Το μνημόνιο σκοτώνει και τον «κέλτικο τίγρη»

πηγή: ελευθεροτυπια

της κορινας βασιλοπούλου

Οσα μέτρα λιτότητας κι αν τους δώσεις, ποτέ δεν μένουν ικανοποιημένα. Απαιτούν διαρκώς περισσότερη περιστολή, περισσότερη φτώχεια. Μετά την Ελλάδα έρχεται τώρα η σειρά της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας να δοκιμάσουν το αδιέξοδο της μνημονιακής πολιτικής. Οι μέχρι πρότινος «καλές μαθήτριες» της τρόικας βρίσκονται τώρα αναγκασμένες να προχωρήσουν σε ακόμα πιο δραστικές περικοπές, γιατί, παρά τους επαίνους και τις αισιόδοξες προβλέψεις, τελικά τα νούμερα δεν βγαίνουν. Τραγικό και συνάμα ειρωνικό. Κυρίως για την Ιρλανδία. Γιατί, αν η Πορτογαλία ήταν ανέκαθεν ο φτωχός συγγενής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, φτωχότερος και από την Ελλάδα, η Ιρλανδία ονομαζόταν «κέλτικος τίγρης», με μια καλπάζουσα οικονομική ανάπτυξη, παράδειγμα προς μίμηση και για άλλες μικρές, ταπεινές ευρωπαϊκές χώρες.

Ο τίγρης έχει λουφάξει προ πολλού στο κλουβί του, υπακούοντας τυφλά στο θηριοδαμαστή που ακούει στο όνομα «τρόικα». Η περίφημη επαναδιαπραγμάτευση την οποία ευαγγελιζόταν ο δεξιός πρωθυπουργός Εντα Κένι, ο νικητής των πρόωρων εκλογών του περασμένου Φεβρουαρίου, έχει καταντήσει κενό γράμμα. Το ίδιο και οι υποσχέσεις του τύπου «δεν θα προβούμε σε άλλες περικοπές οι οποίες θα πλήττουν μισθούς, συντάξεις και τα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα».

Ετσι, στις 6 Δεκεμβρίου, την ημέρα που η Ιρλανδία γιόρταζε την 90ή επέτειο από την υπογραφή της αγγλοϊρλανδικής συνθήκης με την αποία αποκτούσε την ανεξαρτησία της, η σκληρή πραγματικότητα υπενθύμιζε τη στενή οικονομική εξάρτησή της από την Ευρωπαϊκή Ενωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η υπενθύμιση ήρθε με τη μορφή ενός νέου προϋπολογισμού λιτότητας για το 2012, ο οποίος προβλέπει έσοδα ύψους 1,6 δισεκατομμυρίων ευρώ μέσα από αύξηση της φορολογίας και μειώσεις των κρατικών δαπανών. Στόχος, η μείωση του ελλείμματος από το 10,1% στο 8,6% του ΑΕΠ. «Θα ήθελα πολύ να σας πω ότι τα χειρότερα έχουν περάσει, αλλά, δυστυχώς, για πολλούς από εσάς, αυτό δεν θα είναι αλήθεια. Τα πράγματα θα είναι πολύ δύσκολα, όμως δεν υπάρχει τρόπος διαφυγής», ανακοίνωσε περίλυπος ο πρωθυπουργός Εντα Κένι, ευτυχώς τουλάχιστον, χωρίς να επιδοθεί σε κανένα δακρύβρεχτο ρεσιτάλ ηθοποιίας σαν την ιταλίδα υπουργό Κοινωνικής Πρόνοιας Ελσα Φορνέρο.

Από το νέο έτος ο ΦΠΑ θα είναι αυξημένος κατά δύο μονάδες (από το 21% στο 23%). Το ίδιο και ο φόρος επί των τραπεζικών καταθέσεων (από το 27% στο 30%). Χαμηλός, αντίθετα, θα παραμείνει ο φορολογικός συντελεστής για τις επιχειρήσεις (στο 12,5%), παρά τις πιέσεις που ασκεί ο γαλλογερμανικός άξονας για την αύξησή του, επικαλούμενος τον αθέμιτο ανταγωνισμό.

Αυτά, βέβαια, δεν είναι το χειρότερο που περιμένει τους Ιρλανδούς το 2012. Το μεγάλο χτύπημα θα έρθει από τις περικοπές ύψους περίπου 1 δισ. ευρώ από τις δαπάνες για την παιδεία, την υγεία και τα κοινωνικά επιδόματα. Θα μειωθεί, για παράδειγμα, μεταξύ άλλων, το οικογενειακό βοήθημα για το τρίτο παιδί, καθώς και το επίδομα θέρμανσης για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, παρά τις διακηρύξεις περί του αντιθέτου. «Αυτές οι μειώσεις θα σημάνουν την απώλεια 768 ευρώ το χρόνο για μια τετραμελή οικογένεια», εκτιμά η εφημερίδα «Independent». Υπό την προϋπόθεση πάντα ότι στην πορεία δεν θα χρειαστεί να ληφθούν και νέα μέτρα, γιατί, όπως έχουμε δει τόσο συχνά να συμβαίνει, τα ισχύοντα «δεν θα αποδίδουν».

Προς το παρόν, οι Ιρλανδοί αντιμετωπίζουν με αρκετή στωικότητα την υφεσιακή πορεία της χώρας τους και την ανεργία, που έχει καθηλωθεί στο 14%. Το ερώτημα είναι για πόσο ακόμα. Οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης εξακολουθούν να υποβαθμίζουν την Ιρλανδία, ακόμα και μετά την ανακοίνωση του νέου προϋπολογισμού λιτότητας. Αν μάλιστα τροποποιηθούν οι ευρωπαϊκές συνθήκες, οι όποιες αλλαγές θα πρέπει να εγκριθούν με δημοψήφισμα και τότε δεν αποκλείεται να ξυπνήσει ο «κέλτικος τίγρης». Οχι εκείνος τον οποίο θαύμαζαν οι ανά τον κόσμο φιλελεύθεροι, αλλά ο άλλος, ο οποίος αποτίναξε τον βρετανικό ζυγό πριν από 90 χρόνια.