Το κράτος στήριξε τις τράπεζες με 68 δις ευρώ και οι τράπεζες χορήγησαν μόλις 14,8 δις ευρώ δάνεια στην οικονομία – Οι αιτίες του προβλήματος….

Πέτρος Λεωτσάκος

www.bankingnews.gr

Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα επιχειρεί συντήρηση δυνάμεων διασφαλίζοντας την ρευστότητα του που ούτως η άλλως είναι εξαρτημένη από την ΕΚΤ ενώ δεν βρίσκεται σε προτεραιότητα η χρηματοδότησης της οικονομίας. 

Σημειώνεται ότι συνολικά τα δάνεια διαμορφώνονται στα 261,8 δις ευρώ. 

Το συμπέρασμα αυτό δεν είναι αυθαίρετο. 

Συγκεντρώνοντας όλα τα στοιχεία των μεγάλων τραπεζών που έλαβαν βοήθεια από το ελληνικό κράτος προκύπτουν ορισμένα σαφή στοιχεία. Το κράτος έδωσε συνολικά 68 δις ευρώ σε πάσης φύσεως οικονομική βοήθεια κεφαλαιακή και ρευστότητα και οι τράπεζες χορήγησαν νέα δάνεια 14,8 δις ευρώ δηλαδή μόλις το 25% με 28% περίπου της βοήθειας που έλαβαν καθώς οι  τράπεζες χρησιμοποίησαν λιγότερα από τα  68 δις ευρώ της κρατικής βοήθειας, συγκεκριμένα 53,55 δις ευρώ και ο κλάδος συνολικά 60 δις ευρώ. 

1)Το ελληνικό δημόσιο στήριξε τριπλά τις τράπεζες.

Κεφαλαιακά με 4 δις ευρώ από το σκέλος των προνομιούχων μετοχών 

2)Από τον πυλώνα ΙΙ ως παροχή εγγυήσεων από το κράτος συνολικού ύψους 55 δις ευρώ. Αρχικά 15 δις ευρώ. Εν συνεχεία δόθηκαν άλλα 15 δις ευρώ υπό την μορφή εγγυήσεων και όχι  πραγματικών κεφαλαίων  και μόλις πρόσφατα δόθηκαν άλλα 25 δις ευρώ πάλι υπό την μορφή εγγυήσεων. Από τα 25 δις ευρώ χρησιμοποιήθηκαν τα 20 δις ευρώ και τα υπόλοιπα 5 δις ευρώ εγγυήσεων διακρατούνται για το μέλλον ως απόθεμα. 

3)Από τον πυλώνα ΙΙΙ 8 δις ευρώ με την διάθεση τίτλων του ελληνικού δημοσίου. 

Το www.bankingnews.gr παρουσιάζει τα συγκεντρωτικά στοιχεία των τραπεζών υπό όμως σημαντικές διευκρινήσεις.

Α) Στην στήλη άντλησαν από το δημόσιο οι τράπεζες εννοούμε αυτά που άντλησαν αλλά και αυτά που αποπλήρωσαν, περιλαμβανομένων και των εγγυήσεων. 

Β)Δάνεια σημαίνει νέες εκταμιεύσεις. 

Όταν ένα χαρτοφυλάκιο δανείων είναι 1 δις ευρώ και οι εκταμιεύσεις 50 εκατ δεν προσθέτουμε 1 δις + 50 εκατ 1,050 δις ευρώ. Είναι λάθος αυτή η προσέγγιση. Θα πρέπει να συμπεριλάβουμε όπως είναι το απολύτως ορθό και τις αποπληρωμές.  

Π.χ. στο 1 δις ευρώ δάνεια οι εκταμιεύσεις μπορεί να είναι 50 εκατ και οι αποπληρωμένες 100 εκατ ευρώ αυτό σημαίνει ότι το νέο συνολικό υπόλοιπο δανείων διαμορφώνεται στα 950 εκατ ευρώ. 

Μετά από αυτές τις άκρως απαραίτητες διευκρινήσεις επισημαίνεται ότι αυτό που πιστεύει η κοινωνία ότι οι τράπεζες δεν χρηματοδοτούν την οικονομία σε μεγάλο βαθμό είναι γεγονός. 

Λέμε σε μεγάλο βαθμό καθώς δάνεια δίδονται και αυτό είναι γεγονός αλλά με ρυθμό υποπολλαπλάσιο του παρελθόντος. 

Στο ερώτημα γιατί οι τράπεζες δεν δανείζουν την οικονομία έχουμε απαντήσει πλειστάκις φορές. 

Δεν είναι ότι δεν θέλουν οι τράπεζες αλλά δεν μπορούν. 

Οι τράπεζες έχουν πάρει από την ΕΚΤ 95 δις ευρώ και έναντι αυτών έχουν καταβάλλει ως εγγύηση 137,7 δις ευρώ που μειώθηκαν κατά 7 δις λόγω των haircut της ΕΚΤ στα 130,7 δις ευρώ και εν συνεχεία αυξήθηκαν με την κατάθεση 16 δις ευρώ από τα ομολογιακά που έκδωσαν με την εγγύηση του δημοσίου στα 142 δις ευρώ. 

Οι τράπεζες άλλαξαν μερικώς την δομή των collaterals αντικατέστησαν ή απέσυραν ορισμένα εξ αυτών…

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι με βάση τις κατανομές η Εθνική έλαβε  εγγύηση για κοινά ομολογιακά δάνεια 4,1 δις ευρώ η Eurobank 3,9 δις ευρώ, η Alpha 3,55 δις ευρώ, η Πειραιώς 3,6 δις ευρώ, η ΑΤΕ 1,55 δις ευρώ, στο ΤΤ 1 δις ευρώ ενώ σε όλες τις άλλες μικρότερες τράπεζες διατέθηκαν  εγγυήσεις 2,5 δις ευρώ.

Οι τράπεζες όσο είναι εξαρτημένες από την ΕΚΤ και λαμβάνουν για βραχυχρόνια διαστήματα ρευστότητα δεν θα μπορέσουν να χρηματοδοτήσουν την οικονομία. 

Όσο έχουν ρευστότητα που λήγει σε 1 ή 3 μήνες οι τράπεζες δεν θα μπορέσουν να χρηματοδοτήσουν την οικονομία. 

Όταν η εξάρτηση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος από τα 95 δις ευρώ μειωθεί τουλάχιστον στα 40 δις ευρώ και αυξηθεί ο χρόνος διακράτησης από 1-3 μήνες σε 1 με 3 χρόνια της ρευστότητας τότε και μόνο τότε οι τράπεζες θα χρηματοδοτήσουν την οικονομία δηλαδή σε 24 μήνες από σήμερα. 

Επίσης οι τράπεζες λαμβάνουν υπόψη και μια άλλη παράμετρο άκρως σημαντική εν μέσω καθοδικού οικονομικού κύκλου και αύξηση της ανεργίας τα προβληματικά δάνεια φθάνουν στο ζενίθ. Αύξηση των NPLs σημαίνει σοβαρό πρόβλημα για τις τράπεζες σημαίνει λιγότερα κέρδη ή ζημίες σημαίνει πίεση στα κεφάλαια σημαίνει ΠΡΟΒΛΗΜΑ. 

Ως εκ τούτου η συγκυρία δεν ευνοεί τον δανεισμό της οικονομίας.

Τράπεζες: Τι έλαβαν από το κράτος και τι δάνεια χορήγησαν

Ποσά σε δις ευρώ

Τράπεζες* Άντλησαν Δάνεια ** Εθνική 13,25  (12,9 + 0,350) 6 Alpha 11 (10 + 0,970) 1 Eurobank 14 (13 + 1) 5 Πειραιώς 8 (7,6 + 0,370) 1,5 ΑΤΕ 5,5 (4,8 + 0,675) 1 ΤΤ 1,8 (1,6 +0,225) 0,300 Σύνολο 53,55 14,8 Κλάδος 59 - 60 σε σύνολο 68

Επεξεργασία στοιχείων www.bankingnews.gr

*Σε παρένθεση π.χ. Εθνική 12,9 δις από ρευστότητα και 0,350 δις από προνομιούχες

** Aφορά μέρος του 2009 και το 9μηνο του 2010 σε εκταμιεύσεις