Βούληση και σύμβουλοι σε καιρό κρίσης

ΠΗΓΗ: Καθημερινή (12/7/2011)

Tου Νικου Γ. Ξυδακη

Οι περισσότεροι συμφωνούν ότι στην Ελλάδα δεν πάσχουμε από έλλειψη κράτους. Υπάρχει άφθονο γύρω μας, μάς καταπνίγει, αλλά όχι λόγω της δράσης· λόγω της αδράνειάς του. Συχνά και λόγω της πονηρής υστεροβουλίας του, κάποτε εξαιτίας και της μοχθηρίας του. Ομως αυτό είναι άλλη συζήτηση από το να ζητάμε αλόγιστα να απομειωθεί το κράτος και τις δραστηριότητές του να τις ανάλάβουν ιδιώτες. Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτή η μεταβίβαση κρατικών δραστηριοτήτων είναι αδύνατη, διότι το κράτος δεν νομοθετεί μόνον και δεν ρυθμίζει ουδέτερα και αμερόληπτα, αλλά παράγει πολιτική βούληση και πολιτική σκέψη, διερμηνεύοντας έτσι τη λαϊκή κυριαρχία, θεμέλιο της δημοκρατίας.

Ο βουλευτής, ο υπουργός, ο δημοτικός άρχοντας, κάθε αιρετός, γι’ αυτήν ακριβώς τη ζωτική δημοκρατική λειτουργία τιμάται με ψήφο: για να σκέφτεται, να αποφασίζει, να δρα, να προασπίζεται το δημόσιο συμφέρον και να αναλαμβάνει την ευθύνη για όλα αυτά. Αν αναθέτει τις λειτουργίες αυτές σε τρίτους, μη εκλεγμένους, σε τεχνοκράτες, σε συμβούλους, σε οίκους υποστήριξης, ποια η δική του λειτουργία; Μήπως αυτοακυρώνεται;

Ο συλλογισμός αυτός γεννιέται εύλογα καθώς διαβάζουμε καθημερινά για οίκους συμβούλων, τεχνοκρατών και αξιολογητών, που αναλαμβάνουν όλο και περισσότερες λειτουργίες κρατικές, που αφορούν εκτίμηση, σκέψη, σχεδιασμό - ουσιαστικά, βούληση. Το κόστος είναι μεγάλο και υπό τις παρούσες συνθήκες πτωχείας, δυσβάστακτο και ίσως παράλογο. Λόγου χάριν, προ ημερών, ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος Γ. Παπακωνσταντίνου, στις παρθενικές εξαγγελίες του, ανακοίνωσε κάτι καινοφανές για το Πράσινο Ταμείο που σύστησε η προκάτοχός του κ. Τίνα Μπιρμπίλη: για την περιουσία του, προερχόμενη από τα πρόστιμα των ημιυπαίθριων και άλλων ρυθμίσεων, εκτιμώμενου ύψους 1 δισ., η οποία προορίζεται για περιβαλοντικές αναπλάσεις, θα προσληφθούν εξωτερικοί σύμβουλοι, ιδιωτικές εταιρείες. Αυτό δεν το είχαμε ακούσει από την προηγούμενη υπουργό. Υποθέτουμε όμως ότι η στρατηγική αναπλάσεων και όλη η πορεία τους είναι αυτονοήτως έργο και καθήκον της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος και των υπηρεσιών του.

Αν δεν μπορεί να σκεφτεί, να σχεδιάσει και να επιβλέψει μια τέτοια δράση, τότε τι είδους υπουργείο είναι; Ακόμη κι αν χρειάζεται τεχνική συνδρομή, γιατί δεν ζητάει τη βοήθεια μιας ομάδας επιστημόνων από τα πανεπιστήμια έναντι μικρής αμοιβής, σαν προσφορά προς τη δοκιμαζόμενη πατρίδα; Ποια ιδεολογία επιβάλλει μια πολυδάπανη μέθοδο εργασίας, κατάλληλη ίσως για μια πλούσια πολυεθνική, αλλά όχι για μια χώρα στο χείλος της καταστροφής; Και εν πάση περιπτώσει, με ποια πολιτική ηθική τα επείγοντα έσοδα από μια αμφιλεγόμενη πρακτική (που νομιμοποιεί αυθαιρεσίες) θα δαπανηθούν πολυτελώς σε οίκους συμβούλων; Είναι σαν να λέμε ότι για τα αναλόγως αμφιλεγόμενα και άδικα, πλην επείγοντα, έσοδα της περαίωσης χρειαζόμαστε πληρωμένες συμβουλές ειδικών για το πώς να τα διαθέσουμε…

Ο πολιτικός ηγέτης βρίσκεται στη θέση του για να βούλεται και να βουλεύεται και να αναλαμβάνει την ευθύνη του, όχι για να αγοράζει βούληση και σκέψη.