Όχι στα 100, ούτε στα 70: Στα 40 δις ευρώ το «κούρεμα» μέσω PSI

ΠΗΓΗ: tvxs.gr

Διαγραφή ονομαστικού χρέους της τάξης των 40 δις ευρώ θα επιφέρει, εάν τελικώς εφαρμοστεί, το πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων (PSI) για την Ελλάδα, όπως εξηγεί ο Γιώργος Αργείτης, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, συνεργάτης του ΙΝΕ / ΓΣΕΕ, καθώς εκτός από τα 30 δις ευρώ για την κεφαλαιοποίηση των τραπεζών, το ελληνικό Δημόσιο θα δανειστεί ακόμη 30 δις ευρώ προκειμένου να παράσχει ρευστότητα στους ομολογιούχους οι οποίοι θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα. Ο ίδιος χαρακτηρίζει μονόδρομο την απευθείας αγορά κρατικού χρέους από την ΕΚΤ. Διαβάστε εδώ το πρώτο σκέλος της συνέντευξης αναφορικά με τις μειώσεις μισθών στον ιδιωτικό τομέα.

Κυβέρνηση και τρόικα συνδέουν μέτρα όπως η μείωση των μισθών με την υλοποίηση του PSI. Αποτελεί αυτό επικοινωνιακό τρικ ή μία πραγματικότητα;

Αποτελεί επικοινωνιακό τρικ στο βαθμό που επιθυμούν να συνεχίσουν αυτή την πολιτική του «σοκ» πάνω στην ελληνική οικονομία, ώστε να μπορούν να γίνουν αποδεκτά τα όποια βάναυσα, αντιλαϊκά μέτρα ακολουθήσουν. Ωστόσο, εμπεριέχει και μια ουσία: ότι πιστεύουν σε αυτή τη λογική. Δηλαδή, στο πλαίσιο του μοντέλου οικονομικής πολιτικής το οποίο έχουν επιλέξει, η τρόικα θεωρεί ότι για να λάβει η Ελλάδα την επόμενη δόση του δανείου, για να μπορέσει δηλαδή να υλοποιηθεί το PSI και να σταθεροποιήθούν (;) τα δημόσια οικονομικά της χώρας, πρέπει να εφαρμόσει αυτή την πολιτική της λιτότητας. Η οποία θεωρούν ότι δεν θα ωφελήσει μόνο το ισοζύγιο αλλά θα οδηγήσει και σε ανάπτυξη.

Αν υποθέσουμε ότι πράγματι ισχύει αυτό που ισχυρίζονται, ότι μέσω της συμπίεσης των μισθών θα έρθουν νέες επενδύσεις, αύξηση των εξαγωγών και αύξηση του ΑΕΠ, τότε πράγματι θα υπάρξει και μια βελτίωση στο λόγο του χρέους προς το ΑΕΠ που μπορεί να σε οδηγήσει σε κάποια σταθεροποίηση των δημόσιων οικονομικών.

Όμως, αυτό δεν πρόκειται να συμβεί. Όπως γίνεται πάντα στις χώρες στις οποίες έχει εφαρμόσει αντίστοιχα προγράμματα το ΔΝΤ, θα έχουμε αύξηση της λιτότητας, βύθιση της οικονομίας σε ύφεση, περαιτέρω συρρίκνωση του ΑΕΠ, περαιτέρω αύξηση του δανεισμού και περαιτέρω δημοσιονομικό εκτροχιασμό της χώρας. Λυπάμαι που το λέω αλλά η ημιμάθεια εκείνων οι οποίοι ασχολούνται με την άσκηση οικονομικής πολιτικής στη χώρα δεν τους επιτρέπει να λάβουν υπόψη τους αυτή την πραγματικότητα.

Σε ποιο βαθμό βοηθά τα δημοσιονομικά της χώρας το PSI;

Όπως αυτό προέκυψε από τη συμφωνία της 26^ης-27^ης Οκτωβρίου, το PSI δεν λύνει το δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας, δεν οδηγεί σε βιώσιμο χρέος. Αυτό πρέπει να το θεωρήσουμε ως δεδομένο. Είναι, όντως, ένα θετικό βήμα. Ωστόσο, οφείλει να λάβει κανείς υπόψη και τους όρους της συμφωνίας. Αν το δει κανείς μεμονωμένα, τότε μειώνεται κατά περίπου 100 δις ευρώ το ονομαστικό χρέος (στο ιδιωτικό μέρος του) και αυτό συνεπάγεται και μία μείωση στους τόκους τους οποίους πρέπει να πληρώνει το ελληνικό κράτος σε ετήσια βάση. Πράγματι, πρόκειται για μία ανακούφιση. Καθοριστικό ρόλο, ωστόσο, διαδραματίζουν οι προϋποθέσεις της συμφωνίας.

Για να μπορέσει να «κουρευτεί» κατά 100 δις ευρώ το ελληνικό χρέος, θα πρέπει το ελληνικό κράτος να δανειστεί συνολικά 60 δις ευρώ για την υλοποίηση του PSI: 30 δις για να ενισχυθούν κεφαλαιακά οι ελληνικές τράπεζες αλλά και επιπλέον 30 δις ευρώ για να χορηγηθεί ρευστότητα σε εκείνους οι οποίοι θα συμμετάσχουν στο PSI -προσέξτε εδώ τη σχιζοφρενική λογική της συμφωνίας. Με λίγα λόγια, μας οδηγούν σε μία συμφωνία που προβλέπει τα εξής: «Θα σας ‘κουρέψουμε’ 100 δις ευρώ χρέος, θα έχετε μία βραχυχρόνια ανακούφιση στα τοκοχρεολύσια των αμέσως επόμενων χρόνων, ωστόσο, ταυτόχρονα, θα δανειστείτε 60 δις ευρώ για την υλοποίηση αυτής της συμφωνίας. Δηλαδή, στην ουσία το ονομαστικό οικονομικό όφελος είναι μόνο 40 δις ευρώ, το οποίο ως παρούσα αξία μπορεί να είναι ακόμη μικρότερο.

Με αντάλλαγμα, μάλιστα, όλα όσα προωθούνται με το νέο Μνημόνιο στον ιδιωτικό τομέα κλπ, πρόκειται για μία συμφωνία η οποία δεν οδηγεί τη χώρα σε βιώσιμο χρέος. Το πρόβλημα είναι βαθύτατα πολιτικό. Αλλά εκεί βρισκόμαστε σε απόλυτο αδιέξοδο.

Αντίθετα, λοιπόν, τι θα έπρεπε να κάνει η Ευρωζώνη;

Η Ευρωζώνη θα μπορούσε να έχει λύσει το πρόβλημα μέσα σε 5 λεπτά πριν από 2 χρόνια. Η άριστη λύση είναι η ΕΚΤ να λειτουργήσει ως κεντρική τράπεζα. Εκτός από τη λειτουργία της ως δανειστή τελευταίας προσφυγής (ρευστότητα στο τραπεζικό σύστημα), θα πρέπει να προβλεφθεί η απευθείας αγορά κρατικού χρέους από την ίδια, μετά από την τροποποίηση των ευρωπαϊκών συνθηκών προς αυτή την κατεύθυνση.

Το Ευρωομόλογο;

Θεωρώ το Ευρωομόλογο μία δεύτερη λύση, η οποία κατά τη γνώμη μου πλέον έχει «καεί». Αν πριν από 2 χρόνια εξέδιδε η Ευρωζώνη ένα Ευρωομόλογο 300-400 δις ευρώ, θα είχε σβήσει τη «φωτιά» και θα είχε καλύψει τις ανάγκες της. Σήμερα, οι ανάγκες έχουν ξεπεράσει το τρισεκατομμύριο ευρώ και νομίζω ότι δεν υπάρχει διαθέσιμη η απαιτούμενη παγκόσμια ρευστότητα -υπάρχει και η παράμετρος των γεωπολιτικών συγκρούσεων.

Είστε σε θέση να προβλέψετε την «επόμενη μέρα» στην Ευρωζώνη;

Όσο κυριαρχούν οι απόψεις της συντηρητικής Γερμανίας, δημιουργούνται βαθμιαία οι προϋποθέσεις για τη διάλυση της Ευρωζώνης. Αν αλλάξουν οι πολιτικοί συσχετισμοί στην Ευρώπη, τότε μπορούμε να δούμε φως στο τούνελ. Χρειάζεται μία ριζοσπαστική αλλαγή στην ασκούμενη οικονομική πολιτική στην Ευρωζώνη, με μία ΕΚΤ η οποία θα παίζει το ρόλο του δανειστή ύστατης προσφυγής και για τις τράπεζες και για τα κράτη, με μία Ευρώπη απεγκλωβισμένη από τις πολιτικές της λιτότητας. Διαφορετικά, δεν υπάρχει μέλλον.