Οικονομική ασφυξία για πανεπιστήμια και ΤΕΙ... ...με το «κούρεμα» των καταθέσεων και τους μειωμένους προϋπολογισμούς των ιδρυμάτων

ΠΗΓΗ: Ριζοσπάστης

Γεράσιμος ΧΟΛΕΒΑΣ

Ούτε ένα, ούτε δύο, αλλά 187 εκατομμύρια ευρώ αφαίρεσε η κυβέρνηση από τα πανεπιστήμια και ΤΕΙ, με το PSI (Πρόγραμμα Αναδιάρθρωσης του Ελληνικού Χρέους). Τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ υπέστησαν ό,τι όλα τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου: Οι καταθέσεις που είχαν στην Τράπεζα της Ελλάδας μετατράπηκαν σε ομόλογα του δημοσίου κι έγινε το πολυδιαφημισμένο «κούρεμα», με αποτέλεσμα να «εξανεμιστούν» 100 εκατ. ευρώ απ' τις καταθέσεις των ΤΕΙ, στην Τράπεζα της Ελλάδας, και αντίστοιχα, 87 εκατ. ευρώ από τα πανεπιστήμια! Συγκεκριμένα, από στοιχεία της συνόδου των πρυτάνεων και της συνόδου των προέδρων των ΤΕΙ προκύπτει ότι 17 πανεπιστήμια είχαν 120 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία «έγιναν» 33, ενώ τα ΤΕΙ είχαν 150 εκατ. ευρώ και από την όλη διαδικασία έμειναν 50! Να τονίσουμε ότι τα χρήματα που ήταν στους λογαριασμούς των ιδρυμάτων, στην Τράπεζα της Ελλάδας, κατά ένα μεγάλο μέρος ήταν απ' την λειψή κρατική χρηματοδότηση, που είχε δοθεί, για το 2012.

Υπενθυμίζουμε ότι για μήνες το υπουργείο Παιδείας εκβίαζε τα ιδρύματα, με τη χρηματοδότηση, συνδέοντάς την με την εφαρμογή του νόμου - πλαισίου και συγκεκριμένα με την εκλογή των Συμβουλίων Διοίκησης. Φοιτητές, πανεπιστημιακοί και εργαζόμενοι στα ιδρύματα έκαναν δυναμικές κινητοποιήσεις, απαιτώντας να μην εφαρμοστεί ο νόμος και χαρακτηρίστηκαν «βίαιες μειοψηφίες» κ.ά.

Τα «ψίχουλα» των προϋπολογισμών

Μετά, λοιπόν, το «κούρεμα» και έχοντας πάρει μόνο το 25% της κρατικής χρηματοδότησης του 2012, τα ιδρύματα αδυνατούσαν, πια, να λειτουργήσουν, να ανταποκριθούν σε στοιχειώδεις ανάγκες τους. Η κυβέρνηση, μέσω του νέου υπουργού Παιδείας, Γ. Μπαμπινιώτη, ανακοίνωσε πως θα αποδεσμευτεί ολόκληρη η πετσοκομμένη χρηματοδότηση των ιδρυμάτων, για το 2012. Παράλληλα, ανακοινώθηκε και σύσταση επιτροπής που θα μελετήσει την καλύτερη εφαρμογή του νόμου - πλαισίου.

Μετά απ' τα παραπάνω ξεκίνησε ένα «σόου» από τους κάθε λογής υπερασπιστές του νόμου, λες και μπήκε ζήτημα μη εφαρμογής του. Η πρώην υπουργός Παιδείας, Α. Διαμαντοπούλου, με δήλωσή της δεν έκρυψε την ενόχλησή της, ενώ ο νέος υπουργός Παιδείας, εμφανίστηκε ως «σωτήρας» των πανεπιστημίων, λόγω της αποδέσμευσης της χρηματοδότησης, ξεκαθαρίζοντας, όμως, όπου κι αν μίλησε ότι ο νόμος θα εφαρμοστεί. Οι «καβγάδες» για το νόμο - πλαίσιο και την εφαρμογή του δεν είχαν κανένα άλλο θέμα απ' τη διαχείριση της κατάστασης, μπροστά στις εκλογές. Θα το πούμε απλά: Αν δεν έδιναν τη μειωμένη χρηματοδότηση για το 2012, μετά το «κούρεμα» θα είχαμε οικονομική κατάρρευση των πανεπιστημίων και ΤΕΙ.

Το ερώτημα μετά από όλα αυτά είναι συγκεκριμένο: Μπορούν τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ να λειτουργήσουν και με ποιους όρους, μετά το «κούρεμα» και την αποδέσμευση της χρηματοδότησης για 2012; Η απάντηση δε χωρά αμφισβήτηση: Στην καλύτερη περίπτωση μπορούν να ...υπολειτουργήσουν, με ακόμα χειρότερα αποτελέσματα στις σπουδές των φοιτητών και των σπουδαστών. Οι μειώσεις των κονδυλίων, για τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, τα τελευταία δύο χρόνια έχουν μειωθεί 40, 50 έως και 60%! Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία για τη χρηματοδότηση των ΤΕΙ, σε σχέση με το 2009 (βλέπε πίνακα).Συνολικά στα ΤΕΙ, σε σχέση με το 2009, κόπηκε το 46% των κονδυλίων για λειτουργικές δαπάνες, το 40,8% για μισθοδοσία έκτακτων εκπαιδευτικών και το 33,3% για τη σίτιση! Αντίστοιχες είναι οι μειώσεις των προϋπολογισμών και στα πανεπιστήμια.

Απαξίωση των σπουδών και της λειτουργίας ιδρυμάτων

Τα στοιχεία για το «κούρεμα» και τις μειώσεις των προϋπολογισμών «μεταφράζονται» μέσα στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ σε απαξίωση των σπουδών των φοιτητών και των σπουδαστών. Στα ΤΕΙ, ήδη, πριν απ' όλα τα παραπάνω, τα προβλήματα ήταν εκρηκτικά. Λόγω της μειωμένης χρηματοδότησης το έκτακτο εκπαιδευτικό προσωπικό μειώθηκε και υπάρχουν λίστες αναμονής στα εργαστήρια, ενώ και στα θεωρητικά μαθήματα οι σπουδαστές, σε ορισμένες περιπτώσεις, δε χωράνε στις αίθουσες. Το πρόβλημα οξύνεται ακόμα περισσότερο και έρχεται να προστεθεί στις ελλείψεις υλικοτεχνικής υποδομής. Οι μειώσεις κονδυλίων για τη σίτιση έχει συνέπεια την αφαίρεση του δικαιώματος, σε πολλούς σπουδαστές (ιδιαίτερα στα ΤΕΙ της επαρχίας που έχουν σπουδαστές από άλλες πόλεις).

Αντίστοιχα στα πανεπιστήμια, εκατοντάδες εκλεγμένοι πανεπιστημιακοί περιμένουν εδώ και δυο χρόνια το διορισμό τους(!) κι όλο τους υπόσχονται, αλλά χωρίς τα απαραίτητα κονδύλια πώς θα διοριστούν; Υπάρχουν πανεπιστημιακά Τμήματα που συζητούν αναμορφώσεις των προγραμμάτων σπουδών και μείωση μαθημάτων, λόγω της μείωσης προσωπικού. Επίσης, στα περισσότερα πανεπιστήμια, είχαμε φέτος αύξηση της τιμής του φαγητού στις λέσχες σίτισης για τους φοιτητές ή μείωση των δικαιούχων.

Γενικότερα, και στα πανεπιστήμια και στα ΤΕΙ, με τα «ψίχουλα» των προϋπολογισμών το δικαίωμα στη μόρφωση «κουρεύεται» ακόμα περισσότερο. Τα ιδρύματα θα έχουν πρόβλημα να πληρώσουν τους διδάσκοντες, ν' ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της εκπαιδευτικής διαδικασίας, εάν δεν απαιτηθεί η απαραίτητη χρηματοδότηση, που δεν μπορεί να είναι τίποτα λιγότερο από εκείνη που θα καλύπτει τις δωρεάν σπουδές.

Από όλες τις εξελίξεις της προηγούμενης βδομάδας αναδείχθηκε, για μια ακόμη φορά, πως αυτό που φοβούνται είναι οι αγώνες των φοιτητών, εργαζομένων και πανεπιστημιακών, που με αποφάσεις των Συλλόγων τους απαίτησαν να μην εφαρμοστεί ο νόμος - πλαίσιο προχώρησαν σε κινητοποιήσεις.

Το αίτημα για άμεση χρηματοδότηση των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ είναι ζωτικής σημασίας για ό,τι έχει απομείνει απ' το δικαίωμα των φοιτητών και των σπουδαστών στη «δωρεάν» Ανώτατη Εκπαίδευση. Δεν είναι, τυχαίο, άλλωστε, πως στις «διαμάχες» μεταξύ των υπερασπιστών του νόμου, την προηγούμενη βδομάδα, κοινός αντίπαλος ήταν οι «βίαιες» και «δυναμικές μειοψηφίες», που δε σέβονται τη «νομιμότητα» κ.ά. Κοινός αντίπαλος των υπερασπιστών του νόμου (με ή χωρίς ...«δυσλειτουργίες») είναι οι φοιτητές, οι εργαζόμενοι, οι πανεπιστημιακοί που βάζουν εμπόδια στο νόμο - πλαίσιο και διεκδικούν τα δικαιώματά τους.

    

Το «κούρεμα» στα περισσότερα Ιδρύματα

Οι καταθέσεις των πανεπιστημίων στην Τράπεζα της Ελλάδας, σύμφωνα με το προεδρείο της Συνόδου των Πρυτάνεων, πριν και μετά το «κούρεμα», έχουν ως εξής:

Το Γεωπονικό της Αθήνας από 1,2 εκατ. ευρώ έμεινε με 372 χιλιάδες, τοΑριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης από 11,5 εκατ. ευρώ με 3,5 εκατ., το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων από 1,5 εκατ. ευρώ με 470 χιλιάδες ευρώ, το ΕΜ Πολυτεχνείο από 37,5 εκατ. ευρώ με 7,8 εκατ., η ΑΣΟΕΕ από 4,2 εκατ. ευρώ με 1,2 εκατ., το Ιόνιο Πανεπιστήμιο από 3,9 εκατ. ευρώ έμεινε με 1,2 εκατ., το Πανεπιστήμιο Πειραιά από 16 εκατ. ευρώ με 5 εκατ., τοΠανεπιστήμιο Αιγαίου από 2,9 εκατ. ευρώ με 900 χιλιάδες, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο από 1,3 εκατ. ευρώ με 200 χιλιάδες, το Χαροκόπειο από 463 χιλιάδες ευρώ με 140 χιλιάδες ευρώ, το Πανεπιστήμιο Κρήτης από 1,2 εκατ. ευρώ με 366 χιλιάδες, το Πανεπιστήμιο Πάτρας από 5,4 εκατ. ευρώ με 1,6 εκατ., το Διεθνές Πανεπιστήμιο από 1,6 εκατ. ευρώ με 500 χιλιάδες, τοΠάντειο από 16 εκατ. ευρώ με 5 εκατ. και το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας από 6 εκατ. ευρώ με 1,8 εκατ. Το Πολυτεχνείο Κρήτης είχε περίπου 70% μείωση χρημάτων στην Τράπεζα της Ελλάδας και «κούρεμα» 2,7 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με την πρυτανεία του. Το Πανεπιστήμιο Αθήνας χάνει από το «κούρεμα» 13 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με πληροφορίες.

Σύμφωνα με στοιχεία της Συνόδου των προέδρων ΤΕΙ, οι καταθέσεις των ΤΕΙ μετά και πριν το «κούρεμα» διαμορφώνονται ως εξής:

Το ΤΕΙ Αθήνας μένει με 1,9 εκατ. ευρώ από 11 εκατ., το ΤΕΙ Πάτρας με 2 εκατ. ευρώ από 7 εκατ., το ΤΕΙ Θεσσαλονίκης με 180.000 ευρώ από 8,2 εκατ. το ΤΕΙ Καβάλας με 400.000 ευρώ από 2 εκατ. ευρώ., το ΤΕΙ Σερρών με 1,1 εκατ. ευρώ από 5 εκατ. ευρώ., το ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας με 110.000 ευρώ από 370.000 ευρώ., το ΤΕΙ Ηπείρου με 3,6 εκατ. ευρώ από 11,7 εκατ., το ΤΕΙ Κρήτης με 1,6 εκατ. ευρώ από 5,3 εκατ. ευρώ., το ΤΕΙ Λαμίας με 3,7 από 12,2 εκατ. ευρώ., το ΤΕΙ Μεσολογγίου με 700.000 ευρώ από 900.000 ευρώ.