Πυρ ομαδόν από τους πανεπιστημιακούς

Πηγή: Κοντρα

Διοικήσεις πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, σύλλογοι εκπαιδευτικού προσωπικού, πανεπιστημιακοί καθηγητές, απορρίπτουν συλλήβδην το κείμενο διαβούλευσης του υπουργείου Παιδείας για την «Εθνική Στρατηγική για την Ανώτατη Εκπαίδευση». Παπανδρέου και Διαμαντοπούλου έχουν πετύχει να ξεσηκώσουν το σύνολο σχεδόν του πανεπιστημιακού κόσμου, για πρώτη φορά στη μεταπολίτευση. Κι αυτό, γιατί επιχειρούν να μην αφήσουν λίθον επί λίθου από το δημόσιο Πανεπιστήμιο. Καθημερινά πληθαίνουν οι σχετικές ανακοινώσεις εναντίωσης στο «κείμενο διαβούλευσης», όπου ακόμα και μέσα από τον στρογγυλεμένο λόγο της πανεπιστημιακής κάστας, προβάλλει έντονα η καταγγελία της κυβερνητικής επίθεσης. Σταχυολογούμε μερικά χαρακτηριστικά αποσπάσματα από αυτές:

 

♦ Απόφαση (ομόφωνη) της Γενικής Συνέλευσης του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ (1/11/2010):

Η Γενική Συνέλευση απορρίπτει το κείμενο διαβούλευσης διότι «1) Επιχειρεί να καταργήσει την αυτοδιοίκηση του Πανεπιστημίου που κατοχυρώνεται από το άρθρο 16 του Συντάγματος, το οποίο οφείλουν να σέβονται και να υπερασπίζονται ανεξαιρέτως όλοι οι πολίτες της χώρας. Οι προτάσεις της υπουργού Παιδείας περί α) εν μέρει διορισμένου Συμβουλίου Διοίκησης, β) μετατροπής της Συγκλήτου σε διακοσμητικό όργανο χωρίς ουσιαστικές αρμοδιότητες και γ) δυνατότητας επιλογής Πρύτανη από το εξωτερικό, έρχονται σε ευθεία αντίθεση με τη συνταγματική επιταγή για αυτοδιοίκηση των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων… 2) Επιχειρεί να καταργήσει το δικαίωμα του Πανεπιστημίου να ενισχύεται οικονομικά από το κράτος, δικαίωμα που, επίσης, προβλέπεται από το άρθρο 16 του Συντάγματος. Η σύνδεση της χρηματοδότησης με μια αγοραίου τύπου αξιολόγηση και η κατάργηση του ενιαίου μισθολογίου συνεπάγονται την ακύρωση των πανεπιστημιακών δασκάλων ως δημόσιων λειτουργών. Σε συνδυασμό με τη μετατροπή των λεκτόρων σε συμβασιούχους βοηθούς διδασκαλίας και την κατάργηση της μονιμότητας των επίκουρων καθηγητών, είναι φανερό ότι οι κυβερνητικές προτάσεις προωθούν τη μετατροπή των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων σε αυταρχικά εκπαιδευτήρια, τα οποία θα λειτουργούν σύμφωνα με τους κανόνες των ανώνυμων εταιρειών. Πανεπιστημιακές Σχολές που θα αναζητούν στην αγορά ποικίλες χρηματοδοτήσεις και φοιτητές-πελάτες, συρρίκνωση των κοινωνικών επιστημών και των ανθρωπιστικών σπουδών, οι οποίες θα είναι αδύνατο να αναπτυχθούν με αγοραία κριτήρια χρηματοδότησης και πανεπιστημιακοί δάσκαλοι χωρίς δικαιώματα, συνθέτουν μια ζοφερή εικόνα για το μέλλον της παιδείας και της χώρας… 3) Επιχειρεί να ρευστοποιήσει τη σύνδεση ανάμεσα στις επιστήμες, τα πτυχία που πιστοποιούν τη γνώση των επιστημών και τα συναφή επαγγελματικά δικαιώματα. Με αυτόν τον τρόπο, καθώς και με τις προτάσεις για μονοετή ή διετή πτυχία και φοιτητικά δάνεια, εξαλείφονται όσα δικαιώματα στην εργασία και στη μόρφωση έχουν απομείνει στους νέους. Επιπλέον επιρρίπτονται οι ευθύνες για την ανεργία στην εκπαίδευση και αποκρύπτεται ο ρόλος τον οποίο διαδραματίζουν στη διόγκωσή της η κοινωνικοοικονομική δομή και η πολιτική ηγεσία της χώρας…».

 

♦ Ψήφισμα Συγκλήτου Πανεπιστημίου Αιγαίου (14/10):

«Οι προθέσεις της κυβέρνησης για αλλαγές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση… συνιστούν ένα ενιαίο σύνολο και δεν διαφοροποιούνται από εκείνες που διαφαίνονται μέσα από τις πρακτικές, οι οποίες ασκούνται καθημερινά από τα καθ’ ύλην αρμόδια πολιτικά στελέχη του υπουργείου (π.χ. περικοπές λειτουργικών δαπανών και φοιτητικής μέριμνας -στέγαση φοιτητών- κατά 30%, πάγωμα προσλήψεων, ακύρωση δρομολογημένων διαδικασιών σε χρηματοδότηση της έρευνας)». Η Σύγκλητος θεωρεί ότι οι προτεινόμενες ρυθμίσεις είναι ασύμβατες με την ακαδημαϊκή παράδοση και επισημαίνει ότι α) δεν μπορεί «να υπάρξει έρευνα και εκπαίδευση χωρίς την απόλυτη ελευθερία στη διδασκαλία και στην ανταλλαγή επιστημονικών ιδεών, χωρίς τη συνεχή αμφισβήτηση και χωρίς την ενθάρρυνση της κριτικής σκέψης και δράσης, β) οι προτεινόμενες ρυθμίσεις δεν διορθώνουν τις υφιστάμενες δυσλειτουργίες του Πανεπιστημίου, ούτε συντελούν στη βελτίωση του παρεχόμενου επιπέδου σπουδών και της ερευνητικής διαδικασίας, γ) η ακαδημαϊκή αυτονομία, η συμμετοχική διοίκηση, το πανεπιστημιακό άσυλο, δεν είναι απλές διαδικασίες, ξέχωρες από τους σκοπούς του Πανεπιστημίου. Αποτελούν τους όρους και τις αναγκαίες συνθήκες για την ανάπτυξη της έρευνας και της διδασκαλίας». Στη συνέχεια, η Σύγκλητος αναφέρει ότι σε κάθε περίπτωση πλαίσιο διαλόγου αποτελούν: η θεσμική αυτονομία του επιστημονικού χώρου, η οποία δεν μπορεί να εξαρτάται από τους μηχανισμούς της αγοράς, η διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, η οποία προϋποθέτει την τήρηση της συνταγματικής υποχρέωσης για κρατική χρηματοδότηση, η λειτουργία των περιφερειακών Πανεπιστημίων, η οποία προϋποθέτει ενίσχυση της φοιτητικής παρουσίας στην περιφέρεια και όχι υπονόμευσή της μέσω της πρότασης για τη χορήγηση φοιτητικού κουπονιού, κ.λπ.

♦ Η Σύγκλητος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, σε ψήφισμά της (8/10) θεωρεί ως βασικούς άξονες: την κατοχύρωση της αυτοτέλειας και του αυτοδιοίκητου των Πανεπιστημίων και τη διατήρηση του ρόλου της Συγκλήτου ως του ανώτατου οργάνου, το οποίο αποφασίζει για όλα τα θέματα της λειτουργίας και της διοίκησης, τη διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας του Πανεπιστήμιου, με σταθερό πρόγραμμα χρηματοδότησης με τετραετή διάρκεια, κ.λπ. και τονίζει ότι η όποια χωροταξική αναδιάρθρωση οφείλει να έχει τη σύμφωνη γνώμη της Συγκλήτου του κάθε ιδρύματος.

 

♦ Σύλλογος Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού Πανεπιστημίου Πατρών (26/10):

«Ο νέος ‘’νόμος πλαίσιο’’ που φέρνει η κυβέρνηση για ‘’διαβούλευση’’ … έχει προετοιμαστεί από τις προηγούμενες κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ-ΝΔ, είναι η εφαρμογή της στρατηγικής της ΕΕ (συνθήκη της Μπολόνια) για ‘’Πανεπιστήμια-ΑΕ’’, πλήρως προσαρμοσμένα στις ανάγκες της αγοράς και των πολυεθνικών. Αποτελεί την μεταφορά των αντιλαϊκών όρων του Μνημονίου Κυβέρνησης-ΕΕ-ΔΝΤ στην Παιδεία. Οι προωθούμενες αλλαγές δεν αποτε- λούν απλά ένα ακόμη εκπαιδευτικό ζήτημα. Αφορούν το σύνολο των εργαζομένων. Πλήττουν ευθέως τη λαϊκή οικογένεια, εντείνουν τους ταξικούς φραγμούς στην εκπαίδευση… Το τετράπτυχο ‘’αυτοδιοίκηση, λογοδοσία, ποιότητα, εξωστρέφεια», που επικαλείται η κυβέρνηση, περνά από την κατασυκοφάντηση του δημόσιου πανεπιστημίου… και παραδίδει στις επιχειρήσεις τη διοίκηση, τη δομή και το περιεχόμενο σπουδών… διαλύει τα επιστημονικά αντικείμενα με την εισαγωγή των εξατομικευμένων προγραμμάτων σπουδών, τα οποία θα οδηγούν στη συσσώρευση δεξιοτήτων (πιστωτικών μονάδων) με ημερομηνία λήξης. Καταργείται στην πράξη η αντικειμενική βάση για συλλογική διεκδίκηση επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων, εισάγει τα δίδακτρα στις σπουδές με την κάρτα/κουπόνι του φοιτητή, καθώς και τη χρηματοδότηση των ιδιωτικών παραμάγαζων-κολεγίων, που πρόσφατα αναγνώρισε, ανοίγει το δρόμο για την αντικατάσταση της φοιτητικής μέριμνας και τη θεσμοθέτηση των φοιτητικών δανείων, για να αλυσοδένουν τους νέους και τις οικογένειές τους στις τράπεζες... καταργεί τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας (ενιαίο μισθολόγιο). Το προτεινόμενο εργασιακό καθεστώς του προσωπικού προσομοιάζει αυτό των ατομικών συμβάσεων εργασίας στελεχών επιχειρήσεων…».

 

♦ Ενιαίος Φορέας Διδασκόντων Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης (26/10):

Οι προτάσεις του υπουργείου Παιδείας «θίγουν άμεσα τη συνταγματικά κατοχυρωμένη αυτοτέλεια των ΑΕΙ, υποσκάπτουν τη δημοκρατική λειτουργία τους, θέτουν ρητά υπό καθεστώς συνε- χούς διακύβευσης την επαρκή χρηματοδότησή τους από την Πολιτεία, προσβάλλουν βάναυσα και υποβαθμίζουν συλλήβδην την ακαδημαϊκή κοινότητα θέτοντάς την υπό ‘’διεθνή’’ έλεγχο-επιτροπεία και, τέλος, φαλκιδεύουν τα εργασιακά δικαιώματα του διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού, αλλά και όλων των εργαζομένων στα ΑΕΙ… Αποσκοπούν στη θέσπιση όλων εκείνων των ρυθμιστικών μηχανισμών που αφενός θα την υποβαθμίσουν (την Ανώτατη Παιδεία), μετατρέποντάς την από πανεπιστημιακή εκπαίδευση σε μεταλυκειακή κατάρτιση και, αφετέρου, θα την θέσουν άμεσα υπό τις κοντοπρόθεσμες ανάγκες της αγοράς…».