Η κυβέρνηση... απειλεί πάλι την Ευρώπη

Πηγή: Ποντίκι

Σε νέες, πιο επικίνδυνες περιπέτειες μας βάζει η επικοινωνιακή πολιτική που υιοθέτησε πρόσφατα η κυβέρνηση. Τον χορό των δηλώσεων ξεκίνησε στη διάρκεια της περιοδείας του στην Ευρώπη ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, ο οποίος συνέδεσε πιθανή αποτυχία του Μνημονίου με αποτυχία της Ευρωζώνης. Βλέποντας ότι οι αγορές και οι ξένοι επενδυτές δεν έχουν πειστεί για τις αλλαγές, παρά τον βομβαρδισμό θετικών δηλώσεων, η κυβέρνηση επιχειρεί τώρα να εξασφαλίσει τυχόν νέα στήριξη με... απειλές!

Μόνο που, όπως θα θυμάστε, την προηγούμενη φορά που επιχείρησε κάτι τέτοιο γύρισε μπούμερανγκκαι μας έφερε στο ΔΝΤ. Ας θυμηθούμε ότι η πολιτική «υπάρχει και το ΔΝΤ» ακολουθήθηκε από την κυβέρνηση τον περασμένο Δεκέμβριο, ώστε να πιεστεί η Ευρωζώνη, και ιδιαίτερα η Γερμανία, να μας δανείσει. Το αποτέλεσμα ήταν να ανοίξουμε μόνοι μας τον δρόμο για την Κόλαση.

Όσο περνάει ο καιρός, όλο και περισσότεροι αξιωματούχοι αντιλαμβάνονται ότι δύσκολα θα προχωρήσει το Μνημόνιο. Όχι μόνο λόγω ύφεσης και κατάρρευσης της πραγματικής οικονομίας, αλλά και λόγωαναβρασμού στην κοινωνία. Οι εξελίξεις αυτές, σε συνδυασμό με την πρακτική λογική ότι «δεν βγαίνουν τα νούμερα», κάνουν τις αγορές και τα ξένα επενδυτικά κέντρα να ενισχύουν το σενάριο αναδιάρθρωσης του δημοσίου χρέους ή επιμήκυνσης του Μνημονίου.

Σε αυτή τη λογική κινείται πλέον ανοικτά το ΔΝΤ – το δήλωσε και επισήμως άλλωστε – αλλά όχι η Ευρωζώνη. Η Γερμανίδα καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ έχει απορρίψει νέα στήριξη μετά το 2013 και οι Βρυξέλλες διαμηνύουν ότι «προχωράμε όπως συμφωνήσαμε». Υπ’ αυτές τις συνθήκες η κυβέρνηση επέλεξε να ξαναπιέσει τους Ευρωπαίους αφήνοντας να εννοηθεί ότι το ΔΝΤ είναι έτοιμο για διμερή συμφωνία.

Ίσως να σκέφτεται ότι μπροστά στην προοπτική πλήρους παράδοσης μιας χώρας της Ευρωζώνης στο Ταμείο οι Ευρωπαίοι θα... αναγκαστούν να συμφωνήσουν. Η κυβέρνηση ξέχασε (;) όμως ότι οι περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης αντιμετωπίζουν οι ίδιες υψηλά χρέη, ενώ κάποιες, όπως η Ιρλανδία, η Πορτογαλίακαι η Ισπανία, παραμένουν χώρες υψηλού κινδύνου, που μπορεί προσεχώς να ζητήσουν την ένταξή τους στον μηχανισμό στήριξης.

Μπροστά στην προοπτική γενικευμένης αναταραχής, οι Ευρωπαίοι ίσως δεν διστάσουν να μας δείξουν ξανά την πόρτα, αυτή τη φορά οριστικά. Η δυσφορία για τα ελληνικά καπρίτσια φάνηκε στα σχόλια του ισχυρού κεντρικού τραπεζίτη της Γερμανίας Άξελ Βέμπερ, που δήλωσε ότι η Ελλάδα «πρέπει να θεωρηθείξεχωριστή περίπτωση», κοινώς η Ε.Ε. δεν επιθυμεί να ασχολείται μόνο μ’ εμάς.

Τα λόγια του Βέμπερ φανερώνουν ότι η Γερμανία δεν εγκαταλείπει το σχέδιο για ελεγχόμενη πτώχευσημιας χώρας της Ευρωζώνης ή ακόμα και έξοδο από αυτήν. Έτσι η Γερμανία επιδιώκει να έχει τον πρώτολόγο σε πιθανή αναδιάρθρωση του χρέους και τον τελευταίο σε περίπτωση που το ΔΝΤ προσπαθήσει να «σφηνώσει» με διμερή συμφωνία.

Σεναρίων συνέχεια

Προς το παρόν η κυβέρνηση, σε συνεννόηση με την τρόικα, έχει επιλέξει να προωθεί τη γραμμή ότι «η εφαρμογή του μνημονίου είναι επιτυχής και θα επιστρέψουμε στις αγορές μέσα στο 2011». Πίσω από τις κλειστές πόρτες όμως υπάρχει έντονη ανησυχία για τη στάση των αγορών, που κρατούν τα σπρεντ των 10ετών ελληνικών ομολόγων πάνω από τις 900 μονάδες.

Η έλλειψη εμπιστοσύνης είναι εμφανής και το άγχος της κυβέρνησης χτυπάει κόκκινο για το τι θα γίνει όταν δεν επιτευχθεί ο στόχος των εσόδων, όταν ανακοινωθούν τα διορθωτικά μέτρα για τον Νοέμβριο και το 2011 και όταν ο λαός αντιδράσει. Αυτή τη στιγμή «παίζουν» τα εξής σενάρια:

1. Η διαρροή περί παράτασης της συμφωνίας να είναι ένα... τρικ για να πιεστούν οι αγορές και να ρίξουν τα σπρεντ ώστε να μην μείνουν έξω από την πίτα των κερδών.

2. Εάν οι αγορές παραμείνουν κλειστές, η κυβέρνηση να στραφεί προς νέα συμφωνία μόνο με το ΔΝΤ, το οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη ετοιμάζει να παρουσιάσει εναλλακτικά σχέδια (contingency plans) για την Ελλάδα.

3. Η χώρα μας να ζητήσει να ενταχθεί στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης των 750 δισ. ευρώ, ο οποίος, προς το παρόν, παραμένει ανενεργός. Δεν είναι ξεκάθαρο ωστόσο εάν η Ελλάδα μπορεί να μπει στον μηχανισμό, καθώς δημιουργήθηκε για τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης.

4. Λόγω της αδυναμίας της να εξυπηρετήσει το δημόσιο χρέος – το οποίο διογκώνεται επικίνδυνα – η Ελλάδα να ζητήσει παράταση της αποπληρωμής του δανείου, κάτι που αναπόφευκτα θα συνοδευτεί μεαναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους. Εκεί αναμένεται να φανεί και η ρήξη μεταξύ του ΔΝΤ και της Ε.Ε.

Τόσο οι Βρυξέλλες όσο και η ΕΚΤ φαίνεται πως έχουν αντιληφθεί τις ορέξεις του ΔΝΤ, αλλά και τηνπροτίμηση του Μαξίμου για την Ουάσιγκτον. Οι πιέσεις στο παρασκήνιο είναι έντονες για να επισπευσθούν τα μέτρα του Μνημονίου, να δουν ξεκάθαρα αποτελέσματα οι αγορές ώστε να μην χρειαστούν νέες... λύσεις. Πάντως φαίνεται πως Ε.Ε. και ΔΝΤ συμφωνούν σε ένα πράγμα: στην άμεση εκμετάλλευση (δηλαδή το ξεπούλημα) της δημόσιας περιουσίας.

Όπως έγραψε το «Π» σε προηγούμενα φύλλα, οι δύο βασικές ορέξεις των δανειστών μας είναι: η πίτα που θα ανοίξει για τους ξένους σε τράπεζες, δημόσιες εταιρείες, ενέργεια, ακίνητα, ακόμα και νησιά, και το πλήρες άνοιγμα της αγοράς εργασίας. Ήδη εμμέσως άρχισαν οι διεργασίες για κατάργηση της κλαδικής σύμβασης και αντικατάστασή της με ατομικές συμβάσεις τις οποίες θα καθορίζουν οι εργοδότες. Με δικούς τους όρους και χωρίς ουσιαστική δύναμη διαπραγμάτευσης του εργαζομένου, αφού με πρόφαση την κρίση και την καλπάζουσα ανεργία όλα επιτρέπονται.

Κρεμόμαστε από μια... περαίωση!

Παρά τα ασφυκτικά φοροεισπρακτικά μέτρα που μας έχουν επιβληθεί, η πορεία των εσόδων παραμένειπροβληματική, με αποτέλεσμα το υπουργείο Οικονομικών να στραφεί στην εύκολη λύση της περαίωσης βάζοντας σε δεύτερη μοίρα το «δίκαιο φορολογικό σύστημα» που διαλαλούσε τόσο καιρό. Το τοπίο στο μέτωπο των εσόδων ακόμη είναι θολό και αναμένεται να ξεκαθαρίσει στο τέλος Οκτωβρίου, όταν η κυβέρνηση θα έχει στα χέρια της τα πρώτα αποτελέσματα της περαίωσης.

Επισήμως η μαύρη τρύπα ανέρχεται σε 1,5 δισ. ευρώ, αλλά ανεπισήμως ξεπερνάει τα 3, διότι οι οφειλές του κράτους σε νοσοκομεία, ασφαλιστικά ταμεία και ΔΕΚΟ δεν έχουν διευκρινιστεί ακόμα. Μεγάλο ερώτημα παραμένουν οι αναπροσαρμογές που θα κάνει προς τα πάνω η Eurostat σε έλλειμμα και χρέος, τόσο για φέτος όσο και για το 2009. Οι αναπροσαρμογές αυτές μπορεί να βγάλουν τους στόχους εκτός προγράμματος ακόμα και εάν όλα τα μέτρα έχουν εφαρμοστεί. Γι’ αυτό η κυβέρνηση έχει ήδη ξεκινήσει:

● Δεύτερο κύκλο συρρίκνωσης του Δημοσίου με καταργήσεις και συγχωνεύσεις οργανισμών καιαπολύσεις υπαλλήλων.

● Εξοικονόμηση άλλων 300 εκατ. ευρώ από λειτουργικές δαπάνες του κράτους.

● Περικοπή κατά περίπου 1,5 δισ. των εξοπλιστικών δαπανών.

● Νέα περικοπή στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

● Επίσπευση του ενιαίου μισθολογίου, που θα φέρει νέες μειώσεις σε μισθούς και επιδόματα.

Η κυβέρνηση φιλοδοξεί να εφαρμόσει τα μέτρα αυτά αμέσως, ώστε να μεγαλώσει το μαξιλαράκι της εξοικονόμησης πόρων και να κάνει όσο το δυνατόν μικρότερες αναπροσαρμογές στους φόρους φέτος. Εάνωστόσο δεν καταφέρει να καλύψει τη μαύρη τρύπα, διαπραγματεύεται με την τρόικα ώστε ν’ αφήσει τα επιπλέον μέτρα για μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές, ώστε να αποφύγει τον καταποντισμό.