Θα μας πιάσουν με τις πιτζάμες; του Πέτρου Παπακωνσταντίνου

ΠΗΓΗ: tvxs.gr

του Π. Παπακωνσταντίνου

Σε συνέντευξή του στη γαλλική Λιμπερασιόν, το Σάββατο 3 Μαρτίου, ο 81χρονος Μισέλ Ροκάρ, πρωθυπουργός επί Φρανσουά Μιτεράν, δήλωσε: «Η υπόθεση που κάνω είναι ότι ο εξαναγκασμός σε αποανάπτυξη θα οδηγήσει σε εμφύλιο πόλεμο. Τίθεται το μείζον ερώτημα για την Ελλάδα, καθώς η χώρα οδηγείται σε εξαναγκασμένη αποανάπτυξη: Πώς είναι δυνατόν να γίνουν εκλογές σε τέτοιο πλαίσιο; Πώς είναι δυνατό να κυβερνήσεις ένα λαό όταν του λες ότι πρέπει να θυσιάζει το 25% του εισοδήματός του επί 10 χρόνια για να πληρωθεί το χρέος; Κανείς δεν μιλά γι’ αυτό, όμως δεν υπάρχει διέξοδος στο ελληνικό πρόβλημα παρά μόνο με στρατιωτική εξουσία».

Τρεις μέρες αργότερα, η ισπανική Ελ Παΐς δημοσίευε άρθρο του κοινωνιολόγου Ιγνάθιο Σοτέλο για την ελληνική κρίση. Το άρθρο κατέληγε ως εξής: «Υπάρχει κίνδυνος να καταστραφεί η δημοκρατία από μια διαδικασία που κινείται προς το χείλος της κοινωνικής επανάστασης. Η ριζοσπαστικοποίηση που θα μπορούσε να φέρει αυτή η διαδικασία δεν θα ήταν ανεκτή από τις ανώτερες τάξεις της Ελλάδας, πιθανότατα δε ούτε από τους ευρωπαίους εταίρους της, κι αυτό θα τους υποχρέωνε να δικαιολογήσουν κάποια μορφή στρατιωτικής επέμβασης». Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν αρκετά βρετανικά μέσα ενημέρωσης – ενδεικτικά η Ντέιλι Εξπρές φιλοξένησε άρθρο με τίτλο «Φόβοι πραξικοπήματος καθώς η Ελλάδα αγγίζει την οικονομική κατάρρευση».

Ας μην υποτιμήσουμε παρόμοιες εκτιμήσεις σαν παραληρηματικές υπερβολές. Παρά τις τεράστιες δυσκολίες, την ασυνέχεια και την έλλειψη κατεύθυνσης του λαϊκού κινήματος, η κοινωνική φρίκη που εξαπλώνεται και θα εξαπλώνεται με επιταχυνόμενους ρυθμούς (και που δεν μπορεί να εκτονωθεί με εκλογές εν τάφω, χωρίς ελπίδα) κάνει την κοινωνική έκρηξη αναπόφευκτη. Το ερώτημα δεν είναι το αν, αλλά το πότε, πώς και με τι αποτέλεσμα.

Πέντε χρόνια μετά την πτώση του πρώτου ντόμινο, της αμερικανικής αγοράς ακινήτων, είναι πλέον φανερό ότι ο διεθνής καπιταλισμός βυθίζεται σε μια πρωτοφανή, δομική κρίση χωρίς ορατή διέξοδο. Για πρώτη φορά στην ιστορία του, δεν μπορεί να προσφέρει καμία θετική ιδέα στις λαϊκές τάξεις – ούτε το κράτος πρόνοιας του Νιου Ντιλ, ούτε το εθνικό μεγαλείο του φασισμού, ούτε την κοινωνία της κατανάλωσης των «τριάντα ένδοξων» μεταπολεμικών χρόνων, ούτε καν το «λαϊκό καπιταλισμό» της εύκολης πίστωσης και των μετοχών, την περίοδο ακμής του νεοφιλελευθερισμού. Το μόνο που υπόσχεται είναι αίμα και δάκρυα σε μια εφιαλτική καθοδική σπείρα «εσωτερικής υποτίμησης», όπου οι Γάλλοι θα γίνονται Έλληνες, οι Έλληνες Βούλγαροι και οι Βούλγαροι Κινέζοι.

Σ’ αυτό το φόντο, η τελευταία Μεγάλη Ιδέα του συστήματος, η μόνη που του απομένει, είναι ο φόβος. Ο μόνος αγώνας που επιτρέπεται είναι ο αγώνας για την επιβίωση με το διπλανό μας, σε ένα κόσμο όπου «ο άνθρωπος για τον άνθρωπο γίνεται λύκος». Ένα τέτοιο κοινωνικό σύμπαν, όπως αυτό που οραματίστηκε ο Χομπς στον Λεβιάθαν, μπορεί κάλλιστα να δημιουργήσει βάση νομιμοποίησης μιας νέου τύπου απολυταρχίας. Ιδίως αν οι εξεγέρσεις των προλεταριακών στρωμάτων πάρουν την απελπισμένη μορφή ενός «Λος Άντζελες» ή μιας «Σιδερένιας Φτέρνας», τρομοκρατώντας τους μικροαστούς, με τη βοήθεια της πραγματικής ή κατασκευασμένης «αναρχίας».

Οι κακοί οιωνοί ήδη συσσωρεύονται. Την Κυριακή, ο Ομπζέρβερ αποκάλυψε ότι οι μεγαλύτερες κατασκευαστικές εταιρείες της Βρετανίας, πιθανότατα σε συνεργασία με την αστυνομία και το MI5, συγκρότησαν μαφιόζικη παρακρατική οργάνωση φακελώματος αριστερών και συνδικαλιστών εργατών, που καταχωρούνταν σε μαύρη λίστα και δεν μπορούσαν να βρουν πουθενά δουλειά. Κυβερνήσεις μη εκλεγμένων «τεχνοκρατών» που διορίζονται από το Βερολίνο, κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων (κάτι που ούτε η χούντα δεν τόλμησε), χημικός πόλεμος κατά ειρηνικών διαδηλωτών, δίκες ανήλικων παιδιών με τον τρομονόμο, δηλώσεις κυβερνητικών παχύδερμων περί τανκς που θα φυλάνε αύριο τις τράπεζες – τι άλλο είναι όλα αυτά από αυταρχική εκτροπή σε αργή κίνηση;

Η μετατόπιση του καπιταλισμού από τη «δημιουργική καταστροφή» στην «καταστροφική ανάπτυξη» υπονομεύει τα θεμέλια της παραδοσιακής, ρεφορμιστικής πολιτικής, δηλαδή το δίπολο: «Το κόμμα κάνει κοινοβουλευτική πολιτική και το συνδικάτο οικονομικό αγώνα για το μέρισμα της ανάπτυξης». Θέτει επί τάπητος την ανάγκη για μια άλλου τύπου αριστερή πολιτική, εστιασμένη στον πολιτικό - πανεθνικό αγώνα για τα κοινωνικά προβλήματα – όχι με την έννοια ενός κινηματικού αντάρτικου με τις απαραίτητες τζούρες στα λουλουδάδικα, αλλά με την έννοια ενός ηγεμονικού σχεδίου εξουσίας, για τη λαϊκή, δημοκρατική αναγέννηση της χώρας.

Ανεξάρτητα από άλλες, στρατηγικού χαρακτήρα διαφωνίες, οι δυνάμεις της Αριστεράς οφείλουν να δημιουργήσουν ένα ευρύ μέτωπο έμπρακτης υπεράσπισης των λαϊκών, δημοκρατικών ελευθεριών, δημιουργώντας τους αναγκαίους θεσμούς και τους μηχανισμούς (στα επίπεδα της αντι-πληροφόρησης, της οργάνωσης και περιφρούρησης των αγώνων, της παρακολούθησης του εχθρού, της λαϊκής αυτοάμυνας κ.λπ.) προς όφελος της μαχητικής ικανότητας, της αλληλεγγύης και της ηθικής ανάτασης των λαϊκών αγώνων. Σε διαφορετική περίπτωση, θα είμαστε όλοι άξιοι της τύχης μας.