Ένα μικρό διάλειμμα στο ελληνικό δράμα

ΠΗΓΗ: FT (via Euro2day)

By Mohamed El-Erian 

Πολλοί επενδυτές ονειρεύονται ότι αποχαιρετούν επιτέλους την ελληνική κρίση χρεών και τις αναταραχές που προκαλεί στις αποτιμήσεις των αγορών. Την ίδια ώρα, οι Ευρωπαίοι ρυθμιστές προσπαθούν να μετακινηθούν μακριά από τα δράματα της περιφέρειας και να επικεντρωθούν στην αποκατάσταση της ανάπτυξης στην Ευρώπη. Και οι δύο προθέσεις είναι κατανοητές, αλλά δυστυχώς είναι πολύ πρώιμες. 

Η συμφωνία μείωσης του χρέους της περασμένης εβδομάδας είναι πράγματι η μεγαλύτερη εθνική αναδιοργάνωση στην ιστορία. Όμως, βοηθά εν μέρει μόνο την Ελλάδα να ξεπεράσει το κύριο πρόβλημα του πολύ μεγάλου χρέους και της πολύ μικρής ανάπτυξης. Και δεν θα αργήσει η στιγμή όπου η συμφωνία θα υποστεί και πάλι πιέσεις. Ιδού, λοιπόν, τι πρέπει να περιμένουμε και πώς μπορούμε να το χειριστούμε. 

Η μείωση του χρέους είναι μόνο ένα από τα τρία συστατικά του πακέτου διάσωσης των 130 δισ. ευρώ και οι λεπτομέρειες για τα άλλα δύο αναμένονται πολύ σύντομα. Σήμερα θα μάθουμε πόσα χρήματα η Ε.Ε. και το ΔΝΤ θα δώσουν προκαταβολικά στην Αθήνα. Οι αγορές ελπίζουν ότι θα είναι μια βαριά προκαταβολή, όμως οι επίσημες πιστωτές προτιμούν πιο επιφυλακτικές κινήσεις.

Κι αυτό γιατί, ακόμη κι αν η Ελλάδα καταφέρει κοινωνικά και τεχνικά να εφαρμόσει τις υποχρεώσεις της, οι επικείμενες εκλογές προσθέτουν μία ακόμη περιπλοκή. 

Στο μεταγενέστερο διάστημα, είναι πάρα πολύ πιθανό να αποδειχθεί ότι η ελληνική διάσωση έχει πρόσθετες ανάγκες. Ακόμη κι αν εκπληρωθεί απόλυτα, που είναι πολύ δύσκολο, το αποτέλεσμα θα είναι ένα πολύ βαρύ χρέος 120% του ΑΕΠ το 2020. Με τέτοιες προοπτικές, θα είναι δύσκολο να αναπτυχθούν στη χώρα ιδιωτικά κεφάλαια, γεγονός που θα στερήσει από την Αθήνα το απαραίτητο οξυγόνο για επενδύσεις, ανάπτυξη, ανταγωνιστικότητα και δουλειές. 

Γι’ αυτό και οι αγορές προεξοφλούν μεγάλη πιθανότητα να χρειαστεί νέα αναδιάρθρωση η Ελλάδα. Και ο επόμενος κύκλος θα είναι πολύ πιο χαοτικός. Οι κουβέντες για PSI 2 συνοδεύονται ήδη από μεγάλους φόβους για κίνδυνο εξόδου από την ευρωζώνη. 

Ανεξάρτητα από το πότε θα μπορούσε αυτό να συμβεί, το PSI 2 θα είναι πολύ επικίνδυνοεξαιτίας όσων έχει ήδη συμφωνήσει η Ελλάδα. Μετατρέποντας το νομικό καθεστώς για τα περισσότερα από τα ομόλογα σε κυκλοφορία από το ελληνικό στο βρετανικό δίκαιο, η χώρα έχει εγκαταλείψει μεγάλο βαθμό ελαστικότητας και περιορίζει την κλίμακα επιλογών της. Είναι επίσης εκτεθειμένη σε πολύ περισσότερο κίνδυνο αν συμβεί νέα μελλοντική αναδιάρθρωση. 

Τέλος, η συντριπτική πλειονότητα των νέων δανείων προέρχεται από τον επίσημο τομέα. Με τέτοιαμεγάλη συγκέντρωση υποχρεώσεων σε senior πιστωτές, κάθε αναταραχή στις πληρωμές θα ξεφύγει ταχύτατα από τον έλεγχο. 

Επίσημοι κάτοχοι ελληνικών ομολόγων όπως η ΕΚΤ και η ΕΙΒ ήδη αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στη συμφωνία ανταλλαγής. Αν η Ελλάδα κάνει στάση πληρωμών αυτών των πιστωτών, πολύ περισσότερο του ΔΝΤ, θα υπονομεύσει τη μόνη πηγή χρηματοδότησης που της απομένει. 

Τέλος, η Ελλάδα δεν μπορεί, και δεν πρέπει, να επαφίεται στους Ευρωπαίους εταίρους και στο ΔΝΤ για να διατηρεί αιώνια μια προσέγγιση που έχει αποδειχθεί πολλάκις αποτυχημένη. 

Καθώς επίκεινται δημοψήφισμα στην Ιρλανδία και προεδρικές εκλογές στη Γαλλία, θα πρέπει να περιμένουμε πολύ περισσότερες απαιτήσεις για θεμελιώδη επανασχεδιασμό της ευρωζώνης. Λίγοι θα ταχθούν υπερ περισσότερης έκτακτης, μεγάλης βοήθειας για την Ελλάδα. 

Η συμφωνία της περασμένης εβδομάδας στην πραγματικότητα προσφέρει λίγο χρόνο παραπάνω στους υπόλοιπους να λάβουν θέσεις για το επόμενο, πιο καταστροφικό, επεισόδιο στο ελληνικό δράμα. 

Για τους Ευρωπαίους ρυθμιστές αυτό σημαίνει ότι επείγουν η δημιουργία οχυρωμάτων που θα προστατεύσουν άλλες χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία, η συνέχιση της ενδυνάμωσης του πυρήνα και η πίεση προς τις τράπεζες να αυξήσουν τα κεφάλαιά τους. Για τους επενδυτές θα έχει νόημα να μειώσουν το άνοιγμά τους όχι μόνο απέναντι στην πιθανότητα νέας στάσης πληρωμών από την Ελλάδα, αλλά και στον κίνδυνο να εξέλθει η χώρα από το ευρώ. 

Αν συμβεί αυτό, η συμφωνία της περασμένης εβδομάδας θα περάσει στην ιστορία ως μία ακόμη δαπανηρή αποτυχία.