Η ημέρα της οργής των αγορών

Πηγή: Sofokleous 10

Πάνος Παναγιώτου

Οι αγορές έδωσαν τη δική τους απάντηση στη συμφωνία για το ευρώ και το χρηματοπιστωτικό σύμφωνο των Βρυξελλών και η αυτή ήταν πιο οργισμένη και δυνατή από ποτέ. Τα πορτογαλικά ομόλογα έχουν καταρρεύσει από την πρώτη συνεδρίαση μετά τη λήξη της Συνόδου Κορυφής στις 25 Μαρτίου, καταγράφοντας μία δραματική πτώση η οποία αντέστρεψε την καμπύλη των επιτοκίων τους κάνοντας το κόστος του βραχυπρόθεσμου δανεισμού πιο ακριβό από αυτό του μακροπρόθεσμου. Η Πορτογαλία πρέπει να αποδεχτεί, πλέον, επιτόκια κοντά στο 9% για να δανειστεί με ορίζοντα δύο ετών την ίδια ώρα που η Γερμανία δανείζεται κοντά στο 2,5% σε ορίζοντα 10 ετών.

Οι συμφωνίες στις Βρυξέλλες δεν αποτελούν αποτυχία της Γερμανίας και της Γαλλίας να προστατέψουν τις χώρες με κρίση χρέους αλλά μία οργανωμένη προσπάθεια τους να προστατέψουν τις δικές τους τράπεζες και χώρες και να μεταφέρουν το ρίσκο από την πιθανή πτώχευση της Ελλάδας, της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας ή της Ισπανίας στις βρετανικές, τις ελβετικές και τις αμερικανικές τράπεζες αλλά και σε ιδιωτικά επενδυτικά σχήματα, ασφαλιστικές εταιρίες κλπ.

Και μπορεί η Ελλάδα να πανηγυρίζει για τη μείωση του επιτοκίου και την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων αλλά οι αγορές γνωρίζουν ότι αυτά είναι μόνο ψιλά γράμματα σε ένα συμβόλαιο όπου ο τίτλος είναι ‘χρηματιστηριακός πόλεμος’. Μόνο που εδώ δεν πρόκειται για τον πόλεμο στη Λιβύη και οι συμμαχικές δυνάμεις είναι η Γερμανία, η Γαλλία και η ΕΚΤ από τη μία πλευρά και όλοι οι υπόλοιποι από την άλλη.

Το μέγεθος της επίθεσης που δέχτηκε η Πορτογαλία τις τελευταίες ημέρες και η κλιμάκωση της την Πέμπτη είναι εντυπωσιακά και άνευ προηγουμένου. Τα επιτόκια των 2ετών πορτογαλικών ομολόγων απογειώθηκαν την Πέμπτη κατά 9,34% σε ημερήσια βάση, τα 10ετή κατά 3,84% και το spread τους έναντι των επιτοκίων των 10ετών γερμανικών ομολόγων αυξήθηκε κατά 6,09% στις 505 μονάδες βάσης. Η Πορτογαλία έχει πτωχεύσει χρηματοπιστωτικά με υπογραφή και βούλα και οι αγορές βάζουν όλη τους τη δύναμη όχι μόνο για να τη σπρώξουν στη μηχανισμό στήριξης αλλά και για να ταρακουνήσουν την Ισπανία η οποία θέλει να ελπίζει πως είναι ασφαλής. Και όμως το επιτόκιο των 10ετών ισπανικών ομολόγων αυξήθηκε κατά 1,73% σε ημερήσια βάση την Πέμπτη σκαρφαλώνοντας στο 5,29%.

Η Ισπανία πρέπει να βγει από την κρίση κλείνοντας την ψαλίδα της ανταγωνιστικότητας με τη Γερμανία δανειζόμενη με 5,29% στο 10ετή ορίζοντα όταν η Γερμανία δανείζεται με 2,5%. Πώς μπορείς, οδηγώντας, να πλησιάσεις κάποιον που βρίσκεται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά σου όταν αυτός δεν αντιμετωπίζει κανένα οικονομικό πρόβλημα και παράλληλα μπορεί να γεμίζει το ρεζερβουάρ του αυτοκινήτου του με κόστος 2,5 μονάδες ενώ εσύ και αντιμετωπίζεις οικονομικό πρόβλημα και πρέπει να πληρώνεις 5,29 μονάδες για να γεμίσεις το δικό σου ρεζερβουάρ;

Η απάντηση είναι πως δε μπορείς. Τουλάχιστον όχι σε αυτή τη δεκαετία. Υπάρχουν τόσοι πολλοί λόγοι που η κρίση των κρατών της ευρωπαϊκής περιφέρειας μπορεί να επιδεινωθεί – και επιδεινώνεται όντως – και τόσοι λίγοι που μπορεί να αποκλιμακωθεί που είναι αυτοκτονικό για τους διεθνείς επενδυτές ή οποιονδήποτε άλλο να ποντάρει στο δεύτερο ενδεχόμενο.

Και μπορεί να μας βομβαρδίζουν οι αγορές και οι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης αλλά είναι η Γερμανία που τους οπλίζει το χέρι, τους δείχνει το δρόμο, τους δίνει τους χάρτες με τους στόχους, φροντίζει για την εξάντληση των ‘εχθρών’ τους και ταυτόχρονα κάνει τα πάντα ώστε όλο το μένος των αγορών να εξαντληθεί πάνω στις χώρες με κρίση χρέους και να μην αγγίξει την ίδια.

Η Πέμπτη ήταν μία ημέρα οργής των αγορών οι οποίες απέδειξαν ότι στη χρηματιστηριακή αρένα έχουν το πάνω χέρι. Και αυτό η Γερμανία το γνωρίζει καλά γι’ αυτό και δημιούργησε νέους χρηματοπιστωτικούς μηχανισμούς εκτός αγορών τους οποίους ελέγχει η ίδια. Το παιχνίδι είναι τόσο διαφορετικό απ’ όσο παρουσιάζεται από την ΕΕ και την ελληνική κυβέρνηση που είναι να απορεί κανείς αν τελικά η ελληνική ηγεσία έχει παντελή άγνοια για το τί συμβαίνει ή αν απλά για πολιτικούς λόγους δε μπορεί να το παραδεχτεί.

Από την άλλη, ίσως όλα τα παραπάνω να μη σημαίνουν τίποτα. Ίσως να είναι τελικά ο Έλληνας υπουργός οικονομικών που έχει δίκαιο και το ‘πρόγραμμα να βγαίνει’ και η Ελλάδα να έχει μπει πράγματι στο δρόμο της πολυπόθητης ανάπτυξης. Για το καλό όλων ας ελπίσουμε να είναι έτσι. Γιατί αν για ακόμη μία φορά είναι μόνο η ελληνική κυβέρνηση που ζει το δικό της μύθο στην Ελλάδα μέχρι να αποδειχτεί για πολλοστή φορά ότι η κατάσταση ήταν πολύ χειρότερη απ’ όσο πίστευε ή έλεγε ότι πιστεύει, τότε θα πρέπει να προετοιμαστούμε για μία παρατεταμένη περίοδο οργής και πολέμου από τις αγορές αλλά και να συνηθίσουμε στην ιδέα ότι ο πρώτος σύμμαχος που θα πρέπει να αποκλείσουμε από τη λίστα μας είναι η ίδια μας η χώρα.

Πάνος Παναγιώτου

χρηματιστηριακός τεχνικός αναλυτής