκε το 1948 και μέχρι στιγμής οποιαδήποτε προσπάθεια πρωθύστερων κυβερνήσεων έπεσε στο κενό εξαιτίας των σφοδρών αντιδράσεων. Η ιδιωτικοποίησή της γίνεται με προσεκτικά βήματα, σε «βασανιστικά» αργούς ρυθμούς και με εξαιρετικά πολύπλοκο τρόπο, ώστε να θολώσει την εικόνα και να αποφευχθούν λαϊκές αντιδράσεις.

Οι πρώτες ανακοινώσεις περί των μεταρρυθμίσεων του συστήματος Υγείας, το περασμένο καλοκαίρι, προκάλεσαν θύελλα αντιδράσεων. Ακολούθησε μία μερική αναδίπλωση εκ μέρους της κυβέρνησης Κάμερον παρουσιάζοντας μία πιο «ήπια εκδοχή» καθώς, όπως είχε δηλώσει τότε, «πήραμε το μάθημά μας». Βέβαια, αυτή η εκδοχή συνοδεύτηκε και με την πρώτη ανακοίνωση ιδιωτικοποίησης τον περασμένο Νοέμβριο, όπου η βρετανική ιδιωτική εταιρεία νοσοκομειακών ιδρυμάτων «Circle» «ανέλαβε τη διαχείριση» του νοσοκομείου του Χίντσινγκμπρουκ στο Χάντινγκτον, στην ανατολική Αγγλία, από την 1η Φλεβάρη 2012. Ηταν η πρώτη περίπτωση νοσοκομείου που προσφέρθηκε βορά προς εκμετάλλευση στο κεφάλαιο, με το γνωστό ιδεολόγημα «της διάσωσής του από τη χρεοκοπία». Αξίζει ωστόσο ειδικής μνείας η ανακοίνωση εκ μέρους της NHS, που είχε χαρακτηρίσει τη μεταβίβαση μία «νέα επαναστατική μορφή διαχείρισης», αφού μέχρι σήμερα ο ιδιωτικός τομέας διαχειριζόταν μόνο ορισμένες υπηρεσίες στα δημόσια νοσοκομεία. Πράγματι πρόκειται για επαναστατική μέθοδο καθώς η μορφή της εκμετάλλευσης που επιλέχτηκε για το συγκεκριμένο νοσοκομείο είναι ιδιαίτερα συμφέρουσα για το κεφάλαιο.

Οι εργαζόμενοι του νοσοκομείου θα εξακολουθήσουν να θεωρούνται δημόσιοι υπάλληλοι, που σημαίνει ότι μπορούν να απολυθούν στο πλαίσιο των περικοπών, ενώ όσοι μείνουν θα εξακολουθούν να πληρώνονται από το Δημόσιο. Ο ιδιώτης έτσι θα έχει καθαρό κέρδος χωρίς «μισθολογικά έξοδα». Παράλληλα συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις ώστε η γερμανική εταιρεία «Helios» να βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με το υπουργείο Υγείας για να αναλάβει τη διαχείριση 10 - 20 «νοσοκομείων».

Μέχρι στιγμής δεν έχουν καταλήξει καθώς αυτές τις ημέρες στο βρετανικό Κοινοβούλιο βρίσκεται υπό εξέταση το νομοσχέδιο για την «Υγεία και την Κοινωνική Φροντίδα» που θα ανοίξει διάπλατα την πόρτα της ιδιωτικοποίησης. Μία ιδιωτικοποίηση που τη βαπτίζει «αναδιοργάνωση» του NHS.

Το σχετικό νομοσχέδιο αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του σχεδίου για τη μείωση των δημοσίων δαπανών κατά 20 δισεκατομμύρια στερλίνες, στο όνομα της λεγόμενης «δημοσιονομικής εξυγίανσης» και προβλέπει: ότι τα νοσοκομεία μπορούν να διαθέτουν μέχρι το 49% των κλινών τους και των υπηρεσιών τους ώστε να προσελκύουν έσοδα από ιδιώτες. Οι σύλλογοι γενικών γιατρών που θα υποστηριχθούν στο έργο τους και από άλλους επαγγελματίες του τομέα υγείας και συμβούλους θα αναλάβουν τους προϋπολογισμούς «όταν θα είναι έτοιμοι» και θα έχουν τη δυνατότητα να απευθύνονται στον ιδιωτικό τομέα για υπηρεσίες και παρόχους.

Το μεγαλύτερο μαχαίρι όμως μπαίνει στις υπηρεσίες υγείας για παιδιά. Ηδη στην κομητεία Κάουντι οι υπηρεσίες αυτές περνούν στο ιδιωτικό κεφάλαιο και στις εταιρίες Serco και Virgin Care του Ρίτσαρντ Μπράνσον. Προφανώς θα αλλάξει ο χαρακτήρας καθώς μέχρι σήμερα οι δημόσιες υπηρεσίες υγείας για παιδιά έχουν ως γνώμονα τις περιπτώσεις εκείνες οι οποίες επηρεάζουν περισσότερο την υγεία των παιδιών όπως η μητρική φροντίδα, η μαιευτική, ο εμβολιασμός των μωρών και η φροντίδα για πιο υγιή παιδιά.

Είναι κοινά αποδεκτό ότι αυτές οι υπηρεσίες υγείας είναι τόσο σημαντικές ώστε να μην είναι δυνατόν να παρέχονται από τον ιδιωτικό τομέα αλλά το κράτος θα πρέπει να αναλαμβάνει την ευθύνη για την διαθεσιμότητα τους. Αναλυτές κρούουν το κώδωνα του κινδύνου ότι η λογική της κατά-μονάδα αντιμετώπισης και του ασθενή-καταναλωτή είναι καταστροφική για το NHS και ειδικότερα για τα παιδιά που αντιμετωπίζουν πολλαπλά προβλήματα. Παιδιά που έχουν γεννηθεί με καρδιακές παθήσεις και αναπηρία βρίσκονται πλέον στο έλεος του κέρδους των ιδιωτικών εταιριών, όπως ήδη στην περίπτωση της κομητείας Κάουντι.

Προφανώς όμως οι κίνδυνοι δεν αποτελούν «αιτία» για τη αναστροφή της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης, της αναστροφής της κερδοφορίας του κεφαλαίου ακόμη και εάν σημαίνει απώλεια ανθρώπινων ζωών. Ζωών, βρεφών και παιδιών.

Ακριβώς με το ίδιο τρόπο και για το ίδιο λόγο που στα πλαίσια του προϋπολογισμού προβλέπεται η μείωση της φορολογίας προς τους πλούσιους και τις επιχειρήσεις (24% από 26%) και στον αντίποδα τη σταδιακή κατάργηση οι φορολογικές διαβαθμίσεις για συνταξιούχους, καταργείται σταδιακά το επίδομα τέκνων όταν ένας γονέας έχει εισόδημα άνω των 50.000 λιρών το χρόνο.

Ειδικά όσον αφορά το «φόρος της γιαγιάς», όπως ονομάστηκαν τα φορολογικά μέτρα για τους συνταξιούχους, αναμένεται να εξοντώσει στην κυριολεξία τους ηλικιωμένους που ακόμη και στη δύση της ζωής τους εξαναγκάζονται να δουλεύουν έστω και μερική απασχόληση προκειμένου να επιβιώσουν.

Χριστίνα ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ