Σε μια εποχή θεμελιακής κρίσης της καπιταλιστικής κοινωνίας, η Αριστερά έχει χρέος να πει την αλήθεια στην εργατική τάξη : ο καπιταλισμός είναι ταυτισμένος με την κρίση, την ανεργία, τη φτώχεια, την κερδοσκοπία. Έτσι το πρόγραμμα της Αριστεράς πρέπει να είναι ένα πρόγραμμα θεμελιακών αλλαγών στην κοινωνία, που θα συνδέει τις στοιχειώδεις, ζωτικές διεκδικήσεις των μαζών ενάντια στη φτώχεια και την ανεργία, με το ιστορικό καθήκον του σοσιαλιστικού μετασχηματισμού της κοινωνίας.
- Ενάντια στη «θηλιά του δημόσιου χρέους» και την αχαλίνωτη κερδοσκοπία των τραπεζών. Η απόπειρα αντιμετώπισης του χρέους μέσα από τον δανεισμό από τις μεγάλες ιδιωτικές τράπεζες ή τους διεθνείς καπιταλιστικούς οργανισμούς κάνει το πρόβλημα του χρέους οξύτερο και υποθηκεύει τον πλούτο και το ίδιο το μέλλον της χώρας στους κερδοσκόπους. Η μόνη λύση είναι να πληρώσουν για το χρέος αυτοί που το δημιούργησαν. Η θηλιά του χρέους πρέπει να βγει από το λαιμό της εργατικής τάξης και να περάσει στο λαιμό της άρχουσας τάξης. Αυτό σημαίνει συγκεκριμένα την παύση αποπληρωμής των δανείων, την επιβολή βαριάς φορολογίας στα κέρδη και στον πλούτο, την κοινωνικοποίηση της Εκκλησιαστικής περιουσίας, τη δραστική περικοπή των αμυντικών δαπανών, το πάγωμα των εξοπλιστικών προγραμμάτων για τη χρηματοδότηση της κοινωνικής πολιτικής και την προστασία των λαϊκών εισοδημάτων.
- Ταυτόχρονα, δεν μπορεί να γίνει ούτε ένα σταθερό βήμα για την έξοδο από την κρίση αν δεν ελεγχθεί απόλυτα το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Για να σωθεί η χώρα από τη χρεοκοπία και εκατομμύρια εργαζόμενοι από τη φτώχεια, πρέπει απαραίτητα το χρηματοπιστωτικό σύστημα να περάσει στα χέρια του κράτους. Με αυτό τον τρόπο, το 30% του χρέους που σήμερα βρίσκεται με τη μορφή ομολόγων στα χέρια των ελληνικών τραπεζών θα έπαυε οριστικά να αποτελεί «θηλιά» για τη χώρα. Η ενιαία κρατική τράπεζα, βάζοντας αμέσως τέλος στα σημερινά ληστρικά επιτόκια και τους επαχθείς όρους των δανείων για νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, θα συγκέντρωνε έναν διαρκώς αυξανόμενο όγκο καταθέσεων. Λειτουργώντας με έλεγχο και δημοκρατική διοίκηση από τις εργατικές οργανώσεις, θα μετέτρεπε την πίστη από πεδίο ατέλειωτης κερδοσκοπίας σε εργαλείο για το σχεδιασμό της οικονομίας και την ανάπτυξη προς όφελος του κοινωνικού συνόλου.
- Ενάντια στα σκάνδαλα, τη φοροδιαφυγή και την εισφοροδιαφυγή. Οι διαστάσεις των σκανδάλων, της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής της άρχουσας τάξης είναι τέτοιες που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μέσα από «διοικητικούς ελέγχους» μιας διεφθαρμένης αστικής κρατικής μηχανής. Μόνο στα τρία μεγαλύτερα πρόσφατα σκάνδαλα («Siemens», «δομημένα ομόλογα», Βατοπέδι) χάθηκαν 2 δισ. 675 εκατομμύρια ευρώ («Καθημερινή της Κυριακής» 19/4/09). Το ύψος της εισφοροδιαφυγής ανέρχεται σε 30%, ενώ η ετήσια φοροδιαφυγή είναι 20 δις ευρώ. Χρειάζεται άμεσα η θεσμοθέτηση του εργατικού ελέγχου σε όλες τις επιχειρήσεις ώστε να ανοίξουν τα βιβλία και να αποκαλυφθούν στην κοινωνία οι σπατάλες, η απληστία και οι κατ’ εξακολούθηση απάτες των καπιταλιστών. Κάθε μεγάλη εταιρεία που φοροδιαφεύγει ή εισφοροδιαφεύγει πρέπει να απαλλοτριώνεται, κάτω από εργατικό έλεγχο και διαχείριση.
- Ενάντια στην ανεργία. Η ανεργία είναι δομικό χαρακτηριστικό του καπιταλισμού, το αποτέλεσμα της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παράγωγης και της αναρχίας της παραγωγής που απορρέει από αυτήν. Στη σημερινή εποχή η ανεργία είναι μόνιμη, κάνει έντονη την εμφάνιση της ανεξάρτητα από τη συγκεκριμένη φάση του οικονομικού κύκλου και αυτό αποτελεί την σαφέστερη ένδειξη για το πόσο αντιδραστικός έχει γίνει ο καπιταλισμός. Οι ίδιοι οι αστοί οικονομολόγοι ομολογούν ότι ακόμα και αν η παγκόσμια οικονομία εισέλθει σε μια νέα φάση ανάκαμψης, η μαζική ανεργία θα αποτελεί ένα από τα βασικά της χαρακτηριστικά. Η μάστιγα της ανεργίας δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με αποσπασματικά μέτρα. Είναι ανάγκη, οι υπάρχουσες θέσεις εργασίας να μοιραστούν σε όλα τα διαθέσιμα εργατικά χέρια, μέσω μιας κινητής κλίμακας ωρών εργασίας που θα επιφέρει μια γενική μείωση της εργάσιμης ημέρας χωρίς μείωση μισθών. Παράλληλα, χρειάζεται η εφαρμογή ενός προγράμματος δημοσίων έργων και αναβάθμισης των κοινωνικών υπηρεσιών (λαϊκή στέγη, Παιδεία, Υγεία, Πρόνοια κλπ) που θα απορροφήσει παραγωγικά ένα μεγάλο τμήμα του διαθέσιμου εργατικού δυναμικού. Για όσους υφίστανται την ανεργία πρέπει να χορηγηθεί άμεσα ένα επίδομα στο 80% του βασικού μισθού καθ’ όλη τη διάρκεια της ανεργίας. Μπροστά στο αυξανόμενο κύμα απολύσεων πρέπει να διεκδικήσουμε την άμεση απαλλοτρίωση κάθε μεγάλης εταιρείας που κλείνει ή απολύει, κάτω από εργατικό έλεγχο και διαχείριση.
- Ενάντια στη φτώχεια και την ακρίβεια. Οι εργαζόμενοι πρέπει να προστατευθούν από τις επιπτώσεις μιας κρίσης για την οποία δεν φέρουν την παραμικρή ευθύνη. Πρέπει για το σκοπό αυτό, να επιβληθούν άμεσα ουσιαστικές αυξήσεις σε μισθούς, συντάξεις και επιδόματα, ώστε να φθάσουν στα επίπεδα μιας αξιοπρεπούς διαβίωσης. Χρειάζεται να καθιερωθεί μια κινητή κλίμακα μισθών και συντάξεων που θα ακολουθεί την άνοδο των τιμών στα βασικά είδη κατανάλωσης. Η ακρίβεια πρέπει να αντιμετωπιστεί στην πηγή της, μέσα από τη δημιουργία επιτροπών ελέγχου των τιμών από τις μαζικές εργατικές, λαϊκές οργανώσεις (εργατών, αγροτών, μικροεπαγγελματιών κ.λ.π).
- Ενάντια στις απάνθρωπες εργασιακές σχέσεις. Πρέπει να διεκδικήσουμε την κατάργηση όλων των ελαστικών και ευέλικτων μορφών εργασίας (ενοικίαση, «μπλοκάκι», μερική απασχόληση, συμβάσεις ορισμένου χρόνου κλπ). Μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους.
- Ενάντια στην καπιταλιστική αναρχία της παραγωγής, για μια σοσιαλιστικά και δημοκρατικά σχεδιασμένη οικονομία. Ο εργαζόμενος λαός πρέπει να γίνει ο αληθινός αφέντης στο σπίτι του, αποκτώντας τον έλεγχο στον πλούτο της χώρας που σήμερα τον νέμεται μια ολιγάριθμη μερίδα καπιταλιστών μεγιστάνων. Πρέπει να παλέψουμε για την εθνικοποίηση κάτω από εργατικό έλεγχο και διαχείριση των μεταφορών, των συγκοινωνιών και επικοινωνιών, του ορυκτού πλούτου, των υποδομών. Ταυτόχρονα, πρέπει να εθνικοποιηθούν κάτω από εργατικό έλεγχο και διαχείριση οι βασικές μονοπωλιακές εταιρίες σε κάθε κλάδο της βιομηχανίας και να εγκαθιδρυθεί το κρατικό μονοπώλιο στο εξωτερικό εμπόριο.
- Ο κεντρικός σχεδιασμός είναι απαραίτητος για να γίνει εφικτή μια αρμονική και κοινωνικά επωφελής ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων. Όμως η ιστορική εμπειρία της ΕΣΣΔ και των άλλων παραμορφωμένων εργατικών κρατών έχει αποδείξει ότι πρέπει να είναι δημοκρατικός, αλλιώς δε μπορεί να αποδώσει. Μια οικονομία που διαθέτει στις τάξεις της μια πλειάδα παραγωγικών κλάδων και φορέων δε μπορεί να σχεδιαστεί από μια ολιγάριθμη και ανεξέλεγκτη διευθυντική ελίτ. Το αναπόφευκτο αποτέλεσμα θα είναι η κακοδιαχείριση, η διαφθορά και η χαμηλή ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων. Γι’ αυτό είναι ανάγκη το σχέδιο να ελέγχεται και να επικυρώνεται από τους εκλεγμένους αντιπροσώπους του εργαζόμενου λαού και να πραγματοποιείται με την καθοδήγηση αυτών των αντιπροσώπων, μέσω των αντίστοιχων κρατικών και τοπικών ιδρυμάτων εφαρμογής του κρατικού σχεδίου.
- Ενάντια στο διεφθαρμένο, σπάταλο και καταπιεστικό αστικό κράτος. Καμία σοβαρή κοινωνική αλλαγή δε μπορεί να υπηρετηθεί από το υπάρχον, αστικό κράτος. Χρειάζεται η αντικατάσταση ολόκληρης της αστικής κρατικής μηχανής από μια νέα δομή, που θα επιφέρει την κατάργηση κάθε προνομίου των κρατικών αξιωματούχων, την αμοιβή όλων των στελεχών του κράτους με το μισθό ενός ειδικευμένου εργάτη, την εκλογή και την δυνατότητα ανάκλησης όλων των κρατικών αξιωματούχων, συμπεριλαμβανομένου του στρατού και των σωμάτων ασφαλείας, την πλήρη υπαγωγή των σωμάτων τήρησης της τάξης στον έλεγχο των μαζικών λαϊκών οργανώσεων.
- Για την εκλογή μιας αριστερής σοσιαλιστικής κυβέρνησης, που θα εφαρμόσει αυτό το πρόγραμμα στηριγμένη στην αυτο-οργάνωση των εργαζόμενων σε κάθε χώρο δουλειάς και σε κάθε γειτονιά, καθώς και σε επιτροπές φαντάρων στις μονάδες για την κατάπνιξη στη γέννησή τους αντιδραστικών κινήσεων από υψηλόβαθμους αξιωματικούς στρατό.
- Ενάντια στις αυταπάτες ενός εθνικού δρόμου για τον σοσιαλισμό, για τη νίκη του σοσιαλισμού στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο. Η αυταπάτη του εθνικού δρόμου για το σοσιαλισμό κατέρρευσε μέσα από το αδιέξοδο στο οποίο περιήλθαν τα παραμορφωμένα εργατικά κράτη του προηγούμενου αιώνα. Για την οικοδόμηση μιας αληθινά σοσιαλιστικής κοινωνίας, με αλματώδη κοινωνική ανάπτυξη και αφθονία είναι προϋπόθεση να ενοποιηθούν οι παραγωγικές δυνάμεις τουλάχιστον των πιο προηγμένων οικονομικά χωρών. Έτσι η υιοθέτηση αυτού του προγράμματος πρέπει απαραίτητα να συνοδευτεί από μια οργανωμένη, διεθνή καμπάνια της Αριστεράς για την εφαρμογή του σε όλη την Ευρώπη και την αντικατάσταση της καπιταλιστικής Ευρωπαϊκής Ένωση με μια Ενωμένη Σοσιαλιστική Ευρώπη, στηριγμένη στο δημοκρατικό σχεδιασμό της οικονομίας, σαν ένα βήμα για την νίκη του σοσιαλισμού σε ολόκληρο τον κόσμο.
|
ενδιαφέρον κείμενο γενικά..
ΑπάντησηΔιαγραφήγενικότερα όμως πιστεύω ότι είναι λάθος να μιλάμε για παύση ή στάση πληρωμών ή και ακόμα και για "παύση αποπληρωμής των δανείων" που είναι κάπως καλύτερο.
τους οικονομικούς όρους δεν τους γνωρίζω αλλά εννοιολογικά η οποιαδήποτε "στάση" είναι μια π ρ ο σ ω ρ ι ν ή διακοπή κάποιας "πορείας" (διαδικασίας) αλλά και η παύση συχνά σημαίνει προσωρινή διακοπή επίσης. π.χ οι παύσεις στη μουσική..
η στάση/παύση πληρωμών του χρέους δεν είναι τίποτα περισσότερο από την π ρ ο σ ω ρ ι ν ή διακοπή της εξυπηρέτησης του χρέους με σκοπό ίσως την αναδιαπραγμάτευση/αναδιάρθρωση που αν την κάνει μια αστική κυβέρνηση μόνο φιλολαϊκή δεν θα είναι.
οι αντισυστημικές δυνάμεις πρέπει να μιλήσουν για τη μη αναγνώριση του χρέους από τις λαϊκές τάξεις και να θέσουν το στόχο (από μόνος του δεν αρκεί αλλά είναι αναγκαίος) της μονομερούς διαγραφής του συνόλου του χρέους από μια εργατική-λαϊκή κυβέρνηση.
να πείσουμε τους αστούς να διαγράψουν το χρέος δεν γίνεται αφού αυτό θα ήταν ενάντια στα ταξικά τους συμφέροντα. να τους το επιβάλλουμε με κινηματικούς όρους επίσης δεν γίνεται, αφού αν είχαμε ένα τόσο ισχυρό εργατικό και λαϊκό κίνημα πιθανότατα θα είχαμε τη δυνατότητα να διεκδικήσουμε την εξουσία.
PR
Θα έλεγα γενικά ότι ως Αριστερά δεν πάσχουμε από ιδέες και προγράμματα τακτικής αλλά από άλλα, πολύ «μεγάλα» και πολύ «μικρά». Τα μεγάλα είναι η διατύπωση ενός σύγχρονου οράματος για την Αριστερά της ανατροπής του καπιταλιστικού συστήματος που θα αποτελεί πραγματικό όραμα και εργαλείο συσπείρωσης. Τα μικρά είναι η πρακτική της καθημερινής οργάνωσης αυτής της μάχης. Και τα δυο φαίνονται λυμένα αλλά δεν είναι.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤυπικά όλοι μπορούμε να μιλάμε για σοσιαλισμό και για οργάνωση του αγώνα στη βάση. Όταν όμως έρχεται η ώρα της πράξης ο «βασιλιάς» είναι γυμνός. Οι μάζες δεν κάνουν κτήμα τους το όραμα και δεν οργανώνονται στη βάση. Έτσι αρχίζουμε ξανά και ξανά από την αρχή και λέμε τις διάφορες ς ιδέες μας αλλά τα πράγματα (ακόμη) δεν αλλάζουν.
Αν δεν σπάσουμε αυγά ομελέτα δε γίνεται. Και το «σπάσιμο» σημαίνει να υπερβούν όλες οι δυνάμεις της Αριστεράς τα εσκαμμένα και κυρίως να εισέλθουν νέες δυνάμεις που θα πολλαπλασιάσουν τη δυναμική των ανατροπών στο εσωτερικό της Αριστεράς και στο εσωτερικό της κοινωνίας. Ο μαρξισμός δίνει τα εργαλεία για μας, ο καπιταλισμός προσφέρει απλόχερα το ανθρώπινο δυναμικό που θα τον ανατρέψει και το μέλλον μας δίνει τη προοπτική του οράματος. Τι έχουν τα έρμα και ψοφούν;;;; Είναι κάτι που μας βασανίζει όλους αλλά η λύση δεν θα αργήσει. Η κοινωνία θα «εκβιάσει» την Αριστερά να παίξει τον ιστορικό ρόλο της, ακόμη και… «αν δεν το θέλει»!
Το άρθρο παραθέτει διάφορες θέσεις που άλλες αφορούν πρακτικές στα πλαίσια του υπάρχοντος συστήματος και άλλες στο σοσιαλισμό. Μοιραίες οι συμπλέξεις αλλά μεθοδολογικά πρέπει πάντα να ξέρουμε τα όρια στα οποία οι μάζες εγκολπώνονται και μάχονται για αλλαγές εντός του συστήματος και για αλλαγές με προϋπόθεση την ανατροπή του καπιταλισμού δια μέσου της ωρίμανσης.
Η φράση πχ «Η μόνη λύση είναι να πληρώσουν για το χρέος αυτοί που το δημιούργησαν» παραπέμπει σε αναγνώριση του χρέους και απλά η διαφορά είναι να το πληρώσουν άλλοι. Μήπως η άρνηση αναγνώρισης του χρέους με ότι αυτό συνεπάγεται είναι η σωστή αριστερή θέση; Στην επόμενη παράγραφο εν μέρει περνάς στην άρνηση με τη δήμευση – κρατικοποίηση ( και όχι κοινωνικοποίηση;) των τραπεζών και μέρους του χρέους. Ωστόσο θα έλεγα και εγώ την ίδια φράση προκειμένου να εισάγω στον αγώνα δυνάμεις που δεν μπορούν να φτάσουν στην έννοια της άρνησης. Τα πολιτικά βήματα επιβάλλονται εκ των πραγμάτων όχι από την ιδεολογία ή την ιδεοληψία.
Η άρνηση του «εθνικού δρόμου για τον σοσιαλισμό» μπορεί να είναι και παγίδα - βαρίδιο για την Αριστερά. Η διαλεκτική εθνικού - διεθνικού απαιτεί τη ταυτόχρονη ανάπτυξη και ανάλογα με τις συνθήκες το ένα εκ των δυο απόκτα προβάδισμα. Θα το θεωρούσα υπέρτατη βλακεία να με ρωτήσουν οι αμερικανοί εργαζόμενοι αν είμαστε στην Ευρώπη έτοιμοι για την επανάσταση για να κάνουν και αυτοί τη δική τους που ωρίμασε!!! Θα έλεγα ευθέως κάντε την γιατί η διαλεκτική επίδρασή της θα είναι καθοριστική για την ανατροπή των ταξικών συσχετισμών στην Ευρώπη, ή την Γερμανία, Γαλλία, Ιαπωνία, Ρωσία κλπ. Ο διεθνής συνδυασμός των δράσεων αποτελεί συνισταμένη της ελευθερίας «εθνικών» δράσεων για τον ίδιο σκοπό. Άλλωστε δεν υπάρχει διεθνικό χωρίς το εθνικό.
Φυσικά το θέμα δεν είναι οι καμπάνιες για παγκόσμια Αριστερά. Τα προβλήματα του ενιαίου, βιώσιμου και σύγχρονου οράματος που συνεπαίρνει τους λαούς σήμερα προσφέροντας ριζικές λύσεις και η πρακτική οργανωτική δράση που σημαίνει ποταμούς αίματος και ιδρώτα στις καθημερινές μάχες, αποτελούν τα τρέχοντα «εμπόδια» στη παγκοσμιοποίηση της Αριστεράς. Η Γ΄ Διεθνής παίζοντας ρόλο στο παιδικό στάδιο της κομμουνιστικής οργάνωσης και προώθησης της ιδεολογίας, έδειξε καλά πόσο αποφασιστικό ρόλο παίζει ο οργανωτικός συντονισμός. Τώρα μια άλλη Διεθνής σε σύγχρονα πλαίσια μπορεί να επιλύσει ορισμένα προβλήματα παγκοσμιοποίησης της Αριστεράς στη δράση, την ιδεολογία και την οργάνωση. Εδώ μάλλον είναι δύσκολα τα πράγματα.
"Η άρνηση του «εθνικού δρόμου για τον σοσιαλισμό» μπορεί να είναι και παγίδα - βαρίδιο για την Αριστερά."
ΑπάντησηΔιαγραφήΓιατί να είναι παγίδα ; Αφού δεν υπάρχει εθνικός δρόμος για τον σοσιαλισμό. Εάν υπήρξε ποτέ, παρακαλώ ας μου υποδειχθεί. Εθνικός δρόμος μπορεί να υπάρξει μόνον για τον αρχικό ξεσηκωμό, για την επαναστατική εκκίνηση. Εάν δεν μιλάμε για εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα και για κίνημα με αστικοδημοκρατικούς στόχους, αλλά για σοσιαλιστική αλλαγή τότε θα πρέπει να παραδεχθούμε ότι ουδέποτε οδηγήθηκε κοινωνία σε αυτή ακολουθώντας κάποιο 'εθνικό δρόμο'. Γι' αυτό και παράλληλα με τον αγώνα σε εθνικό έδαφος είναι απολύτως απαραίτητη η διεθνής οργάνωση του κινήματος. Και προϋπόθεση γι' αυτό είναι η επεξεργασία κοινών αιτημάτων και στόχων. Για τα οποία δεν φείδεται νομίζω η τρέχουσα καπιταληστρική πραγματικότητα.
κ. Κώστα. Κ,
ΑπάντησηΔιαγραφήΜη μπερδεύετε τον εθνικό δρόμο για το σοσιαλισμό με τον απομονωμένο δρόμο ή ακόμη χειρότερα με κάποιον εθνικό σοσιαλισμό άσχετο από τον παγκόσμιο σοσιαλισμό. Τέτοια λάθη λύθηκαν στην απλή και συγκλονιστική φράση; «Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε». Χρειάζεται κάτι περισσότερο για τη κατανόηση της μαρξιστικής αντίληψης για τον εθνικό δρόμο προς τον σοσιαλισμό;
Νομίζω ήμουν σαφέστατος. Δεν υπάρχει διεθνικό χωρίς εθνικό. Ούτε εθνικό χωρίς τοπικό ούτε τοπικό χωρίς ατομικό. Η διαλεκτική σχέση τους είναι αξεδιάλυτη.
Ποτέ δεν εννόησα τη δράση μου είτε σαν αποκομμένη (εθνικό) από όλο το κίνημα ούτε ως παγκόσμια αγνοώντας τον αγώνα στο εθνικό έδαφος. Πολύ περισσότερο δεν εννόησα ότι πρέπει να περιμένω η ακόμη χειρότερα να αναθέτω τη δράση μου στο παγκόσμιο κίνημα χωρίς το δικό μου κίνημα (παγίδα-βαρίδια). Αυτά είναι ακατανόητα για μαρξιστή.
Τι θα πει δεν υπάρχει εθνικός δρόμος για το σοσιαλισμό; Εσείς στην Ελλάδα από πού θα πάτε στον σοσιαλισμό, από τη Σουηδία; Δεν θα έχετε και ελληνικό κίνημα; Εκτός και αν το εθνικό δεν είναι για σας προϋπόθεση ύπαρξης του διεθνικού και είναι απλά ένας άγνωστος σοσιαλισμός εθνικού τύπου κάτι που μου έχει διαφύγει στα πολλά χρόνια που ζω την Αριστερά.
Για να ξεκαθαρίζω εγώ πχ δεν θεωρώ την ΕΣΣΔ κανένα εθνικό δρόμο για το σοσιαλισμό. Μπορεί να ήταν «σε μια χώρα», μπορεί να ήταν μετά «σε μια ομάδα χωρών», μπορεί να μην ήταν ο σοσιαλισμός αυτοπροσώπως όπως θα θέλαμε αλλά ποτέ δεν ήταν εθνικός. Ούτε της Κούβας είναι, άσχετα με το αδιέξοδο τέλος που τη προσμένει για πολλούς λόγους. Οι ιστορικές μεταβατικές καταστάσεις ακόμη και όταν διαψευστούν δεν αποτελούν εθνικοί δρόμοι. Απλά είναι μεταβατικοί δρόμοι που καμιά ιστορία της ανθρωπότητας δεν αμφισβήτησε ποτέ.
Μαντεψιά όμως για το πώς θα είναι ο επόμενος σοσιαλισμός και αν θα ξεκινήσει από μια χώρα ή πολλές μαζί και για πόσο χρονικό διάστημα θα κρατήσει αυτή η μεταβατική περίοδο δεν νομίζω ότι μπορεί να γίνει, ούτε μπορεί να απαιτηθεί ένα κάποιο μοντέλο της επαναστατικής περιόδου μετάβασης. Το ξαναείπα. Αν δε είμαστε εμείς έτοιμοι οι αμερικανοί δεν πρέπει να σταματήσουν τη δική τους επανάσταση θα είναι αυτοκτονία και ανιστόρητη βλακεία. Σε αυτά βλέπω να είστε απόλυτα σύμφωνος όταν λέτε «Γι' αυτό και παράλληλα με τον αγώνα σε εθνικό έδαφος είναι απολύτως απαραίτητη η διεθνής οργάνωση του κινήματος. Και προϋπόθεση γι' αυτό είναι η επεξεργασία κοινών αιτημάτων και στόχων. Για τα οποία δεν φείδεται νομίζω η τρέχουσα καπιταληστρική πραγματικότητα».
Σε τι διαφέρουμε;;;
Ωστόσο πρέπει να συμφωνήσουμε ότι τα διάφορα «εθνικά μέρη» ενός παγκοσμίου κινήματος δεν ωριμάζουν ίσια και ταυτόχρονα. Τότε παρουσιάζεται ο λεγόμενος «εθνικός δρόμος» που φυσικά δεν είναι καθόλου εθνικός αλλά το λέμε έτσι για να διακρίνουμε τη κατάσταση στη μεταβατική φάση η οποία μπορεί να κρατάει και δεκαετίες. Στην ιστορία αυτό είναι απλό πταίσμα.
Φυσικά δεν αποκλείω αλλά δεν διαφαίνονται αυτή τη στιγμή δυνατότητες συγκρότησης ενός παγκόσμιου επαναστατικού κέντρου με ενιαία οργανωτική δομή και διάρθρωση που θα οργανώσει ενιαία μια παγκόσμια επανάσταση με στοίχιση όλων των τμημάτων σαν επαναστατικός στρατός κλπ, κλπ. μπορεί να κυκλοφορούσε κάποτε αυτή η ιδέα αλλά δεν βρήκε πραγματικό έδαφος.
κ. Κώστα. Κ,
ΑπάντησηΔιαγραφήΜη μπερδεύετε τον εθνικό δρόμο για το σοσιαλισμό με τον απομονωμένο δρόμο ή ακόμη χειρότερα με κάποιον εθνικό σοσιαλισμό άσχετο από τον παγκόσμιο σοσιαλισμό. Τέτοια λάθη λύθηκαν στην απλή και συγκλονιστική φράση; «Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε». Χρειάζεται κάτι περισσότερο για τη κατανόηση της μαρξιστικής αντίληψης για τον εθνικό δρόμο προς τον σοσιαλισμό;
Νομίζω ήμουν σαφέστατος. Δεν υπάρχει διεθνικό χωρίς εθνικό. Ούτε εθνικό χωρίς τοπικό ούτε τοπικό χωρίς ατομικό. Η διαλεκτική σχέση τους είναι αξεδιάλυτη.
Ποτέ δεν εννόησα τη δράση μου είτε σαν αποκομμένη (εθνικό) από όλο το κίνημα ούτε ως παγκόσμια αγνοώντας τον αγώνα στο εθνικό έδαφος. Πολύ περισσότερο δεν εννόησα ότι πρέπει να περιμένω η ακόμη χειρότερα να αναθέτω τη δράση μου στο παγκόσμιο κίνημα χωρίς το δικό μου κίνημα (παγίδα-βαρίδια). Αυτά είναι ακατανόητα για μαρξιστή.
Τι θα πει δεν υπάρχει εθνικός δρόμος για το σοσιαλισμό; Εσείς στην Ελλάδα από πού θα πάτε στον σοσιαλισμό, από τη Σουηδία; Δεν θα έχετε και ελληνικό κίνημα; Εκτός και αν το εθνικό δεν είναι για σας προϋπόθεση ύπαρξης του διεθνικού και είναι απλά ένας άγνωστος σοσιαλισμός εθνικού τύπου κάτι που μου έχει διαφύγει στα πολλά χρόνια που ζω την Αριστερά.
Για να ξεκαθαρίζω εγώ πχ δεν θεωρώ την ΕΣΣΔ κανένα εθνικό δρόμο για το σοσιαλισμό. Μπορεί να ήταν «σε μια χώρα», μπορεί να ήταν μετά «σε μια ομάδα χωρών», μπορεί να μην ήταν ο σοσιαλισμός αυτοπροσώπως όπως θα θέλαμε αλλά ποτέ δεν ήταν εθνικός. Ούτε της Κούβας είναι, άσχετα με το αδιέξοδο τέλος που τη προσμένει για πολλούς λόγους. Οι ιστορικές μεταβατικές καταστάσεις ακόμη και όταν διαψευστούν δεν αποτελούν εθνικοί δρόμοι. Απλά είναι μεταβατικοί δρόμοι που καμιά ιστορία της ανθρωπότητας δεν αμφισβήτησε ποτέ.
Μαντεψιά όμως για το πώς θα είναι ο επόμενος σοσιαλισμός και αν θα ξεκινήσει από μια χώρα ή πολλές μαζί και για πόσο χρονικό διάστημα θα κρατήσει αυτή η μεταβατική περίοδο δεν νομίζω ότι μπορεί να γίνει, ούτε μπορεί να απαιτηθεί ένα κάποιο μοντέλο της επαναστατικής περιόδου μετάβασης. Το ξαναείπα. Αν δε είμαστε εμείς έτοιμοι οι αμερικανοί δεν πρέπει να σταματήσουν τη δική τους επανάσταση θα είναι αυτοκτονία και ανιστόρητη βλακεία. Σε αυτά βλέπω να είστε απόλυτα σύμφωνος όταν λέτε «Γι' αυτό και παράλληλα με τον αγώνα σε εθνικό έδαφος είναι απολύτως απαραίτητη η διεθνής οργάνωση του κινήματος. Και προϋπόθεση γι' αυτό είναι η επεξεργασία κοινών αιτημάτων και στόχων. Για τα οποία δεν φείδεται νομίζω η τρέχουσα καπιταληστρική πραγματικότητα».
Σε τι διαφέρουμε;;;
Ωστόσο πρέπει να συμφωνήσουμε ότι τα διάφορα «εθνικά μέρη» ενός παγκοσμίου κινήματος δεν ωριμάζουν ίσια και ταυτόχρονα. Τότε παρουσιάζεται ο λεγόμενος «εθνικός δρόμος» που φυσικά δεν είναι καθόλου εθνικός αλλά το λέμε έτσι για να διακρίνουμε τη κατάσταση στη μεταβατική φάση η οποία μπορεί να κρατάει και δεκαετίες. Στην ιστορία αυτό είναι απλό πταίσμα.
Φυσικά δεν αποκλείω αλλά δεν διαφαίνονται αυτή τη στιγμή δυνατότητες συγκρότησης ενός παγκόσμιου επαναστατικού κέντρου με ενιαία οργανωτική δομή και διάρθρωση που θα οργανώσει ενιαία μια παγκόσμια επανάσταση με στοίχιση όλων των τμημάτων σαν επαναστατικός στρατός κλπ, κλπ. μπορεί να κυκλοφορούσε κάποτε αυτή η ιδέα αλλά δεν βρήκε πραγματικό έδαφος.
κ. Κώστα. Κ,
ΑπάντησηΔιαγραφήΜη μπερδεύετε τον εθνικό δρόμο για το σοσιαλισμό με τον απομονωμένο δρόμο ή ακόμη χειρότερα με κάποιον εθνικό σοσιαλισμό άσχετο από τον παγκόσμιο σοσιαλισμό. Τέτοια λάθη λύθηκαν στην απλή και συγκλονιστική φράση; «Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε». Χρειάζεται κάτι περισσότερο για τη κατανόηση της μαρξιστικής αντίληψης για τον εθνικό δρόμο προς τον σοσιαλισμό;
Νομίζω ήμουν σαφέστατος. Δεν υπάρχει διεθνικό χωρίς εθνικό. Ούτε εθνικό χωρίς τοπικό ούτε τοπικό χωρίς ατομικό. Η διαλεκτική σχέση τους είναι αξεδιάλυτη.
Ποτέ δεν εννόησα τη δράση μου είτε σαν αποκομμένη (εθνικό) από όλο το κίνημα ούτε ως παγκόσμια αγνοώντας τον αγώνα στο εθνικό έδαφος. Πολύ περισσότερο δεν εννόησα ότι πρέπει να περιμένω η ακόμη χειρότερα να αναθέτω τη δράση μου στο παγκόσμιο κίνημα χωρίς το δικό μου κίνημα (παγίδα-βαρίδια). Αυτά είναι ακατανόητα για μαρξιστή.
Τι θα πει δεν υπάρχει εθνικός δρόμος για το σοσιαλισμό; Εσείς στην Ελλάδα από πού θα πάτε στον σοσιαλισμό, από τη Σουηδία; Δεν θα έχετε και ελληνικό κίνημα; Εκτός και αν το εθνικό δεν είναι για σας προϋπόθεση ύπαρξης του διεθνικού και είναι απλά ένας άγνωστος σοσιαλισμός εθνικού τύπου κάτι που μου έχει διαφύγει στα πολλά χρόνια που ζω την Αριστερά.
Για να ξεκαθαρίζω εγώ πχ δεν θεωρώ την ΕΣΣΔ κανένα εθνικό δρόμο για το σοσιαλισμό. Μπορεί να ήταν «σε μια χώρα», μπορεί να ήταν μετά «σε μια ομάδα χωρών», μπορεί να μην ήταν ο σοσιαλισμός αυτοπροσώπως όπως θα θέλαμε αλλά ποτέ δεν ήταν εθνικός. Ούτε της Κούβας είναι, άσχετα με το αδιέξοδο τέλος που τη προσμένει για πολλούς λόγους. Οι ιστορικές μεταβατικές καταστάσεις ακόμη και όταν διαψευστούν δεν αποτελούν εθνικοί δρόμοι. Απλά είναι μεταβατικοί δρόμοι που καμιά ιστορία της ανθρωπότητας δεν αμφισβήτησε ποτέ.
Μαντεψιά όμως για το πώς θα είναι ο επόμενος σοσιαλισμός και αν θα ξεκινήσει από μια χώρα ή πολλές μαζί και για πόσο χρονικό διάστημα θα κρατήσει αυτή η μεταβατική περίοδο δεν νομίζω ότι μπορεί να γίνει, ούτε μπορεί να απαιτηθεί ένα κάποιο μοντέλο της επαναστατικής περιόδου μετάβασης. Το ξαναείπα. Αν δε είμαστε εμείς έτοιμοι οι αμερικανοί δεν πρέπει να σταματήσουν τη δική τους επανάσταση θα είναι αυτοκτονία και ανιστόρητη βλακεία. Σε αυτά βλέπω να είστε απόλυτα σύμφωνος όταν λέτε «Γι' αυτό και παράλληλα με τον αγώνα σε εθνικό έδαφος είναι απολύτως απαραίτητη η διεθνής οργάνωση του κινήματος. Και προϋπόθεση γι' αυτό είναι η επεξεργασία κοινών αιτημάτων και στόχων. Για τα οποία δεν φείδεται νομίζω η τρέχουσα καπιταληστρική πραγματικότητα».
Σε τι διαφέρουμε;;;
Ωστόσο πρέπει να συμφωνήσουμε ότι τα διάφορα «εθνικά μέρη» ενός παγκοσμίου κινήματος δεν ωριμάζουν ίσια και ταυτόχρονα. Τότε παρουσιάζεται ο λεγόμενος «εθνικός δρόμος» που φυσικά δεν είναι καθόλου εθνικός αλλά το λέμε έτσι για να διακρίνουμε τη κατάσταση στη μεταβατική φάση η οποία μπορεί να κρατάει και δεκαετίες. Στην ιστορία αυτό είναι απλό πταίσμα.
Φυσικά δεν αποκλείω αλλά δεν διαφαίνονται αυτή τη στιγμή δυνατότητες συγκρότησης ενός παγκόσμιου επαναστατικού κέντρου με ενιαία οργανωτική δομή και διάρθρωση που θα οργανώσει ενιαία μια παγκόσμια επανάσταση με στοίχιση όλων των τμημάτων σαν επαναστατικός στρατός κλπ, κλπ. μπορεί να κυκλοφορούσε κάποτε αυτή η ιδέα αλλά δεν βρήκε πραγματικό έδαφος.
Αγαπητέ Στέργιο, έχεις δίκιο είναι πολλά τα σημεία που συμφωνούμε. Έχουμε όμως και κάποιες διαφορές όχι ασήμαντες.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑσφαλώς και ο εθνικός δρόμος δεν σημαίνει απομονωμένος δρόμος όπως σωστά λες. Με αυτή την έννοια τόσο η ΕΣΣΔ και η Κούβα όσο και άλλες χώρες που βρέθηκαν σε πορεία μετάβασης προς τον σοσιαλισμό δεν απομονώθηκαν καθώς ανέπτυξαν σχέσεις μεταξύ τους όπως και με άλλα καπιταλιστικά κράτη. Όμως μη απομονωμένος δρόμος δεν σημαίνει και διεθνιστικός δρόμος. Και δυστυχώς μόνον ο δρόμος της διεθνιστικής και αλληλέγγυας δράσης του κινήματος μπορεί να οδηγήσει στον σοσιαλισμό. Εάν η ΕΣΣΔ εκφυλίστηκε γραφειοκρατικά και εν συνεχεία ενσωματώθηκε στον καπιταλισμό, αυτό οφείλεται στο ότι ποδηγέτησε εθνικιστικά τη Γ' Διεθνή γραφειοκρατικοποιώντας και εκφυλίζοντάς την επίσης.
Και επειδή βασίστηκαν και αντέγραψαν σε μεγάλο βαθμό το εκφυλισμένο σοβιετικό μοντέλο και οι άλλες επαναστατημένες΄χώρες γι' αυτό ακριβώς ακολούθησαν εθνικό (εθνικιστικό) δρόμο ανάπτυξης προς τον σοσιαλισμό με αποτέλεσμα να μην τον πλησιάσουν ποτέ.
Το να λέμε ότι 'οι ιστορικές μεταβατικές καταστάσεις ακόμη και όταν διαψευστούν δεν αποτελούν εθνικό δρόμο' δεν λέμε τίποτε. Πρέπει να πούμε και γιατί διαψεύστηκαν. Η διαφωνία μας λοιπόν υποθέτω πως βρίσκεται στο ότι, όπως εγώ το αντιλαμβάνομαι, απέτυχαν στη μετάβαση και γραφειοκρατικοποιήθηκαν επειδή ακολούθησαν τον εθνικό δρόμο για τον σοσιαλισμό.
Τη διαφωνία αυτή επιβεβαιώνεις αγαπητέ Στέργιο όταν μιλώντας για τη Κούβα αφήνεις να εννοηθεί πως το αδιέξοδο τέλος τη προσμένει, ενώ στη πραγματικότητα αυτό έχει ήδη επέλθει προ πολλού. Δεν έχουμε ένα εργατικό κράτος που βρίσκεται σε πορεία μετάβασης προς τον σοσιαλισμό, αλλά ένα εθνικιστικά εκφυλισμένο γραφειοκρατικό καθεστώς που μένει να απορροφηθεί με τη σειρά του από κάποιο καπιταλιστικό μπλοκ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤέλος, στη σχέση διεθνικού και εθνικού επίτρεψέ μου να επαναλάβω για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις. Μία επανάσταση ασφαλώς ξεκινά σε εθνικό έδαφος, η σοσιαλιστική ολοκλήρωσή της όμως μπορεί να συμβεί μόνον στη διεθνή αρένα όπου έχουν αναπτυχθεί οι παραγωγικές δυνάμεις από τον καπιταλισμό και επικρατεί ένας ευρύτατος καταμερισμός εργασίας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠρέπει να διακρίνουμε ανάμεσα στην ωριμότητα (βλ υλική υποδομή) μιας χώρας να εξελιχθεί προς τον σοσιαλισμό και στην ωριμότητα του κινήματος για την κατάληψη της εξουσίας.
Θα συμφωνήσω μαζί σου για την προτεραιότητα του υποκειμενικού παράγοντα. Όμως στην ωρίμανσή του καθοριστικό ρόλο θα παίξει ο διεθνιστικός προσανατολισμός και οργάνωσή του.
Γιατί αν ο Μαρξ πρώτος ξεκίνησε από το διεθνικό στοιχείο (Α' Διεθνής) πριν 150 χρόνια, πολύ περισσότερο σήμερα που καμία χώρα (λόγω παγκοσμιοποίησης) δεν μπορεί να προχωρήσει μόνη της στον σοσιαλισμό χρειάζεται η διεθνιστική οργάνωση του κινήματος.
Και λυπάμαι πολύ όταν ακούω αγωνιστές της αριστεράς να μην βλέπουν την προοπτική αυτή σαν άμεσο καθήκον του κινήματος.