Ο συναγωνιστής Δ. Καζάκης, το «μέτωπο του όχι» και η ανάγκη για ένα «νέο μέτωπο αλληλεγγύης και ανατροπής»

ΠΗΓΗ: ΣΕΙΣΑΧΘΕΙΑ

Tου Βαγγέλη Αντωνίου

Όλο και περισσότεροι άνθρωποι, μεταξύ αυτών και πολλοί από τον ευρύτερο χώρο της Αριστεράς, διαμορφώνουν ένα πλατύ και πολυσυλλεκτικό ακροατήριο για τις απόψεις, τις θέσεις και εντέλει την πολιτική κίνηση του Δημήτρη Καζάκη, όπως αυτή μορφοποιείται τόσο μέσα από το ΕΠΑΜ όσο και μέσα από τις πολιτικές του πρωτοβουλίες για το «μέτωπο του όχι».

Το αναμφισβήτητο αυτό γεγονός καθιστά αναγκαία την πιο προσεκτική και αναλυτική προσέγγισή μας, από τη σκοπιά της ριζοσπαστικής αριστεράς, στο «φαινόμενο» Καζάκη.

Ο υπογράφων το παρόν κείμενο, με την ιδιότητά του ως μέλους του Μετώπου Αλληλεγγύης και Ανατροπής, είχε πρόσφατα (16/11/11) απευθύνει κάλεσμα σε όλες τις οργανώσεις, κινήσεις και ανένταχτους της Αριστεράς στην Εύβοια για το ξεκίνημα ενός διαλόγου που θα κατέτεινε στην κοινή μετωπική δράση της Αριστεράς στην περιοχή μας. Στο πλαίσιο αυτό προσκαλέσαμε και το ΕΠΑΜ Λειβαδιάς (καθότι δεν υπάρχει ακόμη ΕΠΑΜ στη Χαλκίδα) και οι εκεί συναγωνιστές είχαν την καλοσύνη να αναρτήσουν στην ιστοσελίδα τους το πλήρες κείμενο με τους προβληματισμούς και την πρόσκλησή μας. Τα σχόλια που έχουν προστεθεί, μέχρι τώρα τουλάχιστον, έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και στην πλειοψηφία τους αφορούν κριτικές παρατηρήσεις για το χώρο του Μ.Α.Α., χαρακτηρίζοντάς μας ως απολειφάδι του ΣΥΡΙΖΑ ή ακόμη και ευρωλιγούρηδες, ενώ διχάζονται ως προς την ανάγκη να συνυπάρχει ή όχι στο «μέτωπο» ο «Αλαβάνος». Εμείς πάντως θα επιμείνουμε στην επικοινωνία μας και με το χώρο αυτό, άλλωστε ήδη ανταλλάσσουμε εμπειρίες γύρω από τον αγώνα ενάντια στα χαράτσια και την ανάγκη να συντονιστούμε πιο αποτελεσματικά στην ευρύτερη περιοχή μας.

Με βάση λοιπόν τα παραπάνω, θέλω από την αρχή να υπογραμμίσω ότι ο όποιος προβληματισμός αναπτυχθεί εδώ, εδράζεται σε μια συντροφική κριτική, τέτοια που θα μπορούσαμε να απευθύνουμε στο Συνασπισμό, στο ΚΚΕ, στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ, στο Δίκτυο Περιεκτικής Δημοκρατίας κ.ό.κ. Αλλά, επειδή, κάθε καινοφανές γεγονός στην πολιτική, κάθε δράση δημιουργεί, περίπου αυτομάτως, την αντανάκλαση, την αντήχηση, την αντίδρασή του στα υπόλοιπα πολιτικά υποκείμενα, θα επιχειρήσω παράλληλα να αναφερθώ και στις δικές μας υποκειμενικές αβελτηρίες.

Ο Καζάκης διαθέτει αναμφισβήτητη επιστημονική και γνωσιολογική συγκρότηση, που δεν περιορίζεται απλά στην οικονομία – που είναι άλλωστε και το πεδίο των σπουδών και της επαγγελματικής του ενασχόλησης – αλλά και μιας βαθιάς γνώσης της ιστορίας και της πολιτικής θεωρίας. Όλα αυτά είναι οπωσδήποτε στοιχεία μιας προσωπικότητας με εμβέλεια, δεν αρκούν όμως από μόνα τους για να εξηγήσουν τις διαστάσεις της ευρύτητας, της πολυσυλλεκτικότητας και της ικανότητας διεμβολισμού που προσλαμβάνει η κίνησή του.

Μια εξήγηση είναι η προσβασιμότητά του και η σχετικά συχνή παρουσία του σε μέσα ενημέρωσης. Θεωρώ ότι είναι εξήγηση εύκολη, πρόχειρη και ίσως στενόκαρδη. Πιστεύω ότι η παρουσία του σε μέσα ενημέρωσης προκαλείται από το γεγονός ότι πράγματι ο λόγος του έχει ακροατήριο, είναι αναλυτικός και συνάμα οξύς, είναι ενδιαφέρων.

Μια άλλη, εξίσου εύκολη, εξήγηση είναι το γεγονός ότι σε συνθήκες όξυνσης της κρίσης ευδοκιμούν τέτοια «φαινόμενα», γιατί υπάρχουν όλο και περισσότεροι άνθρωποι που είναι ανοιχτοί σε διαφορετικές προσεγγίσεις και απόψεις. Υπάρχουν συνειδήσεις έτοιμες να μετατοπιστούν.

Όλες οι παραπάνω εξηγήσεις υπάρχουν αλλά δεν απαντούν από μόνες τους στο ερώτημα γιατί άραγε ευρύτερα ακροατήρια και διαθεσιμότητες αντί να συναντηθούν προνομιακά με τη ριζοσπαστική αριστερά, αντί να μαζικοποιούν έστω κινήσεις όπως η «σπίθα», που εμφανίζει προϊούσα αποσύνθεση, αντίθετα ενισχύουν την κίνηση του Καζάκη. Η οποία μάλιστα, σε εξαιρετικά μικρό χρονικό διάστημα, έχει συγκροτήσει ευάριθμους πυρήνες, με δικτύωση, με πειθαρχημένη και αρκετά αποτελεσματική οργάνωση. Το μπλοκ του ΕΠΑΜ στο Πολυτεχνείο διέθετε πλήθος, πειθαρχία και επικοινωνιακά ευκρινή παρουσία. Αντίστοιχη παρουσία – και μάλιστα άμεση – είχε το ΕΠΑΜ και στην κατάληψη της ΔΕΗ. Αν δηλαδή συγκρίνουμε με τη δική μας παρουσία (που περιορίζεται σε μερικές δεκάδες «κουρασμένα παλληκάρια» των ..ήντα και βάλε), άστο καλύτερα.

Θα επιχειρήσω εδώ να παραθέσω κάποιες απαντήσεις:

1. Ο Καζάκης έχει ξεπεράσει με τόλμη το κόμπλεξ της Αριστεράς να μιλά για την ιστορία, ακόμη και για την «πατριδογνωσία». Η Αριστερά, σε όλες της τις εκφράσεις, διακατέχεται ακόμη από φοβικά σύνδρομα, θεωρεί ότι η ιστορική αναδρομή θα ξύσει τις πληγές της. Κι όμως, η ανάδειξη της κόκκινης γραμμής που συνδέει ολόκληρη την ελληνική ιστορία, ιδιαίτερα δε τη νεώτερη ελληνική ιστορία, θα μπορούσε και πρέπει να είναι προνομιακό πεδίο για την Αριστερά, που δυστυχώς όμως φοβάται να το αναδείξει, μεταξύ άλλων πολλών ακόμη φοβικών της συνδρόμων.

2. Ο λόγος του Καζάκη απέναντι στα κρίσιμα και υπαρκτά διλήμματα: διαγραφή του χρέους, έξοδος από το ευρώ, εθνική ανεξαρτησία είναι από την αρχή σταθερός, καθαρός, σαφής και κατηγορηματικός. Αντίθετα ο λόγος της Αριστεράς όχι μόνο δεν είναι αλλά προσδιορίζεται από απίστευτους αστερίσκους, ναι μεν αλλά, δολιχοδρομίες, υπεκφυγές. Ακόμη και οι δυνάμεις εκείνες της Αριστεράς, που θεωρητικά θα έπρεπε να απαντούν με σαφήνεια απέναντι σ’ αυτά τα ερωτήματα, περιέργως – ή μήπως όχι και τόσο – τα βαφτίζουν ψευτοδιλήμματα, παραπέμποντας την απάντησή τους στη δευτέρα παρουσία.

3. Ο Καζάκης τελεί σε πλήρη επίγνωση ότι η όξυνση της κρίσης αφενός προκαλεί μια εμβάθυνση της πόλωσης στο κοινωνικό πεδίο και αφετέρου εντείνει την οριζόντια ρηγμάτωση που διαπερνά όλες τις ιστορικά διαμορφωμένες πολιτικές παρατάξεις, ως απόρροια μάλιστα του πρώτου. Αυτό διαμορφώνει τους όρους για πολύπλευρη διεύρυνση ενός κοινωνικού και πολιτικού ακροατηρίου, ευήκοου μάλιστα σε απόψεις που διατυπώνονται «επιθετικά», με αιχμές και όχι αμβλύνσεις και στρογγυλέματα.

4. Ο Καζάκης αντιλήφθηκε γρήγορα ότι μάχες οπισθοφυλακών, μετωπικά σχήματα με προσωπικότητες-σύμβολα που παραπέμπουν σε άλλες εποχές, εξαντλητικές ασκήσεις ομφαλοσκοπήσεων, θνησιμαίες διεργασίες διαλόγου κ.λ.π. δεν έχουν μέλλον. Με άλλα λόγια ο Καζάκης κάνει πολιτική. Και η αλήθεια είναι ότι το κάνει με εξαιρετική αυτοπεποίθηση και έχοντας άριστη συναίσθηση του χωροχρόνου στον οποίο κινούμαστε.

Αυτές είναι ορισμένες, θεωρώ καίριες, απαντήσεις που ερμηνεύουν την εμβέλεια του Καζάκη και ταυτόχρονα δίνουν το περίγραμμα πολλών σημείων που αφορούν τις δικές μας ανεπάρκειες.

Ας έλθουμε τώρα σε ορισμένες πλευρές της φυσιογνωμίας αυτού του πολιτικού μορφώματος που οικοδομεί ο Καζάκης:

1. Είναι προφανές ότι χαρακτηρίζεται από μια εντελώς προσωποπαγή συγκρότηση, που επικαθορίζεται από την κυριαρχία της προσωπικότητας του ίδιου του αρχηγού. Το χαρακτηριστικό αυτό δεν είναι ξένο στην ιστορικότητα της Αριστεράς, παραπέμπει πάντως σε ιστορικά υποδείγματα κυρίως τριτοκοσμικού – και μάλλον περονιστικού – χαρακτήρα.

2. Περιστοιχίζεται από προσωπικότητες τύπου Δημ. Αντωνίου, το συμπολίτη μας γιατρό καρδιολόγο, ο οποίος, στην πρώτη φάση του κινήματος της πλατείας το καλοκαίρι, στη Χαλκίδα, συμπεριφερόμενος και αυτοαναγορευόμενος ως «καθοδηγητής» των πιτσιρικάδων του facebook, που πολλοί τον έβλεπαν με δέος γιατί «τόλμησε να κάνει μήνυση στον εθνοπροδότη Παπούλια» και αφού απαίτησε ανεπιτυχώς 2-3 φορές να τον εκλέξει η συνέλευση της Χαλκίδας ως «εκπρόσωπο» στο πανελλαδικό συντονιστικό – που δεν υπήρχε -, στη συνέχεια αναχώρησε για «άλλες πολιτείες». Αναζητώντας την τύχη του ως «παράγοντας εθνικής εμβέλειας», συνεντευξιαζόμενος – μετά πολλών κυβιστήσεων – με το Χίο στο Kontra channel και σε διάφορα άλλα «περιφερειακά» – όσο και παρακμιακά – μέσα ενημέρωσης. Ο Δ.Αντωνίου φιγουράρει ανελλιπώς στις ανά την ελληνική επαρχία περιοδείες του ΕΠΑΜ μαζί με τον Καζάκη ως ομιλητής στο βήμα.

3. Το πανελλαδικό καθοδηγητικό όργανο του ΕΠΑΜ βρίθει από τέτοιου τύπου προσωπικότητες, όπως λ.χ. διαφόρους απόστρατους ναυάρχους κ.λ.π. Ορισμένες τουλάχιστον τοπικές οργανώσεις του ΕΠΑΜ, μέσω των ιστοσελίδων τους, αναγορεύουν σε «συνδέσμους» διάφορες κινήσεις και ιστότοπους, που παραπέμπουν ευθέως σε ορισμένου τύπου «πατριωτικούς» πυρήνες.

Μου λένε πολλοί φίλοι, ακόμη και παλιοί και νυν σύντροφοι: «Μα καλά, που είναι το πρόβλημα; Κι ο Άρης μάζευε δίπλα του χωροφύλακες και βασιλόφρονες αξιωματικούς. Η προσωπικότητα του Καζάκη και η εν γένει «ιδεολογική» ταυτότητα του ρεύματος αυτού έχει αριστερό πρόσημο, συμβάλλει έτσι στη διεύρυνση της αριστερής ιδεολογίας μέσα σε στρώματα που εγκαταλείπουν το δικομματισμό, ακόμη και σε κομμάτια της «λαϊκής δεξιάς». Συμφωνώ απολύτως. Πιστεύω μάλιστα ότι η ριζοσπαστική Αριστερά θα πρέπει να μη φοβηθεί την ώσμωση με όλο αυτό τον κόσμο του πρώην δικομματισμού, που είτε με ταξικό αισθητήριο είτε μέσω μιας προϊούσας ριζοσπαστικοποίησης είναι έτοιμος και διαθέσιμος να πυκνώσει τις γραμμές του λαϊκού κινήματος, του λαϊκού μετώπου.

Ας δούμε όμως ορισμένες πλευρές, που εγώ τουλάχιστον πιστεύω ότι εμπεριέχουν εν σπέρματι και εν δυνάμει κινδύνους για ένα Μέτωπο :

1. Ο Καζάκης έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι «από τη σημερινή Βουλή της ντροπής τρεις άνθρωποι ξεχωρίζουν και διασώζουν τη χαμένη τιμή του κοινοβουλίου: ο Καμένος, η Σακοράφα και ο Λαφαζάνης». Η αναφορά, όχι τυχαία νομίζω, είναι επιτηδευμένη και στοχευμένα πολυσυλλεκτική. Ένας από την κάθε «ιστορική» παράταξη: Δεξιά, Κέντρο, Αριστερά.

2. Αυτού του τύπου η ρητορική, εκτός του ότι – συνειδητά ή όχι, πάντως απολύτως βουλησιαρχικά – καταργεί υπαρκτές διαφορές με κριτήρια την ιδεολογία και την πολιτική, διαμορφώνει υπόρρητα ένα νέου τύπου διαχωρισμό: αυτοί που είναι με την «πατριωτική» γραμμή και οι άλλοι.

3. Ο Καμένος όμως, που δηλώσεις και τοποθετήσεις του φιλοξενούνται αφειδώς σε όλα τα ιστολόγια του ΕΠΑΜ, με ποιο ακριβώς κριτήριο εντάσσεται στο λαϊκό μέτωπο; Γιατί η στάση του απέναντι στην 1η και 2η δανειστική σύμβαση, η ανυπακοή του στην κομματική στρούγκα, οι καταγγελίες του για τον πραγματικά ύποπτο ρόλο της «αγίας» οικογένειας Παπανδρέου και τη σχέση της με τον «αστερισμό» των διεθνών κερδοσκόπων, ακόμη και η πολεμική του απέναντι στη «νέα τάξη πραγμάτων», δεν παραπέμπει υποχρεωτικά σε μια από προοδευτική σκοπιά αντίσταση. Θυμίζω ότι ανάλογες τοποθετήσεις, ακόμη πιο ακραίες μάλιστα, έχει η «Χρυσή Αυγή», ενάντια στη σιωνιστική νέα τάξη κ.λ.π. Ο Καμένος, όπως και ο Βορίδης, είναι απ’ αυτούς που στο παρελθόν έχουν βάψει τα χέρια τους με αίμα (θυμίζω τον τραυματισμό από περίστροφο στελέχους του ΠΑΣΟΚ στο Μπραχάμι, σε προεκλογική περίοδο από τραμπούκους του Καμένου). Μια ολόκληρη «φράξια» της ΚΥΠ κινείται εδώ και χρόνια στην «πατριωτική» γραμμή Καμένου και άλλων, με οριζόντια μάλιστα διασύνδεση τόσο μέσα στο ΠΑΣΟΚ όσο και στη δεξιά-ακροδεξιά.

4. Ο Καζάκης σε ραδιοφωνικές εκπομπές του ακροβατεί πολλές φορές επικίνδυνα. Την επόμενη μέρα της ορκωμοσίας της κυβέρνησης Παπαδήμου εγκαλούσε τον Άδωνι «να δούμε τώρα αν ο μπουμπούκος θα κάνει ντου στα καράβια των εφοπλιστών για να διώξει τους φιλιππινέζους και τους πακιστανούς, που παίρνουν τις δουλειές από τους Έλληνες ναυτεργάτες». Συναγωνιστή Καζάκη και σύντροφοι του ΕΠΑΜ, συμπαθάτε με, αλλά η αποκάλυψη της πατριδοκαπηλίας της ακροδεξιάς δεν γίνεται με τέτοιους όρους, χαϊδεύοντας τα ξενοφοβικά ανακλαστικά αυτού του ακροατηρίου.

5. Κατά την άποψή μου, πολύ καλά κάνει ο Καζάκης και εγκαλεί δυνάμεις της Αριστεράς για ευρωλιγούρα, για ατολμία και ανεπάρκεια σε κρίσιμες στιγμές – όπως το δημοψήφισμα. Πολύ καλά κάνει επίσης όταν, απέναντι στις διάφορες, διαδοχικές κωλοτούμπες της πλειοψηφίας της ηγεσίας του ΣΥΝ περί αναδιαπραγμάτευσης – του μνημονίου ή του χρέους, ουδείς κατάλαβε -, ευρωομόλογων, αναμασημάτων των απόψεων βαρουφάκηδων και σια, εξαρχής, σταθερά και κρυστάλλινα προβάλει την απάντηση για άρνηση πληρωμής του χρέους και έξοδο από το ευρώ.

6. Υπάρχει όμως μια αίσθηση που αναδύεται από τη συνολική εκφορά του λόγου του που παραπέμπει ευθέως σε μια εθνικά υπερήφανη αναδίπλωση. Σε μια ελληνική εκδοχή μπααθισμού – για να μην πω κανταφισμού. Με λίγα λόγια, ισχυρίζομαι ότι αριστερή πολιτική χωρίς το διεθνισμό σαν «καταστατικό» της στοιχείο, απλώς δεν υπάρχει. Το να επιχειρείς να κάνεις αριστερή-προοδευτική πολιτική, ακροβατώντας ανάμεσα στον εκλαϊκευμένο μαρξισμό και στον εθνικοπατριωτισμό, μπορεί να το καταφέρνεις συγκυριακά, ειδικά μάλιστα όταν διαθέτεις τα στοιχεία της χαρισματικής προσωπικότητας. Σίγουρα όμως, κάποια κρίσιμη στιγμή – και τέτοιες έχουμε πολλές μπροστά μας – κινδυνεύεις να γλιστρήσεις …

Επαναλαμβάνω, όλα τα παραπάνω, που απευθύνονται και στους συναγωνιστές του ΕΠΑΜ, αποτελούν στοιχεία συντροφικής κριτικής, που σε συνθήκες μετωπικού κοινού αγώνα είναι ακόμη πιο απαραίτητη.

Ταυτόχρονα, αποτελούν στοιχεία ακόμη πιο αυστηρής αυτοκριτικής στους δικούς μου συντρόφους, στο δικό μας χώρο. Ενόψει μάλιστα της επικείμενης Πανελλαδικής Σύσκεψης του Μετώπου Αλληλεγγύης και Ανατροπής, σύσκεψη που πάνω απ’ όλα πρέπει να αποφασίσει πάνω στο κρίσιμο θέμα της φυσιογνωμίας μας ως χώρου, της επείγουσας ανάγκης να επιταχύνουμε την οργάνωσή μας, να οξύνουμε τη μετωπική πολιτική μας παρέμβαση.

Κλείνοντας, θα επαναλάβω μια προτροπή που μου έκανε πρόσφατα ένας παλιός σύντροφος: «Πες στον Αλέκο να παίξει μπάλα. Μόνο αυτός από ολόκληρη την Αριστερά μπορεί να παίξει σε επίπεδο Champions League». Σύντροφοι, ας το καταλάβουμε όλοι μας, ξεκινώντας από το σύντροφο Αλέκο. Μακάρι να είχαμε, δεν έχουμε όμως, τη χρονική πολυτέλεια να γλείφουμε τις πληγές μας, να αναπαράγουμε μέσα μας τα φοβικά σύνδρομα μήπως την ξαναπατήσουμε, όπως στις δημοτικές εκλογές. Μήπως οι μηχανισμοί του ΣΥΝ μας προβοκάρουν, μήπως «δεν μας παίζουνε οι φιλενάδες μας». Σύντροφε Αλέκο, στο έχω ξαναγράψει, μπες μπροστά, αποφασιστικά, ξεκλείδωσε εσύ – ξέρεις τους τρόπους – τη διπλομανταλωμένη πόρτα των μέσων επικοινωνίας. Από δίπλα, σε καθημερινή βάση, όλοι οι άλλοι οι πιο «αναγνωρίσιμοι», να πετροβολάνε διαρκώς τα κλειστά παράθυρα. Κι εμείς όλοι «από κάτω», πλάτη-πλάτη, με το «μαχαίρι στα δόντια», να ανοίγουμε κάθε μέρα έστω και μια χαραμάδα ο καθένας μας.

Χαλκίδα, 26/11/2011

Βαγγέλης Αντωνίου

http://www.facebook.com/groups/ospote/permalink/225149974223777/