Σαν χθες, 15/01/1919: Δολοφονία της Ρόζα Λούξεμπουργκ

ΠΗΓΗ: ΒΑΘΥ ΚΟΚΚΙΝΟ

του ciaoant1

Παρά τις ιδεολογικές διαφορές με τη Ρόζα Λούξεμπουργκ, θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθούμε σε αυτήν σήμερα, καθώς σαν σήμερα, στις 15 Ιανουαρίου 1919 δολοφονήθηκε. Το sansimera.gr γράφει σχετικά:

"Η ηττημένη στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, Γερμανία, αλλάζει σελίδα στα τέλη του 1918, με την εκθρόνιση του Κάιζερ Γουλιέλμου Β' και την εγκαθίδρυση της λεγόμενης «Δημοκρατία της Βαϊμάρης».

Στις 5 Ιανουαρίου του 1919 ξεσπά στο Βερολίνο η εξέγερση των «Σπαρτακιστών», με σκοπό την εγκαθίδρυση κομμουνιστικής διακυβέρνησης στο πρότυπο της Σοβιετικής Ένωσης. Οι «Σπαρτακιστές» ήταν μία επαναστατική οργάνωση, που δημιουργήθηκε στ' αριστερά του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) στα τέλη του 1914, από την πολωνοεβραία Ρόζα Λούξεμπουργκ και τον δικηγόρο Καρλ Λίμπκνεχτ, γιο του ιδρυτή του κόμματος. Πήραν το όνομά τους από τον διάσημο σκλάβο της αρχαιότητας Σπάρτακο. Ήταν αντίθετοι στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, καταδίκαζαν τον ιμπεριαλισμό και υποστήριζαν την ταξική πάλη και την επαναστατική δράση των μαζών. Ασκούσαν μεγάλη επιρροή στην εργατική τάξη των γερμανικών μεγαλουπόλεων (Βερολίνο, Στουτγκάρδη, Αμβούργο κ.ά.). Στις 18 Ιανουαρίου 1917 τέθηκαν εκτός SPD και τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου μαζί με άλλους διαγεγραμμένους σοσιαλιστές ίδρυσαν το Ανεξάρτητο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (USPD).

Όταν το SPD και το USPD συνεργάστηκαν για τον σχηματισμό κυβέρνησης μετά την εκθρόνιση του κάιζερ Γουλιέλμου Β' (9 Νοεμβρίου 1918), οι «Σπαρτακιστές» αποχώρησαν και την 1η Ιανουαρίου 1919 ίδρυσαν μαζί με άλλους ανεξάρτητους κομμουνιστές το Κομμουνιστικό Κόμμα Γερμανίας (KPD). Πέντε μέρες αργότερα εξεγείρονται, παρά την αντίθεση της Λούξεμπουργκ, που πιστεύει ότι οι συνθήκες δεν είναι ώριμες για προλεταριακή επανάσταση. Η εξέγερση συντρίβεται μέσα σε δέκα μέρες από τους σοσιαλδημοκράτες του καγκελαρίου Φρίντριχ Έμπερτ, που είχαν τη συνδρομή υπολειμμάτων του αυτοκρατορικού στρατού και ακροδεξιών παραστρατιωτικών ομάδων. 

Εκατοντάδες «Σπαρτακιστές» εκτελούνται. Η Ρόζα Λούξεμπουργκ και ο Καρλ Λίμπκνεχτ συλλαμβάνονται και δολοφονούνται κατά τη διάρκεια της ανάκρισης (15 Ιανουαρίου 1919). Οι επιχειρήσεις καταστολής συνεχίστηκαν έως τον Μάρτιο, με τη δολοφονία και άλλων ηγετικών στελεχών των «Σπαρτακιστών». Παρά την εγκαθίδρυση μιας βραχύβιας Δημοκρατίας των Σοβιέτ στη Βαυαρία (6 Απριλίου - 1 Μαΐου 1918), με την αποτυχία της εξέγερσης των «Σπαρτακιστών» το γερμανικό επαναστατικό κίνημα υπέστη ανεπανόρθωτο πλήγμα."

Η "ΔΕΑ" παρατηρεί:

η περίοδος όπου εντάχθηκε στο SPD η Ρόζα, ήταν περίοδος που σε όλα τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα άρχιζε μια δεξιά στροφή. Στη Γαλλία, το 1899, ο Αλεξάντρ Μιλεράν, ένας από τους ηγέτες των Σοσιαλιστών, γίνεται υπουργός στην κυβέρνηση του Ριζοσπαστικού κόμματος, στην οποία συμμετέχει και ο στρατηγός Γκαλιφέτ –ο σφαγέας της Κομμούνας του Παρισιού.

Στη Γερμανία, ο Μπερνστάιν (ηγέτης του SPD) υποστήριζε ότι το SPD πρέπει να αλλάξει και από κόμμα της σοσιαλιστικής επανάστασης να γίνει κόμμα του κοινοβουλευτικού δρόμου. Υποστήριζε ότι ο καπιταλισμός έχει αλλάξει από την εποχή του Μαρξ. Ότι με την ανάπτυξη των τραπεζών, των τραστ και των καρτέλ, είχε πλέον τη δυνατότητα να λειτουργεί προγραμματισμένα και να ξεπερνά τις κρίσεις του. Έτσι, η προοπτική της καπιταλιστικής οικονομίας ήταν αυτή της συνεχούς ανάπτυξης και ευημερίας. Σαν αποτέλεσμα αυτών των εκτιμήσεων, κατά τον Μπερνστάιν, οι εργάτες δεν είχαν πια ανάγκη να κάνουν επανάσταση για να καλυτερέψουν τη ζωή τους. Μπορούσαν να το κάνουν αποκτώντας την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και ψηφίζοντας νόμους στη βουλή.

Η Ρόζα Λούξεμπουργκ έδωσε μάχη για να αποδείξει το πόσο λάθος ήταν αυτή η εκτίμηση για τον καπιταλισμό. Με το βιβλίο της «Η συσσώρευση του Κεφαλαίου» ξεκαθάρισε ότι ο καπιταλισμός, στη νέα τότε φάση του, δεν είχε απαλλαγεί από τις αντιφάσεις των ανταγωνισμών και των κρίσεων. Αντίθετα, τις είχε οξύνει σε ανώτερο βαθμό και σε διεθνές επίπεδο. Αυτή η ανάλυση την οδήγησε σε σύγκρουση και με τη στρατηγική των σταδιακών αλλαγών (αντί της επανάστασης), και με τη στάση των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων απέναντι στον ιμπεριαλισμό και τον πόλεμο.

Σήμερα, με όλα όσα μεσολάβησαν, έχουμε τη δυνατότητα να δούμε πόσο δίκιο είχε …

Μεταρρύθμιση

ή επανάσταση

Ταυτόχρονα, με το έργο της «Κοινωνική μεταρρύθμιση ή επανάσταση» (1900) η Ρόζα αντιτάχθηκε σθεναρά στις απόψεις για τη δήθεν δυνατότητα επιβολής του σοσιαλισμού με νόμους και μεταρρυθμίσεις μέσω του κοινοβουλίου. Έγραφε: «Εκείνο που αναγκάζει τον προλετάριο να μπαίνει κάτω από το ζυγό του κεφαλαίου δεν είναι κανένας νόμος, αλλά η ανάγκη, το γεγονός ότι στερείται των μέσων παραγωγής. Ο προλετάριος με κανένα νόμο στον κόσμο δεν μπορεί να αποκτήσει, μέσα στο πλαίσιο της αστικής κοινωνίας, παραγωγικά μέσα, γιατί τα μέσα αυτά δεν του αφαιρέθηκαν με νόμο, αλλά με την οικονομική εξέλιξη».

...

Είναι αλήθεια ότι η Ρόζα στο βιβλίο της «Ρώσικη Επανάσταση» –που έγραψε μέσα στη φυλακή– κάνει κριτική για ορισμένα θέματα στην κυβέρνηση των μπολσεβίκων. Και σε πολλά υπήρξε ιδιαίτερα διορατική. Όμως, αυτό δεν την εμπόδιζε να καταλάβει τη σπουδαιότητα και τη δυσκολία του επαναστατικού εγχειρήματος στη Ρωσία. Όπως σε όλη της τη ζωή, μένοντας πιστή στην Επανάσταση, έγραψε ως κατακλείδα στο βιβλίο της: «Όσο μπορεί ένα κόμμα σε μια ιστορική στιγμή να δώσει παράδειγμα θάρρους, δύναμης για δράση, επαναστατικής οξυδέρκειας και λογικής, ο Λένιν, ο Τρότσκι και οι σύντροφοί τους το δώσανε σ’ όλο του το μέγεθος. Όλη η επαναστατική τιμή και η ικανότητα δράσης, που έλειπε από τη δυτική σοσιαλδημοκρατία, βρέθηκε στους Μπολσεβίκους. Η εξέγερσή τους τον Οκτώβρη, πραγματικά, δεν έσωσε μόνο τη Ρώσικη Επανάσταση, αλλά έσωσε και την τιμή του διεθνούς σοσιαλισμού». 

Ενώ και ο Ριζοσπάστης ακόμα, φροντίζοντας βέβαια να παραβλέψει και τα σημεία που η Λούξεμπουργκ αποδείχτηκε σωστή στην κριτική της, κάνει ένα αφιέρωμα στη Λούξεμπουργκ:

Η δολοφονία της Ρόζας Λούξεμπουργκ και του Καρλ Λίμπκνεχτ υπήρξε χωρίς αμφιβολία ισχυρότατο πλήγμα για το παγκόσμιο επαναστατικό κίνημα εκείνης της εποχής, ανεξίτηλο στίγμα για τη γερμανική και διεθνή σοσιαλδημοκρατία, αλλά και η απόδειξη για τον πραγματικό χαρακτήρα της αστικής δημοκρατίας. Λίγες μέρες μετά το στυγερό γεγονός, στις 19 Γενάρη του 1919, ο Λένιν έδωσε με ακρίβεια την πολιτική του σημασία: «Σήμερα στο Βερολίνο -είπε μιλώντας σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας⁷- η αστική τάξη και οι σοσιαλπροδότες πανηγυρίζουν. Κατάφεραν να δολοφονήσουν τον Κ. Λίμπκνεχτ και τη Ρ. Λούξεμπουργκ. Ο Eμπερτ και ο Σάιντεμαν, που τέσσερα ολόκληρα χρόνια έσπρωχναν τους εργάτες στο σφαγείο για ληστρικά συμφέροντα, ανέλαβαν τώρα το ρόλο δημίων των προλεταριακών ηγετών. Το παράδειγμα της επανάστασης στη Γερμανία μας πείθει ότι η "δημοκρατία" δεν είναι παρά ένα προκάλυμμα της αστικής καταλήστευσης και της πιο άγριας βίας». Το Μάρτη του ιδίου έτους, αναπτύσσοντας, στο ιδρυτικό συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς, τις περίφημες θέσεις του για την αστική δημοκρατία και τη δικτατορία του προλεταριάτου, ο Λένιν θα πει⁸: «Η δολοφονία του Καρλ Λίμπκνεχτ και της Ρόζας Λούξεμπουργκ αποτελεί γεγονός κοσμοϊστορικής σημασίας, όχι μόνο γιατί βρήκαν τραγικό θάνατο οι καλύτεροι άνθρωποι και ηγέτες της πραγματικά προλεταριακής, της Κομμουνιστικής Διεθνούς, αλλά και γιατί αποκαλύφθηκε πέρα για πέρα η ταξική ουσία ενός κράτους προηγμένου σε ευρωπαϊκή κλίμακα - μπορούμε να πούμε δίχως υπερβολή σε παγκόσμια κλίμακα. Αν κάτω από μια κυβέρνηση σοσιαλπατριωτών οι αξιωματικοί και οι καπιταλιστές μπόρεσαν να δολοφονήσουν ατιμώρητα κρατούμενους, δηλ. ανθρώπους που η κρατική εξουσία τους είχε θέσει κάτω από τη φρούρησή της, βγαίνει το συμπέρασμα πως η ρεπουμπλικανική δημοκρατία στην οποία μπόρεσε να συμβεί ένα τέτοιο πράγμα δεν είναι παρά δικτατορία της αστικής τάξης».

Η επαναστατική προσφορά και δράση της Ρόζας Λούξεμπουργκ και του Καρλ Λίμπκνεχτ ασφαλώς υπήρξε τεράστια, ακόμη και πριν το ξέσπασμα της γερμανικής επανάστασης, όταν το γερμανικό και το παγκόσμιο επαναστατικό κίνημα, σιγά αλλά σταθερά υποχωρούσε στον οπορτουνισμό και μεταλλασσόταν σε άρνηση του εαυτού του. Τότε, η Λούξεμπουργκ ήταν από τις λίγες προσωπικότητες διεθνώς που ύψωσαν επαναστατικό θεωρητικό λόγο και πράξη. Εχει, επομένως, απόλυτο δίκιο ο Μ. Πορφυρογένης όταν σημειώνει με έμφαση⁹: «Για τους διανοούμενους η ζωή της Ρόζας Λούξεμπουργκ είναι ένα ολόφωτο άστρο. Δείχνει τι πρέπει να 'ναι ένας διανοούμενος. Δείχνει πως ο αγώνας του προλεταριάτου δεν έχει ανάγκη από καλοβαλμένα μυαλά μα από μυαλά που να καθοδηγούν καλοβαλμένες γροθιές!».

Αλλά και για τον Λίμπκνεχτ που ήταν περισσότερο πρακτικός, κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει πως όταν ξέσπασε ο Α' Παγκόσμιος πόλεμος ήταν ο μόνος από την κοινοβουλευτική ομάδα των Γερμανών σοσιαλδημοκρατών που καταψήφισε τις πολεμικές πιστώσεις. Ο γνωστός ηγέτης της Γερμανικής Επανάστασης, και φίλος του, Καρλ Ράντεκ γράφει γι' αυτό το ιστορικό γεγονός¹⁰: «Ο Λίμπκνεχτ έμεινε μόνος. Τα χαρακτηριστικά του σκλήρυναν, μια πικρή πτυχή περιτριγύρισε το στόμα του. Αποφάσισε να δράσει μοναχός του παρά τις συμβουλές των φίλων. Την ώρα εκείνη είδα πως στον Λίμπκνεχτ διαλύονταν οι τελευταίες αμφιβολίες, πως έφευγε η τελευταία απλότητα, πως ξεχύνονταν μέσα του η μεγάλη ηθική δύναμη που δεν τον εγκατέλειψε ως το θάνατο: η σιδερένια αποφασιστικότητα να ανοίξει το δρόμο για ένα νέο ξύπνημα του σοσιαλισμού, κι αν ακόμα θα επρόκειτο το δικό του στήθος να δεχτεί όλες τις κοντακιές».

Για τη στάση αυτή του Λίμπκνεχτ ο Λένιν είχε γράψει με θαυμασμό¹¹: «Το όνομα του Καρλ Λίμπκνεχτ είναι γνωστό στους εργάτες όλων των χωρών. Παντού, και ιδιαίτερα στις χώρες της Αντάντ, το όνομα αυτό είναι σύμβολο αφοσίωσης ενός αρχηγού στα συμφέροντα του προλεταριάτου, σύμβολο πίστης στη σοσιαλιστική επανάσταση».

Για δε τη Ρόζα Λούξεμπουργκ ο ηγέτης της Οκτωβριανής Επανάστασης είχε σημειώσει χαρακτηριστικά¹²: «Ηταν και παραμένει ένας αετός. Και όχι μόνο η μνήμη της θα είναι πάντα ιερή για τους κομμουνιστές όλου του κόσμου, μα και η βιβλιογραφία της και η πλήρης συλλογή των έργων της... θα είναι ένα διδακτικότατο μάθημα, που θα διαπαιδαγωγεί πολλές γενιές κομμουνιστών σε όλο τον κόσμο».

...

Κι όταν αναφερόμαστε σ' αυτούς δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε μια πολύ απλή διαπίστωση του Λένιν¹⁴:

«Το αίμα των καλύτερων ανθρώπων της παγκόσμιας προλεταριακής Διεθνούς, των αξέχαστων ηγετών της διεθνούς σοσιαλιστικής επανάστασης θα ατσαλώσει καινούριες μάζες εργατών για αγώνα ζωής και θανάτου. Και ο αγώνας αυτός θα οδηγήσει στη νίκη».