ΑΡΙΣΤΕΡΑ, ΧΡΕΟΣ & ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ...

Πηγή:ΙΣΚΡΑ

Των Π. ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗ και Θ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ*

Η ένταξη της Ελλάδας στο μηχανισμό δανειοδότησης της τρόικα, πριν από 1,5 χρόνο, αναβάθμισε με δραματικό τρόπο την αστική επίθεση ενάντια στις κατακτήσεις του κόσμου της εργασίας και τηςνεολαίας.

Το νέο ποιοτικό στοιχείο της φάσης αυτής, είναι πως παύει πλέον να υφίσταται η έννοια του κοινωνικού συμβολαίου: κάθε κοινωνικός αγώνας έρχεται αντιμέτωπος με μια συνολικά ανελαστική διακυβέρνηση, ανεξαρτήτως της μαζικότητας, της διάρκειας και της μαχητικότητάς του.

Αυτή, μάλιστα, η συνολικά ανελαστική διακυβέρνηση, έχει δείξει πως δεν διστάζει να θυσιάσει ακόμα καιμεγάλα τμήματα του αστικού πολιτικού προσωπικού, κάτω και από την καίρια πίεση των θεσμικών δανειστών (ΕΕ - ΔΝΤ). Εξ΄ου άλλωστε και η συνεχούμενη σκλήρυνση του μνημονιακού προγράμματος παρά τη συνεχή δημοσκοπική κατάρρευση του δικομματισμού και ειδικά τουΠΑΣΟΚ.

Από τα παραπάνω συνάγεται πως κάθε κοινωνικός αγώνας και ειδικά οι αγώνες του εργατικού κινήματος, οφείλουν να αποκτήσουν κεντρικά πολιτικά χαρακτηριστικά προκειμένου να είναιαποτελεσματικοί.

Και αυτό διότι η πραγμάτωση των αιτημάτων τους προϋποθέτει μια συνολική πολιτική ανατροπή.

Με αυτήν λοιπόν την έννοια, προκύπτει αβίαστα η ανάγκη εκπόνησης ενός εναλλακτικού κυβερνητικούσχεδίου από τη μεριά της Αριστεράς, το οποίο να βασίζεται σε άξονες που να απαντούν επί της ουσίας στα ζητήματα της συγκυρίας.

H OΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΥΓΚΥΡΙΑ

α. ΧΡΕΟΣ

Το πρώτο ζήτημα της συγκυρίας, είναι αναμφίβολα το δημόσιο χρέος της Ελλάδας.

Η κρίση δημοσίου χρέους της Ελλάδας δεν είναι παρά η ειδική, οξυμμένη μάλιστα, μορφή που παίρνει η καπιταλιστική κρίση στην Ελλάδα. Η Αριστερά, δεν μπορεί ούτε να παραπέμπει ευθέως την απάντηση στο ζήτημα του χρέους στη λαϊκή εξουσία ούτε να κάνει το ίδιο πράγμα, εμμέσως, συνδέοντας τη λύση στο ζήτημα του χρέους με το γενικότερο κοινωνικό συσχετισμό δύναμης.

Στις περιπτώσεις αυτές, κινδυνεύει να γίνει μη-πειστική καθώς η αποπληρωμή του χρέους ακόμα και μετά την εφαρμογή του "κουρέματος" της τελευταίας Συνόδου Κορυφής, μεταφράζεται σε "κούρεμα" μισθώνκαι κοινωνικών δαπανών, σε συνεχή χαράτσια και στην φορολογήση ακόμα και των εργαζομένων των€500.

Ακόμα και μετά το "κούρεμα", (εφόσον αυτό "ευοδωθεί"), οι δαπάνες για τους τόκους του δημοσίου χρέους θα αποτελούν το 20% περίπου των συνολικών κρατικών εξόδων (από 25% πριν από το "κούρεμα")!!!

Συγχρόνως, όλα τα δημοσιονομικά μέτρα θατσερικής λιτότητας τα οποία λαμβάνονται στο όνομα του χρέους, βαθαίνουν δραματικά την ύφεση οδηγώντας την ανεργία σε πραγματικά μέγεθη άνω του 20%βάσει του ΙΝΕ - ΓΣΕΕ.

Σε ότι αφορά λοιπόν, το ζήτημα του δημοσίου χρέους, από τη μεριά των δυνάμεων της εργασίας, στόχος δεν μπορεί παρά να είναι ο αγώνας για τη διαγραφή, αν όχι όλου του χρέους (~€370 δις), τουλάχιστον του συντριπτικά μεγαλύτερου μέρους του, είτε αυτό αφορά τις ιδιωτικές τράπεζες (€215 δις σήμερα - €100(;) δις μετά το κούρεμα), είτε την τρόικα (~€75 δις), είτε την ΕΚΤ (€60 δις).

Γίνεται, μάλιστα, όλο και περισσότερο προφανές πως αυτός ο στόχος δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί με οποιαδήποτε ανεδαφική πρόταση "επιθετικής αναδιαπραγμάτευσης" ούτε με εγκεφαλικά σχέδια γιαευρωπαϊκή λύση στην κρίση χρέους.

Σε ότι αφορά την πρώτη πρόταση (της επιθετικής αναδιαπραγμάτευσης) η τρόικα έχει δείξει πως ούτε θέλει ούτε μπορεί να διαπραγματευθεί ριζικές λύσεις. Για παράδειγμα η οικειοθελής διαγραφή των δανείων της τρόικα ή των ομολόγων που διακρατεί η ΕΚΤ είναι πολιτικά αδύνατη για τις ελίτ των βορείων χωρών.

Σε ότι αφορά τη δεύτερη πρόταση, όλοι βλέπουμε πως η ευρωζώνη δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ταφλέγοντα ζητήματα επιβίωσής της, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τη δραματική άνοδος τουκόστους δανεισμού της Ιταλίας και της Ισπανίας αλλά και τη διαφαινόμενη μετάδοση της κρίσης στονσκληρό πυρήνα της ευρωζώνης με αποκορύφωμα την αποτυχημένη δημοπρασία γερμανικών δεκαετών ομολόγων.

Όταν η ευρωζώνη έχει φτάσει στο οριακό αυτό σημείο που βλέπουμε τις τελευταίες μέρες, δεν είναι ρεαλιστικό να περιμένει κανείς πως θα δώσει συνολική ευρωπαϊκή λύση στο πρόβλημα της κρίσης χρέους, με προοδευτικούς όρους. Αντιθέτως, οι προτάσεις της εκτύπωσης χρήματος και της έκδοσης ευρωομολόγων, ακόμα και αν εφαρμοστούν, θα έχουν ως προϋπόθεση την επιβολή αέναης πανευρωπαϊκής λιτότητας (βλ. κατευθύνσεις Κομισιόν)

Επομένως, η διαγραφή του χρέους μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από μια σύγκρουση με τιςκυρίαρχες δυνάμεις της ευρωζώνης και της ΕΕ, με απαραίτητο όπλο τη ΣΤΑΣΗ ΠΛΗΡΩΜΩΝ και απαραίτητο συμπλήρωμα την άρνηση κάθε τροϊκανής χρηματοδότησης.

Η μιντιακή τρομοκρατία, πως χωρίς τις τροϊκανές δόσεις, δήθεν, δεν θα υπάρξουν λεφτά για μισθούς καισυντάξεις είναι άκρως παραπλανητική καθώς τα κρατικά έσοδα υπερκαλύπτουν τις ανάγκες για μισθούςκαι συντάξεις.

Συγχρόνως, το μικρό έλλειμμα που θα προκύψει στο βαθμό μιας άρνησης της τροϊκανής χρηματοδότησης/στάσης πληρωμών επί του χρέους, μπορεί να καλυφθεί εύκολα με διάφορους τρόπους (αύξηση φορολογίας μεγάλου πλούτου κλπ)

Β. ΟΝΕ

Το δεύτερο ζήτημα της συγκυρίας, είναι η αναδιαμόρφωση της θέσης και του ρόλου του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού εντός της Ευρωζώνης και της ΕΕ.

Τα μεγάλα αδιέξοδα του ελληνικού καπιταλισμού, με πρώτο αυτό της παραγωγικής αποδιάρθρωσης και του ελλείμματος στο ισοζύγιο πληρωμών (πάνω από 10% ΑΕΠ ετησίως από την είσοδο στην ΟΝΕ), επιχειρείται να ξεπεραστούν μέσα από το τσάκισμα της σπονδυλικής στήληςτου κόσμου της εργασίας.

Στρατηγικός στόχος του μνημονιακού προγράμματος, στην εκπόνηση και την εποπτεία του οποίου συμβάλουν καθοριστικά οι τεχνοκράτες της Κομισιόν και της ΕΚΤ (δευτερευόντως πλέον του ΔΝΤ) είναι ο εξής: "βαλκανοποίηση" της ελληνικής αγοράς εργασίας προκειμένου ο ελληνικός καπιταλισμός να μπορέσει να γίνει ανταγωνιστικός έναντι άλλων χωρών, με αντίστοιχη κεφαλαιακή συσσώρευση,τεχνολογικές δυνατότητες, υποδομές κλπ (βλ. Ρουμανία, Βουλγαρία κλπ).

Εξ΄ου και όλα τα μέτρα που αποδομούν πλήρως τις κατακτήσεις του εργατικού κινήματος, όπως οικλαδικές συμβάσεις, αλλά και η επικοινωνιακή προεργασία για "αποκεφαλισμό" και αυτού ακόμα του μισθού φτώχειας της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας των €640 κατά τουλάχιστον30% - 40%.

Με αυτήν την έννοια τα τρομακτικά μεγέθη της μνημονιακής ανεργίας αποτελούν μεταξύ άλλων και βασικό μοχλό για την υποτίμηση της αξίας της εργατικής δύναμης.

Ακόμα και τα πιο αισιόδοξα σενάρια των ευρω-τεχνοκρατών μιλούν για "ήπια ανάπτυξη με υψηλή ανεργία". Δεν είναι, λοιπόν, παρακινδυνευμένο να υποστηριχθεί πως μέχρι και η μαζική επιχείρηση προλεταριοποιήσης ευρύτατων μικροαστικών στρωμάτων ("θάνατος" λιανεμπορίου, άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων κλπ), εξυπηρετεί αυτήν τη στρατηγική: αύξηση της ανεργίας με σκοπό τη μείωση του εργατικού εισοδήματος.

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ ΓΙΑ ΕΥΡΩΖΩΝΗ

Η Αριστερά, πρέπει να αναδείξει ξεκάθαρα και χωρίς μισόλογα, το συνδυαστικό ρόλο ευρώ - μνημονιακού προγράμματος, ως "εργαλεία" συμπίεσης του εργατικού κόστους (εσωτερική υποτίμηση) αλλά και παραγωγικής αποδιάρθρωσης της οικονομίας.

Δεν είναι τυχαίο πως μετά την είσοδο στην ΟΝΕ, προχώρησε με γοργά βήματα τόσο η παραγωγική αποδόμηση όσο και η συνεπακόλουθη επικέντρωση της ελληνικής οικονομίας σε τομείς όπως οι κατασκευές αλλά και το μεταπρατικό - εισαγωγικό εμπόριο.

Συνεπώς η ρήξη με την ευρωζώνη και την κυρίαρχη πολιτική της ΕΕ, στα πλαίσια μιας κυβέρνησης της Αριστεράς αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την άσκηση οποιασδήποτε αναπτυξιακής καικοινωνικής πολιτικής.

Η έξοδος από το ευρώ σε αυτά τα πλαίσια θα μπορέσει να τονώσει τις εξαγωγές συμβάλλοντας έτσι καθοριστικά στη μείωση της ανεργίας, ενώ θα προστατέψει καθοριστικά το εργατικό εισόδημααυξάνοντας μόνο τις τιμές των εισαγόμενων προϊόντων, και όχι μειώνοντας το εισόδημα των εργαζομένων ("εσωτερική υποτίμηση"), όπως μας "προτείνουν" οι ευρωτεχνοκράτες - επιτηρητές και το αστικό μπλοκ εξουσίας!

Παράλληλα, η επιβολή ελέγχου των τιμών και διατίμησης στα βασικά είδη θα αποτρέψει την έλευση ενός πληθωριστικού σοκ (λόγω πχ της τιμής του πετρελαίου).

Επιπρόσθετα, η έξοδος από το ευρώ, και η ανάκτηση του εργαλείου της νομισματικής πολιτικής δεν αποτελεί απλά ένα "ουδέτερο" τεχνικό εργαλείο οικονομικής πολιτικής, αλλά βασικό προαπαιτούμενογια την απεμπλοκή του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού από την ακραία νεοφιλελεύθερη καιμονεταριστική ΕΚΤ!

Τέλος, η έξοδος από το ευρώ αποτελεί και το απαραίτητο επακόλουθο της απολύτως απαραίτητης διαγραφής του χρέους μέσα από μια διαδικασία σύγκρουσης με την τρόικα. Και αυτό διότι τότε η ΕΚΤ, θα διέκοπτε αυτομάτως τη χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών απειλώντας την οικονομία με άμεση επιστροφή στον αντιπραγματισμό, λόγω κατάρρευσης των τραπεζών! Συνεπώς, η έξοδος από το ευρώ πρέπει να αποτελεί μονόδρομο για την Αριστερά!

Φυσικά, όλα αυτά προκειμένου να έχουν ως γνώμονα τα συμφέροντα του κόσμου της εργασίας και προϋποθετούν την ένταξή τους σε ένα πολιτικό σχέδιο με ορίζοντα τη σοσιαλιστική προοπτική,εμπεριέχοντας συνεπώς τη ρήξη με την ίδια την ΕΕ και ειδικότερα με την "κοινή αγορά".

Πολλοί στην Αριστερά, σπεύδουν να κατηγορήσουν μια τέτοια προσέγγιση (μονομερούς εξόδου από το ευρώ και αφισβήτησης της ΕΕ), για έλλειψη διεθνισμού.

Αυτή όμως η κριτική παραβλέπει τα ίδια τα δομικά χαρακτηριστικά της ευρωζώνης και της ΕΕ, ως ενώσεις κρατών που συναποτελείται από 17 ή 27 διαφορετικούς κοινωνικούς σχηματισμούς με τελείως διαφορετικές καταστάσεις, ως προς την ειδική φάση εφαρμογής των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, της κατάστασης του εργατικού κινήματος, της Αριστεράς κλπ. Επομένως, μια ταυτόχρονη άνοδος του κοινωνικού ριζοσπαστισμού και της Αριστεράς σε όλες τις χώρες της ΕΕ ταυτόχρονα, είναι μάλλον αδύνατη αν όχι μια εγκεφαλική κατασκευή!

Αντιθέτως, η ρηγμάτωση της ευρωζώνης και της ΕΕ, μέσα από την μονομερή αποχώρηση/ρήξη μιας χώρας,μπορεί να λειτουγήσει και πρέπει να γίνεται αντιληπτή ως φωτεινό διεθνιστικό παράδειγμα για την παγκόσμια Αριστερά αλλά και ως ο πυροκροτητής αντίστοιχων εξελίξεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

*Ο Π. Αθανασιάδης είναι μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου της Νεολαίας Συνασπισμού και ο Θ. Παπαδόπουλος μέλος του Γραφείου Α’ Αθήνας της Νεολαίας Συνασπισμού