ΡΙΚΑΡΝΤΟ ΠΑΤΙΝΙΟ, ΥΠΕΞ Ισημερινού: «Καμία συνέπεια από την παύση πληρωμών»

Πηγή:  (Επίκαιρα, 31.5.12)

του Λ. Βατικιώτη

Καμία τιμωρία δεν επιφύλαξαν οι αγορές στην κυβέρνηση του Ραφαέλ Κορέα που αρνήθηκε να πληρώσει το δημόσιο χρέος, τονίζει με κάθε σαφήνεια στα Επίκαιρα ο υπουργός Εξωτερικών του Ισημερινού, Ρικάρδο Πατίνιο. Οικονομολόγος ο ίδιος, με ακαδημαϊκή καριέρα και ιδιαίτερη δράση ενάντια στο δημόσιο χρέος πριν αναλάβει τα καθήκοντα του επικεφαλής της διπλωματίας, ο Ρικάρδο Πατίνιο δείχνει τον δρόμο που οφείλει να ακολουθήσει κάθε κυβέρνηση για να καλύψει τις χρηματοδοτικές της ανάγκες, γλιτώνοντας τη θηλιά των χρηματοπιστωτικών αγορών: τον εσωτερικό δανεισμό!

Τα μεγάλα κοινωνικά επιτεύγματα του Ισημερινού (που ανέκαθεν διακρινόταν για το βάθος των κοινωνικών αντιθέσεων) κατά την τελευταία τριετία, από την εποχή δηλαδή που αρνήθηκε να εξυπηρετήσει μέρος του δημόσιου χρέους αξιοποιώντας το έργο της επιτροπής λογιστικού ελέγχου, αποτελούν την πιο τρανταχτή απόδειξη για το τεράστιο όφελος που έχει να αποκομίσει η χώρα από την στάση πληρωμών. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους, δείχνοντας ότι οι πόροι που εξοικονομήθηκαν στράφηκαν στην άσκηση κοινωνικής πολιτικής, όταν πριν η κοινωνική πολιτική είχε θυσιαστεί στο βωμό της εξυπηρέτησης του χρέους, όπως συμβαίνει σήμερα και στην Ελλάδα: Στον Ισημερινό, η φτώχεια έχει μειωθεί κάθετα καθώς ενώ το 2006 έπληττε το 38%, τώρα πλήττει το 33%. Οι εισοδηματικές ανισότητες έχουν περιοριστεί με το φτωχότερο 40% να αυξάνει την συμμετοχή του στο εθνικό εισόδημα από 10,7% το 2006 στο 11,9% το 2010 και το πλουσιότερο 10% να μειώνει τη συμμετοχή του από 42,7% στο 39% την ίδια περίοδο. Οι επενδύσεις στην παιδεία έχουν αυξηθεί σχεδόν τέσσερις φορές. Ενώ την περίοδο 2003-2006 είχαν δοθεί 235 εκ. δολ., από το 2007 έως το 2010 δόθηκαν 940,7. 

Το ποσοστό συμμετοχής στην βασική εκπαίδευση αυξήθηκε από 91,2% σε 94,8%, ο αριθμός των δωρεάν βιβλίων που μοιράζονται στους μαθητές έχει υπερδιπλασιαστεί, το ποσοστό εγγραφών στα πανεπιστήμια από νέους που ανήκουν στο φτωχότερο 40% έχει διπλασιαστεί (από 8% σε 16%) την ίδια ώρα που το ποσοστό της παιδικής εργασίας έχει πέσει στο μισό σε σχέση με το επίπεδο του 2007 (26%). Το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης αγκαλιάζει όλο και περισσότερους εργαζόμενους, με τις επίσημες μετρήσεις να υπολογίζουν τους ασφαλισμένους στο 55,1% τον Δεκέμβρη του 2010 όταν πριν τρία χρόνια ήταν μόνο το 39,2%, ενώ «υπό διωγμό» βρίσκονται κάθε λογής ελαστικές σχέσεις εργασίας και εξωτερικές αναθέσεις, με το ποσοστό των σταθερά κι επίσημα απασχολουμένων να αυξάνει σταθερά. Σε όλη τη χώρα βρίσκεται σε εξέλιξη ένα πρόγραμμα κατασκευής οδικών αξόνων που αναβαθμίζει τις υποδομές και λειτουργεί ως αιμοδότης στην υπόλοιπη οικονομία, επιτρέποντας μεταξύ άλλων να τερματιστεί το κύμα φυγής Εκουαδορένιων στο εξωτερικό προς αναζήτηση δουλειάς. Πλέον η τάση έχει αντιστραφεί και χιλιάδες νέοι άνθρωποι επιστρέφουν στην πατρίδα τους από την μετανάστευση. Αξιοσημείωτη είναι επίσης η προσπάθεια απεξάρτησης της χώρας από το πετρέλαιο όπως δείχνει το γεγονός ότι ενώ τα έσοδα από το πετρέλαιο την περίοδο 2001-2005 αντιπροσώπευαν το 31%, τα τελευταία χρόνια αντιπροσωπεύουν μόνο το 26%. Κατά συνέπεια ένα επιχείρημα που διατυπώνεται συχνά υποστηρίζοντας ότι η παύση πληρωμών (έστω κι αυτού του μέρους κι όχι όλου του δημόσιου χρέους) ήταν δυνατή λόγω της πλημμυρίδας ρευστού που αφήνουν οι εξαγωγές πετρελαίου δεν ισχύει. Διευκόλυνε μεν την πολιτική απόφαση για παύση πληρωμών, τίποτε όμως παραπάνω…

Ας δώσουμε όμως τον λόγο στον ίδιο τον υπουργό Εξωτερικών του Ισημερινού, Ρικάρντο Πατίνιο, που εξηγεί ότι όλα όσα λέγονται για δραματικές συνέπειες και τιμωρία των αγορών από μια πιθανή παύση πληρωμών είναι αυθαιρεσίες…

-      Κύριε υπουργέ, λέγεται συχνά στην Ελλάδα πως αν η κυβέρνηση προβεί σε παύση πληρωμών του δημόσιου χρέους απέναντι στους πιστωτές της τότε θα αντιμετωπίσει την διεθνή απομόνωση. Ποια είναι η εμπειρία του Ισημερινού, σε αυτό το θέμα;

-      Με αυτή την απειλή διατηρήθηκε επί δεκαετίες η καθυπόταξη στα συμφέροντα των χρηματοπιστωτικών κέντρων και των επιχειρήσεων που μηχανορραφούσαν παρά τον εμφανή χαρακτήρα των ενδείξεων παρανομίας του χρέους. Αυτή η πίεση αντιμετωπίστηκε στον Ισημερινό με την επιτροπή λογιστικού ελέγχου και τις αδιάψευστες αποδείξεις που παρουσιάστηκαν κι οι οποίες επέτρεψαν την παύση πληρωμών στο δημόσιο χρέος που οφειλόταν σε ιδιώτες, πριν καν ακόμη την ολοκλήρωση και παράδοση του λογιστικού ελέγχου. Δεν υπήρξε καμία άμεση αντίδραση, ούτε εχθρικές ενέργειες ενάντια στην χώρα, δεδομένης της ομόθυμης πίστης και πλατιάς υποστήριξης της εθνικής κυβέρνησης και της κοινωνίας των πολιτών απέναντι στην διαδικασία έρευνας του δημόσιου χρέους και των αποτελεσμάτων της. Επίσης συνέβαλε κι η πρόσκληση σε δημοπρασία που πραγματοποιήθηκε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.

-      Λέγεται επίσης στην Ελλάδα ότι στο μέλλον οι αγορές θα εκδικηθούν την χώρα που προέβη σε παύση πληρωμών. Συνέβη κάτι τέτοιο στην περίπτωση του Ισημερινού;

-      Δεν υπήρξε καμία τιμωρία! Το μόνο που υπήρξε ήταν η ευνοϊκή γνώμη της Γουόλ Στριτ σε σχέση με τον χρηματοπιστωτικό μηχανισμό που αξιοποίησε η κυβέρνηση για να επαναγοράσει σχεδόν ολόκληρο το δημόσιο χρέος απέναντι σε ιδιώτες, σε σημαντικά μειωμένες τιμές, όπως συνέβη με την δημοπρασία των αποκαλούμενων ομολόγων Γκλομπάλ, που έληγαν το 2012 και το 2030.

-      Ας έρθουμε στο σήμερα. Με ποιο τρόπο η κυβέρνηση καλύπτει τις χρηματοδοτικές ανάγκες της; Έχει τη δυνατότητα να δανειστεί, να εκδώσει ομόλογα και να ζητήσει χρήματα από τις αγορές;

-      Τα δημόσια έσοδα από την φορολογία και τις εξαγωγές πετρελαίου έχουν αυξηθεί ταχύτερα από την οικονομία, οπότε οι απαιτήσεις για νέο δανεισμό είναι σχετικά μικρές. Η κυβέρνηση προβαίνει σε διμερή δανεισμό από πολυμερείς οργανισμούς, όπως η Αναπτυξιακή Τράπεζα της Λατινικής Αμερικής (CAF) και η Διαμερικανική Τράπεζα Λατινικής Αμερικής (BID), αλλά και σε διμερή δάνεια από χώρες όπως η Κίνα, χωρίς όμως να αποδέχεται όρους και άλλους καταναγκασμούς που καταγγέλθηκαν από την επιτροπή λογιστικού ελέγχου. Οι εκδόσεις ομολόγων τα τελευταία χρόνια απευθύνονται στην εσωτερική αγορά, κάτι που έχει επιτρέψει την έγκαιρη κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών και την αύξηση των κερδών των εγχώριων αποταμιευτών. Σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές, όλα αυτά τα χρόνια δεν έχουν υπάρξει εκδόσεις ομολόγων στις διεθνείς αγορές.

-      Μπορείτε να μας περιγράψετε την άμεση αντίδραση των αγορών; Πληρώθηκαν για παράδειγμα τα συμβόλαια πιστωτικού κινδύνου (CDS);

-      Στην περίπτωση του Ισημερινού δεν υπήρχε λόγος για την πληρωμή των CDS επειδή υπήρξαν ανακοινώσεις για λύσεις όπως αυτή που σας ανέφερα, σε σύντομο χρονικό διάστημα. Επιπλέον πιστεύω ότι η χρηματοπιστωτική κρίση διατηρούσε την αγορά σε αναμονή.

-      Ποιοί είναι οι στόχοι και οι προϋποθέσεις για την επιτυχή ολοκλήρωση του φιλόδοξου σχεδίου σας για μια νέα χρηματοπιστωτική αρχιτεκτονική στη Λατινική Αμερική χωρίς την παρουσία του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας;

-      Δεδομένης της κρίσιμης κατάστασης των διεθνών χρηματοπιστωτικών οργανισμών προτείνεται η «περιφεροποίηση» των χρηματοπιστωτικών δομών που θα επιτρέψουν την ολοκλήρωση και την ενοποίηση των κρατών – μελών, την προώθηση της αποταμίευσης και της πίστωσης σε επίπεδο περιφερειακό και την εξομάλυνση των χρηματοπιστωτικών σχέσεων στον κόσμο.

Η νέα αρχιτεκτονική θα αποτελείται από ένα Ταμείο Νομισματικής Σταθεροποίησης, μια Τράπεζα Περιφερειακής Ανάπτυξης και μια Νομισματική Ένωση του Νότου, σε ένα πλαίσιο διαφάνειας και λογοδοσίας.