Τρίτη 1 Ιουνίου 2010

Η απατηλή λάμψη του Ευρώ.



Πηγή: Techie Chan
Δυστυχώς το πιο υγρό όνειρο των αμερικάνων δείχνει να γίνεται πραγματικότητα. Βλέπετε σε περιόδους κρίσης, οι άνθρωποι ζητάνε περισσότερο σταθερότητα παρά αξία. Προτιμούν να μη χάσουν τα χρήματά τους από το να κερδίσουν κι άλλα. Έτσι σε περιόδους κρίσης, το νόμισμα που επωφελείται περισσότερο είναι αυτό το οποίο αποπνέει μεγαλύτερη σταθερότητα. Από την αρχή αυτής της κρίσης, το νόμισμα της σταθερότητας ήταν το ευρώ. Με μια αυστηρά μονεταριστική κεντρική τράπεζα, με ελάχιστο πληθωρισμό και κράτη χωρίς τρομερά προβλήματα, φαινόταν ένα ασφαλές καταφύγιο σε σχέση με το παλιό καταφύγιο σταθερότητας που ήταν το δολάριο.
Αυτό οι αμερικάνοι δεν μπορούσαν να το χωνέψουν, όχι για λόγους εγωισμού, αλλά καθαρών μαθηματικών. Το έλλειμμα του αμερικάνικου προϋπολογισμού ανέρχεται σε περίπου 2 δις την ημέρα. Με λίγα λόγια κάθε μέρα που περνά, οι αμερικάνοι πρέπει να βρίσκουν επιπλέον 2 δις δολάρια σε δανεικά προκειμένου να μη χρεοκοπήσουν. Ήταν εμφανές πως τα τελευταία 2 χρόνια, λίγοι ήταν διατεθειμένοι να αυξήσουν τα δολαριακά τους αποθέματα. Κι έτσι με διάφορους έμμεσους και υπόγειους τρόπους, η FED -η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ-, αγόραζε ομόλογα του Αμερικάνικου δημοσίου. Τα περιθώρια όμως λιγόστευαν και η συμμετοχή “τραπεζών της καραιβικής” στο αμερικάνικο χρέος αυξανόταν επικίνδυνα. Το να τρωθεί η αξιοπιστία των κρατικών ομολόγων μιας χώρας είναι το τέλος του παιχνιδιού κι αυτό σε αντίθεση με την ελλάδα, οι ΗΠΑ το θεωρούν απαράδεκτο.
Το πρόβλημα με τα νομίσματα, είναι πως η ισοτιμία τους είναι ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος. Για κάθε σεντ που το ευρώ ανεβαίνει, το δολάριο πέφτει αναλόγως. Άρα η σταθερότητα του ευρώ ήταν μια ευθεία απειλή για το δολάριο. Διότι ένα νόμισμα που πέφτει συνεχώς δεν είναι καλό μέσο αποθήκευσης του πλούτου. Κάπως έτσι ξεκίνησε κουτσά στραβά η επίθεση κατά του ευρώ.


Εδώ και 6 μήνες βλέπουμε μια αγγλοσαξονική επίθεση εναντίον του ευρώ με στόχο να τρωθεί η αξιοπιστία του. Το κόλπο με την αξιοπιστία του ευρώ βρισκόταν στο παλιό μάρκο. Όλοι ήξεραν πως πίσω από το ευρώ βρίσκεται η ατμομηχανή της ευρώπης και μεγάλος οπαδός της νομισματικής σταθερότητας, η γερμανία. Και τα οικονομικά της γερμανίας είναι πολύ δύσκολο να τα αμφισβητήσει κανείς. Δεν συμβαίνει το ίδιο όμως με τα οικονομικά των περιφερειακών χωρών και ειδικότερα της Ελλάδας.
Η Ελλάδα για να είμαστε ειλικρινής, ήταν μια κατηγορία από μόνη της ανάμεσα στα PIIGS. Διότι διέθετε το ίδιο υψηλό δημόσιο χρέος όπως η Ιταλία (115%), το ίδιο υψηλό δημόσιο έλλειμμα όπως η ιρλανδία (12%+), κι ένα εμπορικό έλλειμμα τόσο φουσκωμένο, που κανένα από τα υπόλοιπα γουρουνάκια δεν είχε. Με λίγα λόγια διέθετε όλα τα κακά που διέθεταν τα υπόλοιπα γουρουνάκια μαζί, χωρίς κανένα από τα καλά τους. Και ταυτόχρονα μια κυβέρνηση που εν μέσω της κρίσης, μοίραζε αφορολόγητα ακριβά αυτοκίνητα την άνοιξη του 2009. Και ο πληθυσμός της έδειχνε εξαιρετικά ικανοποιημένος από την κατάσταση.
Θεσμικά, οι γερμανο-γάλλοι δεν ήταν σε θέση να επιβάλλουν στην ελλάδα να μαζευτεί. Έτσι έπεσε στο τραπέζι η ιδέα (από ποιόν δεν ξέρουμε) να πιέσουμε την ελληνική κοινή γνώμη μέσω των “αγορών”. Η νέα ελληνική κυβέρνηση του ΓΑΠ μάλιστα, έδειξε ιδιαίτερα ενθουσιώδης στην ιδέα και καταπιάστηκε να την εφαρμόσει. Τα υπόλοιπα με τα ομόλογα, τους τιτανικούς, το ΔΝΤ, τα πιστόλια κλπ, λίγο πολύ τα ξέρουμε.
Σε αυτή την προσπάθεια, ο -κυρίως αγγλοσαξονικός- οικονομικός τύπος έραβε και ξήλωνε και πρακτικά διαμόρφωνε κλίμα. Οι εντελώς αναξιόπιστες αμερικάνικες εταιρίες αξιολόγησης, έριχναν τη βαθμολογία της ελλάδας κάθε μήνα και οι “κερδοσκόποι” κέρδιζαν μέσω του γνωστού παιχνιδιού που εξηγήσαμε με την ΤτΕ.
Ο τρισέ έδειξε να καταλαβαίνει στα τέλη Μάρτη πως το πράγμα είχε πάει μακριά και προσπάθησε να ανακόψει την κίνηση, με την αποδοχή των ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ, ανεξαρτήτως αξιολόγησης. Αλλά δυστυχώς το δίδυμο Μέρκελ/Σαρκοζί δεν έπιασε το μέγεθος του παιχνιδιού και συνέχιζε να ερίζει. Ο ΓΑΠ έταζε νέα πακέτα στις τράπεζες ίσα με 4/5 του κρατικού ελλείμματος του 2010 και γρήγορα όλοι κατάλαβαν πως το ελληνικό παιχνίδι ήταν χαμένο. Όσο όμως οι γαλλογερμανοί δεν έρχονται σε συνεννόηση, το ευρώ θα κλυδωνίζεται. Κι όσο κλυδωνίζεται, τόσο χάνεται η αξιοπιστία του. Κι ένα νόμισμα χωρίς αξιοπιστία χάνει πολύ γρήγορα την αξία του, γιατί κανείς δεν θέλει να το αποθηκεύει.
Οι Αμερικάνοι κατάλαβαν πως στην τρύπα που άνοιξε με την ελλάδα, δημιουργήθηκε μια μεγάλη ευκαιρία. Κι αναγκάζουν τους ευρωπαίους σε σπασμωδικές και ασυντόνιστες κινήσεις που ενώ είναι σωστές, υποσκάπτονται από τους ίδιους.
Παράδειγμα πρώτο, η πολύ σωστή κίνηση της γερμανίας να απαγορεύσει τις γυμνές ανοιχτές πωλήσεις (naked short selling) που δεν έχουν κανένα λόγο να υπάρχουν σε μια πτωτική αγορά. Το short selling είναι ένα χρήσιμο εργαλείο μόνο για αγορές που ανεβαίνουν, διότι δημιουργεί ρευστότητα σε περιόδους ευφορίας (όπου όλοι πιστεύουν πως τα πάντα θα ανέβουν στον ουρανό). Σε μια πτωτική αγορά όμως, το μόνο που προσφέρει στην αγορά θεσμικά, είναι δυνατότητες υποτιμητικής κερδοσκοπίας. Παρόλαυτά, για λόγους εντελώς ανεξήγητους στρατηγικά, οι γάλλοι αρχικά έδειξαν μια απροθυμία να συμμετάσχουν στη δημιουργία ενός αναχώματος στον αγγλοσαξονικό καζίνο-καπιταλισμό.
Η δεύτερη κίνηση που πήρε η Ευρώπη, ήταν η αγορά από την ΕΚΤ ομολόγων ευρωπαϊκών κρατών (όπως άλλωστε έχει κάνει εδώ και ένα χρόνο ήδη η τράπεζα της Αγγλίας και η Αμερικάνικη FED με τα δικά τους ομόλογα). Ένα μέτρο που επίσης εάν χρησιμοποιηθεί με σωφροσύνη βοηθά την ισορροπία στις αγορές. Να πούμε εδώ πως εάν η ΤτΑγγλίας δεν είχε κάνει το ίδιο πέρσι, το αγγλικό κράτος θα είχε χρεοκοπήσει από την άνοιξη του 2009. Παρόλαυτά και αυτή η κίνηση άρχισε να υποσκάπτεται.
Όπως καταγγέλει σήμερα το Spiegel, οι γάλλοι χρησιμοποιούν τον μηχανισμό αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ για να ξεφορτώσουν οι τράπεζές τους ελληνικά ομόλογα στην πλάτη της κεντρικής τράπεζας. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, από τα 40δις ομολόγων που αγόρασε η ΕΚΤ μέχρι την προηγούμενη βδομάδα, τα 25δις αφορούσαν ελληνικά ομόλογα. Και κάθε βδομάδα που περνά, προστίθενται περίπου 2δις ελληνικών ομολόγων. Οι Γερμανικές τράπεζες, σύμφωνα πάντα με το Spiegel, δεν μπορούν να λάβουν μέρος στο πάρτυ διότι έχουν υποσχεθεί στην Γερμανική κυβέρνηση να μην πουλήσουν ελληνικά ομόλογα μέχρι το 2013 που ισχύει το πακέτο στήριξης.
Τι σημαίνει αυτό? Πως αντί να περιμένουν τα πακέτα στήριξης για την Ελλάδα, οι Γάλλοι χρησιμοποιούν την ΕΚΤ, όχι ως μηχανισμό στήριξης των τιμών των ομολόγων, αλλά ως απόθηκη τοξικών ενεργητικών. Στόχος τους είναι να ξεφορτώσουν όσο περισσότερα ελληνικά ομόλογα μπορούν από τα βιβλία τους.

Διάλειμμα για ταλιράκια.
1. Όπως μας εξήγησε ο Michael Hudson, το πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδας δημιουργήθηκε λίγο πολύ για να φορτώσουν οι κάτοχοι ελληνικών ομολόγων (δηλαδή οι ελληνικες και ξένες τράπεζες κυρίως), τα τοξικά ελληνικά ομόλογα στις πλάτες των κρατών. Έτσι σύμφωνα με το πρόγραμμα, το 1/3 του ελληνικού χρέους θα είχε μεταφερθεί στα βιβλία των κρατών μέχρι το 2013. Αυτό φυσικά αφήνει τα 2/3 στην κατοχή τους, αλλά η χασούρα από αυτά τα δύο τρίτα θα ήταν υπολογίσιμη σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους.
2. Το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού χρέους το κατέχουν οι γαλλικές τράπεζες, με δεύτερες τις γερμανικές και τρίτες τις ελβετικές (αν κι εδώ οι ελβετικές φάνηκαν να εξαφανίζουν το ελληνικό χρέος σε μια ύποπτη κίνηση που εμπλέκει μάλλον και τον κ.Λάτση της EFG αλλά παραπάνω πληροφορίες δεν έχουμε). Άρα, από τη σχεδόν δεδομένη ελληνική αναδιάρθρωση του χρέους, οι γάλλοι έχουν να χάσουν τα περισσότερα.
3. Όταν ανακοινώθηκε από την ΕΚΤ ότι θα αρχίσει η αγορά ομολόγων κρατών της ευρωζώνης προκειμένου να διαφυλάξει τις τιμές από την κερδοσκοπία, οι Γερμανοί ήπιαν το πικρό χάπι του ταμπού της ΕΚΤ. Σύμφωνα με το καταστατικό της, η ΕΚΤ απαγορεύεται να αγοράζει ομόλογα κρατών της ευρωζώνης. Κι αυτός ο κανόνας είχε μπει προκειμένου να μην διακυβευθεί η σταθερότητα του νομίσματος. Όταν μία κεντρική τράπεζα αγοράζει ομόλογα του κράτους του οποίου το νόμισμα ελέγχει, πρακτικά τυπώνει χρήμα.
4. Όσο τυπώνει λιγότερο χρήμα απ’ όσο χρήμα καταστρέφει η κρίση, δεν υπάρχει ιδιαίτερος πληθωριστικός κίνδυνος. Αν μη τι άλλο όμως, με την απόφαση αυτή, η γερμανική θρησκεία περί σταθερότητας τέθηκε σε αμφισβήτηση. Για να συμφωνήσουν οι γερμανοί στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, ζήτησαν ο επόμενος πρόεδρος της ΕΚΤ, να είναι ο σκληρός μονεταριστής γερμανός Axel Weber, νυν πρόεδρος της Τράπεζας της Γερμανίας (Bundesbank). Ήλπιζαν με αυτόν τον τρόπο οι γερμανοί να ορίζουν οι ίδιοι τον ρυθμό αγοράς ομολόγων από την ΕΚΤ.
5. Απ’ ότι φαίνεται όμως, οι γάλλοι προσπαθούν να εκμεταλλευθούν το χρονικό περιθώριο μέχρι την αλλαγή σκυτάλης. Έτσι η ΕΚΤ φορτώνει αγοράζοντας από τη δευτερογενή αγορά ελληνικά ομόλογα, κυρίως από τις γαλλικές τράπεζες, από τη στιγμή που οι γερμανικές έχουν υποσχεθεί στην γερμανική κυβέρνηση να μην το κάνουν.
6. Το αποτέλεσμα είναι, οι γερμανοί τραπεζίτες να νιώθουν αδικημένοι που ακολουθούν μια πολιτική αναγκαστικής βεμπεριανής εγκράτειας και δεν παίρνουν μέρος στο πάρτυ με τίτλο “ξεφορτώσου κι εσύ ένα ελληνικό ομόλογο μπορείς.” . Η ιδέα του γερμανού υπουργού οικονομικών Σόιμπλε, ήταν πως ναι μεν τα κράτη θα αναλάβουν ένα μέρος του ελληνικού χρέους, έτσι όπως είδαμε στο σημείο 1, αλλά θα πρέπει και οι τράπεζες να αναλάβουν ένα κομμάτι της αναδιάρθρωσης, δηλαδή της χασούρας. Όμως αυτή την ιδέα προφανώς δεν την συμμερίζονται οι γάλλοι τραπεζίτες που -έχοντας μεγαλύτερο κομμάτι του ελληνικού χρέους- νιώθουν ότι θα χάσουν περισσότερα. Έτσι -παραπονιούνται οι γερμανοί τραπεζίτες- μεταφέρουν ουσιαστικά τα τοξικά ομόλογα των γαλλικών τραπεζών στις πλάτες της ΕΚΤ. Δηλαδή κυρίως στις πλάτες του γερμανικού κράτους, που διαθέτει το 27,1% της ΕΚΤ και δευτερευόντως του γαλλικού που διαθέτει 20.4%. Έτσι πρακτικά ένα ελληνικό τοξικό ομόλογο της γαλλικής credit agricole κατά 100%, γίνεται ένα τοξικό ομόλογο που το γαλλικό κράτος διαθέτει μόλις το 20.4% και το γερμανικό κράτος φορτώνεται κατά 27,1%.
7. Πώς θα λυθεί αυτή η διαμάχη? Πιθανότατα οι γερμανοί θα καταπιούν και αυτή τη χασούρα, διότι με το να παραπονιούνται για τις αγορές της ΕΚΤ, δεν θα κερδίσουν πολλούς φίλους στην ψηφοφορία για τον πρόεδρο της ΕΚΤ. Και μην ξεχνάμε πως οι Γερμανοί θέλουν όσο τίποτα άλλο να βάλουν τον δικό τους Axel Weber στο τιμόνι. Πιθανότατα επίσης η γερμανική κυβέρνηση να αφήσει τις γερμανικές τράπεζες να πάρουν κι αυτές μέρος στο πάρτυ έτσι ώστε να μη βρεθούν χαμένες και το πρόγραμμα των 700δις αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ θα σπαταληθεί κατά το ήμισυ για το ξεφόρτωμα ελληνικών ομολόγων. Άλλωστε οι γερμανοί έχουν κερδίσει το κομμάτι εκείνο του παιχνιδιού που καλεί τις χώρες της ευρωζώνης σε αυστηρά προγράμματα λιτότητας προκειμένου να μειωθούν τα ελλείμματα.
8. Για να είμαστε ειλικρινής, η αγορά ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ, δεν εξυπηρετεί κάποιο σκοπό άλλο από το συμφέρον των τραπεζών που διαθέτουν ελληνικά ομόλογα. Από τη στιγμή που τα ελληνικά ομόλογα βρίσκονται εκτός αγοράς μέχρι το 2013, δεν υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος να “επιδοτείς” τις τιμές τους. Έτσι στην ουσία, το πρόγραμμα των 700δις ευρώ δεν θα εξυπηρετήσει τόσο τη σταθεροποίηση των τιμών (εάν το έκανε αυτό θα αγόραζε ομόλογα των υπολοίπων PIΙGS). Εδώ λοιπόν η “γαλλική” λογική μοιάζει λίγο με την αμερικάνικη, δηλαδή τα πάντα για να βγάλουν κέρδη οι τράπεζες. Η ηττημένη “γερμανική” λογική πλησιάζει περισσότερο στη σουηδική (circa 1992) που λέει πως και οι τράπεζες πρέπει να χάσουν από τη διαδικασία.





Πόρισμα 1ο.
Σε περίπτωση που δεν το πήρατε χαμπάρι τόση ώρα, τα ελληνικά ομόλογα θεωρούνται πλέον “τοξικά” και η αξία τους θεωρείται δεδομένο ότι θα υποστεί κάποιου είδους “κούρεμα” (haircut). Άρα η επιστροφή της ελλάδας στις αγορές στις αρχές του 2012 σύμφωνα με τον έλληνα ΥΠΟΙΚ, είναι μια παπάρα και μισή.
Πόρισμα 2ο.
Το να διατηρείς κάποια βεμπεριανού τύπου ηθική περί σταθερότητας και περί τιμωρίας όσων στοιχημάτισαν λάθος, δεν είναι η πιο δημοφιλής πρακτική στην ευρώπη αυτή τη στιγμή. Όλοι θέλουν την ΕΚΤ να τυπώνει χρήμα, κι αυτό κάποια στιγμή στο μέλλον θα είναι πιθανόν πληθωριστικό (οι ιάπωνες βέβαια 20χρόνια αργότερα ακόμα περιμένουν). Άρα Γερμανία-Γαλλία σημειώσατε 2.
Πόρισμα 3ο.
Τα μέτρα λιτότητας των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων θα φέρουν μια νέα πτώση στις τιμές και μια νέα βύθιση των οικονομιών. Όσοι πιστεύουν πως η κρίση τελείωσε και δεν κατεβάζουν 3 χάπια ecstacy την ημέρα, ανήκουν πιθανότατα σε αυτούς που θέλουν κάτι να σας πουλήσουν.
Η νέα βύθιση θα σημάνει μια νέα περίοδο αποπληθωρισμού και μια νέα γενιά “τοξικών ομολόγων”, είτε αυτά τα ομόλογα αφορούν τράπεζες, είτε κράτη. Εκεί η ΕΚΤ θα πιεστεί να αγοράσει κι άλλα ομόλογα, κάτι που θα κάνει τους γερμανούς να φοβούνται ακόμα περισσότερο τον πληθωρισμό που θα πέσει στο κεφάλι τους σαν θεία τιμωρία για την παρεκτροπή από τη νομισματική ορθοδοξία. Παρότι δεν εκτιμώ τους μονεταριστές, οι φόβοι των γερμανών δεν είναι απαραίτητα άδικοι.
Πόρισμα 4ο.
Δυστυχώς ολόκληρο το ευρωπαϊκό σύστημα αυτή τη στιγμή, λειτουργεί υπέρ των τραπεζών. Με μια διεστραμμένη και αντεστραμμένη λογική, ο χρηματοπιστωτικός τομέας θεωρείται ακόμα, ο πιο κρίσιμος τομέας της οικονομίας, τη στιγμή που στην ουσία δεν παράγει απολύτως καμία πραγματική αξία. Από τις αρχές της δεκαετίας του 90, οι ΗΠΑ -το πιο ανεπτυγμένο παράδειγμα χρηματοπιστωτικού καζίνο- βρίσκονται σε μια κυμαινόμενη αλλά δεδομένη ελαφριά ύφεση. Ταυτόχρονα βρίσκονται σε μια δεδομένη αλλά δραματική αναδιανομή του πλούτου προς ελάχιστους πλούσιους και τυχερούς. Κάτι που θα εντείνει την ύφεση όλο και περισσότερο, αφού η αναδιανομή προς τους λίγους μειώνει την κατανάλωση.
Όσοι τραπεζικοί διαβάζετε, καθίστε στη σειρά να πείτε τα θεωρητικά παράπονά σας για το πόσο σημαντικοί είστε. Θα φτιάξω νέα κατηγορία στο blog, πάντως τα νούμερα δεν είναι με το μέρος σας ;)
Πόρισμα 5ο.
Όσο η ελίτ της ΕΕ, βρίσκεται παγιδευμένη σε αυτόν τον τραπεζο-κεντρικό Αγγλοσαξονικό οικονομισμό, τόσο περισσότερο θα βασανίζει την Ευρώπη, καταστρέφοντας ό,τι έχει απομείνει από την φαντασίωση της ευρωπαϊκής ιδιαιτερότητας. Όσο η ελίτ θα προσπαθεί να φτιάξει τις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης, τόσο η ευρωπαϊκή ιδέα της ενοποίησης θα χάνει τα χαρακτηριστικά εκείνα που την έκαναν αγαπητή στον κόσμο. Και επειδή όπως μας κατηγορούν οι αγγλοσάξονες, οι ηπειρωτικοί ευρωπαϊοι έχουμε μια έφεση στις επαναστάσεις, μπορεί να δούμε ένα νέο -ειρηνικό ελπίζω και φαντάζομαι- 1848, κι αυτή τη φορά δυσκολεύομαι να σκεφτώ ποιος θα αναλάβει τον ρόλο των ρώσων.
Πόρισμα 6ο.
Μέχρι ο γερμανο-γαλλικός άξονας να σταματήσει να ασχολείται με τα γαμημένα εσωτερικά μικροπολιτικά του παιχνίδια, το ευρώ δεν θα δει άσπρη μέρα. Πολύ περισσότερο από οικονομική, ένα νόμισμα χρειάζεται πολιτική σταθερότητα. Τούτων λεχθέντων, τα όρια στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή μπορεί να αλλάξουν πολύ γρήγορα. Ειδικά μέχρι οι σοσιαλδημοκράτες να βρουν μία νέα πολιτική τακτική. Διότι γρήγορα θα καταλάβουν πως ο ΓΑΠ και ο Στρως-Καν δεν είναι ακριβώς το γκανιάν που ήλπιζαν.
Πόρισμα 7ο.
Θα σπάσει το ευρώ? Για να δείτε πως δεν πρόκειται για καμιά καινούργια άποψη, διαβάστε εδώ. Και η απάντηση σήμερα είναι δεν ξέρω. Σίγουρα το ευρώ δεν θα σπάσει εάν φύγουμε εμείς από την ευρωζώνη και γίνουμε μια μικρή κούβα. Για να σπάσει το ευρώ θα πρέπει να φύγει κάποιος από τους δύο του γαλλογερμανικού άξονα. Ή όλα μαζί τα PIIGS χωρίς τη Γαλλία. Οι Αμερικάνοι την προπαγανδίζουν σταθερά από την εποχή που ο φρίντμαν ακόμα περπατούσε ανάμεσά μας.  Αυτή τη στιγμή οι Γερμανοί έχουν μείνει λίγο μόνοι τους υπέρ της βεμπεριανής σταθερότητας και δεν νομίζω -σαν διάφορα κομμάτια της ελληνικής αριστεράς- να λατρεύουν την επιλογή της απομόνωσης. Αλλά πραγματικά η μαγική μου σφαίρα είναι θολή επάνω στο ζήτημα. Ελπίζω μόνο να μην ξεχάσουν οι ευρωπαίοι για ποιο λόγο έφτιαξαν την ενωμένη ευρώπη. Κι αυτός ο λόγος δεν είναι σίγουρα οικονομικός.


άλλη μία αισιόδοξοη βδομάδα ξεκινά στο στρουμφοχωριό.

5 σχόλια:

  1. “Βλέπετε σε περιόδους κρίσης, οι άνθρωποι ζητάνε περισσότερο σταθερότητα παρά αξία. Προτιμούν να μη χάσουν τα χρήματά τους από το να κερδίσουν κι άλλα.”

    Το κεφάλαιο θέλει πάντα να αναπαράγεται, να αυγατίζει. Η πρόταση σου ότι τάχα «οι άνθρωποι» (γενικώς και αορίστως) «Προτιμούν να μη χάσουν τα χρήματά τους από το να κερδίσουν κι άλλα» ΔΕΝ ισχύει.

    Αυτό που όντως ισχύει είναι -χονδρικά- το εξής:
    Ο ιδιοκτήτης του χρήματος, ο κεφαλαιοκράτης, ΠΑΝΤΑ αναζητά να επενδύσει το κεφάλαιο του που βρίσκεται σε κατάσταση «χειμερίας νάρκης» (μη επενδυτικό κεφάλαιο), ώστε να βγάλει κάποιο κέρδος από αυτή του την επένδυση.

    ΑΝ και ΟΤΑΝ πειστεί ότι έχει 50.1% πιθανότητα να βγάλει κέρδος με το να επενδύσει το κεφάλαιο του στη Χ ή την Ψ επένδυση, την κάνει.

    Το πρόβλημα δημιουργείται όταν ο κεφαλαιοκράτης ΔΕΝ πείθεται ότι έχει 50.1% πιθανότητες να βγάλει κέρδος επενδύοντας το κεφάλαιο του.
    Αν συμβεί αυτό, τότε προσπαθεί να διατηρήσει το κεφάλαιο του «για όταν έρθουν καλύτερες μέρες» (για όταν δηλαδή διαμορφωθούν οι κατάλληλες συνθήκες που θα διασφαλίσουν ότι αν επενδύσει το κεφάλαιο του στη Χ επένδυση θα πλουτίσει).

    Αυτό συμβαίνει σήμερα, ειδικά στη δύση: Σχεδόν ότι και να προσπαθήσεις να παράγεις στη δύση, μπορείς να το παράγεις αλλού με μικρότερο κόστος, και άρα και με μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους για τον κεφαλαιοκράτη – εξ ου και η μετανάστευση του κεφαλαίου προς όπου συμφέρει τους κεφαλαιοκράτες (Κίνα, Ινδία, κτλ) εις βάρος των εργατών.
    Επίσης, μια τρομερή αλλαγή είναι πλέον ότι οι εργάτες έχουν πληχθεί σε τόσο μεγάλο βαθμό που ουσιαστικά ΔΕΝ υπάρχουν πλέον καταναλωτές για τα παραγόμενα προιόντα: Οι κινέζοι είναι «έτσι και αλλιώς» εκτός κατανάλωσης, ενώ το τέλος του δανεισμού (που ως τώρα εξισορροπούσε τα διαρκώς χαμηλότερα μεροκάματα σε σχέση με την παραγωγικότητα - δες και εδώ: http://img141.imageshack.us/img141/6641/19056471.gif) σημαίνει πως οι δυτικοί εργάτες ΔΕΝ μπορούν ούτε αυτοί να καταναλώσουν όλα τα προιόντα που παράγουν.
    Και επειδή τα προιόντα θα μένουν απούλητα, δεν υπάρχει κέρδος για τον κεφαλαικράτη->ΔΕΝ τον συμφέρει να επενδύσει.

    Αυτό εννοείται ότι ΔΕΝ γίνεται διότι «δε θέλουν να βγάλουν κέρδος» όπως λες, αλλά διότι δε θέλουν να έχουν ΧΑΣΟΥΡΑ. Αν μπορούσαν να βγάλουν κέρδος, θα έβγαζαν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. «Έτσι σε περιόδους κρίσης, το νόμισμα που επωφελείται περισσότερο είναι αυτό το οποίο αποπνέει μεγαλύτερη σταθερότητα. Από την αρχή αυτής της κρίσης, το νόμισμα της σταθερότητας ήταν το ευρώ.»

    Ψέμα. Αισχρό ψέμα θα έλεγα.

    Δες αυτό το γράφημα, που δείχνει ποια μορφή χρήματος είναι όντως «το νόμισμα της σταθερότητας»:
    http://www.leap2020.eu/photo/1820791-2483113.jpg?v=1263665556

    Το «σταθερό» ευρώ έχει πέσει την τελευταία δεκαετία (έως το 2010 και συνεχίζει) κατά 181% έναντι του ΧΡΥΣΟΥ, που ΟΝΤΩΣ είναι σταθερός.

    Διάφοροι απολογητές των διάφορων ιμπεριαλιστών μας λένε για τα υπέροχα νομίσματα τους, αλλά το γράφημα δείχνει πως ΟΛΑ τα νομίσματα έχουν πέσει σε σχέση με το χρυσό.

    Μερικοί μάλιστα τον έχουν ξεγράψει ως νόμισμα, ξεχνώντας ότι εδώ και χιλιάδες χρόνια ο χρυσός χρησιμοποιείται για αποθήκευση πλούτου (αντίθετα, ένα νόμισμα εντελώς fiat, όπως το ευρώ, με ιστορία 1-2 δεκαετιών βαφτίζεται ως βράχος σταθερότητας!).

    "Gold is money."
    J. P. Morgan

    "Although gold and silver are not by nature money, money is by nature gold and silver."
    Karl Marx

    Ο χρυσός έχει ως κύριο χαρακτηριστικό του τη σταθερότητα (σε αντίθεση με τα νομίσματα, άσχετα αν οι υποστηρικτές τους φτάσουν στο εξωφρενικό σημείο να τα χαρακτηρίζουν «σταθερά» (εγώ πάντως πριν μερικά χρόνια πήρα κάτι χρυσές λίρες με 130 ευρώ τη μία, και για κάποιο λόγο τώρα αξίζουν περισσότερα ευρώ -γιατί άραγε?).

    Επειδή ο χρυσός έχει ως κύριο χαρακτηριστικό του στη σταθερότητα, ΔΕΝ προτιμάται για επένδυση από τους κεφαλαιοκράτες, μιας και δεν μπορούν να πλουτίσουν.
    Προτιμούν επενδύσεις πχ του στιλ «να φτιάξω ένα εργοστάσιο», «να αγοράσω μετοχές μιας εταιρείας που θα πάει καλά», κτλ. Επενδύσεις που αυγατίζουν το κεφάλαιο τους δηλαδή.

    Όταν όμως ΔΕΝ υπάρχει ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ότι όντως θα υπάρξει καπιταλιστική ανάπτυξη, με εταιρείες να παράγουν, τράπεζες να δίνουν δάνεια ώστε να δημιουργηθούν εταιρείες που θα παράγουν, κτλ, κτλ, κτλ, τότε ο κεφαλαιοκράτης όπως είπαμε και πριν θα προτιμήσει τη σταθερότητα του χρυσού (γιατί αν επενδύσει φοβάται ότι θα έχει ΧΑΣΟΥΡΑ αντί για κέρδος). Ο χρυσός μετρά την εμπιστοσύνη στο αν θα υπάρξει καπιταλιστική ανάπτυξη.

    Όταν υπάρχει καπιταλιστική ανάπτυξη, τότε ο χρυσός βυθίζεται. Δείτε πχ μια δήλωση που έκανε παράγοντας της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ) το 2003, όταν η ΤτΕ πούλησε χρυσό σε εξευτελιστική τιμή: "Με το ευρώ, η σημασία του χρυσού έχει σχεδόν εξαλειφθεί» τονίζει ο κ. Μαντζαβίνο."
    http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=3&artid=153541&dt=31/08/2003

    Και εννοείται ότι αυτό δεν ήταν μόνο στην Ελλάδα, πολλές κυβερνήσεις πούλαγαν το χρυσό τους τότε («άλλωστε έχουμε το «σταθερό» ευρώ και δε φοβόμαστε τίποτα» μας έλεγαν και μερικοί ακόμα το πιστεύουν, ή θέλουν να το πιστεύουν από ότι φαίνεται)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ο λόγος που το ευρώ πέφτει είναι βέβαια και το ότι πληθωρίζεται, είναι fiat νόμισμα.

    Βέβαια, όπως σωστά επισημαίνειτ ο άρθρο, η Γερμανία δεν άφηνε και δεν πολυθέλει τον πληθωρισμό.

    Αυτό που δε μας λέει το άρθρο είναι ότι ναι μεν αυτό επέτρεψε στο ευρώ να έχει λιγότερη πτώση σε σχέση με τα άλλα νομίσματα (κάτι που δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι παραμένει σταθερό ή και ότι ανεβαίνει, ενώ στην πραγματικότητα πέφτει και αυτό, απλά λιγότερο, σε σχέση με το χρυσό), αλλά από την άλλη αυτό ρημάζει τους λαούς χωρών όπως η Ελλάδα.

    Αν εγώ ήθελα να κάνω φίλους τον Techie Chan και τον Πύρρο Δήμα, δε θα τους έβαζα να σηκώνουν ίδια κιλά στη μπάρα της άρσης βαρών. Η «ενοποίηση» τους δε μπορεί να έχει αυτή τη βάση, διότι αυτή απλά θα αναδείξει την τεράστια διαφορά δυναμικότητας στην άρση βαρών ανάμεσα στους δύο, και θα προκαλέσει ρήγμα (άνοδος εθνικισμών), και όχι ένωση.

    Στον καπιταλισμό, υπάρχει, και μόνο ένας, έμπορος που πρέπει να πουλήσει το εμπόρευμα του στη χαμηλότερη δυνατή τιμή: Ο εργάτης που πουλά την εργατική του δύναμη.

    Το ισχυρό ευρώ που τόσο θαυμάζει ο Techie Chan κάνει τον εργαζόμενο στην Ελλάδα «μη ανταγωνιστικό», διότι είναι πολύ ακριβός στα πλαίσια του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος.

    Από τη μία δηλαδή οι «αριστερόστροφοι» οπαδοί του καπιταλισμού θέλουν τη συνέχιση του, αλλά θέλουν ταυτόχρονα και να έχει μεγάλο μισθό ο εργάτης, ξεχνώντας όμς να μας πουν το ότι έτσι το κεφάλαιο απλά θα τους μποϋκοτάρει, και θα πηγαίνει στο δίπλα «μαγαζί» για να ψωνίσει εργατική δύναμη σε πιο φτηνές τιμές.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. «Αυτό οι αμερικάνοι δεν μπορούσαν να το χωνέψουν, όχι για λόγους εγωισμού, αλλά καθαρών μαθηματικών.»

    Ναι ξέρουμε, οι «κακοί αμερικάνοι φταίνε για όλα», αντίθετα, οι ιμπεριαλιστές που εδρεύουν στην Ευρώπη είναι «καλοί».

    Βέβαια, δεν παραγνωρίζω καθόλου ότι οι ΗΠΑ δε θέλουν το ευρώ, άλλωστε οι λόγοι δημιουργίας της ΕΕ είναι η διασφάλιση των μέγιστων δυνατών κερδών για τους μεγαλύτερους ιμπεριαλιστές της Ευρώπης (Γερμανία, Γαλλία) και η θωράκιση τους απεναντι στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό (δες και εδώ: http://www.scribd.com/doc/24728548/Λένιν-Το-Σύνθημα-Για-Τις-Ενωμένες-Πολιτείες-Της-Ευρώπης)

    Από εκεί και πέρα όμως, όταν το ίδιο το spiegel λέει φόρα παρτίδα ότι «η Ελλάδα δεν είναι παρά ένα προτεκτοράτο» (("The small country has become little more than an EU protectorate" - http://www.spiegel.de/international/business/0,1518,676507,00.html) είναι γελοία η προσπάθεια μερικών ευρω«αριστερών» να τα φορτώσουν όλα στις ΗΠΑ, ΜΗ ΒΓΑΖΟΝΤΑΣ ΤΣΙΜΟΥΔΙΑ για τα πεπραγμένα των ευρωπαίων ιμπεριαλιστών.

    Όπως παρατηρούσε σε άρθρο του το 1998 ο Λαφαζάνης του ΣΥΡΙΖΑ (http://anemogastri.blogspot.com/2010/05/blog-post_2340.html):


    Κι όμως, όσοι αντιμετωπίζουν κριτικά το όλο εγχείρημα, αναδεικνύοντας τις εξόφθαλμες αντιφάσεις και τις επώδυνες παρενέργειές του, στιγματίζονται, περίπου, ως «παλαιοημερολογίτες» ή «άνθρωποι των σπηλαίων» και κατηγορούνται ως αντιευρωπαϊστές. (Είναι άκρως αξιοπερίεργο ότι οι ίδιοι κύκλοι που αντιμάχονται τον ελληνικό εθνικισμό υιοθετούν με τόσο φανατικό τρόπο έναν άκριτο και σχεδόν ολοκληρωτικού χαρακτήρα «ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ» ΕΘΝΙΚΙΣΜΟ!)
    -------------------------------------------------------------------------------------------------------

    «Το πρόβλημα με τα νομίσματα, είναι πως η ισοτιμία τους είναι ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος. Για κάθε σεντ που το ευρώ ανεβαίνει, το δολάριο πέφτει αναλόγως. Άρα η σταθερότητα του ευρώ ήταν μια ευθεία απειλή για το δολάριο. Διότι ένα νόμισμα που πέφτει συνεχώς δεν είναι καλό μέσο αποθήκευσης του πλούτου.»

    Ναι, αλλά η υποτίμηση του νομίσματος κάνει πιο φτωχούς τους εργάτες που πληρώνονται σε αυτό, και άρα πιο ελκυστικούς για το κεφάλαιο, που ουσιατικά εκβιάζει: Δεχτείτε επιστροφή στο μεσαίωνα, αλλιώς απλά θα σας αφήσουμε να ΨΟΦΑΤΕ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. «Ελπίζω μόνο να μην ξεχάσουν οι ευρωπαίοι για ποιο λόγο έφτιαξαν την ενωμένη ευρώπη.»

    Για πέσε μας ποιος είναι, μιας και τον θυμάσαι. Εμείς οι κομμουνιστές που θέλουμε τον «απομονωτισμό» λέμε ότι οι λόγοι είναι αυτοί:

    http://www.scribd.com/doc/24728548/Λένιν-Το-Σύνθημα-Για-Τις-Ενωμένες-Πολιτείες-Της-Ευρώπης

    Εσύ για ποιο λόγο λες ότι φτιάχτηκε? Θα ήθελα πολύ να ακούσω τις φαντασιώσεις σου, είσαι εύγλωττος και θα μας πεις τις γνωστές μεν, αλλά σε καλογραμμένη μορφή, ιδεοληψίες περί «ευρωπαικής οικογένειας» και άλλα τέτοια

    Όσο για τον «απομονωτισμό», εγώ παραθέτω και ένα άρθρο για την περίπτωση της ισλανδίας, που είπε όχι παρά την ενεργοποίηση αντιτρομοκρατικών νόμων από κράτος της «ενωμένης ευρώπης» (Αγγλία) εναντίον τους, και τους διάφορους τραμπουκισμούς από το ΔΝΤ, κτλ:

    Στις απειλές των κυβερνώντων πως αν πουν «Οχι» θα γίνουν... «Κούβα του Βορρά» απαντά με χιούμορ μια 22χρονη φοιτήτρια, η Ελισαμπέτ Ρουν Σιγκουρντοτίρ, πίνοντας τον καφέ της σε ανοιχτό(!) καφενείο του Ρέικιαβικ. «Και λοιπόν; Στη χειρότερη περίπτωση, σε 20 χρόνια θα γίνουμε πράγματι σαν την Κούβα, με παλιά αυτοκίνητα στους δρόμους. Μόνο που τα δικά μας παλιά αμάξια θα είναι Range Rover!» λέει χαμογελώντας. Οι απειλές είχαν λοιπόν το εντελώς αντίθετο αποτέλεσμα. Και τώρα η Ισλανδία των 320.000 κατοίκων προκαλεί πονοκεφάλους, ανάβει φωτιές. Τι θα συνέβαινε, αλήθεια, αν αυτοί οι ανυπότακτοι απόγονοι των Βίκινγκς βρουν μιμητές, αν οι πολίτες και άλλων χωρών αρνηθούν να πληρώσουν τα σπασμένα των τραπεζών ή τα χρέη που στοιβάζουν εν ονόματί τους οι διαπλεκόμενες κυβερνήσεις τους;
    http://athenstock.blogspot.com/2010/03/blog-post_1746.html


    Εσύ μας φοβίζεις με τα εμπάργκο της άρχουσας τάξης, «μακρυά από τους κακούς κομμουνιστές, καθήστε ήσυχοι».

    Τι γίνεται όμως αν τυχόν μια χώρα δεν πληρώσει?

    Και τι θα γίνει αν βρεθούν και μιμητές?

    http://kibi-blog.blogspot.com/2010/05/2252010_23.html

    Τότε ίσως τελικά να μην είμαστε και πολύ απομονωμένοι – και σίγουρα πάντως το να ρίχνεις την ευθύνη τυχόν απομόνωσης (που δεν είναι σίγουρη, και άλλοι δεν έχουν πληρώσει και μια χαρά μπίζνες συνέχισαν να κάνουν μετά) στην αριστερά, και όχι σε αυτούς που θα εφαρμόσουν εμπάργκο είναι πολύ φτηνό (εξ ου και το σχετικά εριστικό ύφος μου, διότι περίμενα πιο σοβαρές αναλύσεις, και όχι ανοησίες που περισσότερο παραπέμπουν σε -έστω αριστερόστροφους- ακόλουθος των κυβερνώντων παρά σε ανθρώπους που θα τους πολεμήσουν. Ή μήπως οι ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές είναι «καλοί», και μόνο οι αγγλοσάξωνες είναι κακοί»? Αν μου το πεις και αυτό «θα πηδηχτώ από το παράθυρο»)

    Σόρρυ και για το μακροσκελές ποστ

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Πρώτη προειδοποίηση!

Θα σας παρακαλούσα τα σχόλια να παραμένουν εντός θέματος.

Θα σας παρακαλούσα τα σχόλια να είναι ευπρεπή.

Αλλιώς θα αναγκαστώ να πάρω μέτρα.