Το γουάν ανάβει φωτιές

ΠΗΓΗ: Το ΒΗΜΑ

Η «μάχη του συναλλάγματος» ίσως να έχει μόλις αρχίσει. Η Κίνα επιμένει παρά τις ισχυρές πιέσεις που δέχεται από Ευρώπη και Αμερική ότι μια πιθανή υποτίμηση του εθνικού της νομίσματος θα ήταν καταστρεπτική όχι μόνο για την εγχώρια οικονομία, αλλά και για το σύνολο των χωρών του πλανήτη. Ο υπουργός Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών Τίμοθι Γκάιτνερ τόνισε την Τετάρτη ότι η στάση της κινεζικής ηγεσίας εγκυμονεί μια «επικίνδυνη δυναμική» για την παγκόσμια ανάπτυξη. Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκε και η οικονομική ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) κατά τη συνάντησή της με τον κινέζο πρωθυπουργό Γουέν Ζιαμπάο στις Βρυξέλλες. Η απάντηση του κινέζου ηγέτη ήταν σαφής: 

«Σταματήστε να πιέζετε την Κίνα για να υποτιμήσει το γουάν». Διότι όπως τόνισε κάτι τέτοιο « θα οδηγούσε πολλές κινεζικές επιχειρήσεις στη χρεοκοπία, θα πυροδοτούσε κοινωνική αναταραχή» και τελικά «θα οδηγούσε σε μια κρίση που δεν θα συνέφερε κανέναν στον κόσμο». 

«Η Ευρώπη δεν πρέπει να συμμετέχει στη χορωδία » της πίεσης για την υποτίμηση του γουάν, δήλωσε ο κινέζος πρωθυπουργός προσερχόμενος σε σύσκεψη επιχειρηματιών που προηγήθηκε της Συνόδου Κορυφής ΕΕ- Κίνας που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη στις Βρυξέλλες. Αλλωστε, επισήμανε ο κινέζος ηγέτης, η Κίνα έχει ήδη προχωρήσει σε μια ισχνή έστω ανατίμηση του γουάν έναντι του δολαρίου κατά 2% από τον περασμένο Ιούνιο. Αυτή ήταν η απάντησή της στις αυξανόμενες πιέσεις ότι με το φτηνό νόμισμα η Κίνα δημιουργεί μια ασπίδα προστασίας της δικής της οικονομίας την ίδια στιγμή που οι υπόλοιπες οικονομίες προσπαθούν να ανακάμψουν. 

«Αυτό που παρακολουθούμε να παίζεται στη διεθνή οικονομική σκηνή είναι ένα παιχνίδι στρατηγικής των άκρων » εκτιμά ο οικονομολόγος της Αction Εconomics Ντέιβιντ Κοέν. «Υποθέτω ότι στο τέλος οι Κινέζοι θα είναι αυτοί που θα υποχωρήσουν και θα συμβιβαστούν με μια σταδιακή υποτίμηση του νομίσματός τους » προσέθεσε ο αμερικανός οικονομολόγος μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο Βloomberg. 

Ο λόγος για τον οποίο θεωρείται «μη αποδεκτή» η διατήρηση του κινεζικού νομίσματος σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα έναντι των άλλων νομισμάτων είναι ότι αυτή η ισοτιμία καθιστά ιδιαίτερα ελκυστικά τα κινεζικά προϊόντα σε σύγκριση με τα ευρωπαϊκά και τα αμερικανικά. Είναι ενδεικτικό ότι το εμπορικό έλλειμμα των 16 χωρών-μελών της ευρωζώνης έναντι της Κίνας διευρύνθηκε κατά 6,7% το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους αγγίζοντας τα 48,1 δισ. ευρώ. Ακόμα μεγαλύτερο είναι το πρόβλημα για την αμερικανική οικονομία, καθώς το εμπορικό ισοζύγιο ΗΠΑ- Κίνας (για το α΄ εξάμηνο του 2010) διευρύνθηκε προς όφελος των Κινέζων κατά 16% και αντιστοίχως το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ ξεπέρασε τα 119 δισ. δολάρια. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι οι εξαγωγές ευρωπαϊκών προϊόντων παρουσιάζουν αύξηση άνω του 40% το προαναφερθέν διάστημα. 

Αυτό σημαίνει ότι το εμπορικό ισοζύγιο Ευρώπης- Κίνας θα μπορούσε να είναι ακόμα πιο θετικό για τους ευρωπαίους παραγωγούς αν η Κίνα συναινούσε να ανατιμήσει το νόμισμά της. 

Βέβαια ακριβώς το ίδιο στατιστικό στοιχείο χρησιμοποίησε ο Γουέν Ζιαμπάο προκειμένου να επισημάνει ότι η ευρωπαϊκή οικονομία μπορεί να εξάγει τα προϊόντα της ακόμα και με ακριβό ευρώ. Το ευρωπαϊκό νόμισμα καταγράφει σταθερά ανοδική πορεία έναντι όλων των βασικών νομισμάτων. Ενδεικτικά, σημειώνεται άνοδος κατά 16% έναντι του δολαρίου, κατά 14% έναντι του γουάν και κατά 6% έναντι του ιαπωνικού γεν. Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ζαν-Κλοντ Τρισέ δήλωσε ότι η στάση της Κίνας ως προς τις συναλλαγματικές ισοτιμίες « δεν είναι ακριβώς αυτή που περιμένει η Ευρώπη ». Αλλωστε, όπως σημειώνουν πρόσφατες έρευνες του γερμανικού ινστιτούτου στατιστικής Ιfo, αλλά και της γαλλικής στατιστικής υπηρεσίας Ιnsee, το β΄ εξάμηνο αναμένεται κάμψη των ευρωπαϊκών εξαγωγών. Οι ευρωπαϊκές στατιστικές υπηρεσίες εκτιμούν ότι η ανάπτυξη στην ευρωζώνη θα υποχωρήσει στο 0,4% το γ΄ τρίμηνο και στο 0,3% το δ΄ τρίμηνο του έτους (από το 1% του α΄ τριμήνου του 2010). Αντιστοίχως, υποχώρηση αναμένεται και στην ιδιωτική κατανάλωση λόγω της μείωσης των εξαγωγών. 

«Αν το ευρώ συνεχίσει να φέρει ένα δυσανάλογο (προς την ευρωπαϊκή οικονομία) βάρος στις διεθνείς νομισματικές ισοτιμίες τότε η ανάκαμψη των οικονομιών της ζώνης του ευρώ θα είναι αδύναμη» προειδοποιεί ο ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων της ΕΕ κ. Ολι Ρεν. 

Ο επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Ντομινίκ Στρος-Καν επισημαίνει σε χθεσινή συνέντευξή του στον γαλλικό «Le Μonde» ότι λαμβάνει «πολύ σοβαρά υπόψη την απειλή ενός πολέμου των νομισμάτων, ακόμα και σε λανθάνουσα μορφή». Αλλωστε και η Ιαπωνία παρενέβη προκειμένου να διατηρήσει σε χαμηλά επίπεδα το γεν, αλλά και η Βραζιλία έλαβε μέτρα ώστε να αποφύγει τη μαζική είσοδο κεφαλαίων από το εξωτερικό που θα είχαν ως αποτέλεσμα την άνοδο του ρεάλ. Ο υπουργός Οικονομικών της Βραζιλίας Γκίντο Μαντέγκα το είπε ξεκάθαρα κατά την πρόσφατη σύνοδο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στην Ουάσιγκτον: « Εχει ήδη ξεκινήσει ένας παγκόσμιος συναλλαγματικός πόλεμος».