Δεν αλλάζουν με διατάγματα οι κοινωνίες

ΠΗΓΗ: Ελευθεροτυπία

Του ΚΩΣΤΑ ΒΕΡΓΟΠΟΥΛΟΥ

Η κοινωνική ένταση στην Ευρώπη ανέρχεται, όμως ευθύνονται γι' αυτό όχι οι πολιτικοί και συνδικαλιστικοί φορείς της Αριστεράς, αλλά κατά πρώτο λόγο οι συντηρητικές κυβερνήσεις, που επεκτείνουν τη γερμανική συνταγή επιθετικής λιτότητος, περικοπών δημοσίων δαπανών, μισθών, συντάξεων.

Ενώ στην Αμερική η κρίση κατανοείται ως υστέρηση της εσωτερικής ζήτησης έναντι της προσφοράς, στη Γερμανία αποδίδεται στην υπερβολική ζήτηση, τη σπατάλη, τον καταναλωτισμό.

Εάν η γερμανική κατανόηση ήταν βάσιμη, θα έπρεπε η χώρα αυτή να βρίσκεται σε ελλειμματική διεθνώς θέση και όχι πλεονασματική, όπως είναι σήμερα. Εάν χώρες όπως η Γερμανία, με σοβαρά εξωτερικά πλεονάσματα, περικόπτουν την εσωτερική ζήτηση και επιβάλλουν παρόμοια επιλογή στους εταίρους της ευρωζώνης, τότε συμβάλλουν όχι στην υπέρβαση της σημερινής κρίσης, αλλά στην επιδείνωσή της. Κι ακόμη χειρότερα: ενώ η κρίση απορρέει διεθνώς από την υπερβολική ανισότητα και πόλωση στην κατανομή εισοδημάτων, δηλαδή από τη διεύρυνση του χάσματος μεταξύ υψηλών και χαμηλών εισοδημάτων, η γερμανική επιλογή επιβάλλει ως θεραπευτική αγωγή την περαιτέρω διεύρυνση του εισοδηματικού χάσματος, ωσάν η μέχρι σήμερα να μην ήταν επαρκής, και αυτό σε αντίθεση με την Αμερική, όπου ο Ομπάμα επιχειρεί να τη μειώσει.

Στην Ευρώπη, σήμερα, οι λαοί καλούνται να καλύψουν από το υστέρημά τους τη σπατάλη των πλουσίων από το πλεόνασμά τους. Η υψηλή κοινωνική ένταση τροφοδοτείται από τη νέα επιμονή με την οποία οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επιχειρούν, με πρόσχημα την κρίση, να «αναμορφώσουν» την οικονομία και την κοινωνία, επεκτείνοντας τις αρχές της εργασιακής επισφάλειας και της συρρίκνωσης του εργατικού εισοδήματος, που αποτελούν και τις βαθύτερες αιτίες του σημερινού αδιεξόδου. Ομως, το υποθετικό «αναμορφωτικό» έργο αποδεικνύεται στην πράξη αντιδημοκρατικό, αυταρχικό και αντιπαραγωγικό, στο μέτρο που δημιουργεί εκρηκτική κοινωνική δυσφορία και συνθήκες αυτοτροφοδοτούμενης ύφεσης.

Στην Ελλάδα, η κυβερνητική επιλογή, αντί να αντιμετωπίζει την πτώση των δημόσιων εσόδων με πολιτικές αναθέρμανσης της οικονομίας, επιλέγει ως στόχο την υποθετική «αναμόρφωση» όχι μόνον του δημόσιου τομέα, αλλά και ολόκληρης της οικονομίας, ερήμην και εναντίον των εργαζομένων, στους οποίους και επιρρίπτει καθ' ολοκληρίαν το κόστος του εγχειρήματος. Ομως, από τη στιγμή που η Ευρώπη απορροφά 92% της ευρωπαϊκής παραγωγής, κάθε συρρίκνωση της ευρωπαϊκής ζήτησης πλήττει κατά κύριο λόγο τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και την ευρωπαϊκή απασχόληση, με αυτονόητη συνέπεια τον αυτοτροφοδοτούμενο υφεσιακό κύκλο για όλους, χωρίς εξαίρεση, τους Ευρωπαίους εταίρους.

Ο αυταρχισμός και το έλλειμμα δημοκρατικής συναίνεσης που διαπιστώνονται στη χώρα μας βρίσκονται σε αρμονία με ό,τι συμβαίνει σήμερα στην Ευρώπη, οι κοινωνικές αντιστάσεις οδηγούνται σε έξαρση και ανάφλεξη, με πρωτοβουλία των συντηρητικών κυβερνήσεων, και αυτό παρ' όλο που οι πολιτικές και συνδικαλιστικές δυνάμεις της Αριστεράς δεν ηγούνται, αλλά σύρονται από τη δυναμική των εξελίξεων. Ακόμη μία φορά, για τους κυβερνώντες ισχύει η πικρή διαπίστωση του Ναπολέοντα Βοναπάρτη: «Με τις ξιφολόγχες μπορεί κάποιος να κάνει οτιδήποτε, εκτός από το να καθίσει επάνω τους». Οι συντηρητικές δυνάμεις διαθέτουν σήμερα κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες, που επιτρέπουν την τυπική επικύρωση, ακόμη και παράκαμψη των Κοινοβουλίων. Ομως, ενόσω δεν πείθουν, αλλά νομοθετούν ενάντια στην κοινή γνώμη, ακόμη και ενάντια στη συνταγματική τάξη κάθε χώρας, εκτίθενται σε ιδιαίτερα υψηλό κόστος, όταν έλθει η ώρα του κοινωνικού λογαριασμού.

Στη Γαλλία επισημαίνονται πολύμορφο και σύνθετο «κοινωνικό αντάρτικο», «υποβόσκων Μάης του '68», «γενικευμένη κοινωνική απείθεια». Εμβληματική είναι η είσοδος μαθητών λυκείου στις κινητοποιήσεις για το Ασφαλιστικό, με υποστήριξη της κοινής γνώμης κατά 70%. Εφηβοι, που εθεωρούντο απολιτικοί, εξεγείρονται σήμερα ενάντια σε «κυνισμό, αυθαιρεσία, αλαζονεία, κοινωνική αδικία» των κυβερνητικών επιλογών.

Η κυβέρνηση καταγγέλλει «ανευθυνότητα» των γονέων, που υποκινούν για δικό τους λογαριασμό τους μαθητές, όμως οι τελευταίοι εγκαταλείπουν χωρίς δισταγμό τις τάξεις, καταφεύγουν στους δρόμους, «στη μόνη οδό που τους απέμεινε, προκειμένου να εκφρασθούν». Στο κάτω κάτω, διευκρινίζει ο 16ετής πρόεδρος των μαθητών, «οι μαθητές δεν έχουν τίποτε να χάσουν και γι' αυτό μπορούν να φθάσουν ασυμβίβαστοι έως το τέλος της διαδικασίας που αρχίζει».

Το κυβερνητικό δράμα είναι ότι δεν πρόκειται πλέον για αποκλειστικά πολιτιστικά αλλογενείς μαθητές, που «αδυνατούν να εκτιμήσουν τα αγαθά του πολιτισμού», αλλά για παιδιά αστικών οικογενειών, που εξεγείρονται για δικό τους λογαριασμό, είτε εναντίον των γονέων τους είτε με τη συμπαράστασή τους.

kvergo@gmail.com