Πόσο πάει το "κούρεμα" για την Ελλάδα

Πηγή: euro2day
του Χρ. Κίτσιου
Το πρώτο ημιεπίσημο «ΟΧΙ» της ελληνικής κυβέρνησης στον σχεδιασμό της Γερμανίας για βαθύτερο κούρεμα του ελληνικού χρέους διατυπώθηκε χθες από τον σύμβουλο του πρωθυπουργού κ. Λουκά Παπαδήμο, καθώς οι ασκήσεις προσομοίωσης που διενήργησαν και διενεργούν οι τράπεζες βγάζουν καυτό λογαριασμό για το Δημόσιο.

Ο τέως αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας προανήγγειλε ότι η Αθήνα θα αντιταχθεί σε haircut του ελληνικού χρέους υψηλότερο του 21% που προβλέπεται από τη συμφωνία της 21ης Ιουλίου. Αυτή η δήλωση ερμηνεύεται ως απάντηση του Μαξίμου στα σενάρια που διακινούνται, με υπαιτιότητα και Γερμανών αξιωματούχων, για τροποποίηση των όρων της 21ης Ιουλίου.



Το γεγονός ότι επιστρατεύτηκε ο κ. Παπαδήμος υπηρετεί αφενός την ανάγκη να μην υπάρχει επί του θέματος επίσημη κυβερνητική θέση, γραμμή που τηρεί προς το παρόν η κυβέρνηση, αφετέρου τη διάθεση να διαλυθεί το θολό κλίμα που δημιούργησε η μη κατηγορηματική διάψευση των σεναρίων περί βαθύτερου κουρέματος από τον κ. Βενιζέλο.

Η ημιεπίσημη αντίθεση της κυβέρνησης στα σχέδια για βαθύτερο haircut αποδίδεται, σύμφωνα με στελέχη του ΥΠΟΙΚ, στο κόστος που θα κληθεί να αναλάβει το Δημόσιο για να σώσει τράπεζες και ταμεία από κούρεμα του χρέους κατά 50% ή 60%, όπως εκτιμά το σύνολο σχεδόν των αναλυτών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί από την προεργασία για το PSI, αυτήν τη στιγμή στα χέρια των ιδιωτών βρίσκονται ελληνικά κρατικά ομόλογα ονομαστικής αξίας περίπου 205 δισ. ευρώ. Εξ αυτών, όπως είναι γνωστό, τα 150 δισ. ευρώ λήγουν έως τον Ιούλιο του 2020.

Τα καυτά νούμερα για τράπεζες και ταμεία
Κούρεμα της τάξεως του 50% θα μείωνε κατ' αρχάς το ελληνικό χρέος κατά 102,5 δισ. ευρώ, ή κατά 75 δισ. ευρώ αν εφαρμοζόταν μόνο στα ομόλογα που λήγουν έως τον Ιούλιο του 2020.

Η πραγματική εξοικονόμηση θα ήταν, όμως, μικρότερη γιατί η Ελλάδα θα χρειαζόταν 25 - 30 δισ. ευρώ για την επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, περίπου 14 δισ. ευρώ για τα ταμεία και άλλα 2 δισ. για τις ασφαλιστικές.
Σύνολο 46 δισ. ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται τα 6,7 δισ. ευρώ κρατικά ομόλογα που κατέχει η Τράπεζα της Ελλάδος μια και εξαιρείται, όπως και οι υπόλοιπες κεντρικές τράπεζες, από το PSI.

Με δεδομένο ότι τα συνολικά ίδια κεφάλαια των τραπεζών ανέρχονται σήμερα στα 30 δισ. ευρώ, κρίνεται απίθανο να βρεθούν ιδιώτες για να καλύψουν την αναγκαία επανακεφαλαιοποίηση. Επομένως το Δημόσιο θα πρέπει να δανειστεί για να επανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες και αυτό θα προσμετρηθεί αυτόματα στο χρέος.

Το ίδιο θα πρέπει να κάνει για ταμεία, που με τους υφιστάμενους όρους του PSI απλώς μετακυλίουν στο άρτιο τα ομόλογά τους, χωρίς να υφίστανται κούρεμα, όπως και για τις ασφαλιστικές.

Και ο έξτρα λογαριασμός στο Δημόσιο
Ο λογαριασμός όμως για το Δημόσιο δεν σταματά εκεί. Και αυτό γιατί υπάρχει και ο έλεγχος των χαρτοφυλακίων δανείων από την BlackRock και τις πρόσθετες προβλέψεις, εφόσον κρατικοποιηθούν οι τράπεζες, θα πρέπει να τις καλύψει επίσης το Δημόσιο.

Η Moody's, για παράδειγμα, υπολογίζει τις πρόσθετες προβλέψεις για δάνεια στα 17 δισ. ευρώ ανεβάζοντας το σύνολο των κεφαλαίων που θα απαιτηθούν για να επανακεφαλαιοποιηθούν οι ελληνικές τράπεζες στα 44 δισ. ευρώ (27 δισ. ευρώ λόγω haircut του χρέους κατά 60% και 17 δισ. πρόσθετες προβλέψεις).

Η Goldman Sachs, με τη σειρά της, ανεβάζει το κόστος για τις ελληνικές τράπεζες, σε περίπτωση κουρέματος του χρέους κατά 60%, στα 54 δισ. ευρώ, συνυπολογίζοντας και τις πρόσθετες προβλέψεις που θα απαιτηθούν για τα χαρτοφυλάκια χορηγήσεων. Και μάλιστα αναφέρει ότι πιθανόν τα 54 δισ. ευρώ να μην... αποδειχθούν αρκετά.

Με βάση το ηπιότερο σενάριο της Moody's, η Ελλάδα σε περίπτωση κουρέματος του χρέους κατά 60% θα χρειαστεί 44 δισ. ευρώ για τις τράπεζες, 16,8 δισ. ευρώ για τα ταμεία και 2,4 δισ. ευρώ για τις ασφαλιστικές. Συνολικά θα απαιτηθούν 63,2 δισ. ευρώ για να διασωθεί το εγχώριο σύστημα, όταν το χρέος θα έχει κουρευτεί κατά 123 δισ. ευρώ.

Η καθαρή μείωση του χρέους δηλαδή θα ανέλθει στα 60 δισ. ευρώ, όταν το PSI με τους υφιστάμενους όρους προβλέπει άμεση περικοπή χρέους 27 δισ. ευρώ και μεσομακροπρόθεσμη τουλάχιστον 48 δισ. ευρώ (σ.σ.: αυτά βεβαίως με τα τωρινά επιτόκια και τις υφιστάμενες συνθήκες ανάπτυξης και πληθωρισμού).

Το θετικό για το Δημόσιο σε αυτήν την περίπτωση εξαντλείται στο γεγονός ότι μπορεί να έχει μελλοντικά έσοδα από την ιδιωτικοποίηση των τραπεζών μετά την επανακεφαλαιοποίησή τους, αν και διατυπώνονται φόβοι τόσο για την αποτελεσματικότητα του management που θα ασκήσει όσο κυρίως και για τις παράπλευρες απώλειες από εκροή καταθέσεων, μεγαλύτερη αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων κ.ά.

Ζητούνται λύσεις πολλών μεταβλητών
Μία λύση, σύμφωνα με κορυφαίο Έλληνα τραπεζίτη, θα ήταν να διευρυνθούν οι δυνατότητες που δίνει το PSI ώστε να μπορεί κάποιος να επιλέξει βαθύτερο κούρεμα με μεγαλύτερη εγγύηση από τον EFSF της αξίας του νέου ομολόγου.

Με δεδομένο ότι τα περισσότερα ελληνικά ομόλογα είναι διαπραγματεύσιμα ήδη κάτω του 50% της ονομαστικής τους αξίας και οι ευρωπαϊκές τράπεζες -πλην των γαλλικών- τα αποτιμούν σε τρέχουσες αξίες, έχουν γράψει ήδη τη ζημία και επομένως, αν δοθεί πλήρης εγγύηση για το υπόλοιπο 50%, αυτό θα είναι ισχυρό κίνητρο.

Η παραπάνω άποψη είναι παραλλαγή της επαναγοράς. Μόλις χθες ο κ. Ch. Dallara του IIF πρότεινε να αυξηθούν τα κονδύλια για επαναγορά ελληνικών ομολόγων από 20 δισ. ευρώ που προβλέπει η απόφαση της 21ης Ιουλίου στα 50 δισ. ευρώ και να παραμείνει το haircut αμετάβλητο στο 21%.

Έμπειρα στελέχη της αγοράς ομολόγων εκτιμούν ότι η διεύρυνση των κεφαλαίων επαναγοράς είναι η απλούστερη και αποτελεσματικότερη λύση, ενώ διατυπώνουν ζωηρές αμφιβολίες για το αν θα αποδεχθούν οι τράπεζες κούρεμα 50%, έστω και με πλήρη εγγύηση του υπόλοιπου 50%.

Η πρόταση Dallara δείχνει ακριβώς την αντίθεση των τραπεζών στο ενδεχόμενο βαθύτερου κουρέματος και επομένως υπάρχει κίνδυνος, εφόσον επιμείνει η Γερμανία στο σχέδιο, να χαθεί ο εθελοντικός χαρακτήρας του προγράμματος.

«Η Ελλάδα πρέπει να επιδιώξει να μειωθεί το χρέος της μέσω της επαναδιαπραγμάτευσης των επιτοκίων στα οποία έχει δομηθεί η συμφωνία της 21ης Ιουλίου για το PSI», δηλώνει στο Euro2day στέλεχος ελεγκτικής εταιρίας, συμπληρώνοντας ότι ήδη λόγω της μείωσης των επιτοκίων το cash collateral που πρέπει να δώσει η Ελλάδα στον EFSF για να εγγυηθεί τα νέα 30ετή ομόλογα zero coupon ανέβηκε στα 40 δισ. ευρώ από 35 δισ. ευρώ στις 21 Ιουλίου.