Συνάντηση του Αριστερού Βήματος. Δευτέρα, 9 Απριλίου, 6.30 μ.μ. ΑΣΟΕΕ, Αίθουσα Αντωνιάδη – Διάλογος για την “επόμενη ημέρα”

Πηγή: Αριστερό Βήμα

Κείμενο συζήτησης για τη συνάντηση του Αριστερού Βήματος Διαλόγου και Κοινής Δράσης.

H πολιτική της τρόικας και της ελληνικής κυβέρνησης έχει οδηγήσει τη χώρα στο να γίνει ενέχυρο και λάφυρο στα χέρια των πιστωτών της. Η απροκάλυπτη εξυπηρέτηση των πιο αντιδραστικών συμφερόντων της καπιταλιστικής κυριαρχίας και η ανοιχτή συμμαχία των μνημονιακών πολιτικών δυνάμεων οδηγούν τον εργαζόμενο λαό στη συστηματική εξαθλίωση. Η ανεργία έχει φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα. Οι εργαζόμενοι ζουν σ’ ένα καθεστώς πλήρους ανασφάλειας και κοινωνικής απαξίωσης. Το βιοτικό επίπεδο υφίσταται δραματική πτώση. Ένα αίσθημα αδιεξόδου και απόγνωσης κατακυριεύει κυρίως τη νεολαία. Οι συνεχείς παραβιάσεις του Συντάγματος, οι αλλεπάλληλες παραβιάσεις των εργασιακών και δημοκρατικών δικαιωμάτων, ο συνεχώς αυξανόμενος κρατικός αυταρχισμός και η συστηματική κατασυκοφάντηση των διεκδικητικών αγώνων των εργαζομένων διαμορφώνουν το σημερινό σκηνικό της κοινωνικής φρίκης και των αντιδημοκρατικών εκτροπών.

Η Ελλάδα έχει στην ουσία χρεωκοπήσει. Η επίσημη χρεωκοπία είναι θέμα χρόνου. Πιθανώς θα επιβληθεί έξοδος από την Ευρωζώνη, όταν θα έχει εκποιηθεί η αξιόλογη δημόσια περιουσία, θα έχει ολοκληρωθεί η “θωράκιση” του κέντρου και θα έχει εξασφαλιστεί ότι θα συνεχιστούν οι πολιτικές της “διαρθρωτικής προσαρμογής” και εκτός, χωρίς δηλαδή το πρόσχημα των “θυσιών για το ευρώ” ή με το καρότο της επανένταξης.

Ή, αλλιώς, την Ελλάδα την περιμένει η μακροχρόνια ένταξη στον μόνιμο Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, μια δημοσιονομική φυλακή, με χρόνιες “εσωτερικές υποτιμήσεις”. Πορεία προς τον πάτο της παγκοσμιοποίησης.

Το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα έχει χρεωκοπήσει επίσης και βρίσκεται σε βαθιά κρίση και ρήξη με τη λαϊκή πλειοψηφία και κάτω από την πίεση του κινήματος. Υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις αδυναμίας διακυβέρνησης χωρίς την εξωτερική στήριξη και χωρίς καταφυγή σε άκρως αυταρχικά μέτρα που τείνουν να επεκταθούν σ’ όλη τη δημόσια ζωή, ενώ παράλληλα εμφανίζονται φαινόμενα ακροδεξιάς και φασιστικής συσπείρωσης (πολιτοφυλακές, Χρυσή Αυγή κ.ά).

Είναι εμφανές ότι δημιουργούνται συνθήκες αυθόρμητων κοινωνικών εξεγέρσεων, αλλά και τυφλών ξεσπασμάτων, καθώς και ένα σκηνικό προβοκατόρικων ενεργειών.

Οι δυνάμεις της αστικής κυριαρχίας επιχειρούν να ανασυνταχθούν πολιτικά, παρά την πολλαπλότητά τους την τρέχουσα περίοδο, και να συσπειρωθούν ιδεολογικά εξαπολύοντας υβριστικές και ανιστόρητες επιθέσεις κατά της αριστεράς. Προσπαθούν να καταστήσουν την πλήρη παρακμή του αστικού πολιτικού συστήματος –για την οποία είναι αποκλειστικά υπεύθυνες- σε πρόβλημα της αριστεράς. Από την άλλη πλευρά, ενώ πολλαπλασιάζονται οι πρωτοβουλίες κοινωνικής αυτοοργάνωσης, αλληλεγγύης και αντίστασης, ενώ αντικειμενικά αυξάνονται οι δυνατότητες κοινής δράσης στο επίπεδο της κοινωνίας, οι βασικές πολιτικές δυνάμεις της αριστεράς εμφανίζονται αμήχανες και αυτοαναφορικές.

Παρατηρείται μεγάλη απόσταση ανάμεσα στις κοινωνικές διαθέσεις και στο οργανωμένο εργατικό/λαϊκό κίνημα και είναι ορατοί οι κίνδυνοι να δοθούν ψευδεπίγραφες λύσεις από εθνικιστικά, ακροδεξιά κινήματα και να οδηγηθούμε σε κοινωνικό “σφαγείο” τόσο μέσα στη χώρα όσο και μεταξύ λαών.

Είναι προφανές, όπως εντόπιζε και η ιδρυτική διακήρυξη του Αριστερού Βήματος, ότι οι αριστερές πολιτικές δυνάμεις έχουν μεταξύ τους διαφορές, οι οποίες, όμως, δεν μπορούν να τις εμποδίζουν να επικοινωνήσουν στη βάση ενός κοινού βηματισμού αντιμετώπισης των σημερινών επιπτώσεων της νεοφιλελεύθερης λαίλαπας. Παρατηρείται μάλιστα το φαινόμενο η δράση να είναι ασύμπτωτη ακόμη και μεταξύ αριστερών δυνάμεων που σε επίπεδο αναλύσεων και στρατηγικών επιδιώξεων αντικειμενικά συμπίπτουν.

Η αριστερά δεν μπορεί να αρκείται, ιδιαίτερα σήμερα, σε διαπιστώσεις και περιγραφές που παρακάμπτουν τις θεμελιώδεις αιτίες αυτής της κατάστασης. Η φύση της σημερινής φάσης του καπιταλισμού και η αντιδραστική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ζητήματα κρίσιμα για το παρόν και το μέλλον της χώρας μας. Είναι, επομένως, αναγκαία η συντροφική συζήτηση για την επισήμανση των συμπτώσεων και το ξεκαθάρισμα των ορίων για την απαραίτητη και αποτελεσματική κοινή δράση. Οι στιγμές είναι οριακές και ο ρόλος της αριστεράς ιστορικός. Ο εργαζόμενος λαός απαιτεί μια αριστερά μαχητική, την αριστερά της αντίστασης και της ανατροπής. Μια αριστερά που με αποφασιστικότητα θα αντιμετωπίζει τις επιπτώσεις της αντιδραστικής πολιτικής που οδηγεί στην εθνική υποτέλεια και την κοινωνική απαξίωση. Μια αριστερά που θα συνδιαμορφώσει με το λαό ένα πρόγραμμα διεξόδου από την κρίση και θα συμβάλει στη συγκρότηση ενός ενιαίου λαϊκού πολιτικού κινήματος ανατροπής και δημοκρατικής οργάνωσης της κοινωνίας και της οικονομίας που θα μπορεί να αλλάξει δραστικά το συσχετισμό δύναμης υπέρ των εργαζομένων.

Το αίτημα μιας αριστερής μετωπικής πολιτικής συμπυκνώνει για μας τον πολιτικό ρεαλισμό της εποχής. Ένα μέτωπο που θα δίνει προοπτική και συνέχεια στους λαϊκούς αγώνες, που θα αποκαθιστά τη σημερινή αναγκαιότητα αντιμετώπισης της υποτέλειας, θα υπερασπίζεται την εθνική ανεξαρτησία προς όφελος του εργαζόμενου λαού, θα αγωνίζεται για την αποκατάσταση της ουσιαστικής λαϊκής κυριαρχίας.

Οι πολιτικοί εκπρόσωποι και οι δημοσιολόγοι της αστικής κυριαρχίας με πυρήνα τους τους εκφραστές της μνημονιακής πολιτικής επιχειρούν, με συστηματικό τρόπο, να προβάλουν την εικόνα μιας αριστεράς, η οποία δήθεν κινείται σε μια γενικόλογη διαμαρτυρία δίχως «ρεαλιστικές» προτάσεις για τη συγκυρία. Από την άλλη, ο όλο και περισσότερο πιεζόμενος εργαζόμενος λαός από την κρίση και την πολιτική της Ε.Ε., του ΔΝΤ και της κυβέρνησης, ζητεί από την αριστερά, παράλληλα με τη συμβολή της στην από τα κάτω δράση των εργαζομένων, να τοποθετηθεί με τη μεγαλύτερη δυνατή σαφήνεια και σε προγραμματική βάση απέναντι στο σήμερα και στο αύριο, στην «επόμενη μέρα». Από τους αγώνες και τη συζήτηση μέσα στην Αριστερά έχει αναδειχθεί ούτως ή άλλως ένα πλαίσιο άμεσων στόχων όπως είναι η παύση πληρωμών και η διαγραφή του χρέους, και η ρήξη με την ΕΕ, οι εθνικοποιήσεις, η ριζική αναδιανομή εισοδήματος. Όμως, δεν αρκεί η παράθεση μιας σειράς πολιτικών αξόνων. Απαιτείται και μια εναλλακτική προγραμματική πρόταση, μια τοποθέτηση για την παραγωγική ανασυγκρότηση σύμφωνα με τις ανάγκες της κοινωνίας, για μια οργάνωση της παραγωγής και της κοινωνίας έξω και πέρα από τις απαιτήσεις της διεθνοποίησης του κεφαλαίου και της κερδοφορίας των επιχειρήσεων. Μόνο που αυτό χρειάζεται συλλογική επεξεργασία, χώνεμα της εμπειρίας από τους αγώνες και όλες τις εμπειρίες αυτοοργάνωσης, επανοικειοποίησης, αυτοδιαχείρισης, συγκεκριμένες προτάσεις που να δείχνουν ότι το εκβιαστικό δίλημμα «Ευρώπη ή χάος» στην πραγματικότητα μεταφράζεται σε «Ευρώπη και χάος» και ότι η ρήξη με τη λογική του κέρδους ανοίγει δρόμους πραγματικής ευημερίας, αυθεντικής κοινωνικότητας, πολιτιστικής αναγέννησης.

Η διαδικασία αυτή δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι έργο «ειδικών» ή «επαγγελματιών της πολιτικής», αλλά συλλογική προσπάθεια αγωνιστών και μαχόμενων διανοουμένων. Σηματοδοτεί μια συλλογική προσπάθεια και τη συστηματική οργάνωσή της που απευθύνεται σε όλους τους αγωνιστές του κινήματος και της Αριστεράς αλλά και την πρωτοπόρα διανόηση. Επιδιώκει το άνοιγμα μιας συζήτησης που δεν καλύπτεται ούτε από συνθήματα, ούτε από θεωρητικές αφαιρέσεις, ούτε από παράλληλους μονολόγους και απαιτεί πάνω από όλα ανιδιοτέλεια και συλλογικότητα.

Το Αριστερό Βήμα παρακολουθεί τις συζητήσεις και τους προβληματισμούς στο χώρο της αριστεράς καθώς και τα ζητήματα που αναδεικνύονται στο πεδίο της πάλης των εργαζομένων και αποτελούν κομβικά σημεία συνάντησης των διαφόρων πρωτοβουλιών λαϊκής βάσης της ελληνικής κοινωνίας. Αυτές οι γόνιμες και αγωνιστικές διεργασίες αποτυπώνονται και μορφοποιούνται σε κρίσιμα ερωτήματα και απαιτούν επεξεργασμένες και ουσιαστικές απαντήσεις. Είναι προφανές ότι ο βασικός άξονας αυτών των ερωτημάτων είναι η στάση απέναντι στις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των μνημονιακών δυνάμεων και στον άξονα κυριαρχίας εντός της Ευρωζώνης που καθιστά τη χώρα κυριολεκτικά φόρου υποτελή. Αμφισβητεί ευθέως την εθνική ανεξαρτησία και υποσκάπτει τη λαϊκή κυριαρχία της χώρας μας.

Το Αριστερό Βήμα, στη διάρκεια της παρουσίας του, συνέβαλε στην εμφάνιση διαφόρων δημιουργικών πρωτοβουλιών, κυρίως σε κοινωνικό επίπεδο. Συγχρόνως διαμόρφωσε και το πλαίσιο και τα όρια του δικού του κοινωνικοπολιτικού προβληματισμού. Μ’ αυτήν ακριβώς την έννοια μπορεί και τώρα να συμβάλλει, λειτουργώντας ως χώρος διαλόγου και επεξεργασιών των δυνάμεων της αριστεράς που θεωρούν επείγουσα την ανάγκη να μιλήσουν συγκεκριμένα και ειλικρινά για την «επόμενη μέρα» και για τις επιδιώξεις χειραφέτησης του κινήματος των εργαζομένων.

Μια σειρά βασικών σημείων και ερωτημάτων αναφέρονται ενδεικτικά:

Νομισματική πολιτική και τράπεζες

Η ενδεχόμενη διαδικασία εξόδου από το ευρώ θα σημάνει υποχρεωτικά χάος; Μπορεί να ολοκληρωθεί, και πώς μέσα σε λίγες μέρες; Πώς αντιμετωπίζονται προβλήματα παράλληλης κυκλοφορίας και μαύρης αγοράς; Δεν θα προκληθεί (υπερ)πληθωρισμός;

Ποιος θα πρέπει να είναι ο ρόλος και το ιδιοκτησιακό καθεστώς των τραπεζών; Ειδικότερα της Κεντρικής τράπεζας;

Τα κεφάλαια που έχουν ήδη φυγαδευτεί από την χώρα δεν θα μας λείψουν; Ακόμα χειρότερα, δεν θα γυρίσουν αμέσως μετά για να αγοράσουν υποτιμημένα τα υπάρχοντα περιουσιακά στοιχεία, κρατικά και ιδιωτικά;

Με την υποτίμηση δεν θα εξανεμιστούν οι καταθέσεις που θα έχουν μείνει στη χώρα (κυρίως από μικροκαταθέτες), όπως έγινε και στην Αργεντινή;

Δημοσιονομική, Κοινωνική και Εσωτερική πολιτική

Ποιος θα πληρώνει τους μισθούς και τις συντάξεις (με τι λεφτά); Ποιες θα είναι οι προτεραιότητες για τις δημόσιες υπηρεσίες; τι θα πρέπει να γίνει με υγεία-περίθαλψη και φάρμακα, παιδεία, δημόσιες υποδομές και ΔΕΚΟ; Τι γίνεται με τον στρατό και τα σώματα ασφαλείας;

Δεν θα χρειάζεται να έχουμε ένα αυστηρά ισοσκελισμένο προϋπολογισμό, αφού τουλάχιστον για ένα διάστημα (ίσως πολύ μεγάλο) κανείς δεν θα μας δανείζει σε συνάλλαγμα για να χρηματοδοτούμε τα ελλείμματά μας;

Πώς θα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής, ειδικά από τους πλούσιους;

Είναι δυνατό να μειωθεί γρήγορα η τεράστια ανεργία και φτώχεια στις οποίες βουλιάζει κάθε μέρα η χώρα;

Παραγωγική ανασυγκρότηση – Αγροτική πολιτική

Επαρκεί η τρέχουσα εγχώρια παραγωγή για την κάλυψη των αναγκών του πληθυσμού; Σε ποιους τομείς υπάρχει επάρκεια και σε ποιες εποχές; Υπάρχει η περίπτωση επιβολής δελτίου; Είναι εφικτή η άμεση αναδιάρθρωση της παραγωγής;

Πώς επιτυγχάνεται η ανασύσταση πραγματικών συνεταιρισμών; Πώς μπορεί να αναζωογονηθεί η ύπαιθρος; Πώς αναστρέφεται η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού;

Ποιες βιομηχανίες τροφίμων που έκλεισαν πρόσφατα ή βρίσκονται υπό εκκαθάριση μπορούν να επαναλειτουργήσουν άμεσα (πχ Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης);

Ποια θα έπρεπε να είναι μια πιο μακροπρόθεσμη αγροτική παραγωγή; Ποιες θα έπρεπε να είναι οι βιομηχανικές καλλιέργειες; Είναι τα βιολογικά προϊόντα μια βιώσιμη στρατηγική;

Παραγωγική ανασυγκρότηση - Βιομηχανική πολιτική

Σε ενδεχόμενη έξοδο από την Ευρωζώνη, πού θα βρεθεί το συνάλλαγμα για τις αναγκαίες επενδύσεις παγίων κεφαλαίων (την εισαγωγή εξοπλισμού, μηχανημάτων κλπ);

Τι είδη πρώτης ανάγκης είναι σε θέση η υπάρχουσα παραγωγική δομή να παράγει άμεσα (και όχι σε βάθος χρόνου); Τι ελλείψεις θα αναδειχθούν και πώς πρέπει να καλυφθούν;

Ποιος θα είναι ο ρόλος της ΔΕΗ; Μπορεί να καλύψει τις ανάγκες συντήρησης του δικτύου της (λ.χ. αγορά εισαγόμενων πρώτων υλών - χαλκός - και ανταλλακτικών);

Θα υπάρχει την πρώτη περίοδο επάρκεια υγρών καυσίμων για τα ΜΜΜ, τις δημόσιες υπηρεσίες (ασθενοφόρα, πυροσβεστική, αποκομιδή σκουπιδιών κλπ); Πώς μπορεί να διασφαλιστεί η επάρκεια των μεταφορών και ειδικά των μεταφορών τροφίμων; Πώς διασφαλίζεται μακροπρόθεσμα η επάρκεια υγρών καυσίμων; Η μείωση της βαριάς φορολογίας τους αρκεί για να έχουν λογική τιμή μετά την υποτίμηση; Θα χρειαστεί δελτίο;

Εκτός από τις τράπεζες ποιοι άλλοι στρατηγικοί τομείς της παραγωγής θα πρέπει να εθνικοποιηθούν (ΔΕΗ, πετροχημικά, τηλεπικοινωνίες κλπ);

Ποιες πρώτες ύλες μπορούμε να εκμεταλλευτούμε; Υπάρχει επαρκές επιστημονικό δυναμικό για να απαντήσει σε τέτοιες ερωτήσεις;

Πώς διασφαλίζεται η επάρκεια φαρμακευτικού και υγειονομικού υλικού; Μπορούμε να διασφαλίσουμε εισαγωγές από χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία; Θα παραβιάσουμε τις διεθνείς συμβάσεις για τις ευρεσιτεχνίες στα φάρμακα;

Σε ποιο βαθμό η χώρα θα μπορεί να συμμετάσχει στο διεθνή καταμερισμό, με ποιους όρους; Σε ποιο βαθμό και με τι βάθος χρόνου πρέπει να γίνει κεντρικός σχεδιασμός της παραγωγής; Τι θα παράγει αυτή η χώρα και για ποιόν; Και πώς; (οικολογική παράμετρος).

Διεθνείς σχέσεις

Ποιες οι σχέσεις μας με το ευρωπαϊκό κέντρο; Σε κάθε περίπτωση πώς αντιμετωπίζουμε την ΕΕ; Ποιες κινήσεις πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση διάλυσής της; Πώς αξιολογούμε τον αμερικανικό παράγοντα και πόσο επικίνδυνος μπορεί να είναι; Τι κινδύνους και τι ευκαιρίες κρύβει μια ενδεχόμενη διάλυση της Ευρωζώνης για την ιμπεριαλιστική αλυσίδα; Τι ρόλο θα παίξει η Κίνα; Θα είναι για αυτήν ευκαιρία ή κίνδυνος που θα οξύνει τις εσωτερικές της αντιφάσεις στο μη περαιτέρω;

Αν κάνουμε στάση πληρωμών δεν θα υπάρχει κίνδυνος στρατιωτικής επίθεσης στη χώρα; Υπάρχει περίπτωση πολεμικού επεισοδίου με γειτονική χώρα με πρόσχημα λ.χ. έρευνες για πετρέλαιο; Τι συμμαχίες μπορούμε να οικοδομήσουμε; Πώς αξιολογούμε και ιεραρχούμε τους κινδύνους; Τι εκτίμηση έχουμε για τους τοπικούς ανταγωνισμούς; Πώς χειριζόμαστε το Κυπριακό, το Μακεδονικό;

Το σχέδιο της εξόδου από την Ευρωζώνη με υποτίμηση μπορεί να λειτουργήσει σε περίπτωση που ξεκινήσει σε διεθνές επίπεδο ένας ανοιχτός νομισματικός πόλεμος ανταγωνιστικών υποτιμήσεων και προστατευτισμού;

Για τη λαϊκοδημοκρατική οργάνωση της κοινωνίας

Το άμεσο ζήτημα είναι η υπεράσπιση της δημοκρατικής και ελεύθερης έκφρασης, των αγώνων και των αγωνιστών, και της αντιμετώπισης της αντίδρασης και των κρατικών - παρακρατικών μηχανισμών που θα εξαπολυθούν σε περίπτωση σοβαρών πολιτικών ανατροπών.

1. Νέο σύνταγμα. Ποιες κατευθύνσεις εξασφαλίζουν ουσιαστική κατοχύρωση ελευθεριών (πολιτικών, συνδικαλιστικών, ατομικών και συλλογικών) και δικαιωμάτων και τη δημοκρατική πολιτειακή οργάνωση;

2. Τι είδους Δημόσιο χρειάζεται; Πώς θα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της διαφθοράς και της διαπλοκής κράτους και μονοπωλιακών ομίλων; Γενικά πώς θα αναδιαταχθεί το κράτος και ιδιαίτερα τι μέτρα χρειάζονται να παρθούν για τον τεράστιο μηχανισμό καταστολής;

3. ΜΜΕ πανελλαδικής εμβέλειας: πώς μπορούν να περάσουν στα χέρια της κοινωνίας;

4. Λαϊκή αυτοοργάνωση και θεσμοί. Εργατικός - λαϊκός έλεγχος. Ποια μέτρα και πολιτικές συμβάλλουν στη μετατόπιση εξουσίας προς το λαό, ώστε να αλλάζει ο συσχετισμός κοινωνικής και πολιτικής δύναμης;

Το Αριστερό Βήμα μπορεί να συμβάλει διευκολύνοντας το διάλογο, με διάφορες μορφές, μεταξύ των δυνάμεων της αριστεράς ώστε να προκύψει το αναγκαίο θεωρητικοπολιτικό υπόβαθρο ενός μετωπικού προγράμματος διεξόδου από την κρίση σε όφελος του εργαζόμενου λαού, ενός προγράμματος που θα απαντά πειστικά και θα δίνει λύσεις στα λαϊκά προβλήματα και θα συσπειρώνει τους εργαζόμενους σε μαχητικούς διεκδικητικούς και, τελικά, νικηφόρους αγώνες.

Αθήνα, Μάρτιος - Απρίλιος 2012