Mνημοτεχνικές ασκήσεις

πηγη ΔΡΟΜΟΣ

Της Νάντιας Βαλαβάνη

Στα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια το Μεσαίωνα η μνημοτεχνική διδασκόταν ως επιστήμη. Ασκώντας ξεχασμένους κανόνες της, μέσα από πλήθος πρόσφατων άρθρων κληθήκαμε να εμπεδώσουμε μια ρήση του Λόρδου Πάλμερστον: «Δεν έχουμε αιώνιους εχθρούς και αιώνιους φίλους, μόνο τα συμφέροντα μας είναι αιώνια, όπως και το καθήκον μας να τα υπηρετούμε».

Είτε η επίκληση είχε να κάνει με την υπεράσπιση της πραγματικότητας που διαμορφώνεται στη μετά Μνημόνιο εποχή, είτε με τη θεαματική σύσφιξη των σχέσεων Ελλάδας-Ισραήλ στην Αθήνα του Δεκαπενταύγουστου και στον ορίζοντα του ατλαντισμού και της άμεσης εμπλοκής της χώρας σε «παιχνίδια πολέμου», το μήνυμα είναι σαφές: Τα πιο στενά και ιδιοτελή ταξικά συμφέροντα της άρχουσας τάξης στην Ελλάδα είναι υπεράνω παραδοσιακών κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών, εσωτερικών και διεθνών.

Και -αντίθετα με ό,τι συμβαίνει με την πλειοψηφία των εργαζόμενων και συχνά πυκνά και με την ίδια την Αριστερά απέναντι στα «δικά» τους, πολύ ευρύτερου ενδιαφέροντος, συμφέροντα- «υπηρετούνται» με τη σταθερότητα που διακρίνει μόνο όσους έχουν διαυγή συνείδηση της θέσης τους στον αστερισμό της εξουσίας.
Πράγματι, κατά τις Αυγουστιάτικες αυτές μέρες πλήθος δημόσιων διανοούμενων όλων των ειδικοτήτων και αποχρώσεων, ακόμα στις παραλίες, «συνωστίζονται» αυτόκλητοι: Όχι στην αποβάθρα της Σμύρνης, αλλά πλάι στους εργαζόμενους δημοσιογράφους στις σελίδες των εφημερίδων.
Την πρόσκληση λες και απηύθυνε το ίδιο το κλιμάκιο ελέγχου των Τροϊκανών, περνώντας με μια σπάνια κίνηση απ’ το παρασκήνιο της γραφειοκρατίας στο προσκήνιο της πολιτικής σε απευθείας «συνομιλία» με το λαό «τους».
Όσο για τα μνημοτεχνικά μαθήματα ντόπιων και ξένων, δεν έχουν μονόπλευρους παραλήπτες.
Σε ένα πρώτο επίπεδο, επιχειρούν να «εμψυχώσουν» τους ίδιους τους κυβερνητικούς ώστε να υπερασπιστούν μαχητικότερα την τρέχουσα πολιτική ως τελικά κάθε άλλο παρά σε αντιδιαστολή με τη φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ, ως μονόδρομο, μόνιμο και αναγκαίο ανεξάρτητα απ’ τις συνθήκες της κρίσης, «τέταρτο δρόμο για το σοσιαλισμό»: Πρόκειται για το ριζικό και αναγκαίο δημοσιονομικό και ασφαλιστικό «νοικοκύρεμα»… που χρόνια τώρα είχε ανάγκη ο τόπος. Ταυτόχρονα αποσκοπούν να «θωρακίσουν» εαυτούς και αλλήλους ενόψει των επόμενων πακέτων «μέτρων» κι ενός «δύσκολου» φθινόπωρου και χειμώνα λαϊκών αντιστάσεων (κι ας διαβεβαιώνουν με ανακούφιση ότι η μέχρι σήμερα λαϊκή «απάντηση» ήταν κατώτερη της αναμενόμενης).
Σε ένα δεύτερο επίπεδο επιχειρούν να εξοικειώσουν τους εργαζόμενους και ιδιαίτερα τον κόσμο που πρόσκειται στο κυβερνητικό κόμμα στην ατμόσφαιρα της ζωής σ’ ένα προτεκτοράτο: Δε χρειάζεται να ντρέπεται κανείς για μια πολιτική που υπαγορεύτηκε και ελέγχεται απ’ το εξωτερικό. Αφού τόσα χρόνια δεν είχαμε καταφέρει να την επιβάλλουμε «μόνοι μας»;

 Μέχρι που πρύτανης διαπιστώνει ότι το μόνο που λείπει σήμερα (που μάθαμε το κόλπο), είναι ένα δεύτερο, υπαγορευμένο απ’ τους Τροϊκανούς, Μνημόνιο που θα υποχρεώνει ν’ αντιμετωπιστούν ανάλογα και τα θέματα ανάπτυξης…
Και, σε συνθήκες που προοιωνίζεται καταστροφή της ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων, η Αριστερά; Στην κατάσταση που περιγράφει στο εκπληκτικό του κείμενο ο Σαραμάγκου (αναδημοσιεύτηκε σε Αυγή και Δρόμο): «Εξαφανισμένη»…
Μεταξύ πολλών άλλων, η απήχηση της ενωτικής πρωτοβουλίας του «Αριστερού βήματος» αποδείχτηκε ανισόμετρη: Πολύ σοβαρότερη ανάμεσα στον κόσμο της Αριστεράς παρά στις «κορυφές». Το ΚΚΕ δεν ανταποκρίθηκε ακόμα στο αίτημα για συνάντηση. Στη φιλική συνάντηση με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, η άποψη των συνομιλητών μας ήταν ότι δεν έχουν ακόμα ωριμάσει οι συνθήκες για ενότητα δράσης της Αριστεράς. Μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ, περισσότερο εξοικειωμένος σε μια κουλτούρα συνεργασίας, ανταποκρίθηκε θετικά. Ωστόσο, κάποιοι στην Κουμουνδούρου φαίνεται να μπέρδεψαν την επίσκεψη της αντιπροσωπείας του «Βήματος» με τις αυτοδιοικητικές εκλογές, μια «παρεξήγηση» που διαλύθηκε μόλις αυτή τη βδομάδα.
Μήπως θα έπρεπε ο κόσμος της Αριστεράς να πάρει σήμερα την υπόθεση της –και την υπόθεση της κοινωνίας- με πιο άμεσο τρόπο στα χέρια του;