ΠΗΓΗ ΕΝΕΤ
«Ολοι μας οι φόροι εισπράχθηκαν διά της βίας. Οι θεσμοί μας (τα δικαστήρια, η αστυνομία μας αλλά -πάνω από όλα- οι στρατοί μας) πρέπει να καταργηθούν».
Αυτά έγραψε ο Τολστόι στον Γκάντι στις 7.9.1910. Αυτή η επιστολή υπάρχει ολόκληρη στο υπέροχο βιβλίο του Τζέι Παρίνι, «Ο τελευταίος σταθμός », που αφορά τον τελευταίο χρόνο της ζωής του Τολστόι (Εκδόσεις «Τόπος»). Πέρασαν από τότε εκατό ολόκληρα χρόνια. Οι δύο αυτοί σοφοί επαναστάτες είχαν μια πυκνή αλληλογραφία, που εκδόθηκε σε βιβλίο. Από ό,τι γνωρίζω, αυτό το έργο δεν έχει μεταφραστεί στα ελληνικά. Εγώ ξέρω ένα μέρος αυτής της αλληλογραφίας. Το βιβλίο αυτό με την αλληλογραφία Τολστόι - Γκάντι εκδόθηκε στη Νέα Υόρκη περίπου το 1910 και είναι δυσεύρετο για έναν κοινό θνητό. Αλλά το έργο τους υπάρχει και μας δίνει ιδέες και εμπνεύσεις για την εποχή μας.
Σήμερα οι κομμουνιστικές ιδέες όπως αυτές διαμορφώθηκαν στην ΕΣΣΔ ή οι σοσιαλδημοκρατικές θεωρίες στη Δύση βρίσκονται σε πλήρη εκφυλισμό και αποσύνθεση. Είναι πια οργανικό μέρος του καπιταλιστικού συστήματος. Η γλώσσα που χρησιμοποιούν είναι ένας δημαγωγικός αριστερός βερμπαλισμός και ό,τι δηλώνουν σημαίνει ακριβώς το αντίθετο. Αποτέλεσμα: Η πλήρης ανυποληψία του κατεστημένου αριστερού λόγου που συχνά αγγίζει τα όρια της γελοιότητας. Αυτό μπορεί να έχει και ένα θετικό αποτέλεσμα. Μπορεί το παλιό να πεθάνει και να γεννηθεί κάτι καινούργιο. Οταν ένας άνθρωπος πεθαίνει το καταλαβαίνουμε αμέσως, όσο και αν είναι δύσκολο να το πιστέψουμε. Αν αυτό συμβεί σε κάποιο πολιτικό θεσμό, π.χ. ένα κόμμα, το πτώμα του μπορεί να περιφέρεται άθαφτο για πολύ καιρό.
Οι ιδέες των Γκάντι και Τολστόι σήμερα είναι πιο επίκαιρες από τότε που διατυπώθηκαν και έχουν πάρει μια παγκόσμια διάσταση, άσχετα αν δεν διαμορφώθηκε ποτέ ένα δόγμα Γκαντισμού - Τολστοϊσμού.
Ο Γκάντι στην εποχή του είχε δημιουργήσει ένα τεράστιο κίνημα και είχε υποστηρικτές σε όλο τον κόσμο. Αυτό είναι γνωστό. Αλλά το κίνημα των τολστοϊκών είναι σήμερα σχεδόν άγνωστο.
Παντού στη Ρωσία υπήρχαν οργανώσεις που επέζησαν για πολλά χρόνια και διαλύθηκαν βίαια από τους μπολσεβίκους και πολλοί τολστοϊκοί εξαφανίστηκαν χωρίς να αφήσουν πίσω τους κανένα ίχνος.
Σήμερα διαμορφώνεται σε όλο τον κόσμο μια Αριστερά του 21ου αιώνα. Μπορεί ακόμα να μην έχει αποκρυσταλλωθεί, να είναι ακόμα αδύνατη για να παίξει κάποιο κεντρικό ρόλο, αλλά εντούτοις η παρουσία της είναι ορατή και έχει αποδώσει ένα παγκόσμιο φόρουμ. Αλλά τώρα μπορούμε να δούμε τα χαρακτηριστικά της.
Το πρώτο είναι ο σαφής αντικαπιταλισμός της και προτείνει ένα εναλλακτικό μοντέλο, με το γνωστό σύνθημα «Ενας άλλος κόσμος είναι εφικτός». Το δεύτερο είναι η άρνηση της βίας ως πολιτικού εργαλείου αλλαγών και στη θέση της μπαίνει η ανυπακοή. Τρίτον, οι αλλαγές θα γίνουν με τη δύναμη των μαζικών κινημάτων που θα αντιπροσωπεύουν τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού και θα δρουν με πλήρη συνείδηση των συμφερόντων τους. Το τέταρτο είναι η κατάργηση του ψευδοδιλήμματος, μεταρρύθμιση ή επανάσταση.
Το καινούργιο θα χτίζεται μέσα στην παλιά κοινωνία και είναι αυτό που θα αναπτυχθεί για να δώσει τη μελλοντική κοινωνία.Αρα χειμερινά ανάκτορα δεν υπάρχουν για να καταληφθούν.
Ενα ακόμα στοιχείο είναι αυτονομία των κινημάτων χωρίς πάτρωνες και καθοδηγητές, η αυτόβουλη συνεταιριστική οργάνωση που θα καταλήγει σε ένα συνομοσποδιακό καθεστώς που θα κυριαρχεί η άμεση δημοκρατία και θα βάλει σε αμφισβήτηση τον ρόλο του κράτους. Μοιάζουν ουτοπικά όλα αυτά. Αλλά καλύτερα ουτοπιστές μαζί με τους Γκάντι και Τολστόι παρά ρεαλιστές με την Παπαρήγα και τον Τσίπρα. Και μια που το έφερε η κουβέντα. Στο σημείο που η Αριστερά στην Ελλάδα δεν προσαρμόζει τα βήματά της με την εποχή της, τότε αντί για πολιτική, θα παίζει ένα θέατρο παραλόγου προς μεγάλη τέρψη των αρχόντων ετούτης της γης.
*Τίτλος βιβλίου του Τολστόι
Εδώ είναι που λένε ότι το πολύ παλιό ξαναγυρίζει για καινούργιο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤην τελευταία πρόταση του κειμένου εμείς θα την ξαναγράφαμε με μια λέξη λιγότερη:
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτο σημείο που η Αριστερά στην Ελλάδα π ρ ο σ α ρ μ ό ζ ε ι τα βήματά της με την εποχή της, τότε αντί για πολιτική, θα παίζει ένα θέατρο παραλόγου προς μεγάλη τέρψη των αρχόντων ετούτης της γης.
@LeftG700
ΑπάντησηΔιαγραφήΕξαρτάται ΤΙ εννοεί κανείς με "εποχή" και ΤΙ με "προσαρμογή στην εποχή".
"Προσαρμογή στην εποχή της" για την αριστερά (όπως το εννοεί ο Κοροβέσης) είναι π.χ. μια θετική στάση της Αριστεράς απέναντι στην Κοινότητα Marinaleda, αντί για τις παραδοσιακές αριστερές ΜΠΟΥΡΔΕΣ ότι (δήθεν) αυτά τα πειράματα είναι "ανέφικτα μέσα στον καπιταλισμό".
Φίλε Οmadeon,
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ εποχή, παρά τα όσα πιστεύει ο αιθεροβάμων Κοροβέσης, είναι η εποχή της ΤΙΝΑ. Και σ' αυτό μοιάζει να προσαρμόζεται μεγάλο κομμάτι της Αριστεράς.
Αν ο Κοροβέσης νομίζει ότι η εποχή μας είναι η εποχή του Όουεν, του Σαιν-Σιμόν και του Φουριέ, λυπούμαστε, αλλά δεν θα πάρουμε!
Το γεγονός ότι είμαστε μπροστά σε έναν πολύ ψηλό τοίχο δεν σημαίνει ότι πρέπει να πετάξουμε στα σύννεφα για να τον υπερβούμε!
Τα λέμε
φιλε LeftG700
ΑπάντησηΔιαγραφήΝομίζω ότι η εποχή μας είναι η εποχή του Richard Wolf, της Naomi Klein, του Slavoj Zizek, του Μichael Hudson, της Mondragon Corporacion Cooperativa και της Marinaleda.
Αν έχεις καμμία πρακτική πρόταση πέραν αυτών καλοδεχούμενη, αλλά... νομίζω ότι ο Κοροβέσης (αιθεροβάμων ων) τείνει να διαβάζει τα σωστά... μίκη μάους! :)
Υ.Γ. Ρεαλιστική πρόταση δεν νομίζω ότι είναι τα ιδεολογήματα του "κεντρικού σχεδιασμού" και άλλα δόγματα της παραδοσιακής αριστεράς, αλλά η ΠΡΑΚΤΙΚΗ επιτυχία εναλλακτικών μορφών οργάνωσης που δοκιμάστηκε ΗΔΗ στην πράξη και αποτελεί το μικρόκοσμο ενός μακρο-οικονομικού σοσιαλιστικού προτάγματος.
ΑπάντησηΔιαγραφήΦίλε Omadeon,
ΑπάντησηΔιαγραφήΝομίζουμε ότι τα ονόματα που παραθέτεις έχουν ένα κοινό στοιχείο, το οποίο όμως, δυστυχώς, δεν βρίσκεται στους τρόπους μετάβασης στο καινούργιο, αλλά στην καταγγελία του υπάρχοντος. Στην καταγγελία όλοι συμφωνούμε. Στους τρόπους μετάβασης και στις μορφές μιας καλύτερης κοινωνίας είναι που δεν μπορούμε να βρούμε την άκρη. Και δεν νομίζουμε ότι κάποιος από αυτούς που αναφέρεις έχει τη συνταγή.
Ούτε εμείς την έχουμε, φυσικά. Ένα όμως ξέρουμε. Χωρίς την πολιτική εξουσία, ριζικές αλλαγές σε καθολικό επίπεδο δεν γίνονται. Σε επίπεδο παρέας, συλλογικότητα, ή κοινότητας ναι. Όσο όμως όμορφο κι αν είναι το μικρό, πιστεύουμε ότι δεν πρέπει να μας κάνει να ξεχνάμε ότι το ζήτημα είναι πώς θα ομορφύνουμε το μεγάλο!
Παρά τα θρυλούμενα, δεν γίνεται «ν’ αλλάξουμε τον κόσμο χωρίς να πάρουμε την εξουσία»! Και ναι, για να πάρεις την εξουσία χρειάζεται κεντρικός σχεδιασμός! Μετά, τη ρυθμίζουμε όπως αποφασίσουμε.
Τα λέμε
@LeftG700
ΑπάντησηΔιαγραφήΓια να "πάρεις την εξουσία" ΔΕΝ χρειάζεται Κεντρικός σχεδιασμός. Το αντίθετ ισχύει: Για να εφαρμόσεις το (ξεπερασμένο) δόγμα του κεντρικού σχεδιασμού χρειάζεται πρώτα να "πάρεις την εξουσία", που... δυστυχώς πολύ χλωμό το βλέπω. στην παρούσα κατάσταση. Το πολύ - πολύ να αυξήσει τα ποσοστά του το ΚΚΕ και η αριστερά, αλλά για ΟΣΟ διάστημα δεν αναπτύσσει ορισμένα θετικά χαρακτηριστικά (του ρεαλιστικού σχεδίου πολιτικής δράσης, κλπ.) η αριστερά δεν θα μπορέσει να δώσει λύσεις.
Ορισμένες εθνικοποιήσεις και άλλες ενέργειες κεντρικού σχεδιασμού είναι βέβαια απαραίτητες, αλλά από μόνες τους δεν φτάνουν, ΟΥΤΕ ΠΕΙΘΟΥΝ. Το πέρασμα της κυριότητας των μέσων παραγωγής από τους καπιταλιστές στους ίδιους τους εργαζόμενους δεν είναι απλό θέμα και απαιτεί καινούργια ρεύματα σκέψης.
Είναι πολύ λάθος, σε αυτά τα πλαίσια, να λέει κανείς για τον Richard Wolff -ειδικά- ότι το έργο του "δεν βρίσκεται στους τρόπους μετάβασης στο καινούργιο, αλλά στην καταγγελία του υπάρχοντος".
Ισα-ίσα, η παραδοσιακή αριστερά είναι εκείνη που περιορίζεται στην καταγγελία του υπάρχοντος και στη λατρεία του μυθοποιημένου (λενινιστικού) παρελθόντος, που ποτέ δεν μπορεί να επαναληφθεί γιατί πάσχει από εγγενή προβλήματα.