Ούτε αργός θάνατος, ούτε επιστροφή στο παρελθόν

ΠΗΓΗ: ΑΥΓΗ

του Κ. Καλλωνιάτη

Οι χώρες-μέλη της Ευρωζώνης μοιάζουν με ομάδα 17 ορειβατών οι οποίοι αναρριχώνται σε μία απόκρημνη βουνοπλαγιά δεμένοι στη μέση με σχοινί. Ήδη οι δύο ουραγοί της παρέας (Ελλάδα, Ιρλανδία) γλίστρησαν και βρέθηκαν να αιωρούνται στο κενό απειλώντας να παρασύρουν και άλλους μαζί τους (Πορτογαλία, Ισπανία ή και Βέλγιο, Ιταλία). Καθώς ένας ακόμη ορειβάτης (Πορτογαλία) κινδυνεύει να γλιστρήσει και αυτός υπό το βάρος των άλλων, οι ισχυρότεροι στην κορυφή νιώθουν να απειλούνται και σκέφτονται πώς να αντιδράσουν. Και αντί να ελαφρύνουν τα βάρη που όλοι κουβαλάνε για να μπορέσουν ευκολότερα να ανασύρουν τους 2-3 "κρεμασμένους", σκέφτονται να μαζέψουν κάπως το σχοινί με το οποίο αυτοί συγκρατούνται υποδεικνύοντάς τους μία βραδύτερη προσπάθεια επαναφοράς τους στα βράχια.

Το τραγικό της υπόθεσης είναι πως ενώ οι πιο ισχυροί δεν σκέφτονται με καθαρό μυαλό και καταφεύγουν σε ημίμετρα θέλοντας απλώς να κερδίσουν χρόνο, οι "κρεμασμένοι" στον πανικό τους δέχονται άκριτα ό,τι τους λένε οι από πάνω. Αυτή είναι η περίπτωση του Έλληνα πρωθυπουργού ο οποίος θεωρεί ότι η παράταση της αποπληρωμής και η μείωση των επιτοκίων του δανείου των 110 δισ. ευρώ αρκούν μαζί με το Μνημόνιο και την εκποίηση της δημόσιας περιουσίας (όρος Μέρκελ) για να βγάλουν την Ελλάδα αλλά και ολόκληρη την Ευρωζώνη από την κρίση χρεών. Για το δε δραστικό κούρεμα του χρέους που εδώ και ένα χρόνο* έχουμε υποστηρίξει (65% κούρεμα) και τελευταία πλήθος μεμονωμένων αναλυτών και θεσμικών επενδυτών θεωρούν αναπόφευκτο από 30% έως 50% του συνολικού χρέους (βλ. Ρουμπινί, Ινστιτούτο Μπρούγκελ, Nomura, PIMCO, Credit Suisse, FT, Economist κ.λπ.), ο Γ. Παπανδρέου το έχει αποκλείσει εκτιμώντας ότι θα γινόταν εις βάρος της αξιοπιστίας της χώρας, θα οδηγούσε στην κατάρρευση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, θα ζημίωνε τα ασφαλιστικά ταμεία και θα προκαλούσε μια χιονοστιβάδα κερδοσκοπικών επιθέσεων σε κράτη της ευρωζώνης. (Monde).

Όμως για ποια αξιοπιστία μιλάει άραγε ο πρωθυπουργός όταν τα σπρεντ των 10ετών ομολόγων έχουν αυξηθεί και πάλι στο επίπεδο ρεκόρ των 10 ποσοστιαίων μονάδων σχεδόν και όταν η δημοτικότητα του ιδίου έχει πέσει 9 μονάδες μέσα σε ένα μήνα (βλ. γκάφα με τρόικα για τα 50 δισ. δημόσιας περιουσίας, αποκαλύψεις Στρος Καν για κρυφές συνομιλίες με ΔΝΤ κ.λπ.). Ή μήπως οι ελληνικές τράπεζες θα περάσουν με επιτυχία τα νέα σκληρά στρες τεστ που ετοιμάζονται πανευρωπαϊκά; Δεν έχει περάσει πολύς καιρός που το φαρμάκι της πολιτικής του Μνημονίου το ζαχάρωνε η κυβέρνηση με τη λογική ότι «οι Έλληνες θα είναι συνεπείς στην αποπληρωμή των χρεών τους και θα υποστούν τις αναγκαίες βαρύτατες θυσίες για να μην τις φορτωθούν τα παιδιά μας, να μην πληρώσει τα δικά μας σπασμένα η νέα γενιά». Όμως, ήλθε η έμμεση αποκάλυψη-παραδοχή της αποτυχίας της μνημονιακής πολιτικής με την κατακόρυφη εκτόξευση του στόχου εκποίησης δημόσιας περιουσίας και με την επιμήκυνση χρέους - μείωση επιτοκίου (στόχοι που, όχι τυχαία, οι Γερμανοί πιστωτές έσπευσαν να συνδέσουν) για να συνειδητοποιήσει η νέα γενιά πως η αποπληρωμή του ελληνικού χρέους επωμίζεται ουσιαστικά η ίδια για τις επόμενες τρεις δεκαετίες τουλάχιστον! Γιατί με τέτοιες "λύσεις", που απ' ό,τι φαίνεται θα υιοθετήσει η προσεχής ευρωπαϊκή Σύνοδος κορυφής σαν αντίβαρο του Συμφώνου Ανταγωνιστικότητας, όχι μόνον το χρέος δεν θα μειωθεί αλλά ούτε ανάπτυξη θα υπάρξει.

Θυμίζουμε πως πρόσφατη οικονομική μελέτη των Rogoff και Reinhart για πλήθος υπερχρεωμένων χωρών έδειξε πως όταν ο λόγος χρέους/ΑΕΠ ξεπερνά το 90% τότε η αύξηση του ΑΕΠ περιορίζεται κατά 1%. Αυτό σημαίνει πως τα χρέη μιας σειράς χωρών όπως η Ελλάδα δεν είναι πλέον βιώσιμα και φρενάρουν κάθε ανάπτυξη. Εξ ου και η ανάγκη του μαζικού κουρέματος του χρέους. Όμως για να επιστρέψει το ελληνικό δημόσιο χρέος π.χ. το 2013 στο 90% του ΑΕΠ (από 170% που θα είναι περίπου το 2012) και να γίνει βιώσιμο θα απαιτηθεί ένα κούρεμα της τάξης του 80% του ΑΕΠ ή όσο το 50% του χρέους περίπου. Ακόμη και τα 50 δισ. να βρεθούν με πωλήσεις δημόσιας περιουσίας (πράγμα αδύνατο) θα χρειαστεί να διαγραφούν άλλα 130 δισ. τουλάχιστον για να ανασάνει αναπτυξιακά η οικονομία. Όσο δεν αντιλαμβάνεται αυτή την απλή αλήθεια ο πρωθυπουργός και όσο δεν θέλει να την παραδεχθεί η Ε.Ε., τόσο η Ελλάδα μαζί με την Ευρωζώνη θα κρέμονται πάνω από τον γκρεμό.

Αυτή τη διαδικασία του αργού θανάτου που έχει επιλέξει η κυβέρνηση για την ελληνική οικονομία και κοινωνία πρέπει να αντιπαλέψει η αριστερά. Χωρίς, ωστόσο, να πέσει στην παγίδα της επιστροφής στο παρελθόν, δηλαδή της κήρυξης χρεωκοπίας με ταυτόχρονη έξοδο από το ευρώ και των καταστροφικών συνεπειών που θα το ακολουθήσουν. Γιατί δεν είναι μόνον το ότι στις ήδη υφιστάμενες κατά 20% μισθολογικές απώλειες από την εσωτερική υποτίμηση θα προστεθεί η υποτίμηση π.χ. 20% που θα κάνει εκούσια βγαίνοντας από το ευρώ η χώρα. Είναι ότι τη νέα δραχμή θα υποτιμήσουν π.χ. άλλο ένα 30% οι διεθνείς αγορές λόγω της κρίσης που θα συνοδέψει την άρνηση πληρωμών, την απόσυρση των καταθέσεων από τις τράπεζες, την εκτίναξη του πληθωρισμού και την ευρωπαϊκή απομόνωση της χώρας. Είναι, κυρίως, ότι την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ είναι σχεδόν βέβαιο πως θα ακολουθήσει νέα σειρά χρεοκοπιών και εξόδου από το ευρώ με συνέπεια τον κατακερματισμό της Ευρώπης και την επιστροφή στο μεσοπολεμικό κλίμα των ανταγωνιστικών εθνικών υποτιμήσεων, του προστατευτισμού και του πολέμου.

Η ελληνική αριστερά δεν μπορεί να συμβάλλει σε μία τόσο καταστροφική εξέλιξη προτάσσοντας την έξοδο από το ευρώ. Ασφαλώς και δεν θέλει τη φιλελεύθερη λογική της τόνωσης της ανταγωνιστικότητας με κάθε τρόπο. Ασφαλώς και αρνείται τη συνεχή και μονόπλευρη λιτότητα ή τη διαιώνιση του αδιέξοδου του χρέους. Δεν θέλει μία Ευρώπη στα μέτρα της τραπεζικής ολιγαρχίας. Γι' αυτό και οφείλει να ζητά να πληρώσουν και οι πιστωτές τουλάχιστον το μισό του χρέους. Όπως πρέπει να ζητά το υπόλοιπο του χρέους σταδιακά να μεταφερθεί στις πλάτες ενός υπό σχηματισμό ευρωπαϊκού κρατικού μηχανισμού. Πρέπει, δηλαδή, με απώτερο στόχο τις Ενωμένες Σοσιαλιστικές Πολιτείες της Ευρώπης να αποδεχθεί τη διαδικασία της ευρωπαϊκής οικονομικής ολοκλήρωσης πιέζοντας συγχρόνως για τον εκδημοκρατισμό της. Εάν η απεμπόληση της εθνικής κυριαρχίας σημαίνει -μεταξύ άλλων- την τρόικα στη θέση της εθνικής κυβέρνησης και ξένα κεφάλαια στη διοίκηση των ΔΕΚΟ, τότε πρέπει οι ευρωπαϊκές αρχές όπως π.χ. η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, να εκλέγονται από τους ευρωπαϊκούς λαούς και να μην διορίζεται από τις κυβερνήσεις. Γιατί μόνον τότε θα υπάρχει η νομιμοποίηση που έχει ανάγκη η Ευρώπη για να επιβάλλει πολιτικές στις εθνικές της περιφέρειες. Μία νομιμοποίηση που σήμερα δεν διαθέτει.

Σε κάθε περίπτωση πρέπει να καταλάβουμε πως η επιστροφή στη λογική του εθνικού νομίσματος, της αυτοδύναμης εθνικής αστικής ανάπτυξης και της βιομηχανικής πολιτικής με όπλο την υποτίμηση και την πληθωριστική έκδοση νομίσματος είναι εθνικά επιζήμια γιατί μας πάει 80 χρόνια πίσω και θα βάλει όλο τον κόσμο σε περιπέτειες. Όχι τυχαία όλος ο κόσμος κοιτάζει να δει πώς θα εξελιχθεί ο αδύναμος κρίκος της Ευρώπης που λέγεται Ελλάδα. Και δεν είναι λίγοι αυτοί που υποκινούν την αποχώρησή μας από την Ευρώπη γιατί επιθυμούν τη διάλυση και χειραγώγηση των ευρωπαϊκών εθνών. Κάτι που γνωρίζουμε που οδήγησε στο παρελθόν. Αν σκεφθούμε τις ξένες σημαίες της ελληνικής ναυτιλίας, τις offshore που οι ίδιοι οι Έλληνες υπουργοί συστήνουν για νόμιμη ίδια χρήση, τα 600 δισ. που έχουν εξάγει οι Έλληνες εισοδηματίες στις ξένες τράπεζες, τη βαλκανική έξοδο των ελληνικών τραπεζών και την άλωση όλων των μεγάλων εταιρειών από ξένα κεφάλαια, τότε ίσως καταλάβουμε πως η εθνική αστική τάξη δεν υπάρχει πια σαν τέτοια. Ίσως τότε καταλάβουμε γιατί οι μαρξιστές έλεγαν πως οι προλετάριοι δεν έχουν πατρίδα. Και γιατί σε κάθε βήμα καπιταλιστικής ολοκλήρωσης επιδίωκαν να σφυρηλατήσουν πάνω της τη δύναμη που πηγάζει από την ενότητα των εργαζομένων.