Εκλογικό πόκερ με τα σενάρια χρεοκοπίας!

ΠΗΓΗ: Sofokleous 10

Κάλπες πριν τα Χριστούγεννα στήνει ο Γ. Παπανδρέου, αν αποδοκιμαστεί το ΠΑΣΟΚ στις Περιφέρειες του Καλλικράτη – Πού τοποθετεί το Μαξίμου τον πήχη: μόνο με νίκη σε 6-7 περιφέρειες, περιλαμβανομένης της Αττικής, αποφεύγονται οι πρόωρες εκλογές! – «Καθαρή εντολή» για διαπραγμάτευση νέου μνημονίου μέχρι το 2018 ζητά η κυβέρνηση – Υπό πολιορκία τα ομόλογα, με το spread να «σκαρφαλώνει» προς τις 1.000 μονάδες

Τη δυσκολότερη παρτίδα πόκερ της πολιτικής του καριέρας παίζει από αύριο ο Πρωθυπουργός, Γ. Παπανδρέου, ρισκάροντας ακόμη και την επιτάχυνση της πορείας της χώρας προς την χρεοκοπία, σε σκηνικό πλήρους πολιτικής αποσταθεροποίησης: σύμφωνα με πληροφορίες της «Οικονομίας», ο Πρωθυπουργός ανεβάζει ψηλά τον πήχη του αυριανού εκλογικού αποτελέσματος στις περιφερειακές εκλογές και είναι αποφασισμένος να στήσει πρόωρα κάλπες για εθνικές εκλογές πριν τα Χριστούγεννα, αν το ΠΑΣΟΚ περάσει κάτω από τον πήχη, καθώς τον Ιανουάριο θα χρειασθεί «καθαρή» και «νωπή» εντολή, για να διαπραγματευθεί το νέο μνημόνιο, για την επιμήκυνση του δανείου των 110 δις. ευρώ μέχρι το 2018.

Με μια συνέντευξη, που δημοσιεύθηκε χθες στο ιταλικό περιοδικό «Panorama», ο Πρωθυπουργός διεθνοποίησε ανοικτά το ελληνικό πολιτικό ζήτημα, προκαλώντας νέα έξοδο κεφαλαίων από τα ελληνικά ομόλογα και εκτίναξη του spread πάνω από τις 900 μονάδες βάσης, καθώς τα εκλογικά σενάρια προκαλούν έντονη νευρικότητα στις αγορές. Οι πιέσεις στα περιφερειακά ομόλογα της Ευρωζώνης ήταν ούτως ή άλλως χθες ιδιαίτερα έντονες, καθώς στα διαρκώς διακινούμενα σενάρια ελεγχόμενης χρεοκοπίας χωρών, με «κούρεμα» πιστωτών, ήλθε να προστεθεί η εξαιρετικά δυσμενής πληροφορία, ότι «πάγωσε» το γ’ τρίμηνο του έτους ο ρυθμός ανάπτυξης της Ισπανίας.

Η συνέντευξη του Πρωθυπουργού, που δημοσιεύθηκε στο ιταλικό περιοδικό με τον εύγλωττο τίτλο «Αν δεν κερδίσω, η Ελλάδα θα ξαναψηφίσει», πείθει πέραν πάσης αμφισβήτησης, ότι δεν αποτελεί «μπλόφα» το δίλημμα που έχει θέσει ο κ. Παπανδρέου στους ψηφοφόρους, αρχής γενομένης από τη διακαναλική συνέντευξη της περασμένης Δευτέρας.

Ο δημοσιογράφος του Panorama, ρωτά τον Γιώργο Πανανδρέου: «Σε περίπτωση αρνητικής, για την κυβέρνηση ψήφου -όπως λένε οι δημοσκοπήσεις- απειλείτε ότι θα διαλύσετε τη βουλή: πρόκειται για προπαγάνδα;». «Όχι, είναι πραγματικότητα. Αν οι ομάδες συμφερόντων που πλήξαμε με τις μεταρρυθμίσεις μας, πούνε “φτάνει, πρέπει να σταματήσουμε τις αλλαγές που είναι σε εξέλιξη”, τότε δεν μου μένει παρά να απευθυνθώ σε όλο τον ελληνικό λαό», εξηγεί ο πρωθυπουργός.

Σε σχέση με ενδεχόμενη πολιτική αστάθεια, στην οποία αναφέρεται ο Ιταλός δημοσιογράφος,  ο Γιώργος Παπανδρεόυ, παρατηρεί: «Τι είναι πιο ασταθές; Μία κυβέρνηση που δεν μπορεί να προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις, ή μια κυβέρνηση που διαθέτει λαϊκή εντολή για να εφαρμόσει τις αλλαγές;».

Ο πήχης στα ύψη!

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Πρωθυπουργός έχει θέσει τον πήχη για την πρώτη Κυριακή των περιφερειακών εκλογών σε ιδιαίτερα υψηλό σημείο, θέτοντας την καθαρή νίκη του ΠΑΣΟΚ ως αναγκαία προϋπόθεση για να αποφευχθούν οι πρόωρες εκλογές:

Επί συνόλου 13 Περιφερειών, το Μαξίμου θέλει τη νίκη υποψηφίων του σε 6-7 τουλάχιστον Περιφέρειες, κάτι που φαίνεται εξαιρετικά δύσκολο να συμβεί, σύμφωνα τουλάχιστον με τις καταγραφές τάσεων από τις τελευταίες δημοσκοπήσεις που έχουν φθάσει στα κόμματα. Κοινός παρονομαστής όλων των ερευνών που έχουν γίνει είναι η πρωτοφανής διάθεση ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ για αποχή από αυτές τις εκλογές. Αν αυτό επιβεβαιωθεί, δηλαδή αν δεν λειτουργήσει το δίλημμα του Πρωθυπουργού, προς την κατεύθυνση της κινητοποίησης της εκλογικής βάσης του ΠΑΣΟΚ, μια καθαρή νίκη σε επίπεδο Περιφερειών φαίνεται πολύ δύσκολη, αν όχι απίθανη.

Επί πλέον, όμως, ο Πρωθυπουργός έχει θέσει, σύμφωνα με πληροφορίες, ως βασική προϋπόθεση για την αποφυγή πρόωρων εθνικών εκλογών, ένα καλό αποτέλεσμα για το ψηφοδέλτιο του Γ. Σγουρού στην Περιφέρεια Αττικής. Ουσιαστικά, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες της «Οικονομίας», αν ο κ. Σγουρός δεν έχει από την πρώτη Κυριακή προβάδισμα, ο Πρωθυπουργός θα ερμηνεύσει το αποτέλεσμα ως αρνητικό για το ΠΑΣΟΚ και την κυβέρνηση και θα θέσει σε εφαρμογή το σχέδιο για πρόωρες εθνικές εκλογές στις 12 Δεκεμβρίου, πιθανότατα, χωρίς να περιμένει την έκβαση της αναμέτρησης στο δεύτερο γύρο. «Δεν νοείται θετικό αποτέλεσμα για το ΠΑΣΟΚ, χωρίς ένα καλό αποτέλεσμα από τον πρώτο γύρο στην Περιφέρεια Αττικής», τονίζουν χαρακτηριστικά κυβερνητικές πηγές. Σε κάθε περίπτωση, επισημαίνουν, η αβεβαιότητα για τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές δεν θα κρατήσει πολύ: από το βράδυ της Κυριακής, ο Πρωθυπουργός θα έχει ξεκαθαρίσει τις προθέσεις του και, με τα σημερινά δεδομένα, φαίνεται ότι είναι αναπόφευκτη η προκήρυξη βουλευτικών εκλογών μέσα στον Δεκέμβριο.

Το δίλημμα και το νέο μνημόνιο

Πίσω από το μείζον πολιτικό δίλημμα που θέτει ο Πρωθυπουργός στους ψηφοφόρους, κρύβεται, σύμφωνα με πληροφορίες, η προχωρημένη παρασκηνιακή διαπραγμάτευση για την επιμήκυνση του δανείου των 110 δις. ευρώ μέχρι το 2018, που θα επιτρέψει στην Ελλάδα να αποφύγει το γερμανικό μηχανισμό ελεγχόμενης χρεοκοπίας. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν, ότι η άρνηση που έχει εκφράσει η γερμανική κυβέρνηση στην προοπτική της επιμήκυνσης, εξωθώντας ουσιαστικά την Ελλάδα στο νέο μηχανισμό στήριξης και τους πιστωτές της στο… «κούρεμα», υπάρχουν σοβαρές ελπίδες να ξεπεραστεί, με καθοριστικές παρεμβάσεις από την ΕΚΤ και τον Ζαν Κλωντ Τρισέ προσωπικά.

Ο κεντρικός τραπεζίτης της Ευρωζώνης είναι ούτως ή άλλως αντίθετος με την απόφαση Γαλλίας και Γερμανίας να επιβάλλουν, ιδιαίτερα στη σημερινή, δύσκολη συγκυρία, μια αναθεώρηση της Συνθήκης, που θα οδηγεί σε «κούρεμα» πιστωτών. Όπως προειδοποίησε ο Τρισέ τους Ευρωπαίους ηγέτες, στο πλαίσιο της τελευταίας Συνόδου Κορυφής, η προοπτική του «κουρέματος» θα δημιουργήσει αναταραχή στις αγορές ομολόγων των περιφερειακών χωρών, ανεβάζοντας στα ύψη τα κόστη δανεισμού τους. Πράγματι, η πρώτη εβδομάδα μετά τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ήταν εφιαλτική, όχι μόνο για τα ελληνικά, αλλά και για τα ομόλογα της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, ενώ δεν έμεινε ανεπηρέαστη ούτε η Ισπανία.

Στην ΕΚΤ φοβούνται, ότι και μόνο η προοπτική «κουρέματος» θα δημιουργήσει τόσο αρνητική δυναμική στις αγορές, που θα προκαλέσει αποκλεισμό των περιφερειακών οικονομιών και θα υποχρεώσει τελικά τις πιο αδύναμες χώρες να ζητήσουν στήριξη από το μόνιμο μηχανισμό που θα δημιουργηθεί. Αν η στήριξη αυτή παρασχεθεί με όρο το «κούρεμα» των πιστωτών, όπως θέλει η Γερμανία, το σοκ που θα υποστεί το τραπεζικό σύστημα της Ευρωζώνης θα είναι πολύ ισχυρό, ενώ και η ίδια η ΕΚΤ θα υποστεί σοβαρές απώλειες, αφού  έχει προχωρήσει σε αγορές περιφερειακών ομολόγων και έχει δανείσει τεράστια ποσά σε τράπεζες με ενέχυρο τέτοια ομόλογα.

Πολύ περισσότερο, όμως, ο κ. Τρισέ είναι αντίθετος στην προοπτική να δοκιμασθεί άμεσα ο νέος μηχανισμός στην περίπτωση της Ελλάδας: αν η χώρα παραμείνει αποκλεισμένη από τις αγορές, με δυσθεώρητα spread δανεισμού και υποχρεωθεί να ζητήσει στήριξη για την περίοδο μετά το 2013, με παράλληλη επιβολή «κουρέματος» στους πιστωτές, στην ΕΚΤ φοβούνται ότι θα ανοίξει το «Κουτί της Πανδώρας» για το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, που θα υποστεί μεγάλες απώλειες από διαγραφές ελληνικού χρέους.

Η λύση που προωθεί η ΕΚΤ, με την υποστήριξη και του ΔΝΤ, είναι να συμφωνηθεί άμεσα για την Ελλάδα, μέσα στον Ιανουάριο, η επιμήκυνση του δανείου των 110 δις. ευρώ κατά πέντε χρόνια, με την υπογραφή μιας νέας δανειακής σύμβασης, που θα δεσμεύει τη χώρα σε αυστηρή δημοσιονομική πολιτική μέχρι το 2018. Με αυτό τον τρόπο, εκτιμούν στην ΕΚΤ, θα αποτραπεί μια πρόωρη εφαρμογή της διαδικασίας ελεγχόμενης χρεοκοπίας στην περίπτωση της Ελλάδας, με ό,τι αυτή θα σήμαινε για τις αγορές και το τραπεζικό σύστημα.

Όμως, για να προχωρήσει η διαδικασία της διαπραγμάτευσης μέσα στον Ιανουάριο, στην ελληνική κυβέρνηση έχει γίνει σαφές, ότι αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση η σταθεροποίηση του πολιτικού σκηνικού στη χώρα. Μια ήττα στις Περιφερειακές εκλογές, που θα σηματοδοτούσε την πρώτη νίκη των… αντιμνημονιακών δυνάμεων, θα ήταν πιθανό να προκαλέσει σοβαρές εντάσεις και κινητοποιήσεις μέσα στο χειμώνα, που θα εξασθενούσαν σοβαρά τη διαπραγματευτική θέση της κυβέρνησης και ουσιαστικά θα ακύρωναν κάθε προσπάθεια για μια συμφωνία επί του νέου μνημονίου μέσα στον Ιανουάριο.

Αυτό υποχρέωσε τον Πρωθυπουργό να αλλάξει τη στρατηγική που είχε ακόμη και τον Αύγουστο, για Περιφερειακές εκλογές χωρίς ευρύτερη πολιτική νοηματοδότηση και να παίξει το δύσκολο πόκερ των πρόωρων βουλευτικών εκλογών μέσα στον Δεκέμβριο. Όπως εκτιμούν στο Μαξίμου, αυτή είναι και η μοναδική διέξοδος από την πολιτική αστάθεια, παρότι πάντα υπάρχει ο θεωρητικός κίνδυνος ενός δυσμενούς εκλογικού αποτελέσματος, που θα άφηνε τη χώρα χωρίς αυτοδύναμη κυβέρνηση και σε αναζήτηση κάποιου σχήματος κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που συμμερίζεται ο Πρωθυπουργός, στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές το ΠΑΣΟΚ θα είναι πάλι πρώτο κόμμα, με αρκετά υψηλό ποσοστό, ώστε –με τη βοήθεια και του μπόνους 50 εδρών από το νόμο Παυλόπουλου στο πρώτο κόμμα- να σχηματίσει με ευκολία αυτοδύναμη κυβέρνηση.

Στο επόμενο δίμηνο θα φανεί αν αυτοί οι υπολογισμοί είναι σωστοί και αν θα επιβεβαιωθεί τελικά το «καλό σενάριο», στο οποίο «ποντάρει» η κυβέρνηση. Αν, δηλαδή, θα καταφέρει να ελέγξει τις πολιτικές εξελίξεις και να οδηγηθεί από θέση πολιτικής ισχύος στη διαπραγμάτευση για το νέο μνημόνιο. Επειδή σε όλα τα πολιτικά σενάρια, όμως, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος ανατροπής, τον οποίο οι αγορές δεν μπορούν να αγνοήσουν, τραπεζικά στελέχη περιμένουν σοβαρούς κραδασμούς τις επόμενες εβδομάδες, που θα σταματήσουν μόνο όταν –και αν- ξεκαθαρίσει πώς θα αποφύγει η χώρα την ελεγχόμενη χρεοκοπία…