το Λυκόφως του ευρώ

Πηγή:  L' Enfant de la Haute Mer

Μετάφραση, φωτισμοί, σκηνικά & κοστούμια : L’Enfant de la Haute Mer

του Paul Krugman, 1, Νοεμβρίου 2011

το Λυκόφως του ευρώ

Η σήψη προχωράει στην Ευρώπη, ο πυρήνας καταρρέει. Ο Παπανδρέου θα διεξαγάγει δημοψήφισμα, θα νικήσει το «ΟΧΙ». Τα Ιταλικά δεκαετή ομόλογα  βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο 6,29%, ένα επίπεδο όπου το κόστος της αναχρηματοδότησης του υφιστάμενου χρέους θα προκαλέσει χρεωκοπία, παρ’όλο που η Ιταλία έχει πρωτογενές πλεόνασμα.
Καθώς όλες οι χώρες εφαρμόζουν ταυτόχρονα δημοσιονομική λιτότητα η ύφεση είναι παντού σίγουρη, πράγμα το οποίο θα επιδεινώσει τα προβλήματα όλης της Ηπείρου.
Όλα αυτά τα τελευταία χρόνια έκανα την ανάλυση αυτής της προαναγγελθείσας καταστροφής, και είμαι πολύ κουρασμένος για να την ξανακάνω. Θυμίζω απλά ότι το ευρώ ήταν μια θεμελιωδώς εσφαλμένη ιδέα, ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει μόνο με μια ισχυρή ευρωπαϊκή οικονομία, με ένα σημαντικό επίπεδο πληθωρισμού, καθώς και απεριόριστο πιστωτικό όριο για τα κράτη που πλήττονται από κερδοσκοπικές επιθέσεις. 

Η δημιουργία της ζώνης του ευρώ, χώνοντας μέσα μια μεγάλη γκάμα κρατών με μεγάλες διαφορές στην παραγωγικότητα  —δεν μιλάμε καθόλου για «τεμπελιά» εδώ, αλλά απλά διαπιστώνουμε ανισότητες ως προς το απόθεμα επενδεδυμένου κεφαλαίου και την τεχνολογία-τεχνογνωσία—   οδήγησε νομοτελειακά στην υπερχρέωση των χωρών, των οποίων το εμπορικό ισοζύγιο ήταν ελλειμματικό. Η κρίση του ιδιωτικού χρέους, έγινε τώρα κρίση δημόσιου χρέους, ξανάνοιξε πεδίο δράσης για τους κερδοσκόπους που στοιχηματίζουν στις διαφορές επιτοκίων δανεισμού. Το αντιπληθωριστικό μπαϊράκι της ΕΚΤ,   που σημαίνει σκληρό μονεταρισμό—   έχει μέχρι στιγμής απαγορεύσει την εφαρμογή παρεμβάσεων για τη στήριξη των οικονομιών και του δημόσιου χρέους, αντίθετα από τα κεντρικά τραπεζικά ιδρύματα των ΗΠΑ, Ιαπωνίας και Βρετανίας. Οι πολιτικές της λιτότητας και της αναχρηματοδότησης του χρέους, υπόσχονται μόνο κρίση.
Ωστόσο, οι ευρωπαϊκές ελίτ έχουν υιοθετήσει μια ηθικολογία της οικονομίας, επιβάλλοντας μια γενικευμένη λιτότητα, αυστηρή νομισματική πολιτική, παρά τον χαμηλό πληθωρισμό, και είχαν μεγάλη πρεμούρα να τιμωρήσουν τους ενόχους. Έτσι δεν σκέφτηκαν ότι τα πάντα θα ανατινάζονταν σε περίπτωση απουσίας ενός «δανειστή-τελευταία λύση» που θα ήταν ταυτόχρονα και αποτελεσματική.
Το ερώτημα αυτή τη στιγμή είναι πώς θα παιχτεί η τελική πράξη του δράματος. Στο σημείο αυτό, προβλέπω μια απότομη εκτίναξη των επιτοκίων στο ιταλικό χρέος, που θα οδηγήσει σε γιγάντιο τραπεζικό κραχ, λόγω των φόβων για τη ρευστότητα και την φερεγγυότητα των ιταλικών τραπεζών σε περίπτωση χρεωκοπίας, αλλά και των φόβων ότι η Ιταλία θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει το ευρώ . Αυτό λοιπόν θα οδηγήσει την Ιταλία σε κατεπείγον κλείσιμο των τραπεζών της, και στη συνέχεια, στην απόφαση να εγκαταλείψει το ευρώ και να δημιουργήσει μια νέα λιρέτα.
Επόμενο επεισόδιο, Γαλλία.
Όλα αυτά ακούγονται όλα αποκαλυπτικά και εξωπραγματικά. Πώς όμως αυτή η κρίση μπορεί να επιλυθεί; Ο μόνος τρόπος που βλέπω να αποφευχθεί ένα τέτοιο σενάριο θα σήμαινε ότι η ΕΚΤ αλλάζει τελείως τις προτεραιότητές της, και γρήγορα.

πηγές:
- Le Crépuscule de l’Euro, par Paul Krugman, 2 novembre 2011
- Eurodämmerung, November 1, 2011, 9:01 am